- صفحه نخست
- |
- استان ها
- |
- بین الملل
- |
- سیاسی
- |
- چند رسانه ای
- |
- اقتصادی
- |
- فرهنگی
- |
- حماسه و جهاد
- |
- صبح صادق
- |
- صدای انقلاب
- |
- محرومیت زدایی
(روزنامه آرمان – 1394/08/20 – شماره 2900 – صفحه 7)
نشست ماهيت انقلاب اسلامي، اهداف و زمينه‌هاي منتج به آن، به همت انجمن اسلامي‌دانشجويان دانشكده علوم پزشكي دانشگاه تهران، با حضور فرشاد مومني و صادق زيباكلام در سالن ابن سيناي دانشكده علوم پزشكي برگزار شد. فرشاد مومني براي روشن كردن اهميت چنين بحث‌هايي صحبت‌هاي خود را با نقل قولي از توماس كهن درباره بازگشت به بنيادها آغاز كرد. وي گفت: توماس كهن مي‌گويد وقتي گرفتاري‌ها زياد مي‌شود بايد به بنيادها برگرديم. اين مرور براي شرايط كنوني ما كاملا ضروري و مفيد است.
بسيار متاسفم كه سطح انديشه‌اي كه عرضه مي‌شود به گونه‌اي است كه نقد را تضعيف مي‌شمارند. مومني در ادامه بحث خود را با بيان اينكه مولفه‌هاي كليدي مورد توافق جمعي ايرانيان در انقلاب اسلامي فارغ از اينكه عضو چه گروه و طبقه‌اي بودند، بر استقلال، آزادي و عدالت اجتماعي متمركز بود، خاطرنشان كرد: بر اساس دركي كه از اين مفاهيم وجود داشت گام‌هاي بزرگي در 10 ساله اول بعد از پيروزي انقلاب برداشته شد، اما وقتي كه سطح پيچيدگي عموم در هر يك از اين سه عرصه خود را به عنوان كارهاي نظري و مطالعاتي جدي مطرح مي‌كرد، ما آن‌گونه كه بايد درباره آنها كار نكرديم. به‌طوري كه در حال حاضر وقتي شما به اين كارنامه‌ها در زمينه استقلال، آزادي و عدالت اجتماعي نگاه مي‌كنید كاستي‌هایي را در آن مي‌بينيد.
در چنين شرايطي بار اصلي مسئوليت بر دوش كساني كه در مباحث انديشه‌ورزي فعال بودند است. وي ادامه داد: ما در 10 سال اول انقلاب در زمينه‌هاي آزادي، مسائل اقتصادي و عدالت اجتماعي شرايط منحصر به فردي را تجربه كرديم. اين شرايط بازتاب صدق‌ورزي انقلاب نسبت به وعده‌هاي بزرگان آن زمان بود. به عنوان مثال در زمينه آزادي مناظره‌هاي آزاد كساني مانند شهيد بهشتي با راديكال‌ترين مخالفان خود، كاهش صادرات نفت از چهار میليون بشكه به 800 هزار بشكه در روز كه موجب آزاد شدن نيروهاي انساني براي تقويت بنيه‌هاي اقتصادي شد و در زمينه عدالت اجتماعي توسعه 5/11 برابري زيرساخت‌هاي فيزيكي روستاها از نمونه‌هاي پايبندي به اصول در اوايل انقلاب هستند. اين اقتصاددان تصريح كرد: اما در سال‌هاي بعدي به تدريج و به‌طور فزاينده ما از آن راهبردهاي اصولي با توجيه‌هاي متفاوت فاصله گرفتيم. اين فاصله گرفتن ما بايد زير ذره‌بين قرار بگيرد.
منظور از استقلال، استقلال سياسي و استقلال از بند استبداد بود
صادق زيباكلام نيز در اين بخش صحبت‌هاي خود را با بررسي اهداف اوليه انقلاب اسلامي و تفاوت‌هاي آن با امروز آغاز كرد. استاد دانشكده علوم سياسي دانشگاه تهران گفت: اگر امروز فردي بدون هيچ اطلاعي از انقلاب سال 57، از كره مريخ به ايران مي‌آمد و صرفا اطلاعاتش را از طريق راديو تلويزيون كنوني جمهوري اسلامي كسب مي‌كرد، بدون شك اهداف و آرمان‌هاي انقلاب ايران را بسيار متفاوت از سال‌هاي اوايل انقلاب مي‌ديد. وي همچنين درباره معناي شعار استقلال در اوايل انقلاب، تصريح كرد: جمعيت ايران در سال‌های اولیه انقلاب حدود 34 ميليون نفر بود و تعداد دانشجويان كل كشور نيز از 100 هزار نفر تجاوز نمي‌كرد، مي‌بينيم انگيزه و دغدغه اصلي مردم تغییر رژيمي بود كه به آزادي بيان، آزادي انديشه، آزادي چاپ كتاب، انتخابات آزاد، حاكميت قانون و... پايبند نبود، بنابراين منظور اصلي مردم از استقلال، استقلال سياسي و استقلال از بند استبداد بود.
95 درصد مردم پيش از انقلاب از شرايط به سطوح آمده بودند
فرشاد مومني نيز معناي شعار استقلال مردم ايران در اوايل انقلاب را اين‌چنين توضيح داد: از لحاظ اقتصادي وقتي ما به وضع رفاه اكثريت مردم در آن زمان نگاه مي‌كنيم، با آمار تكان‌دهنده‌اي مواجه مي‌شويم، اما در حال حاضر به واسطه عملكرد بد ما، كساني هستند كه گوشه‌هاي كوچكي از آن دوران را بزرگ و نسبت به آن استنتاج‌هايي مي‌كنند. يكي از آن استنتاج‌ها اين است كه با اين واقعيات شما چه مي‌خواستيد كه انقلاب كرديد، در حالي كه بيش از 95 درصد مردم در آن دوران ابراز مي‌كردند از لحاظ اقتصادي، سياسي، فرهنگي، اجتماعي و فردي به سطوح آمده‌اند. اين پژوهشگر اقتصادي خاطرنشان كرد: ما دچار فقر فكري فاجعه‌آميزي درباره همه مفاهيم كليدي و سرنوشت‌ساز هستيم، براي نمونه من وقتي تعابير اين روزنامه‌ها و محافل را درباره نفوذ مي‌بينم خيلي متاسف مي‌شوم، چرا كه دركي كه اين افراد از مساله نفوذ و استقلال دارند يك بخش كوچكي از تلقي وابستگي در ربع پاياني قرن هجدهم تا ربع پاياني قرن نوزدهم است.
ما بايد بتوانيم با اين افراد صحبت كنيم و به آنها بگوييم كه از آن زمان تا به حال دنيا خيلي متحول شده و طبيعتا به اعتبار آن مفهوم استقلال هم پويايي‌هاي خاص خودش را پيدا كرده است. مثلا اگر يك ايراني در خارج از ايران ذكر و خيري از ايران كند اسمش را مي‌گذارند نفوذ، اما در دوره‌اي كه دولت محبوب اين عزيزان سر كار بود، وابستگي ايران به واردات مواد غذايي و افزايش چهار برابري اين مواد نفوذ نيست.
استاد دانشگاه علامه تاكيد كرد: يكي از دردناك‌ترين جمله‌هايي كه من در بعد از انقلاب شنيده‌ام اين است كه در همان دولتي كه به ظاهر ژست‌هاي ضد امپرياليستي مي‌گرفت در همان زمان سخنگوي آن دولت گفت كه ما جلوي پاي سرمايه‌گذاران خارجي فرش قرمز پهن مي‌كنيم. اين از نظر اقتصادي سياسي يكي از سخيف‌ترين عبارت‌هايي است كه مي‌شود به كار برد و من اين را از ضعف بنيه فكري مي‌بينم. اگر آن فرد اندكي مطالعه كرده بود مي‌فهميد كه به كاربردن اين عبارت جذابيت‌هاي ايران را براي سرمايه‌گذاران خارجي به جاي افزايش، كاهش مي‌دهد.
مشكل ما در پاسداري از انقلاب است نه خود انقلاب
فرشاد مومني در بخش پرسش و پاسخ در جواب سوال يكي از دانشجويان كه پرسيده بود اگر با علم امروزي خود نسبت به انقلاب به سال 57 بازگرديد يك بار ديگر براي انقلاب تلاش خواهيد كرد، گفت: بله، زيرا همان‌گونه كه گفتم انقلاب سال 57 در زمينه آزادي، استقلال و عدالت اجتماعي بسيار مترقي بود و تا 10 سال اول فعاليت‌هاي شگفت‌انگيزي در اين زمينه‌ها انجام داد. مشكل ما در پاسداري از انقلاب است نه خود انقلاب.
راهكار من بازگشت به حكومت قانون است
زيباكلام نيز در بخش پرسش و پاسخ در جواب سوال يكي از دانشجويان كه پرسيده بود اگر با علم امروزي خود نسبت به انقلاب به سال 57 بازگرديد يك بار ديگر براي انقلاب تلاش خواهيد كرد، گفت: بله، من در حال حاضر نيز انقلاب را درست مي‌دانم؛ چرا كه با وجود اتفاقاتي كه براي آن رخ داده است در كل ما نسبت به قبل پيشرفت داشته‌ايم. به اعتقاد بنده وضعيت دموكراسي، آزادي و فضاي باز سياسي در بعد از انقلاب بهتر شده است.
وي افزود: بسياري بر اساس نظريه توسعه نامتوازن، اقتصاد را دليل اصلي انقلاب ايران مي‌دانند اما من دليل اصلي انقلاب ايران را از بين رفتن مشروعيت حكومت، نبود آزادي و ساختار سركوبگر مي‌دانم. اين به معناي خوب بودن اقتصاد دوران پهلوي نيست چرا كه اقتصاد دوران پهلوي دولتي بود و اقتصاد دولتي هيچ‌گاه موفق نخواهد بود. استاد علوم سياسي دانشگاه تهران خاطرنشان كرد: بنابراين آنچه كه موجب انقلاب شد نه مشكلات اقتصادي، بلكه نارضايتي سياسي و فقدان دموكراسي بود و همان‌گونه كه گفته شد دموكراسي مطالبه اصلي مردم در آن دوران بود.
استقلال، آزادي و عدالت اجتماعي همچنان راه نجات ماست
فرشاد مومني در صحبت‌هاي پاياني خود يك بار ديگر بر عامل اقتصاد به همراه مولفه‌هاي ديگر تاكيد كرد و نگاه تركيبي به مسائل را بهترين راهكار براي تجزيه و تحليل موضوعات دانست.
http://armandaily.ir/?News_Id=134053
ش.د9404236
