هر روز سوريه، يك روز در ميان تركيه و چندبار در هفته عراق. همزمان با افزايش حملات به مناطق تحت اختيار داعش در شهرهاي متفاوت سوريه و تنگتر شدن حلقه پيرامون فعاليتهاي اين گروه در موصل، روند فرافكنيهاي نظامي اين گروه هم افزايش يافته است. هنوز 24 ساعت از حمله عامل داعش به كلوب شبانهاي در استانبول نگذشته بود كه شهرك صدر در شرق بغداد هدف حمله قرار گرفت. اگر در استانبول عامل داعش با تك تيراندازيهاي بيهدف شهروندان ترك و خارجي را كه در نخستين شب سال نو دور هم جمع شده بودند هدف قرار داد، در شهرك صدر داعش همان شيوه قديمي كارگذاري بمب در يك خودرو و منفجر كردن آن را پيش برد.
تا لحظه تنظيم اين خبر گفته شده است كه 40 تن كشته و 61 نفر زخمي شدهاند. اينبار داعش كارگراني را نشانه رفته بود كه براي رفتن به سركار در محل پارك كردن خودروي بمبگذاري شده مستقر شده بودند. شهرك صدر تنها هدف نشانهگذاري شده داعش در پايتخت عراق نبود و دو خودروي بمبگذاري شده ديگر در شرق بغداد هم هدف قرار گرفتند. هدف دوم نيز بيمارستان الكندي بود كه در جريان اين اتفاق نيز دو نفر جان خود را از دست دادند و منابع از زخمي شدن هشت نفر خبر ميدهند. در مجموع پايتخت عراق روز دوشنبه شاهد چند بمبگذاري زنجيرهاي بود كه مجموع زخميهاي اين حوادث از مرز 50 تن گذشته است.
هدف كشتن شهروندان بيشتر است
شاهدان عيني حاضر در محل شهرك صدر در بغداد در خصوص لحظه انفجار ميگويند: عامل بمبگذاري پشت يك كاميونت نشسته بود و به بازار محلي سربازي كه مخصوص فروش ميوه و سبزيجات است با ماشين خود حمله كرد. محلي كه براي عمليات خود انتخاب كرده بود، هم به يك ايست بازرسي پليس نزديك بود و هم در آن ساعت روز شاهد ازدحام جمعيت افرادي بود كه براي كار صف كشيده بودند. در حالي كه تا لحظه تنظيم اين خبر گروهي مسووليت آن را بر عهده نگرفته است اما با توجه به شكل و شمايل حمله و تهديدهايي كه داعش در چندهفته اخير صورت داده است انگشت اتهامها به سمت اين گروه نشانه رفته است. داعش معمولا هر بار اقدام به عمليات تروريستي در پايتخت ميكند ساعات كاري و مكانهاي پر ازدحام را انتخاب ميكند.
ايستهاي بازرسي بيشتر به بغداد باز ميگردند
داعش در حالي روز گذشته شهرك صدر را هدف قرار داد كه روز يكشنبه نيز در حملات تروريستي متعدد در عراق بيش از 30 نفر جان خود را از دست دادند. يك حمله تروريستي در جنوب شهر مقدس نجف منجر به كشته شدن هفت نيروي پليس شد. داعش با انتشار بيانيهاي روي سايت متعلق به خود به نام اعماق اعلام كرد كه هدف عملياتهاي تروريستي روز يكشنبه در عراق به خصوص نجف، شيعيان بودهاند. برخي از منابع امنيتي در عراق ميگويند با توجه به اتفاقهايي كه در چند روز اخير رخ داده است احتمالا ايستهاي بازرسي كه يك ماه پيش براي سهولت در رفت و آمدهاي شهروندان عراقي برداشته شده بودند، دوباره برقرار خواهند شد. بيشتر ايستهاي بازرسي حذف شده در شرق شهر بودهاند و دليل حذف آنها هم اين بوده است كه اين شهر 6 ميليون جمعيت دارد و عملا ايستهاي بازرسي منجر به ترافيكهاي طولاني در شهر ميشوند.
باخت در موصل، انتقامگيري در بغداد
داعش در حالي بر تخريب روند امنيتي در پايتخت تمركز كرده است كه اين گروه در قلب عملياتي خود در عراق كه موصل است نفسهاي آخر را ميكشد و البته بيش از آنچه پيش بيني ميشد از خود مقاومت نشان داده است. براساس آخرين برآوردهاي اطلاعاتي حداقل تا 3 ماه ديگر روند آزادسازي كامل موصل به طول خواهد انجاميد. اين عمليات با حضور نيروهاي عراقي و پشتيباني گروه ائتلاف بينالمللي عليه داعش از 17 اكتبر آغاز شده است و تاكنون بخشهاي اعظمي از موصل آزاد شدهاند. عمليات آزادسازي موصل به اذعان امريكاييها پيچيدهترين عمليات از زمان حمله امريكا به عراق در سال 2003 و تلاشها براي سرنگوني صدام حسين، ديكتاتور سابق عراق است. درحالي كه تلاشها در داخل موصل ادامه دارد وابستگان داعش تلاش ميكنند با وسيعتر كردن دامنه فعاليتهاي خود ارتش عراق را سردرگم كنند و از تمركز دولت عراق بر آزادسازي موصل بكاهند. در حالي كه روسيه، تركيه و ارتش بشار اسد عزم خود را براي ريشهكني داعش در رقه سوريه جزم كردهاند، برخي از تحليلگران ميگويند كه احتمالا نيروهاي داعش از قلب استراتژيك خود در موصل عراق به رقه سوريه ميروند.
دولت امريكا در كمتر از 10 روز ديگر شاهد جابهجايي رييسجمهور خواهد بود اما پنتاگون در قالب ائتلاف بينالمللي مبارزه عليه داعش به فعاليتهاي خود در عراق سرعت بخشيده است و به نظر ميرسد كه با توجه به در اولويت قرار گرفتن مبارزه با داعش از سوي رييسجمهور منتخب در كيفيت اين مبارزه نيز اگر تحول رو به پيشرفتي صورت نگيرد از كاهش حضور امريكاييها خبري نخواهد بود. يك فرمانده ارشد امريكايي حاضر در عمليات موصل روز يكشنبه در گفتوگو با آسوشيتدپرس تاكيد كرد كه نيروهاي عراقي حاضر در عمليات آزادسازي موصل با تمام قوا در حال مبارزه هستند. اين مقام امريكايي نيز بازه زماني سه ماهه را براي آزادسازي كامل موصل پيشبيني كرد. وي درباره مسير پيش روي ارتش عراق براي مبارزه با داعش گفت: احتمالا زماني كه نيروهاي عراقي از رود دجله عبور كنند سختترين كار آنها آغاز خواهد شد. كار به جدالهاي خياباني كشيده خواهد شد و مساله اينجا است كه برخي از كوچه و پس كوچهها به اندازهاي باريك است كه خودروهاي نظامي به سختي ميتوانند از آنها عبور كنند و همين مساله مبارزه با داعش را به جنگ رودررو بدل خواهد كرد.
اولاند، نخستين مهمان عاليرتبه اروپايي پس از دو سال
عمليات تروريستي در پايتخت عراق درست ساعاتي پس از آن رخ داد كه فرانسوا اولاند، رييسجمهور فرانسه وارد بغداد شد و البته دستور كار سفر وي نيز اعلام همبستگي با دولت عراق براي مبارزه با داعش عنوان شده است. فرانسوا اولاند، رييسجمهور فرانسه براي ديدار با مقامهاي عاليرتبه دولت عراق و همچنين سربازان فرانسوي حاضر در اين كشور به بغداد رفت. سفري يك روزه با لحاظ كردن نهايت تدابير امنيتي. وي روز گذشته با حيدرالعبادي، نخستوزير و فواد معصوم، رييسجمهور و رييس پارلمان عراق ديدار كرد. پس از ديدارها در پايتخت هم راهي اقليم خودمختار كردستان عراق شد تا با مقامهاي كردستان عراق كه سهم چشمگيري در مسير مبارزه با داعش دارند، ديدار كند.
تلويزيون دولتي عراق در توضيح اهداف سفر اولاند به عراق اعلام كرد كه وي براي تاييد حمايت بيشتر فرانسه از دولت عراق و تلاشهاي اين كشور براي مبارزه با داعش به عراق سفر كرده است. علاوه بر اين با توجه به فعاليت نيروهاي فرانسوي در ائتلاف مبارزه با داعش قرار است كه دولت عراق آخرين خبرها درباره وضعيت مبارزه با داعش را به اولاند بدهد. در حساب توييتري رسمي كاخ اليزه درباره اين سفر نوشته شد كه رييسجمهور در بغداد به دولت ميزبان تعهد ميدهد كه فرانسه متحد درازمدت عراق ميماند و همچنين خواهان همكاريهاي اطلاعاتي دو كشور براي مبارزه بيشتر با تروريسم خواهد شد. فرانسويها كه ابتدا تلاش ميكردند فاصله نظامي خود با تحولات رخ داده در سوريه را حفظ كنند در نهايت با شكلگيري ائتلاف بينالمللي مبارزه عليه داعش در سال 2014 ميلادي به اين ائتلاف پيوستند. فرانسه در چندسال اخير بارها و بارها هدف حملات تروريستي قرار گرفته است. اولاند نيز در حساب توييتري خود اعلام كرد كه عراق دو سال پيش با هجوم داعش در آستانه بحراني جدي و سقوط قرار داشت اما اكنون ورق برگشته است.
وي نوشت: نتيجه كاملا مشخص است. داعش در حال شكست خوردن است و جنگ موصل نيز در حال پايان يافتن. اولاند را در اين سفر وزير دفاع كابينه وي همراهي ميكند. رييسجمهور فرانسه در بخشهايي از سخنان خود در بغداد و در جمع سربازان فرانسوي گفت: مبارزه با داعش در عراق ميتواند منجر به مهار فعاليتهاي اين گروه در خاك ما (فرانسه) نيز شود. ما همچنان بايد به مبارزه با تروريسم ادامه دهيم و هنوز تا ريشهكني آن فاصله داريم. هرگونه مشاركتي در بازسازي عراق بايد دربرگيرنده شروطي درخصوص ممانعت از اقدامات تروريستي داعش در سرزمين ما باشد. فرانسه دومين عضو فعال و اهداكننده در ائتلاف بينالمللي به رهبري امريكا است كه مقرهاي داعش در عراق و سوريه را هدف قرار ميدهد. كمكهاي پاريس به اين ائتلاف هم نظامي، هم آموزشي و هم تجهيزاتي است و اين كشور 500 سرباز مستقر در عراق دارد.
وزير دفاع فرانسه نيز در آستانه سفر به بغداد به همراه رييسجمهور اعلام كرده بود كه جنگندههاي اين كشور كه در ائتلاف بينالمللي مبارزه با داعش حضور دارند از سال 2014 تاكنون 1700 مقر اين گروه را هدف قرار دادهاند. گاردين درباره ميزان فعاليت فرانسه در ائتلاف بينالمللي مبارزه با داعش مينويسد: فرانسه از زماني كه به اين ائتلاف پيوسته است يعني از سپتامبر 2014 تاكنون، بيش از 5700 مورد عمليات را با جنگندههاي خود پيش برده و 1000 مورد حمله هوايي هم صورت داده است. اين كشور 14 جت جنگي در اردن و امارات مستقر كرده كه از آنجا پروازهاي خود را انجام ميدهند.
آمادگي پاريس براي بازسازي موصل
اولاند در ديدار با حيدر العبادي، نخستوزير عراق گفت: ما اميدواريم كه سال 2017 سال پيروزي بر تروريسم باشد. داعش در مقابل نيروهاي عراقي عقبنشيني ميكند و به زودي شاهد نابودي اين گروه در موصل خواهيم بود. نابودي داعش در شهر موصل به چند هفته زمان نياز دارد نه چند سال. فرانسه آماده برگزاري كنفرانس بينالمللي براي جمعآوري كمك مالي و سهيم شدن در بازسازي موصل بعد از آزادي آن است. آزادسازي رقه از دست داعش هدف بعدي ائتلاف بينالمللي است.
نخستوزير عراق نيز در اين ديدار گفت: هيچ گونه نيروي بينالمللي روي خاك عراق نميجنگد و آنچه در اين باره ميگويند، صحت ندارد. ما با كشورهاي دوست براي جمعآوري اطلاعات درباره تروريستهايي كه در اين كشورها هستند، همكاري ميكنيم.
يك منبع فرانسوي درباره سوژههاي بحثهاي اولاند با مقامهاي عراقي به خبرگزاري فرانسه ميگويد: يكي از مسائلي كه رييسجمهور با همتاي خود در عراق و ساير مقامهاي بغداد و اقليم در ميان خواهد گذاشت فرداي عراق پس از شكست داعش است. وي در گفتوگوهاي خود تاكيد خواهد كرد كه آنچه از شكست دادن داعش مهمتر است، تضمين ثبات امنيتي در سرتاسر عراق پس از شكست آنها است. علاوه بر اين عراقيها بايد تلاش كنند انسجام و اتحاد ملي خود را هم حفظ كنند.
اولاند پيش از اين نيز در سال 2014 به عراق سفر كرده بود و اينبار نيز او نخستين مقام عاليرتبه يك كشور اروپايي است كه از زمان حمله ائتلاف بينالمللي مبارزه با داعش به رهبري امريكا كه از دو سال و نيم پيش آغاز شده به بغداد سفر كرده است.
فرانسوا اولاند كه اخيرا اعلام كرده بود از شركت در انتخابات رياستجمهوري سال آينده كشورش انصراف داده است در آخرين پيام كريسمس خود به مردم فرانسه به عنوان رييسجمهور گفت كه بايد ياد و خاطره كساني را كه در 2016 در عملياتهاي تروريستي متفاوت كشته شدند همواره زنده نگاه داشت. وي به 86 نفري اشاره كرد كه در شهر نيس اين كشور كشته شدند و همچنين عملياتهاي كوچكتر و پراكندهاي كه به كشته شدن افراد كمتري منتهي شده است. وي در همان پيام تبريك گفته بود: ما به تلاشهاي خود براي خنثي كردن حملات و در نظر گرفتن افرادي كه احتمالا ميتوانند عامل داعش و ديگر گروههاي تروريستي باشند نيز ادامه ميدهيم.
ديدار معنادار از اقليم
فرانسوا اولاند، عصر روز گذشته به اربيل، مركز اقليم خودمختار كردستان رسيد. وي در بدو ورود مورد استقبال مسعود بارزاني، رييس اقليم و ديگر مقامهاي ارشد اين منطقه قرار گرفت. در تصاويري كه از حضور اولاند در اربيل منتشر شده است برخي از نيروهاي نظامي اقليم نيز به چشم ميخورند. منابع نزديك به بارزاني ميگويند كه اصليترين هدف سفر اولاند به اقليم، شنيدن اظهارات كردها است كه پيشمرگههاي آنها در جريان عمليات موصل نقش جدي را بر عهده دارند. رييسجمهور فرانسه در اين ديدار بر حمايت پاريس از پيشمرگههاي كرد در مبارزه با داعش تاكيد كرد. اولاند در جريان سفر پيشين خود به عراق در سپتامبر 2014 نيز به اقليم سفر كرده بود. فرانسه از اصليترين حاميان اروپايي اقليم كردستان عراق است و مستشار نظامي و يك مركز فرهنگي در اربيل دارد. مقامهاي سياسي و نظامي اقليم نيز عمدتا به پاريس سفرهاي متناوب و مداومي براي مشورت با اليزه و وزارت دفاع اين كشور دارند. بارزاني و اولاند نيز آخرين بار در ماه سپتامبر 2016 با هم ديدار داشتند.
http://etemadnewspaper.ir/?News_Id=64358
ش.د9503417