بازي انگليسي القاي اختلاف ميان پكن و مسكو بر سر تهران

مهم‌ترين خبرگزاري انگليسي مدعي شد سازمان منطقه‌اي «همكاري‌هاي شانگهاي» درخواست ‏عضويت دائم ايران در اين بلوك امنيتي- اقتصادي را به بهانه وجود دلايل فني رد كرده است. اين ‏درحالي است كه وزارت امور خارجه ادعاهاي انتشار يافته ‏مبني بر مخالفت با عضويت تهران در ‏سازمان همكاري شانگهاي را تكذيب كرد. ‏

بعد از آنكه خبر انگليسي مخالفت با عضويت رسمي ايران پيش از نشست سران سازمان همكاري ‏شانگهاي در تاشكند منتشر شد و سپس در ‏چند سايت ايراني بازتاب پيدا كرد، وزارت امور خارجه ‏ايران از زبان ابراهيم رحيم‌پور معاون امور آسيا و اقيانوسيه واكنش نشان داد و ادعاهاي انتشار يافته ‏مبني ‏بر مخالفت با عضويت تهران در سازمان همكاري شانگهاي را تكذيب كرد. ‏ رحيم‌پور در حاشيه اين اجلاس در جمع خبرنگاران گفت: هنوز در اين زمينه تصميم‌گيري نبوده و ‏اسناد ‏درخواست عضويت هم به تهران ارائه نشده است كه نخست بايد براي بررسي و انطباق با قوانين ‏ايران ‏مورد مطالعه قرار گيرد. امكان دارد ما ديدگاه‌هاي ديگري داشته باشيم.

اكنون بحث خاصي ‏نيست كه ‏همه اسناد را قبول و تأييد كنيم. ‏ وي افزود: براساس مقررات سازمان همكاري شانگهاي تحريم يكي از موانع عضويت است و ما هم ‏‏تاكنون دنبال نكرديم ولي اكنون كه از تحريم خارج شديم، بايد اين سازمان تصميم به آغاز روند ‏‏عضويت ايران را بگيرد. ‏ معاون وزير امور خارجه ادامه داد: اكنون با عضويت ناظر تهران در سازمان همكاري شانگهاي ‏نيازهاي همكاري‌هاي ‏منطقه‌اي جمهوري اسلامي ايران تأمين شده است و اگر عضويت كامل شود ‏شرايط تأثيرگذار ديگري ‏مي‌يابيم، بنا بر اين دليل طرح ادعاهاي نادرست رد درخواست عضويت ايران ‏به عنوان يك هوچي‌‏گري مشخص نيست. ‏

سران كشورهاي ازبكستان، روسيه، قزاقستان، چين، قرقيزستان و تاجيكستان به عنوان اعضاي قديمي ‏‏و نخست وزيران هند و پاكستان دو عضو جديد در نشست سران كشورهاي عضو سازمان همكاري ‏‏شانگهاي شركت دارند و رئيس‌جمهوري افغانستان نيز به عنوان عضو ناظر حضور دارد و رئيس ‏‏جمهوري تركمنستان هم ميهمان ويژه اجلاس تاشكند است. ‏ براساس گزارش‌هاي انتشار يافته، بيش از هزار نفر از مقام‌هاي كشورهاي عضو رسمي و ناظر ‏‏سازمان همكاري شانگهاي، سازمان‌هاي بين‌المللي و خبرنگاران در نشست دو روزه تاشكند حضور ‏‏دارند. ‏ در اين اجلاس كه براي نخستين بار هند و پاكستان به عنوان عضو رسمي حضور دارند، سران كشورها ‏‏درباره برنامه توسعه سازمان همكاري شانگهاي مذاكره خواهند كرد تا افق آن را مشخص كنند كه يكي ‏‏از برنامه‌هاي گسترش آن پيوستن ايران است. ‏

تلاش روسيه براي تسريع عضويت

‏«ولاديمير پوتين»‌ رئيس‌جمهوري روسيه در جمع رؤساي جمهور كشورهاي سازمان همكاري‌هاي شانگهاي تأكيد كرد، اجراي ‏توافق هسته‌اي و رفع تحريم‌ها عليه ايران به تهران اين فرصت را مي‌دهد تا به سازمان همكاري‌هاي شانگهاي بپيوندد. ‏ بنا بر گزارش خبرگزاري «اسپوتنيك» پوتين در ادامه گفت: ايران به عنوان عضو ناظر، مشاركت فعالي در فعاليت‌هاي اين ‏سازمان از سال 2005 تا‌كنون داشته است. به اعتقاد من پس از رفع مسائل مربوط به موضوع هسته‌اي اين كشور و رفع ‏تحريم‌ها، هيچ مانعي براي در نظر گرفتن پيشنهاد تهران براي عضويت در سازمان همكاري‌هاي شانگهاي وجود ندارد. ‏ پوتين در مصاحبه با خبرگزاري روسيا سگودنيا اظهار كرد: سازمان همكاري شانگهاي براي پاسخ به ‏نيازهاي منطقه‌اي بسيار مهم است و اكنون از ديدگاه خيلي از كشورهاي منطقه جذاب شده است كه ‏براي پيوستن به آن اعلام آمادگي كرده‌اند. ‏

همچنين به گزارش روسيا سگودنيا، همچنين نماينده ويژه رئيس‌جمهوري روسيه افزود: مسكو مي‌خواهد روند ‏پيوستن ‏تهران به سازمان همكاري شانگهاي طول نكشد و شتاب يابد كه مذاكرات در اين زمينه با شركا ‏در حال ‏انجام است. ‏ ‏«بختيار خاكيموف» نماينده ويژه رئيس‌جمهور روسيه در سازمان همكاري شانگهاي در جريان نشست ‏‏‏رهبران كشورهاي عضو اين سازمان در تاشكند ازبكستان (۲۳ و ۲۴ ژوئن) به خبرنگاران گفت كه ‏‏‏موضع روسيه در حمايت از آغاز هرچه سريع‌تر روند پذيرش (عضويت ايران) روشن است. وي در ‏‏‏ادامه افزود كه روسيه در اين مرحله نتوانست با همتايان خود بر سر عضويت ايران به توافق برسد، اما ‏‏‏اين كشور به تلاش‌هاي خود در اين زمينه ادامه خواهد داد.

خاكيموف تصريح كرد كه عضويت ايران در ‏‏‏سازمان همكاري شانگهاي «به لحاظ اصول و مباني» مشكلي ندارد و تنها «اختلافات فني و جزئي» ‏‏‏مربوط به زمانبندي اين عضويت مطرح است. نماينده ويژه چين در اين نشست از اظهارنظر در ‏‏‏خصوص عضويت ايران خودداري كرد اما «وانگ ايي» وزير خارجه چين گفت كه پكن قصد دارد ‏‏‏در وهله اول روند پيوستن هند و پاكستان به اين سازمان را در دستور كار قرار دهد. ‏ نور سلطان نظربايف رئيس‌جمهوري قزاقستان هم اعلام كرد كه عملي شدن برنامه پيش‌بيني شده ‏عضويت ايران در سازمان همكاري شانگهاي يك ضرورت توسعه‌اي براي اين سازمان است. ‏ همچنين «الماس‌بيگ آتامبايف» رئيس‌جمهوري ازبكستان صبح روز گذشته گفت: اين واقعيت كه تهران به تعهدات ‏‏خود در رابطه با برنامه‌ هسته‌اي‌اش عمل كرده، شرايط مطلوبي را براي پيوستن تهران به سازمان همكاري‌هاي شانگهاي در ‏‏آينده‌اي نزديك فراهم آورده است. ‏

تكذيب ترك اعتراضي ظريف ‏

ظريف نشست شانگهاي را به ‏نشانه اعتراض ترك نكرده، بلكه اداي نماز بوده است. ‏ رحيم‌پور با حضور در محل استقرار خبرنگاران در هتل بزرگ تاشكند به ‏خبرنگاران گفت كه اعتراضي نبوده و دليلي هم وجود ‏نداشته است. ‏ وي افزود: در نشست سران شانگهاي رئيسان جمهوري چين، قرقيزستان، قزاقستان، ‏روسيه، هند و پاكستان از عضويت رسمي ‏ايران استقبال كردند. ‏

http://javanonline.ir/fa/news/793689

ش.د9501234