وی در ابتدای این نشست، با اشاره به این موضوع که توان هستهای کشور، در طول این 15 سال شاید یکی از مسائل مطرح در سطح بینالمللی بوده و علیالخصوص برای کشورمان هم یکی از موضوعات مهم بود، گفت: در طول 8 سال گذشته، قبل از برجام، تعداد زیادی قطعنامه در سطح شورای امنیت و شورای حکام آژانس انرژی اتمی علیه ما صادر شده بود که محدودیتهایی را در حوزه اقتصادی و هستهای برای ما ایجاد میکرد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی، با بیان اینکه فعالیت هستهای کشور با شتاب به جلو میرود گفت: در برخی حوزهها، ما از برخی تسهیلات و امکانات محروم بودیم در حالیکه علیالقاعده وضعیت باید به گونهای باشد که هر کشوری به برخی از امکانات، دسترسی داشته باشد.
*** نیروهای ورزیدهای در سطح جهان داریم
کمالوندی ادامه داد: در طول 8 ماه گذشته، آژانس انرژی اتمی، در گزارشهایی که از مسئله هستهای کشورمان ارائه داده است، درباره برخی تجهیزات به یک تناقض برخورد کرده است. با توجه به اینکه ما نیروهای ورزیدهای در سطح جهان داریم، تجهیزاتمان بسیار قدیمی است و این منجر به این میشود که سرعت متخصصین کند شود.
*** به ایتر خواهیم پیوست
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ادامه داد: محافل و یا سازمانهایی میتوانستند برای ما تجربهاندوزی داشته باشند از جمله پروژه ایتر؛ بنابراین تصمیم درباره توافقی که بتواند این تحریمهای ظالمانه را بردارد، یک فضای تنفسی را برای برنامه هستهای کشورمان ایجاد میکرد که یک نمونه آن، موضوع ایتر است که پس از امضای دو سند، امیدواریم بتوانیم سند نهایی را به زودی امضا کنیم و عضو این پروژه مهم جهانی شویم.
*** با گداخت هستهای، میتوان از آب اقیانوس انرژی گرفت
وی تأکید کرد: این پروژه در بخش فیزیک و الکترونیک، سطح بالایی دارد و حضور ما در آن برای تجربه اندوزیمان مؤثر است و میتوانیم به این پروژه بزرگ بشریت دست پیدا کنیم. گداخت هستهای این امکان را میدهد که در سالهای آینده، بشر بتواند از آبهای اقیانوسها انرژی مورد نیاز خود را استخراج کند.
*** موضوع تحریمها با وزارت خارجه مربوط است نه سازمان انرژی اتمی
کمالوندی ادامه داد: اگر بخواهیم بگوییم برجام با چه هدفی دنبال شده و الآن در چه جایگاهی هستیم و اینکه در سالگرد برجام به کجا رسیدهایم، باید بگویم که موضوع تحریمها به سازمان انرژی اتمی مربوط نمیشود و وزارتخارجه در این باره باید توضیح دهد.
*** برجام، فضای تنفس جدیدی ایجاد کرد
سخنگوی سازمان انرژی اتمی اضافه کرد: کاملاً مشخص است که برداشته شدن تحریمها در برخی نفتکشها، برقراری السیها و خطوط ارتباطی دنیا و ایجاد امکان برای فروش نفت، یک فضای تنفسی را برای اقتصاد کشورمان ایجاد کرده است؛ به گونهای که بر اساس گزارش بانک مرکزی، رشد اقتصادی شش ماه اول امسال 7.4 درصد بوده است که رشد بالایی است که در کنار این موضوع، مسأله تورم پایین هم باید مورد توجه ما باشد.
وی افزود: در عالم اقتصاد، رشد بالا با تورم پایین در تعارض است؛ شاید این مسئله در زندگی عادی کمتر احساس شود اما خاصیت مسائل اقتصادی این است که آثارش در بلندمدت دیده میشود و نشانههایش شاخصهای تورم و رشد است که در حال حاضر، این دو شاخص در کشور ما مثبت است که اگر این فضا ادامه پیدا کند، کشور ما به یکی از 10 اقتصاد برتر دنیا تبدیل میشود.
*** تحریمها با کندی رفع شدهاند
کمالوندی با تأکید بر اینکه کشورمان ظرفیت اقتصادی بالایی دارد، اظهار کرد: قدرت خرید ما 1.2 تریلیون است که اگر درست از آن استفاده شود، ما میتوانیم یکی از 10 قدرت اقتصادی دنیا شویم البته آن چیزی که انتظار میرود، هنوز محقق نشده است چراکه تحریمها با کندی برداشته شده است اما آنگونه هم نبوده که قابل پیشبینی نباشد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی تصریح کرد: در فرایند مذاکرات، یکی از اظهارات اعضای گروه 1+5(آمریکا) این بود که ما به تحریمهای اولیه دست نمیزنیم؛ هم در بخشهای پولی و هم در بخشهای اشخاص و هم بخشهای پولی که همه این موارد زمانبر است تا حل و فصل شود و بتواند در آینده فضای تنفسی را ایجاد کند.
*** در دستاوردهای برجام تردید نکنید
وی با بیان اینکه میتوان با دو زاویه به این مسئله نگاه کرد که چه چیزهایی را به دست آورده و چه چیزهایی را به دست نیاوردهایم، گفت: نوع نگاه به موضوع، در نتیجه گرفتن از این موضوع، تأثیرگذار است در بحث هستهای بدون شک در حال حاضر شرایط خوبی برای تحول در فعالیت هستهای داریم؛ بنابراین نباید هیچ گونه تردیدی در این زمینه داشته باشیم.
*** هیچ مشکلی در استخوانبندی صنعت هستهای نداریم
کمالوندی افزود: به دلیل تجربیاتی که در کشورهای مختلف داشتم و جایگاهی که به دلیل برخی مسائل برجامی در سازمان انرژی اتمی پیدا کردهام و هر روز با مسائلی مختلف مواجه شدهایم، به جرأت میتوانم بگویم در استخوانبندی صنعت هستهای هیچ مشکلی نداریم و اهداف اصلی به خوبی در حال پیشرفت است.
*** برخی کشورها آرزو دارند 2 یا 3 سانتریفیوژ داشته باشند ولی ما 1000 سانتریفیوژ داریم
سخنگوی سازمان انرژی اتمی تأکید کرد: سه موضوع اصلی در این زمینه داشتیم که مهمترین آنها غنیسازی است که در حال حاضر برای بسیاری از کشورهای دنیا یک آرزوست که بتوانند 10 عدد سانتریفیوژ داشته باشند ولی در حال حاضر، نزدیک به 1000 سانتریفیوژ در کشورمان فعالیت دارند در حالی که آنها به دنبال این بودند که غنیسازی در کشور ما صفر شود.
*** قدرت ذخیره 300 کیلو اورانیوم غنی شده را داریم
وی اضافه کرد: در حال حاضر، کشورمان قدرت ذخیرهسازی 300 کیلو اورانیوم غنی شده در طول 15 سال را دارد اما در عین حال استثنائاتی داریم که به ما کمک میکند که بیشتر از این رقم را نیز داشته باشیم که یکی از این موارد، داشتن سوختی است که استاندارد بینالمللی داشته باشد. طرفهای مقابل موظفاند در این زمینه با ما همکاری کنند. مورد دیگر این است که آنها نتوانند بلافاصله آن را به یو اف ایکس تبدیل کنند.
*** مانعی بر سر غنیسازی وجود ندارد
کمالوندی با تأکید بر اینکه معذورم به برخی از جزئیات بپردازم، گفت: در عین حال، به طور قاطع میگویم میتوانیم در آینده به کشوری قدرتمند در زمینه سوخت هستهای برسیم. اگر هدف اصلی، غنیسازی سوخت باشد، در این مسیر نه تنها مانعی وجود ندارد بلکه یک سری مساعدتها قرار است در سطح بینالمللی و راکتورهای تحقیقاتی به ما بشود.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ادامه داد: ممکن است در این زمینه گفته شود که ما سوخت 20 درصد را تولید کردهایم؛ این سوخت گام بسیار خوبی بوده ولی موضوع سوخت نیروگاهی، دنیایی متفاوت دارد و اگر بخواهیم در این وادی وارد شویم، نیازمند به یک سری تجهیزات و امکاناتی داریم که انشاءالله در کشور ما به تدریج این موارد ایجاد خواهد شد.
*** در طول 7 ماه، 70 تن آب سنگین فروختهایم
وی در بخش دیگری از سخنانش پیرامون آب سنگین اراک گفت: کارخانه آب سنگین که قرار بود طرف مقابل آن را تعطیل کند، در حال حاضر در حال فعالیت است و در طول 7 ماه، 70 تن آب سنگین را فروخته است و از این طریق، بازار دنیا را تغییر دادهایم.
*** آب سنگین اراک، فعال است
کمالوندی اضافه کرد: در آینده قرار است سالانه 20 تن آب سنگین فروخته شود که فروختن این مقدار در طول یک سال، کار سختی نیست. در حال حاضر مشتریهایی داریم که با آنها وارد مذاکره شدهایم؛ پس این کارخانه کار خود را همچنان ادامه میدهد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی با اشاره به راکتور آب سنگین اراک گفت: حتی اگر بخواهیم همین راکتور را بسازیم، آنچنان کار سختی نیست. یک مدت زمانی را برای آن در نظر میگیریم؛ مخزن آن را ساختهایم و شاید بهتر از قبل هم، آن را بسازیم اما اگر آن را مدرن بسازیم تا ایزوتوپهای بیشتری را برای صنعت علمی و پزشکی داشته باشیم، بهتر است.
*** به نفع ما نیست به رآکتور اراک بازگردیم
وی اضافه کرد: حتی اگر قرار بر این بود که به گذشته بازگردیم، به نفع ماست که به راکتور آب سنگین اراک بازنگردیم چراکه تنها خاصیتی که این راکتور دارد، داشتن پلتونیوم بیشتر است که ما به آن هم نیازی نداریم و اگر در مقام مقایسه بخواهیم مزایای راکتورهای جدید را بشماریم، باید بگویم بسیار بیشتر از راکتور گذشته است.
کمالوندی تأکید کرد: این راکتور، انواع ایزوتوپها را برای آزمایشهای مختلف داراست اما چرخه سوخت فعالیت هستهای موضوعی است که باید به آن پرداخته شود که یکی از موارد اصلی آن، تولید مواد و استخراج آن است که آن را بتوانیم به کیک زرد و به گاز تبدیل کنیم. بر این اساس، ایران این تکنولوژی را دارد و اگر قرار است به یک سطح مهم صنعتی برسیم، نیازمند مواد و اورانیوم کافی هستیم که این مسئله، نیازمند برقراری ارتباطات بینالمللی است تا بتوانیم به آن دست یابیم.
*** بدون ارتباطات بینالمللی، چرخه سوخت هستهای با مشکل روبروست
سخنگوی سازمان انرژی اتمی اضافه کرد: بدون این ارتباطات بینالمللی، چرخه سوخت هستهای با مشکل روبرو میشود و اگر بخواهیم این سوخت را به صورت سمبلیک انباشت و تولید کنیم، مشکلی وجود ندارد چراکه ما یک ظرفیت داخلی داریم اما به هیچ وجه کافی برای تولید صنعتی نیست. البته مراحل بعد از آن نیز وجود دارد که مربوط به نگهداری سوخت میشود و موضوع پسماند که در دنیا، وضعیت پیچیدهای دارد که البته ما در این زمینه نیز پیشرفتهایی داشتهایم.
*** سایت انارک، سال گذشه افتتاح شد
وی افزود: بر این اساس، در سال گذشته، سایت انارک را افتتاح کردیم. نیروی انسانی بسیار ورزیدهای در این سایت فعالیت دارند. در طول 4 سال میتوان این مواد را در استخرهای آب سرد نگهداری کرد تا جلوی پرتوافشانی آنها گرفته شود که در همین زمینه، بسیاری از متخصصان با ما همکاری داشتند و ما در این زمینه سفرهای زیادی داشتیم و در این سفرها قراردادهایی را نیز منعقد نمودیم.
*** توضیح در مورد دستاوردها و نتایج سفر اخیر آمانو به تهران
کمالوندی در پاسخ به سوال خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، مبنی بر اینکه سفر اخیر آمانو به تهران با چه اهدافی صورت گرفت و آیا برای راستیآزمایی ما بوده یا برای گفتگو درباره بدعهدیهایی که طرف مقابل کرده است، اظهار داشت: سفر آمانو، اولین سفر به کشورمان نبود.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ادامه داد: آخرین سفر آمانو به کشورمان، یک روز بعد از برجام بود و استحضار دارید که وی از پارچین هم بازدید کرده بود.
وی با بیان اینکه ساختار گزارشها در آژانس، به گونهای است که اصطلاحاً به آن گزارش مدیرکل میگویند، تصریح کرد: اطلاع مدیرکل از برخی جزئیات و نقطه نظرات برای ما مهم است و از هر فرصتی برای دیدار با وی استفاده کردهایم و تمایل نشان دادیم.
*** سفر آمانو به تهران برای ما بسیار مهم بود
کمالوندی با اشاره به اینکه آمانو این بار به دعوت علیاکبر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی به ایران سفر کرده بود، اظهار داشت: این سفر، از آنجا که در آستانه اولین سالگرد اجرای برجام بودیم، برای ما از اهمیت بسزایی برخوردار بود و با توجه به تعطیلات ژانویه، بعد از بررسی، به این نتیجه رسیدیم که این تاریخ برای هر دو طرف مناسب است.
*** سفر آمانو به ایران، فرصت مناسبی برای تبادل نظرات ایران و آژانس بود
سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: آمانو با این هدف به ایران آمد که در جریان کارها قرار گیرد و مطالبی را که ما فکر میکردیم برایمان مهم است به وی منتقل کردیم و فرصت خوبی بود که وی نیز مسائل مورد نظرش را به مسئولان ما بگوید.
وی با اشاره به اینکه آمانو در این سفر، چهار دیدار داشت، متذکر شد: وی در این سفر، ابتدا با رئیس جمهور و رییس سازمان انرژِی اتمی و سپس با وزیر امور خارجه و همچنین با رییس شورای راهبردی روابط خارجی دیدار کرد.
*** رییسجمهور در دیدار با آمانو به او چه گفت؟
کمالوندی با تأکید بر اینکه در همه این دیدارها سیاستهای جمهوری اسلامی ایران مطرح شد، بیان داشت: رئیس جمهور برای چندمین بار این موضوع را مطرح کرد که جمهوری اسلامی ایران به دنبال سلاح هستهای نبوده و نیست.
*** تعهدات برجام، یک طرفه نیست
سخنگوی سازمان انرژی اتمی، با بیان اینکه در این دیدار، اشارهای به همکاریهای طرفین نیز شد، تصریح کرد: در این دیدارها در خصوص شرط پایبندی به برجام صحبت شد و تأکیدمان هم این بود که همه باید به برجام پایبند باشند.
*** گزارشهای متعدد آژانس، دالّ بر صلحآمیز بودن فعالیتهای هستهای ایران
وی با اشاره به اینکه رئیس جمهور در این دیدار اظهار داشت انتظار ما این است که با توجه به بازرسیها از نیروگاههای هستهای کشورمان میشود زودتر به گزارش جامع برسیم، متذکر شد: گزارش جامع دو جمله است؛ نهایتاً این نکته را میگوید که همه تأسیسات هستهای در هر کشور و فعالیتهای هسته ایاش صلحآمیز است و هیچ مورد غیرصلح آمیزی در این کشور وجود ندارد.
کمالوندی با بیان اینکه این گزارش جامع برای کشورهای مختلف زمان برده است به طوری که برای کشور خود آمانو یعنی ژاپن پنج سال طول کشید که این گزارش صادر شود، گفت: در این دیدار، تأکید رئیس جمهور این بود که تاکنون بازرسیهای مختلفی از کشور ما صورت گرفته است و ما همه اینها را حساب میکنیم و درخواستمان هم این است که این گزارش در خصوص کشورمان زودتر منتشر شود.
*** آژانس، نگهبان غیرصلحآمیز نبودن فعالیتهای هستهای کشورهاست
سخنگوی سازمان انرژی اتمی، با اشاره به اینکه آژانس دو ویژگی مهم دارد، اظهار داشت: در کشور ما یکی از آن ویژگی بیشتر برجسته میشود و آن اینکه آژانس، نگهبان غیرصلحآمیز نبودن فعالیتهای هستهای بر اساس توافق ام پی تی است.
*** باید نقصهای گذشته را جبران کرد
وی ادامه داد: یک ویژگی دیگر آژانس این است که کشورها همکاریهای صلحآمیز داشته باشند و فعالیتهای هستهای خود را گسترش دهند که ما باید این خواسته را مدام در سطوح مختلف مطرح کنیم و راههایی را که برای ما بسته بودند باید بازمیگردیم که البته الآن این راهها باز شده و نقصهای آن دورانی که کشورها با ما همکاری نکردهاند، باید جبران شود.
*** آژانس به پایبندی ایران به تعهدات برجامی توجه داشته باشد
کمالوندی تأکید کرد: انتظار ما این است که آژانس با ما همکاریهای لازم را به ویژه الآن که به تعهداتمان عمل کردهایم، داشته باشد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی، با بیان اینکه در سفر آمانو به ایران، وی در جریان بسیاری از نقطهنظرات ما قرار گرفت، گفت: وقتی مدیرکل در جریان کارها و نقطهنظرات ما قرار بگیرد و به تدوین گزارش مناسب برای ما کمک میکند که خوشبختانه تاکنون در همه گزارشها پایبندی جمهوری اسلامی ایران به تعهداتش تأیید شده و آمانو نیز بارها به آن اشاره کرده است.
وی افزود: دیدار رییس و اعضای شورای راهبردی روابط خارجی با آمانو نیز بسیار صمیمانه بود و آنان نیز به صورت صریح انتقاداتشان را مطرح کردند و طرف مقابل نیز پاسخ داد.
کمالوندی با بیان اینکه آمانو و تیمش نیز از این نظر که با مسئولان کشور ما و نقطه نظرات آنها آشنا شدهاند، راضی بودند، اظهار داشت: آنان نیز مسائل و مشکلات خودشان را مطرح کردند و گفتند که از یک طرف، با شورای حکام مواجه هستند و از طرف دیگر خواستههای جمهوری اسلامی نیز مطرح است.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی، با بیان اینکه این سفر هم برای ما و هم برای آژانس بسیار مفید بود، تصریح کرد: این دیدار موجب شد که آژانس برای چندمین بار به این نتیجه رسید که جمهوری اسلامی صادق و پایبند به تعهداتش است.
وی ادامه داد: طبیعتاً طلب ما از طرف مقابل در سطوح مختلف در این دیدار مطرح شد و رئیس جمهور کشورمان نیز بر این نکته تأکید کرد که ما به تعهداتمان پایبندیم مادامی که طرف مقابل نیز به تعهداتش پایبند باشد و نباید این پایبندی یک طرفه باشد.
*** توضبح در مورد پیشران هستهای و نظر آمانو نسبت به ساخت و تجهیز آن
کمالوندی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه نظر آمانو و آژانس در خصوص پیشران هستهای چه بود و آیا آنان قول همکاری درباره ساخت آن به ما دادهاند یا خیر، اظهار داشت: بحث پیشران، چندبُعدی است.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی، با اشاره به اینکه پیشران هستهای یک رآکتور است، تصریح کرد: پیشران وقتی کوچک میشود، نوع سوخت آن نیز عوض میشود و اگر آن را برای کشتی یا زیردریایی به کار ببریم، سایز آن تغییر میکند.
*** پیشران هستهای، یک بحث فنی بسیار پیچیده است
وی با بیان اینکه پیشران هستهای، یک بحث فنی بسیار پیچیده است، گفت: به موازات بحث فنی پیشران، مسائل پادمانی، پروتکلی و برجامی هم پیش میآید و اینکه ما تصمیم بگیریم از چه نوع سوختی استفاده کنیم، یک سری تعهدات را برای ما میتواند ایجاد کند.
*** آمانو گفت که ساخت پیشران هستهای، خلاف نیست
کمالوندی با اشاره به اینکه آمانو گفت که ساخت پیشران هستهای، خلاف نیست اما سوالش از ما این بود که چه نوع پیشران و اهدافی مورد نظرمان است تا از پاسخهایمان به نوع سوخت برسند، بیان داشت: توضیح ما به آمانو این بود که فعلاً در حال بررسی هستیم چراکه این مسئله بحثهای فنی بسیاری دارد و تا زمانی که این بحثها تمام نشوند، نمیتوان توضیح قطعی در این باره داد.
*** روحانی در مورد ساخت پیشران هستهای، سه ماه فرصت داده است
سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: رئیس جمهور برای این بررسی فنی، سه ماه فرصت داده است اما معمولاً مسائل فنی بسیار زمانبر هستند.
*** پیشران هستهای، تحول بزرگی است
وی با اشاره به اینکه ما بلافاصله بعد از دستور رئیس جمهور در سازمان انرژی اتمی جلسه تشکیل دادیم و مسئولیتها را دو شاخه کردیم، تصریح کرد: یک شاخه، رآکتور شد که دوستان ما در این زمینه تجربه خوبی دارند که این، رآکتور قدرت است و با رآکتورهای تبلیغاتی تفاوت دارد و به همین دلیل سوخت آن نیز متفاوت است که طرح این موضوع، تحول بزرگی بود.
*** قرار است کاری که انجام میدهیم، خلاف برجام نباشد
کمالوندی با بیان اینکه ممکن است گفته شود که این موضوع در قانون اقدام متقابل مجلس وجود داشته است و نیازی به ذکر مجدد نیست، تصریح کرد: بله این مسئله در آن قانون بود اما نوع و زمانی که این قانون را اجرا میکنیم و شتابی که میگیرد، در نحوه اجرا تأثیر میگذارد و قرار است کاری که انجام میدهیم، خلاف برجام نباشد.
*** فضا برای ساخت پیشران هستهای آماده است
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ادامه داد: ورود به این حوزه، یک عزم و تصمیم جدی را میخواست که خوشبختانه این فضا برای سازمان انرژی اتمی ایجاد شده است.
وی با اشاره به اینکه یکی دیگر از نکاتی که آمانو در این زمینه مطرح کرد، این بود که ما بعد از بررسی به این تصمیم میرسیم که اگر میخواهیم با فلان مشخصات رآکتور بسازیم، طبق پروتکل الحاقی باید به آن اشاره شود، اظهار داشت: جواب ما نیز این بود که در حال بررسی موضوع هستیم و باید تصمیم خود را به صورت سال به سال به روز کنیم.
*** جزو 10 کشور صاحب ناوگان کشتیرانی در دنیا هستیم
کمالوندی افزود: به هر صورت، پروژه بلندمدتی است که وارد فعالیتها و برنامههای سازمان انرژی اتمی شده است. مسئله دیگر که با آمانو مطرح کردیم، این بود که ایران، یکی از بزرگترین ظرفیتهای ناوگان کشتیرانی دنیا را دارد و اگر دستهبندی شود، حتما ما جزء 10 کشور برتر جهان در این زمینه هستیم و طبیعتاً در این زمینه نیز باید وارد شویم.
*** 21 دی ماه؛ ادامه مذاکرات فنی در مورد برجام با طرف مقابل/ ترکیب تیم آمریکایی عوض نشده است
سخنگوی سازمان انرژی اتمی، در پاسخ به این سوال که آیا قرار است که از سوی تیم ترامپ، گزینهای برای مذاکرات معرفی شود عنوان داشت: مسئولیت کمیسیون مشترک برجام بر عهده عراقچی است و قرار است 21 دی ماه، بحثهای فنی را ادامه دهیم. افرادی که ما با آنها در تماس هستیم، افراد قدیمی هستند و افراد جدید هنوز کارشان را شروع نکردهاند و اگر بخواهد با آنها مذاکراتی انجام شود، در قالب برجام نخواهد بود.
*** توافق با چینیها در مورد رآکتور اراک به زودی
وی ادامه داد: ما در کمیسیون مشترک برجام، موضوعات مختلفی داریم که مطرح و تصمیمات در مورد آنها نهایی میشوند. بحث پیشرفتها در زمینههای مختلف مطرح میشود و در مورد صنایع رآکتور اراک نیز بحثها مطرح میباشد. ما در مورد رآکتور اراک پیشرفتهای خوبی داشتیم اما در موضوع اقتصادی فعلاً نتوانستهایم با چینیها به توافق برسیم که طی روزهای آینده، این موضوع نیز حل میشود.
سرپرست معاونت روابط راهبردی و امور مجلس سازمان انرژی اتمی افزود: ما منتظر اعلام قیمت معقولی از سوی چینیها هستیم و کار تعطیل نشده است و در واقع مباحث فنی پیش میرود و تبادل نظرات نیز صورت میگیرد. کارها و اقدامات ما سرعت مناسبی دارد و پیشرفتها رو به جلو است و ما کارمان را انجام میدهیم که فعلاً قراردادی داشته باشیم و اگر موضوع آخر را نهایی کنیم، قرارداد، تنظیم و رسمی میشود و نحوه پرداخت را مشخص میکند. برای قرارداد نهایی، مقاومت به لحاظ قیمت بود که البته در اینجا ضرورتی ندارد به جزئیات بپردازیم.
*** برنامهای برای مذاکره مجدد نداریم
وی با اشاره به اینکه آیا برنامهای برای مذاکره با تیم جدید ترامپ خواهید داشت یا خیر؛ عنوان کرد: برنامهای برای مذاکره در کار نیست اما در کمیسیون مشترک، موضوع همکاری در دستور کار بوده و پیشرفتهای خوبی صورت گرفته که قرار است 27 دی ماه جلسهای داشته باشیم و امکان دارد افرادی که در این جلسه حاضر هستند، از بین تیم جدید آمریکاییها باشند.
*** در بعد فنی با آمریکاییها مشکلی نداریم
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ادامه داد: در حوزه فنی، با آمریکا ارتباطاتی داریم و افراد جدیدی که به روی کار میآیند باید با این پرونده آشنا باشند. یک کشور است که هنوز وضعیت آن نامشخص است که در طول یک ماه آینده، مشخص خواهد شد ولی بقیه کشورها حضور دارند. مشکلی با آمریکاییها از بعد مسائل فنی نداریم.
*** سرعت ما برای بازگشت به قبل از برجام، حیرتآور است اما نگاه ما این نیست
وی در پاسخ به این سوال که اگر برجام لغو شود، ایران چطور میتواند به وضعیت سابق برگردد، گفت: ما درباره این موضوعات، بارها صحبت کردهایم و زمانی که بر سر میز مذاکرات نشستیم، این مسائل مدنظر ما بوده است و بارها نیز تأکید کردیم که اگر قرار باشد به قبل از برجام برگردیم، سرعت ما حیرتآور خواهد بود و این مسائل مشخص شده است و ما برای هر شرایطی آمادهایم، اما نگاه ما این نیست.
*** قطعنامه 2231 ضامن برجام است
سرپرست معاونت روابط راهبردی و امور مجلس سازمان انرژی اتمی افزود: یکی از شش عضو، برجام را نقض کرده و ما به این مسئله معترض بودهایم و پیگیریها در حال انجام است و بر اساس نامهای که رییسجمهور خطاب به صالحی و ظریف نوشت و اقداماتی که از سوی نماینده ما در سازمان ملل صورت گرفته، ما به این مسئله معترض هستیم. اما قطعنامه 2231 ضامن ما و الزامآور است و این تحریمها مورد پذیرش مجامع بینالمللی نیست و دولتها در مجامع بینالمللی برای تعهداتی که دادهاند، مخالف نقض این تعهدات هستند. آن چیزی که باعث میشود کشورها تعهداتشان را انجام دهند، تکالیفی است که دارند.
*** برای برجام، 6 کشور تعیین تکلیف میکنند نه یک کشور
وی درباره نکاتی که رئیسجمهور در دیدار با آمانو به وی گوشزد کرد گفت: آمریکاییها با تحریمهایی که وضع کردهاند، اعتبار خودشان را به مخاطره انداختهاند و یک کشور نمیتواند برجام را زیر سوال ببرد.
*** دستور رهبری در مورد بدعهدیها مبنای اقدام ماست/ تمدید تحریمها نقض برجام است
کمالوندی افزود: فرمایشهای مقام معظم رهبری مربوط به پایبندی طرف مقابل به تعهداتش است که این فرمایشها به دقت مورد توجه مسئولین میباشد. با توجه به اینکه آیسا به صورت قانون درآمده و به لحاظ حقوقی نقض برجام است و هر نقضی آثارش معلوم است و این موضوع فقط ما را متأثر نمیکند و مابقی اعضا به آن اعتراض دارند که وزارت امور خارجه پیگیر آن شده است.
*** هزاران سانتریفیوژ آماده راهاندازی دوباره هستند
وی تصریح کرد: در صورت بازگشتمان به قبل از برجام، در مورد موضوعات مختلف تردیدی نداریم و هزاران سانتریفیوژ آماده راهاندازی هستند و سطح غنا از 3.6 درصد میتواند به سرعت به 20 درصد افزایش پیدا کند. سانتریفیوژهای جدید میتوانند در دستور کار باشند و امیدواریم که برجام به سویی برود که اجرایی شدن آن تقویت شود.
*** نسبت به گذشته پیشرفتهای زیادی داشتهایم
سخنگوی سازمان انرژی اتمی با اشاره به اینکه ما نسبت به گذشته پیشرفتهای زیادی داشتهایم، تأکید کرد: رشد اقتصادی در کشور بالا بوده و این در حالی است تورم پایین آمده است و نشان از موفقیت دولت و سیاستهای دولت میباشد و قطعاً این جهش از آثار برجام بوده است.
*** برجام، تنها گزینه پیش روی آمریکاست
کمالوندی افزود: دولت پیش روی آمریکا هیچ گزینه دیگری جز ادامه روند برجام را ندارد و آنها خودشان نیز به این نتیجه رسیدهاند.
*** آمانو گفت برجام به نفع همه جهانیان است
سرپرست معاونت روابط راهبردی و امور مجلس سازمان انرژی اتمی، با اشاره به اینکه برجام، تنها گزینه به نفع جهانیان است، عنوان داشت: همه به این موضوع اذعان دارند و در سفری که آمانو به ایران داشت، خود وی به این موضوع تأکید داشت.
*** موضوع پیشرانها زمانبر هستند
کمالوندی در پاسخ به سوالی درباره اینکه قرارداد با جمهوری چک در چه حوزههایی است و موضوع پیشران هستهای به چه شکل در حال پیگیری است، عنوان داشت: اگر این پیشران بخواهد روند خود را داشته باشد، زمانبر است. باید ببینیم که تأثیرات بلندمدت در یک کار چگونه است؟
*** در قالب برجام، پروژه پیشران، شدنی است
سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: تصمیم، عزم و نیت، نیمی از کار است و نیم دیگر کار، اقداماتی است که باید در صحنه عمل انجام شود. اینکه این کار شدنی هست یا نه، تجربه نشان داده که شدنی است؛ حتی در قالب برجام هم این پروژه، شدنی است.
وی گفت: در عین حال، اینکه این کار، اقتصادی است یا نه، مشخص نیست.
کمالوندی با اشاره به سازوکار غنیسازی در برجام و اینکه غنیسازی برای جمهوری اسلامی ایران، بسیار استراتژیک است و با طرح این سوال که آیا پس از 15 سال، غنیسازی، اقتصادی است یا نه، گفت: وقتی محدودیتها کنار برود شاید بعد اقتصادی هم به میان بیاید.
*** موضوع پیشرانها برای ما استراتژیک است
کمالوندی با اشاره به اینکه در بعد پیشرانها مطالعات خوبی انجام شده و وارد مراحل اولیه در این زمینه شدهایم، گفت: سطح غنای سوخت و ظرفیت سوخت، در اقتصادی بودن یک طرح تأثیر دارد و این موضوع چون برای ما استراتژیک است، پس شدنی خواهد بود.
*** برخی مایل نیستند ایران غنیسازی داشته باشد
سخنگوی سازمان انرژی اتمی با اشاره به اینکه خیلی از کشورهای قدرتمند دنیا مایل نیستند که جمهوری اسلامی به پیشرفت در صنعت هستهای و غنیسازی دست پیدا کند، یادآور شد: اگر آنها دوست داشتند اجازه میدادند که ایران غنیسازی داشته باشد.
وی درباره تصمیم هیئت نظارت در برجام نیز اظهار داشت: تصمیم هیئت نظارت بر برجام، تصمیم مدبرانه و با تدبیری بود و برای تصمیمهای بعدی، این هیئت، زمان را از دست نخواهد داد.
کمالوندی ادامه داد: در مدت کمتر از یک سال از اجرایی شدن برجام، من به کشورهای زیادی سفر کردم و شرایط، بسیار مساعد شده و وضعیت برای متخصصین فراهم گردیده تا همکاریها شکل بگیرد. ما در یک چارچوب، قراردادهایی را در حوزههای مختلف امضا کردهایم.
*** ارتباطمان با چک، بیشتر خواهد شد
سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: شاید جمهوری چک کشور کوچکی باشد اما در حوزه نیروگاهی بسیار باتجربه است و از این به بعد موضوعهای مختلفی در این زمینه در دست بررسی خواهد بود.
*** قراردادها در حوزههای هستهای محرمانهاند
وی با اشاره به اینکه معمولاً قراردادها در حوزههای هستهای محرمانه است و در عین حال، این قراردادها مهم بوده است؛ یادآور شد: ما قراردادهایی در این زمینه داشتهایم، داریم و خواهیم داشت و پیشنویسهایی نیز در این زمینه امضا شده است؛ در مجموع باید بگویم که شرایط برای رشد صنعت هستهای باز شده است.
*** منظور صالحی از غنیسازی 5 تا 90 درصد، پیشرانها بوده است
کمالوندی در پاسخ به سوالی درباره اینکه رییس سازمان انرژی اتمی گفته است میتوان غنیسازی 5 تا 90 درصد داشت، گفت: رییس سازمان انرژی اتمی، براساس سطح غنیسازی چنین مطلبی را مطرح کردند و اگر منظور شما این باشد که آیا در سطح غنیسازی پایین میتوان نیروگاه احداث کرد یا خیر، باید بگوییم که یک نمونه از رآکتورهای کوچک فعلاً در آرژانتین وجود دارد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ادامه داد: آنچه که صالحی گفته است، در مورد شرایط پیشرانهاست که غنیسازی 5 تا 90 درصد میباشد و فعلاً برنامه این است که ما در چارچوب برجام کار کنیم. البته این بدان معنا نیست که اگر غنیسازی 60 تا 80 درصد بخواهیم، در چارچوب برجام نمیتوان قراردادی تنظیم کرد.
وی با اشاره به تلاش کشورهای دنیا برای گرایش به سمت نیروگاههای کوچک 45 مگاواتی همچون کشور آمریکا و بازخوردهای این نیروگاهها نسبت به نیروگاههای بزرگ افزود: من اخیراً با سفیر اندونزی دیدار کردم و به او گفتم که شما 16 هزار جزیره دارید و این بهترین فرصت برای ایجاد راکتورهای کوچک است.
*** نیروگاههای کوچک برای ما اولویت دارند
کمالوندی با اشاره به مزیتهای نیروگاههای کوچک و بازدهی زودهنگام آنها در مدت 3 تا 4 سال یادآور شد: البته این نیروگاهها باید بتوانند تلاطمهای دریا را تحمل کنند. با توجه به اینکه کشور ما در یک منطقه خشک واقع شده است گفت: نیروگاههای کوچک بسیار ارزشمند هستند و میتوانند حائز اهمیت باشند.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی، با اشاره به اینکه وقتی حواسمان به غنیسازی باشد، به حوزههای دیگر کمتر توجه کردهایم، یادآور شد: با توجه به توضیحاتی که ارائه شد، موضوع 5 درصد و 90 درصد تناقضی با هم ندارند.
*** فراتر از پروتکل، هیچ بازدیدی از تأسیسات هستهای ما صورت نمیگیرد
وی درباره تعداد بازدیدهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی پس از برجام گفت: درباره بازدید، باید این نکته را یادآور شد که نوع تقاضاها بر اساس پروتکلها انجام میشود و فراتر از پروتکل هیچ بازدیدی نداریم. البته برای مثال یک بازدید سمبلیک، شاید به فرض از یک معدن انجام شود که این موارد در قالب بازدیدهای پروتکلی نمیگنجد.
*** در بازدیدهای پروتکلی، لوکیشنهای وابسته نیز برای دسترسی در نظر گرفته میشوند
کمالوندی با اشاره به سازوکار بازدیدهای پادمانی و پروتکلی و انتظاراتی که طرف مقابل در قالب این دو نوع بازدید از کشور مقصد دارد، یادآور شد: در بازدیدهای پروتکلی لوکیشنهای وابسته نیز برای دسترسی در نظر گرفته میشوند که البته لوکیشنها موضوع پیچیدهای نیست.
*** دولتها باید آژانس را درباره عدم بازدید از تأسیسات هستهای، قانع کند
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ادامه داد: اگر طرف مقابل، مواردی را تشخیص دهد و دلیل بیاورد که میتوان از این مراکز بازدید کرد، دولت وظیفه دارد که آژانس را در این زمینه قانع کند و اگر طرف مقابل بر اساس اطلاعات به یک مرکز مشکوک شود و اجازه بازرسی در آن کشور داده نشود، آژانس میتواند از طریق شورای حکام، حکم دسترسی بگیرد و اگر مجدداً اجازه بازرسی داده نشود، عدم تبعیت تلقی خواهد شد.
وی گفت: ما در این زمینهها بازرسی نداشتیم که البته طبیعتاً درخواستهایی در این زمینه مطرح شده که باید دلیل داشته باشد و اگر شما به هر دلیلی نخواهید امکان بازرسی بدهید، دولت باید به نحوی طرف مقابل را در این زمینه متقاعد کند.
*** ایتر برای ما بسیار مهم است/ به آن خواهیم پیوست
کمالوندی درباره پیوستن ایران به پروژه ایتر و امضای سند نهایی تا پایان سال جاری میلادی در این مورد نیز بیان داشت: پروژه ایتر هم برای ما و هم برای کل دنیا مهم است چراکه این پروژه، یک انرژی بسیار خوب است که بشر میتواند میلیونها سال از آن استفاده نماید.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: تکنولوژی استفاده از این انرژی پیچیده است؛ به نحوی که تا به امروز، فقط 7 کشور بزرگ و صنعتی توانستند آن را در اختیار بگیرند و خوشبختانه ایران نیز در آیندهای نزدیک، به عنوان عضو همراه قرار است به آن بپیوندد.
*** میتوانیم تا پایان سال به ایتر ملحق شویم
وی تصریح کرد: موضوع پیوستن به ایتر، به صورت جدی در حال پیگیری است و حتی سفر مدیرکل این پروژه نیز به ایران، با امضای دو سند همراه بود و همچنین سند نهایی نیز که به صورت پیشنویس به ما ارائه شده است را میتوانیم تا پایان سال به نتیجه برسانیم اما چون ما ملاحظاتی داریم که باید آنها را بررسی نماییم، نیاز به زمان وجود دارد. البته بخش عمدهای از این بررسیها انجام شده و اگر همه چیز خوب پیش برود، به زودی این سند در شورای ایتر مطرح و تصویب میشود.
*** شورای ایتر، به توان ایران مبنی بر الحاق به این پروژه اذعان دارد
کمالوندی ادامه داد: البته در زمینه پیوستن به ایتر، گزارشهای زیادی به شورای مربوطه ارسال شده و حتی یک بار توسط رئیس پروژه ایتر گزارشی به شورا ارائه شد که در آن به توانایی ایران در این زمینه اذعان شده است. حضور ما در این زمینه میتواند ما را در این انرژی سهیم کند و تجربیات خوبی را در زمینه تولید نیروگاهها به ما بدهد.
*** مخالفتی با بازدید مجلسیها از تأسیسات هستهای نداریم
سخنگوی سازمان انرژی اتمی درباره برخی شایعات در مورد مخالفت ایران برای بازدید از سایتهای هستهای بیان داشت: آن کسی که در مورد این موضوع حرف زده اشتباه کرده و هیچ مخالفتی درباره بازدیدها نبوده است.
*** گزارشهای ذوالنور با دقت بررسی شوند
وی در مورد کارهای انجام شده در سایتهای هستهای اظهار داشت: باید در مورد کارهایی که در سایتهای هستهای انجام شده، به گزارش ذوالنور نماینده مجلس که رئیس کمیته هستهای مجلس نیز هست، بازگشت. ایشان هیچ حرفی راجع به موضوع تخریبها در سایتهای هستهای نزدند و این موضوع که توسط برخیها مطرح میشود، فقط یک نظر شخصی است و صحت ندارد.
کمالوندی ادامه داد: در فوردو، دو بال وجود دارد که بال اول، قسمتهایی از سایت است که هیچ وقت به آنها دست نخورده است اما بال دوم، بال انجام تعهدات است که ما به تمام تعهدات خود عمل کردهایم و هیچگاه بیش از این تعهدات کاری نکردیم چراکه باید در مورد همه کارهای انجام شده گزارش ارائه دهیم.
*** صحبتها در مورد منع مجلسیها از بازدید، تهمت است
سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: این مسئله که برخیها در رابطه با بازدید از تأسیسات هستهای مطرح میکنند، یک تهمت است و قصد دارند که کشور را بیحساب و کتاب نشان دهند و توصیه من به آنها این است که چون یک کار ملی انجام دادهایم، به صورت ملی هم فکر کنیم.
*** نمیتوانیم بیش از تعهداتمان عمل نماییم/ ممکن است در آینده، برخی حرفها را بزنیم
وی تصریح کرد: ما هیچگاه نمیتوانیم بیش از تعهداتمان عمل نماییم و به کشور لطمه بزنیم و همیشه در چارچوب تعهدات عمل کردهایم البته اگر لازم باشد، در آینده برخی چیزها گفته خواهد شد که همه چیز را روشن خواهد کرد.
*** دهانمان بسته است
کمالوندی افزود: مشکل اصلی ما درباره کسانی که این صحبتها را مطرح میکنند، این است که ما نمیتوانیم مانند آنها همه چیز را بگوییم و به اصطلاح دهانمان بسته است.
کمالوندی در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه مقامات کشور اعلام کردهاند نقض فاحش برجام از سوی آمریکا اتفاق افتاده است، چه اقدام بازدارندهای باید صورت بگیرد تا از ادامه نقض برجام جلوگیری شود، اظهار داشت: در برنامههای سازمان انرژی اتمی تا به حال، موضوع پیشرانهای هستهای مطرح نبوده و این مسئله به تازگی وارد شده است.
*** مدتهاست موضوع برگشت به قبل از برجام، مورد بررسی ماست
سخنگوی سازمان انرژی اتمی، با اشاره به تصمیمگیری سازمان انرژی اتمی در قبال نقض برجام از سوی آمریکا تصریح کرد: از مدتها قبل موضوعات مختلف برای بازگشتپذیری بررسی شده و به نوعی میتوان گفت جعبه ابزاری برای هیأت نظارت مشخص است. هیأت نظارت هم با وجود حضور تمامی خطوط مختلف، نظرات و دیدگاههای افراد مجرب را پس از ارائه جمعآوری خواهد کرد و بر پایه آن تصمیمگیری انجام خواهد شد.
وی ادامه داد: تصمیمی دو بعدی از جمله حرکت فنی و نرمافزاری اتخاذ شد اما ممکن است عدهای اعلام کنند حرکت نرمافزاری فعلاً کافی بود زیرا طرف مقابل تنها یک کشور نیست و 5 کشور دیگر هم در این موضوع حضور دارند لذا باید اقدامات طرفهای دیگر مورد توجه قرار داد اما از سوی دیگر ممکن است برخی اعلام کنند باید ضرب شصت نشان داد. البته که این واکنشها و دیدگاهها متفاوت است لذا نظرات و رویکردهای مختلف باید پس از جمع بندی مورد ملاحظه قرار بگیرد و به نتیجهای قابل قبول برسد.
*** از تجربه همه متخصصان استفاده خواهیم کرد
کمالوندی با اشاره به اینکه با همه ملاحظات کسانی که تجربه بسیاری در کشور دارند و دارای جایگاه قانونی هستند، تصمیمگیری خواهند کرد یادآور شد: ابزارهای لازم به شکلهای مختلف ارائه شده و اگر لازم باشد جمهوری اسلامی ایران بازگشت کند، نه به جایگاه سابق خود بلکه از آن جایگاه هم جلوتر خواهد رفت.
*** طرف مقابل میداند خشم ایران شدید خواهد بود
سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: آمریکا میداند اگر قرار باشد جمهوری اسلامی ایران خشم خود را نشان دهد، این خشم و غضب به جای خود حتماً شدید خواهد بود کمااینکه مقام معظم رهبری پیش از این فرمودند اگر آمریکا برجام را پاره کند، ما آن را به آتش میکشیم.
*** آنها که اطلاعات ندارند سکوت کنند
وی تصریح کرد: با نقض برجام از سوی آمریکا ممکن است عدهای اعلام کنند در این شرایط برجام را آتش بزنیم اما توصیه سیاسی من آن است که اگر فردی در زمینهای اطلاعات کافی ندارد باید سکوت کند تا کسی که متخصص است اظهارنظر کند.
کمالوندی ادامه داد: افراد مطلع، با اطلاعات کافی دور هم جمع شدند و تصمیمگیری کردند اما باید دانست که همین اقدامات در همین حد تأثیرات خود را اعمال کرده و حتی این موضوع در کلام مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی محسوس بود. وی تلاش میکرد اعلام کند برجام میتواند با مراقبتهای همه کشورها به نتیجه مورد نظر دست پیدا کند.
*** از امکانات کشور مطلع هستیم/ خیالمان راحت است
سخنگوی سازمان انرژی اتمی، با بیان اینکه از امکانات کشور مطلع هستیم، اظهار داشت: خیال ما کاملاً راحت است و دست کشورمان بسته نیست کما اینکه اقدامات بسیاری را میتوان انجام داد. در عین حال این تصمیم هم باید از روی تدبیر اتخاذ شود نه برآمده از احساسات اقدام به تصمیمگیری کرد زیرا در عالم سیاست، احساس جایگاهی ندارد.
*** آگاهی طرف مقابل از توان ما، در وتو نکردن مصوبه کنگره از سوی اوباما بیتأثیر نبود
وی گفت: عالم سیاست، با عالم معمولی نباید یکسان در نظر گرفته شود. به هر حال، آنچه بنده به عنوان فردی آگاه در این زمینه میتوانم اعلام کنم، آن است که از امکانات و ظرفیت بازگشتپذیری برخوردار هستیم. تصمیم اتخاذ شده در این مقطع، تصمیم درستی است و معتقدم همین مسائل در عدم امضای اوباما بیتأثیر نبوده است.
*** تمدید تحریمها نقض برجام است
کمالوندی با اشاره به اینکه دو اتفاق متفاوت در نقض برجام از سوی آمریکا رخ داد، خاطرنشان کرد: عدم امضا و فرمان عدم اجرا در عالم سیاست، پیام خاص خود را القا میکند البته اگر سوالی ایجاد شود که نقض برجام صورت گرفته یا خیر، باید گفت مطابق اظهارات مسئولان کشور، نقض برجام انجام شده و از آنجا که برای قانون تحریمهای ایران سازوکاری برای تمدید دیده نشده و اگر دوباره تمدید آن تصویب شود، به لحاظ حقوقی نقض تلقی میشود.
*** نقض برجام را پیگیری خواهیم کرد
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ادامه داد: آثار نقض برجام، قابل توجه است و اگر آثار تحریمها علیه کشورمان اجرایی شود، قطعاً نقض فاحش است اما به نظر میرسد آمریکا با عدم امضا و ویو، یک قدم نقض برجام را جبران کرد اما با این حال، مجدداً نقض برجام صورت گرفته است. به هر حال قرار است این موضوع در کمیسیون مشترک مورد بررسی قرار گیرد و مراحل سیاسی حقوقی لازم را طی کند.
*** IR 8 کودکی بود که شناسنامه نداشت ولی الآن، جوانی برومند است
سخنگوی سازمان انرژی اتمی، درباره فعالسازی سانتریفیوژهای IR 8 گفت: IR 8 ماشینی قوی است که در بدو تولد، مانند کودکی بود که شناسنامه ندارد اما زمانی که مذاکرات در شرف لغو بود و اعلام شد آژانس باید شناسنامه آن را صادر کند، خوشبختانه شناسنامه آن دریافت شد. در حال حاضر هم این ماشین در حال رشد است و انشاءالله به زودی جوانی برومند خواهد شد.
کمالوندی افزود: اظهارات رئیسجمهور درباره IR 8 پیامی بود تا طرف مقابل بتواند آن را دریافت کند. بنابراین باید گفت IR 8 جزء ماشینهایی که به آن امید بستیم اما این ماشین باید همانند انسانها رشد و مسیر مورد نظر خود را طی کند.
وی با اشاره به اینکه سانتریفیوژها، ماشینهای پیچیدهای هستند خاطرنشان کرد: تمامی تستهای ماشینهای سانتریفیوژ باید انجام شود و پس از هفت الی ده سال به بلوغ مورد نظر دست پیدا میکنند تا به تولید انبوه برسند.
*** برای ماشینهای سانتریفیوژ، 2000 تست اعمال میشود
سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: برای ماشینهای سانتریفیوژ، 2000 تست اعمال میشود و در آیندهای نزدیک، مراحل فنی آن به پایان خواهد رسید اما تستهای مختلف آن انجام شده و وارد مرحله جدیدی میشود.