قهر السيسي با آل سعود

(روزنامه جام جم ـ 1395/09/14 ـ شماره 4702 ـ صفحه 6)

فرار السيسي

از چند روز پيش، رسانه هاي رسمي دو کشور از ديدارهايي در سطوح بالاصحبت مي کردند. به همين دليل تصور مي شد، سفر عبدالفتاح السيسي به امارات و متعاقب آن، سفر سلمان بن عبدالعزيز به اين کشور ديداري مهم بين دو کشور را رقم زده و در سطوحي بالاروابط آنها را بازسازي کند. اين درحالي است که امارات و کويت نيز از مدت ها پيش با انجام ديدارها و اعزام نمايندگاني به هر دو کشور، تلاش مي کردند بين مصر و عربستان ميانجيگري کنند، اما خبرهاي ديروز حاکي از عمق شکاف ها بود، به نحوي که عبدالفتاح السيسي، رئيس جمهور مصر، صبح ديروز پيش از آمدن سلمان بن عبدالعزيز، امارات را به سمت قاهره ترک کرد.

آنچه گذشت

رژيم عربستان از تروريست ها در سوريه حمايت همه جانبه مي کند و در مقابل، دولت مصر حامي دولت قانوني سوريه است و اخيرا شماري از بالگردها و بمب افکن هاي خود را براي نبرد با تروريست ها در اختيار ارتش سوريه گذاشته است. همچنين عربستان سعودي به منظور انتقام از مصر ارسال محموله هاي نفتي به اين کشور را قطع کرده است. شرکت نفتي آمريکايي سعودي آرامکو اعلام کرد، از ارائه توليدات و فرآورده هاي نفتي به مصر درماه جاري خودداري کرده است .

دو هفته پيش احمد القطان، سفير عربستان در مصر به صورتي غيرمنتظره قاهره را به مقصد کشورش ترک کرد تا اختلافات دو کشور برملاشود؛ موضوعي که موجب راه افتادن کمپيني با عنوان «مصر سفير عربستان را بيرون کرد» در فضاي مجازي و توييتر شد. پس از آن که مصر پيش نويس قطعنامه روسيه مبني بر تفکيک مخالفان سوري از جبهه فتح الشام (النصره سابق) را در شوراي امنيت ملي تائيد کرد، روابط ديپلماتيک مصر عربستان دچار تنش شد.

ميانجي‌گري بي‌حاصل

دو کشور کويت و امارات مدت ها بود براي ميانجيگري به منظور حل اختلافات عربستان و مصر تلاش مي کنند؛ تلاش هايي که تاکنون نتيجه نداده است. کويت، عربستان و امارات ازجمله کشورهايي بودند که با به قدرت رسيدن عبدالفتاح السيسي در مصر اقدام به حمايت از قاهره کرده، بيش از 16 ميليارد دلار به اين کشور کمک کردند .

روزنامه الراي کويت در اين باره نوشت: تلاش برخي اعضاي شوراي همکاري خليج فارس در چند هفته اخير براي نزديک کردن ديدگاه هاي رياض و قاهره به يکديگر ناکام مانده و دولت مصر به حمايت از دولت سوريه و نزديک کردن روابطش با روسيه ادامه مي دهد. با اين حال منابع کويتي مي گويند، به تلاش هاي خود ادامه خواهند داد. پيش از اين عبدالفتاح السيسي، رئيس جمهور مصر به منظور عادي سازي مجدد روابط با عربستان براي مقام هاي رياض شرط گذاشته و گفته بود، عربستان براي عادي سازي روابط، بايد از قاهره عذرخواهي کند. دليل اين عذرخواهي به خاطر بدقولي عربستان براي ارسال محموله هاي نفتي به مصر طبق توافقات انجام شده است. عربستان سعودي هم شرط کرده، مصر بايد سامح شکري وزير خارجه کنوني اش را برکنار کند .

اختلافات فراتر مي‌رود

گرچه انتظار مي رفت اتحاديه عرب بتواند اختلافات مصر و عربستان سعودي را حل و فصل کند اما خبرهاي رسيده نشان مي دهد، خود اين اتحاديه به کانون ديگري براي اختلافات دوکشور تبديل شده است. به همين دليل، برخي روزنامه هاي عربي با اشاره به ناراحتي رو به افزايش محافل رسمي عربستان از احمد ابوالغيط، دبير کل اتحاديه عرب، عامل اين ناراحتي را مواضع و اظهارات او درخصوص پرونده سوريه و بحران اين کشور اعلام کردند. به گفته اين منابع، عربستان از اين که ابوالغيط ديدگاه شخصي و موضع رسمي مصر را با موضع اتحاديه عرب درخصوص پرونده سوريه ادغام کرده و از بقاي بشار اسد در قدرت سخن مي گويد، عصباني است. چندي پيش، ابوالغيط در اظهاراتي گفته بود، هرکس تصور کند، پرونده سوريه با پيروزي نظامي يک طرف تمام خواهد شد، توهم دارد، زيرا راه حل بحران سوريه، تشکيل دولت انتقالي با حضور مخالفان و نظام حاکم کنوني سوريه با بقاي بشار اسد است.

مشکل ديگر عربستان، موضعگيري سامح شکري، وزير خارجه مصر است که تاکنون بارها خشم مقامات سعودي را در پي داشته است. رياض حتي شکري را عامل اصلي تنش ها بين مصر و عربستان مي داند. علاوه بر ديدار دوجانبه سامح شکري و محمدجواد ظريف، وزير خارجه ايران که خشم سعودي ها را برانگيخت، اظهارات شکري درباره وهابيت نيز مزيد برعلت شد، زيرا او با انتقاد از تفکرات وهابي سعودي آن را منبع تروريسم عنوان کرد. حمايت شکري از ژنرال ميشل عون، رئيس جمهور لبنان نيز يکي از مسائلي بود که رياض را بشدت عصباني کرد. قاهره با درخواست رياض مبني بر برکناري وزير خارجه مخالفت کرده و آن را موضوع داخلي مصر دانسته است که نبايد در آن دخالت کرد.

خصومت بي‌بازگشت

در همين ارتباط، عبدالله الاشعل، معاون وزير خارجه پيشين مصر معتقد است، اختلافات قاهره و رياض را نمي توان فقط در يک نفر يا همان وزير خارجه خلاصه کرد. او اذعان دارد، روابط بين دو کشور غيرقابل برگشت به موضع سابق است اما درعين حال مي گويد، عربستان با استفاده از پول هاي خود در آينده نيز بر نظام مصر نظارت خواهد داشت. در همين رابطه هاني حبيب، تحليلگر فلسطيني مي گويد، مصر به کابوس سياست خارجي عربستان مبدل شده است. وي تاکيد دارد، اشتباهات عربستان در قبال بحران هاي منطقه ازجمله سوريه در آينده سعودي ها را با چالش جدي مواجه خواهد کرد.

http://www.magiran.com/npview.asp?ID=3474988

ش.د9502631