شرط و شروط اصولگراها براي حمايت از روحاني

(روزنامه مردم سالاري – 1395/04/26 – شماره 4085– صفحه 8)

مرد «ميانه» است و سعي مي‌کند جامع‌الاطراف باشد و همين خصيصه‌ باعث شده که هر دو جريان حاکم بر سپهر سياسي کشور او را از خود بدانند،‌ اگرچه هر دو گروه هم اما و اگرهايي دارند،‌ يکي کمتر و يکي بيشتر.

اصلاح‌طلبان که حسن روحاني،‌ رئيس‌جمهور شدنش را تا حد زيادي مديون ائتلاف با آنهاست، گلايه کمتري دارند و دست‌کم در مجامع عمومي‌سياست حمايت از دولت حاکم را پيش گرفته‌اند اما اصولگرايان که فکر مي‌کنند سهم کمتري از قدرت قوه مجريه نصيب آنها شده، براي حمايت از روحاني در سال 96 شرط و شروط مي‌گذارند.

البته اکثريت قريب به اتفاق اصولگرايان در همه اين چندسال رياست جمهوري روحاني همچنان او را از جرگه اصولگرايي دانسته اند و او را مردي برخاسته از جامعه روحانيت مبارز مي‌دانند. ريشه انديشه سياسي اين جريان را شايد بتوان به سخني از مرحوم حبيب‌الله عسگراولادي مرتبط دانست، وقتي پس از پيروزي او در سال 92 تاکيد کرد: «اصولگرايان در انتخابات شکست نخوردند چرا که حجت‌الاسلام روحاني اصولگراي با سابقه است... در حال حاضر در رابطه با حجت‌الاسلام و‌المسلمين روحاني نيز، او را «خير‌الموجودين» مي‌دانم و خداوند به ملت ما در اين جشن ملي کمک شاياني کرد که روحاني راي آورد».

گرچه آن زمان هيچکدام از گروه‌هاي شناخته شده اصولگرايي از روحاني حمايت نکرده بودند و اگر حمايتي بود اشخاص اصولگرا خود شخصا پرچم حمايت از او را بلند کرده بودند، اما حال با نزديک شدن به انتخابات رياست جمهوري دوازدهم زمزمه‌هايي از سوي تشکل‌هاي اصولگرايي در راستاي حمايت از روحاني شنيده مي‌شود گرچه با آوايي پايين‌تر. مرکز اصلي زمزمه‌ها، جامعه روحانيت مبارز است که روحاني عضوي ديرين از آن است، همين زمزمه‌هاست که اين احتمال را مطرح مي‌کند که شايد اين تشکل روحاني در سال 96 مشي متفاوتي با سال 92 پي بگيرد و دوباره براي حمايت از عضو باسابقه خود سياست سکوت را پيشه نکند.

غلامرضا مصباحي مقدم از اعضاي سرشناس جامعه روحانيت مبارز ماجرا را کليد زده و گفته که احتمال دارد مجموعه اصولگرايان در انتخابات رياست جمهوري آينده از حسن روحاني حمايت کنند. او بيان مي‌کند: «اينطور نيست که شرايط آقاي روحاني شرايطي باشد که مورد اقبال اصولگرايان قرار نگيرد و محتمل است مجموعه اصولگرايان در انتخابات رياست جمهوري از ايشان حمايت کند و اگر گزينه بهتري نداشته باشيم حتما وارد گفت‌وگو با ايشان خواهيم شد.» محمدرضا باهنر نيز همين موضع را پي گرفته اما با شرط و شروط. او که در جريان ديگري در مجموعه اصولگرايي فعال است و دبيرکل جبهه پيروان خط امام و رهبري و دبيرکل جامعه مهندسين است،‌ گفته که روحاني يکي از 30 گزينه‌اي است که اصولگراها در حال بررسي او هستند.

درست است که اين روند، يک گام مثبت به نفع روحاني در انتخابات رياست جمهوري آينده تلقي مي‌شود اما تمام جريان اصولگرا را شامل نمي‌شود، چه آنکه برخي از طيف‌هاي اصولگرا که عموما در جريان تندروتر جاي مي‌گيرند اقبالي به روحاني ندارند و روي يک دوره‌اي شدن دولت روحاني تاکيد مي‌کنند. به عنوان مثال نبي حبيبي،‌ دبيرکل حزب موتلفه اسلامي ‌مي‌گويد «قحط الرجال در اصولگراها نيست که بخواهند از روحاني حمايت کنند.» طيف روبروي منتقدان روحاني هم گرچه از تمايل به حمايت از او سخن مي‌گويند اما براي قرار گرفتن پشت روحاني شرط و شروطي دارند. شرط‌هايي که گرچه هنوز از آنها رونمايي نشده است اما مروري بر مواضع اصولگرايان در 3 سال گذشته تا حد زيادي از آنها رمزگشايي مي‌کند.

ان قلت‌هاي اصولگرايانه بر سر مذاکرات هسته‌اي

«مذاکرات هسته‌اي» را بايد نقطه مهم اختلافي بين روحاني با دوستان قديم اصولگرايش دانست، مذاکراتي که گرچه به سرانجام رسيد ولي ان قلت‌هاي اصولگرايانه بر سر همان نتايج زياد بوده و هست. اگرچه مقام معظم رهبري از تيم مذاکره کننده حمايت و دفاع کردند و حتي آنها را فرزندان انقلاب ناميدند اما طيفي از جريان اصولگرا همچنان نقدهاي جدي به سياست‌هاي خارجي دولت حسن روحاني دارند. اين جريان در مجلس قبلي نماينده‌هاي زيادي داشتند که يکي از آنها يعني روح‌الله حسينيان مي‌خواست روي صالحي سيمان بريزد و او را دفن کند،‌ ديگري يعني بهرام بيرانوند ظريف را با جوجه خروس مقايسه کرده بود و حالا يکي از آنها که مواضعش معتدل‌تر است يعني سردار محمد کوثري مي‌گويد روحاني در عرصه سياست خارجي خوشبين است. نماينده مجلس نهم درباره اينکه چرا حاضر نيستند از روحاني در سال 96 حمايت کنند، اظهار مي‌کند: «آقاي روحاني خوشبين است و چون خوشبين است، نمي‌آيد اين مسئله را براي خودش جاي بيندازد که اين دشمن بارها عليه ما دشمني کرده است، بياييم اين را ملاک قرار دهيم که اين دشمن درست شدني نيست، يعني دلش براي ما که هيچ، دلش براي آنهايي که مي‌خواهند مستقل باشند، هم نمي‌سوزد.» اين طيف از اصولگرايان از روحاني انتظار دارند در عرصه سياست خارجي تندتر و تهاجي عمل کند.

رکود اقتصادي؛ پاشنه آشيل دولت روحاني مي‌شود؟

حل مشکلات داخلي به ويژه رکود در يک سال باقيمانده از دولت موضوع مهمي ‌است که از چپ و راست سياسي به آن اذعان دارند.دراين ميان اگرچه اصلاح‌طلبان مشکلات دولت در حوزه رکود را مرتبط با شرايط برجاي مانده از گذشته مي‌دانند و معتقدند حل آن نيازمند گذر زمان است، اما اصولگرايان توقعاتي بيشتر از دولت دارند. آنچنان که باهنر مي‌گويد: «توقع نداريم يک ساله انقلاب شود اما بايد در افکار عمومي،‌ ‌روزنه‌هاي اميدي براي حل رکود ايجاد شود. آن هم نه با سخنراني و مذاکره،‌ بلکه بايد احساس شود. بعضي پارامترها با احساس‌شان فرق دارد. مثلا امنيت و احساس امنيت با هم فرق دارد. دولت‌ها بايد هر دو را حل کنند. چند روز پيش مزاح کردم و گفتم دولت از رکود عبور کرده وقتش است ملت هم عبور کند. من فکر مي‌کنم دولت انشاءالله مي‌تواند اين کار را بکند».

محسن کوهکن‌، نايب رييس جبهه پيروان خط امام و رهبري نيز درباره احتمال حمايت اصولگرايان از کانديداتوري روحاني براي انتخابات سال 96 مي‌گويد: «من فکر مي‌کنم به هر ميزان که دولت در پياده کردن اقتصاد مقاومتي موفق شود و در اين مدت کوتاه، کشور را از رکود خارج کرده و نرخ بيکاري را پايين بياورد، توجه اصولگرايان به سمت روحاني جلب خواهد شد... من با دوستانم که صحبت مي‌کنم برداشتم اين است که اگر دولت در بخش اقتصادي به خصوص اقتصاد مقاومتي گام محسوسي براي مردم بردارد نقطه‌اي خواهد بود که گرايشات به سمت او بيشتر مي‌شود».

موسي قرباني ديگر چهره اصولگرا نيز در مورد وضعيت روحاني در دوره بعدي انتخابات مجلس مي‌گويد: «روحاني اگر در يک سال باقي مانده بتواند شعارهاي خود را محقق کند به ويژه در زمينه اقتصادي مي‌تواند اميد داشته باشد که براي بار دوم راهي پاستور شود و حتي اگر اين شرايط به وجود بيايد احتمال حمايت اصولگرايان از روحاني نيز وجود دارد».

سهم‌خواهي اصولگرايان از کابينه دوم روحاني

از همان زماني که حسن روحاني اعضاي کابينه‌اش را معرفي کرد تا امروز که 3 سال از آن زمان مي‌گذرد، اصولگراها تاکيد و گلايه دارند که کابينه ميل به چپ دارد و سهم آنها از دولت محقق نشده است. راي اعتماد وزرا با حاشيه‌هاي زيادي همراه بود. فراکسيون اصولگرايان بيانيه داد و گفت به اين وزرا راي نمي‌دهد و در مرحله اول سه وزير نتوانستند راي اعتماد بگيرند. پس از آن هم مدام شايعاتي درباره تغيير وزرا به گوش مي‌رسيد.

کوهکن در اين زمينه مي‌گويد: همه فرصت‌ها و مسئوليت‌ها در اختيار اصلاح‌طلبان و کارگزاران بوده است. اصولگرايان براي خدمت محلي از اعراب نداشتند.

اصولگرايان صداي اعتراض خود را حضورا هم به گوش روحاني رسانده‌اند. حدود 10 روز پيش شش چهره اصولگرا به ديدن او رفته بودند و به گفته احمد کريمي‌اصفهاني دبير کل جامعه اسلامي ‌اصناف و بازار و عضو شوراي مرکزي جبهه پيروان خط امام و رهبري،‌ در آن نشست اصولگرايان از برخي انتصابات دولتي به روحاني انتقاد کردند.

در اين شرايط احتمالا روحاني بايد وعده‌هاي پيدا و پنهاني به اصولگرايان براي افزايش سهم‌شان از کابينه بدهد و حتي در اين ماه‌هاي پاياني کفه اين جريان را در دولت يازدهم سنگين‌تر کند تا در اين شرايط دل آنها هم نرم‌تر شود.

انتظارات فرهنگي اصولگرايان از رييس‌جمهور

از زماني که دولت يازدهم روي کار آمده، فضاي فرهنگي و اجتماعي نسبت به گذشته با تغييراتي همراه شده است. تعداد کنسرت‌هايي که مجوز مي‌گيرند بيشتر شده و تعداد آنهايي که لغو مجوز مي‌شوند، کمتر. تعدادي از ممنوع‌التصويرها به عرصه تئاتر و سينما برگشتند و سينماها رونق گرفته‌اند. فعاليت گشت ارشاد کمي ‌کمرنگ‌تر شده و روحاني همزمان با کار اين گشت‌ها گفته که حجاب و عفاف با هم متفاوت است. شخص رئيس‌جمهور در برابر گشت نامحسوس موضع گرفته و حتي او دستياري براي رسيدگي به امور اقليت‌ها دارد، جايگاهي که در دولت‌هاي قبلي سابقه‌اي نداشته است.

اين مواضع روحاني گرچه تاحدي خوشايند اصلاح‌طلبان است، در مقابل اصولگرايان را گاها ناراضي کرده است. آنچنان که حدود يک ماه پيش اعضاي جامعه مدرسين با ارسال نامه محرمانه‌اي به رئيس‌جمهور از برخي رويکردهاي فرهنگي و سياسي دولت انتقاد کردند.انتقاداتي که مشابه آن در 3 سال گذشته از سوي برخي ديگر از اصولگرايان هم نسبت به دولت مطرح شده است و پربيراه نيست اگه بتوان محور يکي از اماواگرهاي اصولگرايان براي حمايت از روحاني را در همين حوزه جستجو کرد. هرچند نبايد فراموش کرد دولت روحاني در عمر 3 ساله خود توانست رابطه خوبي را با علما و مراجع قم برقرار کند، روابطي که در دولت گذشته خدشه‌دار شده بود.

اصولگرايان کانديدايي براي قرار دادن مقابل روحاني ندارند

يکي از دلايلي که احتمال حمايت جريان راست از حسن روحاني را پررنگ‌تر مي‌کند، اين است که اکثر چهره‌هاي اصولگراها براي رئيس‌جمهور شدن، پيش‌تر آزمون پس داده‌اند و تنها رقيب جدي روحاني در سال آينده با کمي‌اغماض محمود احمدي‌نژاد خواهد بود که مورد وثوق جريان معتدل راست نيست، کما اينکه محسن کوهکن آرزو مي‌کند روزي نرسد که مجبور شوند از احمدي‌نژاد حمايت کنند. غلامرضا مصباحي مقدم نيز شرايط براي حمايت از رقيب روحاني را خيلي سخت تصوير مي‌کند: من اين موضوع را نفي نمي‌کنم اما اگر شرايط اقتضا کند و کسي به ميدان رقابت با آقاي روحاني بيايد، حتما بايد به‌گونه‌اي باشد که همه اصولگرايان پشت او باشند که اگر اين اتفاق بيفتد برنده انتخابات خواهيم بود.

اما هنوز اين جريان هيچ کانديداي جدي براي مقابله با روحاني ندارد.آنچنان که محمدرضا باهنر براي بررسي و جمع‌بندي کانديداهاي اصولگراها مي‌گويد که زودتر از زمستان نبايد منتظر بود. همچنين غلامعلي حداد عادل مي‌گويد: هنوز براي معرفي يک فرد مشخص در انتخابات رياست جمهوري 96 به اجماع نرسيده‌اند. و جهانبخش محبي‌نيا نماينده مجلس دهم که صراحت بيشتري دارد مي‌گويد که اساسا اصولگرايان کانديدايي در مقابل روحاني ندارند مگر اينکه يک کانديدا خودش را به اين جريان تحميل کند،‌ کاري که مسبوق به سابقه هم بوده است.

http://mardomsalari.com/Template1/News.aspx?NID=251532

ش.د9501153