سایه برج‌های دوقلو بر روابط آمریکا و عربستان

(روزنامه جمهوري اسلامي – 1395/02/04 – شماره 10573 – صفحه 12)

در 11 سپتامبر 2001 (80 ش) و در هنگام ریاست جمهوری جورج بوش، ‌19 نفر از اعضای القاعده با ربودن چهار فروند هواپیمای مسافری توانستند برج‌های دوقلو در نیویورک را ویران کنند و پنتاگون را در قلب واشنگتن هدف قرار دهند، که بر اثر این حملات نزدیک به سه هزار نفر کشته شدند.

این حادثه باعث شد تا جورج دابلیو بوش رئیس جمهوری وقت آمریکا بدون مصوبه شورای امنیت سازمان ملل به گروه القاعده اعلان جنگ کند و به افغانستان به عنوان کشوری که به گفته وی مامن تروریست‌ها شده بود، حمله کند.

از زمان بروز این حادثه تاکنون، رژیم سعودی به عنوان "پدرخوانده "‌ و حامی اصلی "ایدئولوژیکی و مالی" القاعده در محافل مختلف آمریکا بارها هدف انتقادهای شدیدی قرار گرفته است. اما تصمیم سازان در کاخ سفید و کنگره با توجه به روابط دو کشور و نیازی که آمریکا در منطقه خاورمیانه به دولت سعودی داشت،‌ با ترفندهای مختلف مانع از آن شدند که این خواست عمومی آمریکاییان بطور جدی مورد بررسی قرار گیرد.

از آن زمان تاکنون،‌ بارها مقام‌ها و صاحب نظران متعدد در آمریکا، دولت سعودی را پشتیبان اصلی القاعده و گروههای تروریستی در منطقه حساس و استراتژیک خاورمیانه می‌دانند و به تندی از استانداردهای دوگانه رهبران خود درباره مبارزه با تروریسم و افراط گرایی انتقاد کردند.

هر ساله هنگام برگزاری مراسم سالگرد حادثه 11 سپتامبر شاهد تظاهرات و تجمع‌های گسترده درباره استانداردهای دوگانه آمریکا در به اصطلاح مبارزه با تروریسم هستیم و افکار عمومی بشدت تلاش می‌کند تا رهبران خود را به دلیل سکوت درباره نقش عربستان در آن حادثه و کمک به گروه‌های افراط گرای منطقه تحت فشار قرار دهند.

تلاش اخیر کنگره برای مقصر شناختن عربستان سعودی در حادثه 11 سپتامبر و مسدود کردن بخشی از دارایی‌های این کشور در آمریکا موجب شد تنشی جدید در روابط واشنگتن – ریاض بروز کند. ریاض به دولت اوباما و کنگره هشدار داد، چنانچه لایحه‌ای را تصویب کنند که به موجب آن دادگاه‌های آمریکا اجازه یابند دولت سعودی را بابت حملات 11 سپتامبر مقصر معرفی کنند، صدها میلیارد دلار از دارایی‌های خود را در آمریکا به زیر قیمت به حراج خواهد گذارد و پول آن را خارج خواهد کرد.

"عادل الجبیر" وزیر خارجه عربستان ماه گذشته در سفری که به واشنگتن داشت پیام پادشاهی عربستان را به اطلاع مقام‌های آمریکایی رساند و به قانونگداران آمریکایی گفت که عربستان مجبور خواهد بود تا سقف 750 میلیارد دلار اوراق بهادار خزانه‌داری و سایر دارایی‌های خود در داخل آمریکا را قبل از آنکه این دارایی‌ها توسط دادگاههای آمریکا توقیف شود، بفروشد.

دولت "اوباما" با کنگره لابی کرده است تا جلوی تصویب مصوبه‌ای در این زمینه را بگیرد. دولت به سناتورها نسبت به عواقب این کار هشدار داده است.

اوباما چهارشنبه آینده برای دیدار با "ملک سلمان" و سایر مقام‌های سعودی به ریاض می‌رود و از جمله درباره این مساله و تنش جدید بر روابط دو کشور با آنان مذاکره خواهد کرد.

اقتصاددانان نسبت به عملی بودن تهدید سعودی تردید دارند و می‌گویند فروش این حجم از دارایی‌ها در آمریکا به سختی امکان پذیر است چون باعث فلج شدن اقتصاد خود عربستان خواهد شد.

ظن و گمان‌ها همچنان باقیست. نتایج تحقیقات کنگره با استناد به پاره‌ای از مستندات بازگوی آن است که مقام‌های سعودی که در زمان وقوع حملات 11 سپتامبر ساکن آمریکا بوده‌اند در این توطئه دست داشته‌اند. به گزارش ایرنا، خانواده‌های قربانیان حوادث 11 سپتامبر دادخواستی را به دادگاههای آمریکا ارائه داده‌اند و طی آن اعضای خاندان سلطنتی عربستان، بانکهای سعودی و سازمانهای خیریه این کشور را مسئول این حملات معرفی کرده‌اند.

سنا تصمیم دارد با تصویب مصوبه ای، اتباع بیگانه را که متهم به انجام حملات تروریستی و کشتن آمریکایی‌ها در داخل خاک آمریکا هستند؛ مجرم معرفی نماید تا قانون مصوب 1976 شامل حال آنها نشود.

اگر این طرح در کنگره تصویب شود و به امضای رئیس جمهوری هم برسد در آن صورت امکان انجام تحقیقات در مورد نقش داشتن عربستان در حملات 11 سپتامبر میسر خواهد شد.

این مشاجره در مقطعی مطرح می‌شود که هم اکنون کنگره درگیر بحثهای داغی است که ائتلاف واشنگتن با عربستان را زیر سوال می‌برد. در این ائتلاف که قدمت آن به چندین دهه می‌رسد، عربستان؛ متحد آمریکا در خاورمیانه است، اما این مشارکت نیم بند تا به حال چندان زیر دقت نظر قانونگذاران آمریکا قرار نداشته است.

سناتور جمهوریخواه "جان کورنین " از تگزاس راجع به موضوع عربستان می‌گوید: "در برهه‌ای که کشور ما مواجه با شبکه‌های جدید و گسترش یافته تروریستی است که شهروندان ما را نشانه رفته، قطع کردن منابع مالی تروریست‌ها از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است."

" میندی کلاینبرگ" همسر یکی از کشته شدگان این حملات می‌گوید: "واقعا جای تعجب دارد اگر دولت ما در قبال حفظ جان شهروندانش از سعودی‌ها حمایت کند."

برنی سندرز نامزد دمکرات‌ها در انتخابات درون حزبی با ابراز نگرانی از اظهارات اخیر سعودی‌ها در این خصوص گفت: خاندان سعودی حامی گروه‌های افراطی هستند.

"باب گراهام" عضو سابق کنگره آمریکا و فرماندار فلوریدا گفت: اکنون زمان پاسخ دادن به سعودی هاست که عامل قتل نزدیک به سه هزار آمریکایی در حادثه 11 سپتامبر هستند. وی در گفت وگو با شبکه خبری "سی ان ان" آمریکا اظهار داشت: سعودی‌ها می‌دانند چه کسی حادثه 11 سپتامبر را به وجود آورد و می‌دانند که ما هم حداقل در سطح مقام‌های برجسته دولت آمریکا عامل این حادثه را می‌شناسیم.

وی گفت: آنان عامل این حادثه بودند و ما هیچ واکنشی نسبت به قتل نزدیک به سه هزار آمریکایی انجام ندادیم و آنان گمان کردند که هر کاری انجام دهند بدون مجازات خواهد بود و این مصونیت تا کنون ادامه دارد و این درحالی است که آنان (سعودی ها) تلاش می‌کنند در سطوح بالا در کاخ سفید و کنگره برای جلوگیری از اجرای قانونی که مشخص می‌کند عربستان در این جنایت دست داشته فشار آورند.

وی در پاسخ به سوالی در باره تهدید سعودی‌ها و خروج دارایی هایشان از آمریکا، گفت: به نظر من توافقی بین آمریکا و عربستان وجود دارد و اشاره‌ای که به انتشار اسناد می‌کنند یک امر نادرست است در واقع آنها می‌خواهند این قضیه از نظر آمریکایی‌ها منتفی شود و آنان دولت آمریکا را ملزم به آن کنند. صحبت از انتشار 28 صفحه اسناد مساله مهمی است ولی هزاران سند دیگر وجود دارد که نشان می‌دهد عربستان در حملات 11 سپتامبر دست داشته است.

به اعتقاد گراهام،باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا باید همه این اطلاعات را منتشر کند و روشن و شفاف با آمریکایی‌ها درباره آنچه سعودی‌ها انجام داده‌اند برخورد کند.

به نظر می‌رسد که مقام‌های آمریکایی بیشتر از این نمی‌توانند زیر بار فشار افکار عمومی، نهاد‌ها و سازمان‌ها و همچنین خانواده قربانیان حادثه 11 سپتامبر مقاومت کند و زمان آن فرا رسیده تا مقصر اصلی آن حادثه را معرفی کنند، اتقاقی که اگر بیفتد باعث تنش جدی در روابط ریاض – واشنگتن خواهد شد و حتی ممکن است برخی از معادلات در منطقه خاورمیانه را دستخوش تغییر کند.

سال‌ها است که دولت آمریکا در قبال عربستان سعودی به دو دلیل هدف شدیدترین انتقادات قرار گرفته است،‌ اول؛ در عرصه بین‌المللی به ویژه در سازمان ملل و نهادهای حقوق بشری به دلیل سکوت در قبال نقض گسترده حقوق بشر شهروندان سعودی و دو بی‌توجهی به نقش عربستان سعودی در حادثه 11 سپتامبر.

این احتمال وجود دارد که هیات حاکمه آمریکا تصمیم گرفته باشد،‌ با توجه جدی به وضعیت حقوق بشر و رسیدگی به پرونده حادثه 11 سپتامبر، خود را از زیر فشارهای داخلی و بین‌المللی مربوط به عربستان سعودی رها کند.

http://jomhourieslami.net/?newsid=87829

ش.د9500689