«نفوذ» و انتخابات در مناظره آشنا و صفار هرندی

(روزنامه ايران – 1394/11/29 – شماره 6154 – صفحه 3)

حسام‌الدین آشنا، مشاور فرهنگی رئیس جمهوری و محمدحسین صفار هرندی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت نهم با حضور در برنامه «نگاه یک» سیما، درباره مفهوم «نفوذ» مناظره کردند. حسام‌الدین آشنا در ابتدای این مناظره با بیان اینکه «بحث نفوذ، نه جدید، بلکه عجیب است»، نفوذ را مقوله طبیعی در روابط بین کشورها و ملت‌ها دانست و گفت: «مشکل از جایی پیش می‌آید که این نفوذ نامتقارن و پنهان می‌شود.» آشنا در توضیح این تفاوت توضیح داد: «زمانی جمهوری اسلامی ایران «پرس تی‌وی» را تأسیس می‌کند و همه می‌دانند ایران می‌خواهد بر انگلیسی زبان‌ها تأثیر بگذارد. آن طرف BBC و VOA تأسیس می‌کند. آنان برای ثوابش این رسانه‌ها را نمی‌سازند.

ولی آشکار است اینها به کجا وابسته است. این سطح برای نفوذ و تأثیرگذاری به عنوان تبلیغات سفید در افکار عمومی دنیا پذیرفته است. حوزه‌ای که ما بیشتر صحبت می‌کنیم، نفوذ پنهان است.»

محمدحسین صفار هرندی در ادامه این سخنان آشنا وجه پیچیده‌تر نفوذ را مأموریت برای جابه‌جا و مختل کردن دستگاه محاسباتی یک مقام مسئول و تغییر دادن تصویر ذهنی او از واقعیت دانست و گفت: «منظور سخنان اخیر حضرت آقا که مسأله نفوذ را چندبار مطرح کردند، این وجه اخیر نفوذ است.»

صفار در مثال‌های خود علاوه بر اشاره به موضوع پرونده «جیسون رضاییان»، به یکی از استادان معروف علوم سیاسی اشاره کرد و گفت: «یک آقایی رفت به عنوان مشاور رئیس جمهوری معرفی شد. ایشان در یک مجمع جهانی شرکت کرد و ظاهر آن تناسبی با مسئولان رسمی جمهوری اسلامی نداشت و از پوششی استفاده کرد که متعارف نیست. این، افراد را حساس کرد چطور این می‌شود با پوشش این چنینی ظاهر شود. این آدم تناسبی با آن بزرگواری که مشورت می‌دهد، دارد؟ ایشان از اساس نسبت به روند انقلاب مشکلات مبنایی دارد و قبول دارد کارهایی که شده، اساساً درست بوده. وقتی این طور است، موضوع نفوذ را باید پیچیده‌تر بررسی کرد.»

آشنا در واکنش به این اظهارات صفار هرندی اظهار داشت: «در برخی مثال‌ها، از آقای صفار تعجب می‌کنم و تقاضا دارم ملاحظه‌ای کنیم. درباره افرادی که هستند و در اینجا حضور ندارند، مطالبی نگوییم که نتوانند دفاع کنند. من با دو کیس از کیس‌هایی که عنوان شد، آشنا هستم. در یکی از این مصادیق، یک نفر نه خودش گفته من مشاورم، نه کسی گفت که او مشاور است. او 13 بار در یک اجلاس رفته. با همان تیپی رفته که 12 بار قبل رفته و 5 بار بعد هم رفته. اختیار لباسش هم دست خودش است. با هیأت ایران هم ارتباطی نداشته. بنده رسماً اعلام کردم ایشان مشاور رئیس جمهوری نیست. صریح‌تر گفتم که دفتر رئیس جمهوری گفته چه کسی مشاور است. اینکه ما اصرار کنیم او مشاور است، چطور بگوییم نیست. اگر کسی دلش می‌خواهد او مشاور باشد، برایش حکم بزند.»

آشنا سپس در پاسخ صفار که تأکید داشت این فرد در مطبوعات به عنوان مشاور رئیس جمهوری مطرح بود، افزود: «اگر غیر از آقای صفار این را می‌گفتند، برای من پذیرشش راحت‌تر بود. در فضای رسانه‌ای خیلی نسبت‌ها به اشخاص داده می‌شود. خیلی نسبت‌ها از اشخاص سلب می‌شود. دفتر رئیس جمهوری برای من حکم مشاوره داده و حکم هم روی سایت است. یک کس دیگری هم مشاور نیست. هی ما اصرار کنیم بگوییم مشاور است. این برای من و شما مناسب نیست.» آشنا همچنین در واکنش به این ادعای صفار هرندی که گفت جیسون رضاییان آنقدر برای امریکا اهمیت داشت که حاضر شد در مقابل او چند زندانی را آزاد کرده و یک میلیارد و 700 میلیون دلار پول بدهد، گفت: «من از آقای صفار تعجب می‌کنم.

این که یک میلیارد و 700 میلیون دلار پول جمهوری اسلامی که بابت خریدهای نظامی جمهوری اسلامی ایران بلوکه شده و 400 میلیون دلار اصل بوده و الباقی بابت فرع بوده، اینکه بگوییم این مبلغ بابت او داده شده، از کجاست؟ اینکه بگوییم همه کشک بوده و او اصل بوده، از کجا می‌گوییم؟ یک زمانی کاری را کردیم و باید توجیه کنیم و برای آن شواهد دست و پا کنیم، یک موضوع است. یک وقت نکند به اسم نفوذ شروع به کار سیاسی کنیم. یعنی با دولتی یا رئیس جمهوری مشکل داریم و از او خوش‌مان نمی‌آید، به هر دلیلی دنبال چیزی می‌گردیم برای او پیدا کنیم. آن هم برای کسی دنبال بهانه می‌گردیم که سال‌ها دبیر شورای عالی امنیت ملی بوده و به دستگاه‌های امنیتی، همیشه این حرف را می‌زند که بروید راستکی جاسوس بگیرید. خودتان را در واقع معطل امور جزئی نکنید.»

آشنا در ادامه گفت: «اینکه حضرت آقا می‌فرمایند از اول انقلاب کسانی بودند که انقلابی نبودند، اشاره‌شان می‌تواند جریان نهضت آزادی و لیبرال اول انقلاب باشد. اینها در دل انقلاب بودند، اما نه به رفتار انقلابی اعتقاد داشتند و نه به نتایج رفتار انقلابی ملتزم بودند. ما تلاش برای تأثیرگذاری برای جریان چپ را در انقلاب داشتیم. آن امام که انقلاب را نگه داشت و طرفداران و خط اصیل انقلاب تا الان هم ادامه دارد. جریان سپاه، بسیج، وزارت اطلاعات و روحانیت ستون این خیمه را نگه داشتند. وقتی درباره کیس صحبت می‌کنیم یک وقت کیس محکوم شده حکم گرفته از دادگاه است و حکم نظام اسلامی صادر شده.

زمانی حکم صادر نشده. زمانی کسی در دهه 70 متهم شد، دستگیر شد و در زندان فوت کرد. این آدم توسط نیروهایی از نیروهای انقلاب به مثابه شهید، مرحوم و قربانی تلقی شد و از سوی دیگر نیروها به عنوان خائن و جاسوس و آدم اسرائیل نسبت داده شد. امروز 16 سال از آن روز گذشته. بعد از 16 سال هنوز قضاوت صریح نمی‌توان کرد. کیس‌های خاص، احکام خاص دارند. شاید در کشور 5-4 نفر بدانند اصل ماجرا چیست.»وی در ادامه سخنان خود با تأکید بر اینکه «نفوذگرها آدم‌های ساده‌ای نیستند که شما بگیرید و بندازیدشان دور» و «بلکه کسانی هستند که در مغز دستگاه اطلاعاتی و بیت اشخاص هستند»،‌ افزود: «آقا (رهبر معظم انقلاب) اصرار دارند این نفوذ را به مثابه برچسب‌زنی تلقی نکنیم. به سادگی مقامات عالی کشور را به اینکه سهل‌انگار یا ساده هستند، متهم نکنید. مقامات عالی‌رتبه کشور گفتند نفوذ را مبتذل نکنید. معنایش این است که نفوذها در سطوح بالاتر اتفاق می‌افتد که باید بشدت مراقب باشیم.»

پس از این سخنان وزیر ارشاد دولت نهم به ماجرای نفوذ در بیت آیت‌الله منتظری و سپس عزل او از جانشینی ولی فقیه، گفت: «من نگرانم امثال آن آقا جاهای دیگری هم باشند. اگر می‌بینیم انقلابی با سوابق طولانی، بنده در منبر آقای روحانی در سال 56 بودم. منبری که در مراسم ترحیم حاج آقا مصطفی در مسجد ارگ بود، هنوز شیرینی کلام لطیف و گویای آقای روحانی در معرفی امام و اولین بار به کار بردن کلمه امام توسط ایشان در کام من است.

امروز از زبان کسی که همه خاطرات‌مان با حرف‌های آنان عجین شده، وقتی حرف‌های متضادی می‌شنویم، حق داریم نگران باشیم. حق داریم یا نه؟» سخنانی که از سوی مشاور فرهنگی رئیس جمهوری بی پاسخ نماند. حسام‌الدین آشنا با بیان اینکه «آقای صفار خوب جایی دست گذاشتند. خوب است کیس‌های خوبی را باز کنیم. من هم خاطرات دارم، ولی به اندازه آقای صفار بولتن نخوانده‌ام و ننوشته‌ام»، گفت: «ما چیزهای دیگر را دیده‌ایم. شاهد حضور کسی در ایران بودیم که به قول خودش 50 سال در امریکا بود و تندترین مقالات را در روزنامه کیهان می‌نوشت. وارد کشور شد و رئیس جمهوری وقت کشور برای ایشان حکم زد و مشاور بین‌الملل رئیس جمهوری شد.»

وی سپس با اشاره به پیشنهاد این فرد مبنی بر وساطت بین ایران و امریکا در حالی که در همان زمان تندترین مقالات ضد امریکایی را در روزنامه کیهان می‌نوشت، افزود: «سال 80 امریکا به عراق حمله کرد... در جلسه یک مرکز وابسته به سپاه درباره سناریوی جمهوری اسلامی در مقابله حمله امریکا به عراق... این آقا گفت باید به عراق حمله کنیم و وارد خاک عراق شویم و همان طور که دیوار برلین با تانک‌های شوروی معلوم شد کجاست، وارد عراق شویم و با امریکایی‌ها وارد مذاکره شویم که تا اینجای عراق مال ماست.»

آشنا در ادامه با اشاره به ماجرای یکی از اطرافیان دولت‌های نهم و دهم افزود: «فردی را داریم که رئیس دفتر رئیس جمهوری شده و اینقدر مسأله حساس بوده که عالی‌ترین مقام کشور وارد شده و دستور داده‌اند این آقا را رئیس دفتر خود نگذار. ما شرایطی در کشور داشتیم که چندین وزیر فقط به خاطر مخالف با یک فرد در عرض چند ساعت یا یک روز چند وزیر عزل شدند. نفوذ آنجاهاست.

نفوذ این است که به خاطر عالی‌ترین مقام نظام برای ماندن وزیر اطلاعات کشور برای جلوگیری از نفوذ، مقام اجرایی بالای کشور با قهر می‌رود و می‌گوید ما که رفتیم، خودتان اداره کنید. همه عالم و آدم باید جمع شوند آقا را بردارند بیا ترا بخدا کشور را اداره کن. لازم نیست مثال‌های عجیب بزنیم. مثال‌های روشنی است که نیاز به شرح و تفسیر ندارد. باید همه مراقب باشیم. هم روزنامه کیهان، هم صدا و سیما، هم اطلاعات، هم سپاه باید مراقب باشند. درباره همین سازمان صدا و سیما اخیراً یک دستگاه امنیتی ادعا می‌کند آقای رئیس سازمان صدا و سیما، شما مراقب این خانم باش و نتیجه این تبادل این می‌شود که رئیس سازمان مصاحبه می‌کند و نهادهای امنیتی کشور را متهم به عملیات روانی چند لایه علیه صدا و سیما می کند. لازم نیست برویم از تاریخ قاجار شروع کنیم. ما داریم درباره هفته پیش صحبت می‌کنیم. همه باید ظرفیت‌مان را افزایش دهیم.»

این سخنان آشنا با این پاسخ صفار همراهی شد که: «ما منکر این نیستیم اتفاقاتی براساس کج‌تابی یا رفتار یک شخصیت‌هایی در مقاطعی صورت گرفته. بنده هم جابه‌جا شدم و خدا را شکر می‌کنم بابت خوبی‌هایی که در آن دوره به مردم رسیده و هم نگران و ناراحتم چرا آن خط صحیح امتداد نیافت و از جاهایی به انحراف کشیده شد. ولی از توی اینها هیچ مستندی در فرمایش آقای آشنا نیافتم که چرا یک رفتار غلط یا انتساب نادرست یک مقام مسئول را نسبت به عملیات نفوذ بدهیم.»

احتمال نفوذ در انتخابات

مشاور فرهنگی رئیس جمهوری سپس در پاسخ این سؤال مجری برنامه که پرسید احتمال خطر نفوذ در انتخابات تا چه حد است، ‌اظهار داشت: «رهبر معظم انقلاب وقتی در بحث نفوذ تأکید کردند، مخاطب اول‌شان، دستگاه مسئول هستند. دستگاه مسئول موظف به رسیدگی هستند. کسانی که داوطلب شدند، وضع‌شان چطور است. مراجع متعددی مورد استعلام قرار گرفتند. غیر از مراجع چهارگانه هیأت‌های اجرایی، مراجع دیگری از جمله اطلاعات سپاه و بسیج نظر دادند و حتی تحقیقات محلی انجام شده. کسی که شورای نگهبان صلاحیتش را تأکید کرده، حق نداریم راجع به او قضاوت ناشایست داشته باشیم. فرض این است که کسی نفوذی نیست. همه کسانی که تأیید صلاحیت شدند، فرض بر این است نفوذی نیستند. معنای رد صلاحیت یا عدم احراز این است که برای این مسئولیت صلاحیت‌شان رد شده نه اینکه از زندگی ساقط شوند.»

وی در ادامه افزود: «آقا فرمودند نگاه کنید به افراد نامزد و به کسانی که فهرست می‌دهند. لایه دوم خطاب‌شان درباره کسانی است که فهرست می‌دهند. فرمودند کسانی که فهرست می‌دهند امین باشند و کسانی را معرفی کنند که بتوانند جوابگوی معرفی خود باشند. معیارها اگر همان باشد که رهبر معظم انقلاب فرمودند که اهل تقوا و کارآمد باشد، مصالح ملی را بر مصالح فردی و گروهی ترجیح دهد و چندین ملاک فرمودند.

زمانی هم این اشخاص، مخالفت با این و آن را ملاک قرار می‌دهند یا سرسپردگی به من و امضا دادن و تعهد درباره ریاست من را قبول می‌کند، این غلط است. از اینجا به بعد ما به عنوان مردم عرض می‌کنم ابزار نفوذی شناس ندارند. ابزار من شناخت شخصی است و همچنین براساس اعتماد بر تهیه‌کنندگان فهرست حاصل شده. بر این اساس رأی می‌دهیم. از این پس، عملکرد این افراد باز هم باید زیر نظر باشد هم دستگاه رسمی هم مردم هم هیأت رسیدگی به تخلفات مجلس باید این نظارت را انجام دهند.»

محمدحسین صفار هرندی نیز در سخنانی با بیان اینکه «پیچیده‌ترین شکل نفوذ اختلال در دستگاه محاسباتی مسئولان و مردم ایجاد می‌کند»، گفت: «بنده اعتقاد ندارم انتخابات ما با فتنه همراه می‌شود. من معتقدم کسانی که فتنه را راه انداختند پشیمانند چرا فرصت بودن در نظام را از دست دادند. دارند نامزد عاریتی علم می‌کنند و پشت سر او راه می‌افتند چون خودشان وجاهت ندارند. انتظار داریم بزرگان اگر کسی به آنها متصل شد ببینند اهداف اصلی‌شان چیست. با این اوصاف، باید نگران شد درباره موجهین امروز محتمل است اگر خودشان مراقب نباشند و رفتارشان را رها کنند، همین بلاها سرشان بیاید.»

اشتباه دوقطبی‌سازی انتخاباتی

پس از این اظهارات حسام‌الدین آشنا در پاسخ این پرسش مجری که پرسید: «در فضای تبلیغات انتخاباتی می‌تواند مباحثی مطرح شود که به بیان اختلاف دیدگاه‌ها منجر شود. اگر این اختلاف به اندازه‌ای عمیق مطرح شود که فرصت ضربه زدن فراهم کند، محل اختلاف جدی است. برای جلوگیری از این نفوذ در عین داشتن فضای پرشور انتخاباتی چه باید کرد؟»، گفت: «خطر بزرگ در انتخابات این است که فکر کردیم تا انتخابات قطبی نشود، شور انتخاباتی به وجود نمی‌آید. این مدل را در سال‌های گذشته تجربه کرده‌اند. پس به سمت دوقطبی‌سازی می‌روند. یک گونه از دوقطبی‌سازی این است که بگوییم اینها نفوذی‌اند ما انقلابی. یک نوع دیگر برچسب طرفدار یا مخالف دولت است. یا برچسب طرفداری از فقرا و اغنیا است. بحث طرفداری از عدالت و اعتدال مطرح است. یک ویژگی این دوره مجلس رسیدن به بلوغ عقلانی در بین کنشگران سیاسی باشد که متمرکز بر مشکلات و راه حل‌های واقعی کشور شویم. واقعیت کشور ما تقابل بین نفوذ و ضدنفوذ نیست. حتی تقابل میان افراط و اعتدال نیست. واقعیت این است که کشور روز به روز خشک‌تر می‌شود. ریزگردها از خوزستان شروع شد و تا شمال می‌رود.

فساد در کشور نگران کننده است. فضای کسب و کار سهولت ندارد. آن که آقای صفار می‌گوید، مطمئنم که نمی‌خواهد کنایه بزند. ما از رکود خارج می‌شویم دوباره به رکود برمی‌گردیم. ممکن است رشد را در سه ماه یک طور نگه داریم در سه ماهه بعد نشود نگه داشت. اینها واقعیت است. همه ما چپ و راست و اعتدال و اصلاح و اصول دست به دست هم بدهیم معلوم نیست در مقابل مشکلات چقدر موفق باشیم. ان‌شاءلله با توکل به خدا موفق می‌شویم ولی اگر بیاییم به جای جنگ با مشکلات با همدیگر بجنگیم، حتماً موفق نخواهیم بود.»

http://iran-newspaper.com/newspaper/page/6154/3/117866/0

ش.د9405322