- صفحه نخست
- |
- استان ها
- |
- بین الملل
- |
- سیاسی
- |
- چند رسانه ای
- |
- اقتصادی
- |
- فرهنگی
- |
- حماسه و جهاد
- |
- صبح صادق
- |
- صدای انقلاب
- |
- محرومیت زدایی
(روزنامه شرق - 1394/07/25 - شماره2424 - صفحه 9)
* اجازه بدهید ابتدا به موضوع سوریه بپردازیم. دراینباره تاکنون طرح‌ها و پیشنهادات زیادی مطرح شده که آخرین نمونه آن طرح روسیه بود. درباره این ابتکار عمل‌ها چه می‌گویید؟ شما طرفدار کدام‌یک هستید؟
** موضع قطر از ابتدای این بحران روشن بود. ما از سال 2011 گفتیم، ملت سوریه آزادی می‌خواهد. متأسفانه کسانی دلیل شروع انقلاب سوریه و عوامل آن را از یاد می‌برند. ما در همان ابتدا با رئیس‌جمهور «بشار اسد» صحبت کردیم و او را به انجام اصلاحات تشویق کردیم؛ زیرا به نظر ما این می‌توانست مفید باشد.
* ولی ما به الان کار داریم نه آن زمان؟
** همین مشکل ماست که فقط به الان فکر می‌کنیم. عامل اصلی مشکلات سوریه، نظام حاکم بر این کشور و به باور من به‌طور مشخص، شخص بشار اسد است. بنابراین هرگونه ابتکار عملی که مبتنی بر ژنو1 نباشد ملت سوریه آن را نمی‌پذیرد؛ یعنی بدون تشکیل یک هیأت انتقالی با اختیارات کامل، هر طرح دیگری که در میان گذاشته شود ملت سوریه باید نظرش را اعلام کند. درباره روسیه، من طرحی نشنیده‌ام. شما شنیده‌اید؟
* موضع روسیه روشن است. می‌گوید به لحاظ سیاسی و نظامی از دولت اسد دفاع می‌کند. روسیه آشکارا می‌گوید اسد باید باقی بماند و او بخشی تجزیه‌ناپذیر از مبارزه با تروریسم در این کشور است.
** این حرف تازه‌ای نیست. ما از روس‌ها انتظار داریم که موضع‌شان را با ملت سوریه هماهنگ کنند؛ زیرا چیزی که می‌ماند ملت سوریه است نه نظام حاکم بر آن.
* به‌هرحال آنها نظرشان این است. «ولادیمیر پوتین»، رئیس‌جمهوری روسیه، در سازمان ملل گفت فقط بشار اسد و کردها هستند که با داعش می‌جنگند. او می‌گوید این حکومت مشروعیت دارد. با تشدید مسائل نظامی چگونه باید با روسیه کنار آمد؟
** از پنج سال پیش تاکنون ملت سوریه در چند جبهه می‌جنگد. اما هنوز چیزی تغییر نکرده است. اگر توقعی از سایر کشورها داشته باشیم، باید گفت اصولی باید باشد تا این دولت‌ها از آن تخطی نکنند. این اصول می‌تواند خواسته‌های ملت سوریه باشد؛ زیرا بمب‌های بشکه‌ای که بر سر زنان و کودکان ریخته می‌شود نتیجه‌اش می‌شود جوانانی که به کارهای تروریستی روی آورده و سر آدم‌ها را می‌برند.
* پوتین در سخنانش خطاب به کسانی که از مخالفان مسلح سوریه حمایت می‌کنند، پرسید «شمایی که به دنبال تغییر بودید آیا حالا می‌بینید چه کردید؟ انتظار ندارم به من جواب بدهید. اما خلأ قدرت در خاورمیانه موجب این افراط‌گرایی و تروریسم شد». شما در پاسخ به او چه دارید بگویید؟
** جواب روشنی دارم و آن اینکه مشکل در بهار عربی نبود. مشکل در کسانی بود که از پشت سر نقش ضدانقلاب را بازی می‌کردند. جهان می‌توانست شاهد یک بهار اروپایی باشد. این بهار در همه‌جای دنیا می‌تواند رخ دهد؛ بنابراین مشکل در بهار عربی نبود. بلکه مشکل در کسانی بود که اقدام به تغذیه ضدانقلاب کردند تا این حرکت‌ها را به شکست بکشانند.
* چه کسانی؟
** هرکس. نمی‌خواهم اسم کسی را ببرم. اما انقلاب‌های عربی وقتی شروع شد، برای خود اهدافی داشت. آن زمان ملت‌ها کنار گذاشته شده بودند. آنها امکاناتی داشتند اما نمی‌توانستند از آن بهره ببرند. آنها آموزش می‌خواستند، آزادی می‌خواستند، عدالت می‌خواستند. اما کسانی که ضدانقلاب را تقویت کردند این شادمانی و نشاط را از بین بردند.
* پوتین همچنان مخالفان میانه‌رو سوریه را هم‌ردیف با داعش می‌داند. می‌خواهم بپرسم چه کسانی از گروه‌های مختلف سوری حمایت می‌کنند. آیا شما یکی از آن حامیان هستید؟
مخالفان سوریه فقط زمانی دست به اسلحه بردند که نظام علیه آنها اسلحه به کار برد. آنها برای دفاع از خودشان بود که اسلحه به دست گرفتند. همین مخالفان هستند که هنوز هم مقاومت می‌کنند و حتی با گروه‌های تروریستی نظیر داعش هم مقابله می‌کنند.
* به‌طور مشخص کدام گروه در سوریه از شما یعنی قطر کمک دریافت می‌کند؟
** ما با گروهی از متحدان هستیم که شامل ترکیه و مجموعه ائتلاف‌های آمریکا، فرانسه و بریتانیا می‌شود.
* منظورم سلاح است؟
** سلاحی در کار نیست. انقلابیون نیازی به این ندارند که به آنها سلاح بدهیم. آنها سلاح‌شان را غنیمت می‌گیرند؛ از همان ارتش سوریه. ما البته از همان ابتدا انتظار داشتیم که ارتش به‌جای اینکه در کنار نظام بایستد در کنار مردم قرار گیرد.
* شنیدیم مسئولان آمریکایی ازجمله «جان کری»، وزیر خارجه آمریکا، گفته است قصد دارد ابتکار عمل جدیدی را درباره سوریه داشته باشد. قرار است این ابتکار عمل با همکاری شما، عربستان و ترکیه آماده شود. این درحالی است که «باراک اوباما»، رئیس‌جمهور آمریکا، نیز به‌صراحت گفته آماده است با ایران و روسیه دراینباره گفت‌وگو کند. این ابتکار عمل‌ها چیست؟
** قطر و عربستان و ترکیه هرگز از تلاش‌ها برای حل بحران سوریه کنار نبوده‌اند.
* منظور از این حرف‌ها چه بود؟ آمریکایی‌ها از شما چه می‌خواستند؟
** آمریکایی‌ها از ما چیزی نخواستند. ما و آمریکایی‌ها در مسئله سوریه با هم دوست هستیم و مواضع روشن و ثابتی داریم. موضع ما مبتنی بر ژنو 1 بوده و تا‌به‌حال تغییری نکرده است.
* جناب وزیر نگفتید که این طرح جدید چیست؟
** هیچ طرح جدیدی وجود ندارد. ما فقط داریم مذاکره می‌کنیم. ما احتیاج به کاری جدی برای نجات ملت سوریه داریم.
* منظورتان چیست؟ منظورتان این است که تحرکات آمریکایی‌ها جدی نبوده است؟
** نمی‌خواهم بگویم تحرکات آنها جدی نبوده است؛ بلکه به مرحله‌ای رسیده‌ایم که باید جامعه بین‌المللی دست به کار شود و از ابزارهایی که دارد برای توقف کشتارها استفاده کند.
* اما این اتفاقی است که هرگز رخ نمی‌دهد.
** چرا، در برخی از جاها رخ داده است. نگرانم که وارد شرایطی شده باشیم که در آن اخلاق بین‌المللی دیگر از بین رفته باشد. الان درباره سوریه می‌گوییم 300 هزار نفر در این کشور کشته شده‌اند که تعداد زیادی‌شان زن و کودک بوده‌اند. پس حتما تحرکی جدی نیاز است.
* منظورتان «تحرک نظامی» است؟
** لزومی ندارد که حتما نظامی باشد. در گذشته هربار مسئله تحرک نظامی پیش آمده مثل ماجرای سلاح‌های شیمیایی، دیده‌ایم که نظام اسد فورا دست‌ها را بالا برده است. باید یک نوع دیگری از این حرکت‌ها وجود داشته باشد.
* قرار است چه کسی این کار را بکند؟ فکر می‌کنید آمریکا این مسئله را جدی می‌گیرد؟
** بگذارید صریح باشیم. ملت سوریه الان انتظاری از هیچ‌کس دیگر ندارد؛ زیرا به این نتیجه رسیده‌اند که سوریه مال آنهاست و خودشان هم مسئول آزادسازی این کشور هستند. ملت سوریه هرطور شده کشورش را نجات خواهد داد اما در آینده دیگر به مایی که ترکش کردیم با دیده احترام نخواهد نگریست. بنابراین ما به‌عنوان دولت‌های دوست سوریه و به‌عنوان جامعه بین‌الملل باید در حل این بحران به سهم خود کوشا باشیم.
* اجازه بدهید. شما می‌دانید که برخی از کشورهای خلیج فارس با موضع ایران در سوریه مخالف هستند و برخی با موضع ترکیه. حال آنکه ایران متحد سوریه و ترکیه همسایه‌اش است؛ چرا شما از موضع ترکیه در سوریه حمایت می‌کنید؟
** هیچ‌یک از کشورهای خلیج فارس از موضع ایران استقبال نمی‌کنند. با‌این‌حال قطر می‌گوید ایرانی‌ها می‌توانند با شرایطی در مذاکرات مربوط به سوریه حضور داشته باشند چون نشستن پشت میز مذاکره لازمه‌اش این است که همه پرونده‌ها مورد بحث قرار گیرد، نه بعضی از آنها. این موضع کشورهای شورای همکاری است. من سال 2014 به تهران رفتم و با همتای خودم دراینباره صحبت کردم. آنها حرف‌شان یک کلام بود و آن اینکه حاضر نیستند با آمریکایی‌ها سر یک میز بنشینند؛ زیرا به نظرشان آنها صلاحیت این کار را ندارند.
* اکنون با توجه به تحولاتی که در روابط بین ایران و آمریکا به وجود آمده، آیا شورای همکاری خلیج فارس و شما که رئیس دوره‌ای آن هستید تلاش می‌کنید این مواضع را به هم نزدیک کنید؟
** اگر ایران در موضوع پرونده سوریه جدی باشد حتما ما که از یک رابطه دوجانبه بین ایران و قطر حرف نمی‌زنیم بلکه از رابطه ایران با یک مجموعه (شورای همکاری) صحبت می‌کنیم. ما با ایران در بسیاری از مواضع اختلاف داریم؛ در عراق، سوریه، لبنان و یمن.
* آیا منظورتان دخالت در امور این کشورهاست؟
** اگر این اختلاف‌ها نباشد می‌توانیم با ایران روابطی دوجانبه و ممتاز داشته باشیم چون ایران همسایه منطقه‌ای ماست.
* بگذارید بپرسم وقتی باراک اوباما در سخنان خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت حاضر است با دولت‌های ایران و روسیه در موضوع سوریه همکاری کند نشان می‌دهد که موضع آمریکا نسبت به اسد تغییر کرده است؟ شما دراینباره چه می‌گویید؟
** ابتدا باید بگویم، ایالات متحده دوست و متحد ماست. دوم اینکه مجموعه کشورهایی وجود دارند که به آنها گفته می‌شود دوستان سوریه؛ این مجموعه موضعش نسبت به اسد و نظام او روشن است. اگر تغییری در موضع آمریکا حاصل شده باشد نخستین کسی که باید از آن مطلع می‌شد ما بودیم. تا الان موضع آمریکا واضح و روشن بوده است. اسد هیچ آینده‌ای در سوریه ندارد.
* شما نگران این نیستید که داعش خلأ اسد را پر کند؟
** داعش نمی‌تواند این خلأ را پر کند به‌خصوص اگر ما بتوانیم مخالفان را بر آن داریم تا برنامه خودشان را بعد از سرنگونی نظام پیاده کنند.
* ما بارها از نقش عمان در این‌باره شنیده‌ایم. شما به‌عنوان رئیس دوره‌ای شورای همکاری دراینباره چه ا طلاعاتی دارید. آیا طرف عمانی با شما هماهنگ است یا اینکه هرچه را بخواهد خودش انجام می‌دهد؟
** شورای همکاری مشغول مذاکرات مستمری است. اگر برادرم «یوسف بن علوی» (وزیر خارجه عمان) بود، برای شما می‌گفت. اما من می‌توانم تأکید کنم که هرچه را به نفع کشورهای عضو شورا باشد انجام خواهیم داد. دراینباره موضع ما ثابت و روشن است و تغییری نمی‌کند.
* شما درباره اینکه روسیه می‌خواهد یک ائتلاف اطلاعاتی بین ایران، عراق و سوریه تشکیل دهد، چه می‌گویید؟
** دراینباره نیز با دوستان‌مان در عراق صحبت کرده‌ایم. من خودم چندی پیش عراق بودم و با رؤسای سه‌گانه این کشور صحبت کردم. همچنین با برادر «مسعود بارزانی» دیدار داشتم. ما از دولت عراق حمایت می‌کنیم. علی‌الخصوص دولت «حیدر العبادی» که تلاش زیادی می‌کند تا برنامه‌هایش را اجرا کند. اگر این برنامه‌ها اجرا شود عراق دیگر نیازی به یک اتاق اطلاعات مشترک نخواهد داشت.
* گمان می‌کنم شما در باره یمن گفته بودید با عربستان سعودی در یک خط هستید. آیا فکر می‌کنید اکنون در انتهای عملیات نظامی و شروع عملیات سیاسی قرار دارید؟ ارزیابی خودتان را از جنگ یمن بگویید و اینکه چه می‌خواهید بکنید. شما می‌خواهید با «علی عبدالله صالح» رئیس‌جمهوری سابق، که ساز جداگانه‌ای می‌زند چه کنید؟
** کارها در یمن تا پیش از ماه سپتامبر در مسیر درست خود حرکت می‌کرد. متأسفانه علی عبدالله صالح و سایرین تحت تاثیر پیروزی حوثی‌ها قرار گرفتند و این جنگ‌ها شروع شد. الان قطعنامه 2216 شورای امنیت وجود دارد که کاملا روشن است و هیچ ابهامی ندارد. دولت‌های عضو ائتلاف می‌گویند باید این قطعنامه به‌صورت کامل اجرا شود. این کشورها نمی‌خواهند که این جنگ تا ابد ادامه داشته باشد.
* شما به‌صورت مستقیم از اخوان‌المسلمین در یمن حمایت می‌کنید؟
** این داستانی قدیمی است که دائما تکرار می‌شود. قطر از هیچ حزبی یا شخصی حمایت نمی‌کند؛ بلکه از دولت‌ها حمایت می‌کند و این مسئله کاملا واضح است. درعین‌حال ما خواستار حذف هیچ گروهی در هیچ‌کجا نیستیم. اما این به‌معنای حمایت از این و آن نیست. هدف ما این است که بکوشیم جلوی این خون‌ریزی‌ها را بگیریم. این تفکر اصلی قطر است.
* آیا بین شما و کشورهای عضو شورا، تنش وجود دارد؟ چون شما از اخوانی‌ها در یمن، لیبی و مصر حمایت می‌کنید؟
** من اعتقاد دارم ما به مرحله‌ای از بلوغ سیاسی رسیده‌ایم که به آرا و نظرات همدیگر احترام بگذاریم. چنین حساسیتی که شما از آن حرف می‌زنید در بین ما وجود ندارد.
* من می‌خواهم مشخصا درباره مصر بپرسم. به نظرم شما قصد دارید روابط بهتری با دولت مصر داشته باشید. اما این روشن نیست که به دلیل حمایت از اخوان‌المسلمین بشود چنین رابطه‌ای را برقرار کرد؟
** ما با مصر دشمنی نداریم. مصر یک دولت عربی است که جایگاه خودش را در اتحادیه عرب دارد. آرزو می‌کنیم مصر همیشه صحیح و سالم باشد چون سلامتی این کشور سلامتی همه کشورهای عرب است. رابطه ما با مصر نیز طبیعی است.
* شما با آنها درباره موضوع «اخوان» صحبت نمی‌کنید؟ آنها شما را به‌این‌خاطر سرزنش نمی‌کنند؟
** این یک مسئله داخلی مصر است و ما در امور داخلی این کشور دخالتی نمی‌کنیم. هیچ‌وقت بین ما و مصر حالت دشمنی نبوده است. اگر بخواهیم دراینباره صحبت کنیم سخن به درازا می‌کشد.
* از لبنان چه خبری دارید؟
** اگر خبر داشتم به شما می‌گفتم. اما به‌صراحت باید بگویم نسبت به تحولات لبنان نگران هستیم.
* آیا بعد از توافق‌نامه دوحه شکست خوردید؟ نیازی به یک توافق‌نامه جدید نیست؟
** اینها مراحلی است که لبنان دارد پشت سر می‌گذارد هنوز توافق‌نامه دوحه شکست نخورده است ولی تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی بر آن اثر گذاشت.
* ایرانی‌ها یک نوع نظام امنیتی منطقه‌ای را مطرح می‌کنند که شامل عراق و کشورهای عضو شورای همکاری باشد. آیا هدف از این فکر تجزیه شورای همکاری نیست؟
** من به شورای همکاری اعتماد دارم و می‌دانم چوبی نیست که به این آسانی بشکند. ما از آنها پیشنهاد همکاری امنیتی نشنیده‌ایم. یک نظام امنیتی جدید نیز قرار نیست وجود داشته باشد. ما به این نیازمندیم که بین ما رابطه حُسن همکاری وجود داشته باشد و در امور همدیگر دخالت نکنیم. منطقه ما شایستگی آن را دارد که شکوفا شود، به شرط اینکه به این اصول پایبند باشیم.
منبع: الحیات
http://www.sharghdaily.ir/News/76094
ش.د9402988
