الزامات انتخابات ریاست جمهوری درجهت تقویت اتحاد ملی

در این تحلیلانتخابات و مشخصا انتخابات ریاست جمهوری در ایران متغیر مستقل را تشکیل می­ دهد که شامل شاخصه­ هایی مانند میزان شرکت کنندگان در انتخابات، ترکیب سنی و جنسی و منطقه­ ای شرکت کنندگان در انتخابات می ­شود.علاوه بر این فرد پیروز در این انتخابات نیز در فرایند انتخابات مدنظر است که در نهایت کیفیت انتخاب مردم را شکل می­ دهد.

متغیر وابسته: در این تحقیقاتحاد ملیبه معنای انسجام و یکپارچگی میان عناصر تشکیل دهنده دولت ملت در ایران و نیز سازگاری، پیوند و توافق میان این اجزا به ­ویژه در سطح مردم و دولت از یکسو و نیز اجزا ساختار حاکمیت متغیر وابسته را تشکیل می دهد.

مبانی مفهومی

وحدت یا اتحاد؟

وحدت به معنای یکی شدن و یکی بودنو رهایی از کثرت است در وحدت دوگانگی و منتفی می­ شود اما اتحاد، یکپارچکی و انسجام با وجود چندگانگی است.فرهنگ لغت المنجد وحدت را "تنهایی" یکتایی و یگانگی ترجمه کرده است اما اتحاد راسازش و موافقت و اشتراک و اتفاق و پیوستگی.

ملت و هویت ملی

ملت جزئی از ارکان چهارگانه دولت کشور state به حساب می­ آید که درکنار قلمرو، حکومت و حاکمیتدولت کشور را می­سازند. می­توان گفت دیگر اجزا این سامانه در قوام یا ضعف دولت نیز موثر است یعنی هر چه کهحکومت و حاکمیت آن بر قلمرو یک ملتقویتر و کارآمدی بیشتری داشته باشد و بتواند سرچشمه ­ها و ارزش­های حاکم بر هویت ملی را حفظ و اعتلا بخشدهویت ملی نیز تقویت می­ شود. از سوی دیگر هرچه این احساس تعلقفرد به دولتو قلمرو جغرافیایی نیز بیشتر باشد واحساسپیوستگی و داشتن هویت جمعی میان اتباعیک دولت بیشتر باشد نیز هویت ملی قوام بیشتری دارد. هویت ملی در مقایسه با دیگر هویت ­ها نیز قابل شناسایی استمانند هویت قومی، هویت زبانی، هویت صنفی، هویت بومی و منطقه­ ای، هویت ایلی و قبیله ­ای، هویت محلی با هویت جهانی.

شکاف ­های اجتماعی

شکاف ­های اجتماعی و سیاسی در نقطه مقابل اتحاد و پیوستگی اجتماعی قرار می ­گیرند. شکاف اجتماعی عملا موجب تقسیم و تجزیه جمعیت و تکوین گروه ­بندی­ هایی می ­گردد و این گروه بندی­ ها ممکن است تشکل ­ها و سازمان ­های سیاسی پیدا کنند. شکاف ­های اجتماعی را می ­توان به شکاف­ های فعال یا غیر فعال و ساختاری و تاریخی تقسیم کرد.

از جمله شکاف­ های اجتماعی م ی­توان به شکاف زبانی، سنی شکاف جنسی و شکاف میان شهر و روستا اشاره کرد. علاوه بر اینها شکاف طبقاتی، شکاف مذهبی، شکاف میان دین و دولت و شکاف قومی نژادی قابل توجهند. بیشتر شکاف­ های اجتماعی عرضی ­اند.

از نظر سیاسی شکاف میان گروه ­های سنتی و مدرن، شکاف میان چپ­گرایان و راست­گرایان و شکاف در حوزه ارزشی قابل توجهند؛ بدین­ معنا که اولویت­ بخشی به ارزش­ هایی نظیر عدالت، امنیت، آزادی، برابری،دین مداری و معنویت و یا رفاه و حقوق فردی منشا شکل­ گیری شکاف­ های سیاسی را فراهم می­ آورد یا شکاف ارزشی و فرهنگیمی­ تواند بهتقویت شکاف­ هایسیاسی و اجتماعی یاری رساند. از جمله شکاف­ های عمودی نیز می ­توان به شکاف مرکز پیرامون در یک کشور و شکاف توسعه ­ای اشاره کرد. بی شک هر چهشکاف ­های اجتماعی و سیاسی در یک جامعه بیشتر برطرف شده و پرشده باشد و یا به حالت غیر فعال درآمده باشد اتحاد ملی میان اجزا آن بیشتر حکم­ فرما خواهد بود.

انتخابات و کارکردهایآن

انتخابات یکی از مهم ترین تجلیات سیاسی در نظام­ های مردم سالار در دنیای مدرن است که نقطه عزیمت دگرگونی­ های سیاسیو تغییرات در رفتار سیاسی شهروندان و نخبگان سیاسی به شمار می ­رود. می ­توان کارکردهای زیر را برای انتخابات ترسیم کرد::

*چرخش نخبگان و دست بدست شدن آن برای جلوگیری از انحصار سیاسی و استبداد.

*ظهور و بروز و شناسایی نخبگان سیاسی جدید و توانمندسازی هیئت حاکمه.

*افزایش احساس نقش آفرینی در زندگی سیاسی از سوی شهروندان.

*شناختنظام سیاسی از میزان حمایت­ ها و یا اعتراضات مردمی نسبت به سیاست­ ها و رویه ­هایموجود.

*سنجش میزان مقبولیت و مشروعیت سیاسی دولت.

*امکان خنثی شدن زمینه ­های اعتراضات خشن و گرم با فراهم شدن عرصه­ ای از طرحنظر به صورتسرد.

*پیشگیری از حرکت­ های توده­ای وسیاسی، شورشی و غیر قابل مهار.

*آزموننظام سیاسی برای پذیرش تغییرات یا نوسانات احتمالی از سوی شهروندان.

*آزمون دولت برای برگزارس سالم و آزاد انتخابات، حفظ و تحکیم امنیت آن به عنواننمونه ­ای از کارآمدی سیاسی.

*فراهم شدن امکان مشارکت اکثریت شهروندان در تولید قدرت و تثبیت صندوق ­های رای به عنوان محل تولید قدرت.

*فراهم شدن امکان آموزش سیاسی و اگاهی ­بخشی از مسئولیت­ ها و کارکردهای نهادهای انتخاب شونده و در مجموع ارتقای آگاهی ­های سیاسی.

*رشد بینش و بلوغ سیاسی شهروندان و فراهم شدن امکان رسیدن به مرحله شهروندی رای­اولی­ ها.

*بسط نظام سیاسی و فراهم شدن نسبی فضای نقد و ارزیابیاز سیاست­ های موجودبرنامه نامزدها و رقبای انتخاباتی.

*تمرین دموکراسی و تحمل رقیب وامکان ­سازی زمینه پذیرش رای اکثریت به عنوان راهحل منازعات سیاسی.

*احساس باز بودن دایره نخبگان سیاسی و امیدواری به تقویت و نهادینه شدن تحرک سیاسی.

تقویت احساس مستقل بودن و هویت سیاسی داشتن به ­ویژه با توجه به سازو کار غیریت ساز رقابت انتخاباتی.

*تقویت فرهنگ سیاسی مردم از ره گذر مناظرات حزبی،اجتماعات انتخاباتی وارائه تحلیل از آخرین وضعیت کشور.

*فراهم شدن حضور مردم در بازی شطرنج سیاسی و امکان تغییر چهره­ای و یا افراد یا احزاب ضعیف و ترمیمساختار سیاسی با افراد قوی­تر.

*مشخص شدن سمت و سوی علایق مردم از طریق نوع انتخاب آنان.

* معلوم شدن میزان و نیز چگونگی و دایره و شدت تاثیر رسانه­ ها،سازو کارهای تبلیغی رسمی و نیز تبلیغات نامزدهای انتخاباتی.

*فراهم شدن زمینه انتقال مطالبات خواسته­ ها و اعتراضات شهروندان به سیستم سیاسی.

ویژگی ­های انتخابات ریاست جمهوری

*فراهم شدن امکان حداکثری حضور شهروندان به عنوان انتخاب کننده بدین معنا که این انتخابات تنها انتخاباتی است که همه ایرانیان بالای 18 سال سراسر جهان می ­توانند در آن شرکت کنند.

*افزایش احساس تاثیرگذاری همه بخش ­های کشور در اداره کشور صرف نظر از برخی تمایزات هویتی با اکثریت غالب در کشور.

*مشخص شدن دقیق پایگاه سیاسی احزاب و جریان­ های سیاسی.

*پیوند یافتن تعلقاتبومی، طایفه ­ای یا منطقه ­ای باضرورت­ های کلی و کشوری.

انتخابات در قانون اساسی

بر اساس اصل ششم قانون اساسی اداره کشور باید با اتکا بر آرای عمومی و از راه انتخابات صورت گیرد. این اصل مترقی قانون اساسیشکل ­گیری قاعدهتا راس نظام سیاسی جمهوری اسلامی را بر پایه آرای مردم می ­داند که شامل خبرگان انتخاب کننده رهبری، ریاست جمهوری ومجلس و شوراهای اسلامی شهر و روستا می­ شود.

انتخابات و اتحاد ملی

جمهوری اسلامی ایران در اواخر دهه چهارم از حیات خود تاکنون بیشترین انتخابات را در منطقه تجربه کرده است. استاندارد دموکراسی در ایراناز بسیاری کشورهای منطقه و حتی برخی دموکراسی­ های نوپا بالاتر است.

در هر حال شرایط زیر اهمیت توجه به راهبرد اتحاد ملی را در انتخابات ریاست جمهوری دو چندان ساخته است::

1- از نظر داخلی جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر تجربه نزدیک به چهار دهه کشورداری دوران تثبیت و بلوغ سیاسی را می­ گذراند و از بسیاری بحران­ ها عبور کرده است. فروکش کردن بحران هسته­ ای و کاهش فشار سیاسی غرب و تمرکز آن برتبلیغات منفی نشان می­ دهد که تا حد زیادی غرب هم از تغییر ساختار و هم تغییر رفتار اساسی ایران ناامید شده است. البته تلاش برای نا امن ­سازی ایران و کاستن از نفوذ منطقه ­ای ایران به­ خصوص در سوریه، عراق، لبنان و یمن در دستور کار جدی ائتلاف غربی، عربی و عبری قرار دارد.

2- انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم در وضعیتی برگزار می­ شود که کارنامه موفق جمهوری اسلامی ایران و ظرفیت­ های فراوان زمینه لازم برای جهش و تحول در عرصه اقتصادی را فراهم کرده است. همانگونه که رهبر معظم انقلاب در حرم مطهر رضوی (ع) فرمودند: ظرفیّت­ های کشور بسیار بالا است؛ ما توانایی‌هایمان، استعدادمان در کشور خیلی زیاد است؛ یعنی اگر ما امیدواری‌هایی را به آینده ابراز می ­کنیم و می­ گوییم که این کارها باید انجام بگیرد یا می ­گوییم این کارها انجام خواهد گرفت، این با تکیه‌ی بر ظرفیّت­ ها و توانایی‌های بالقوّه‌ی کشور است. ما کشورمان، هم از لحاظ نیروی انسانی، هم از لحاظ نیروهای طبیعی -نیروهای زیرزمینی، روی‌زمینی و امکانات گوناگون- جزو کشورهای ثروتمند محسوب می­ شود. از لحاظ نیروی انسانی - ..... ۳۳ میلیون جوانی که در سنّ کار باشد - ..... در منابع زیرزمینی [هم] در دنیا پیشرفته هستیم. .... ما از لحاظ منابع نفت و گاز بر روی هم، در دنیا اوّلیم؛ یعنی بهترین کشور و ثروتمندترین کشور در همه‌ی دنیا از لحاظ منابع نفت و گاز بر روی هم [ما هستیم]، گفتم که ما در درجه‌ی اوّل قرار داریم. اخیراً آماری به بنده دادند و معلوم شد که ما از لحاظ تنها گاز هم در دنیا اوّلیم، یعنی هیچ کشوری به قدر کشور ما نفت و گاز ندارد، خب این کشور، کشور ثروتمندی است؛ بی خود نیست که دشمنان ما -[یعنی] قدرت­ های سلطه‌گر، آمریکا و امثال آن- چشم طمع دوخته­‌اند به این کشور و می­ خواهند این کشور را زیر سلطه دربیاورند. البتّه این آرزوی همیشگی آنها است و این آرزو برآورده نخواهد شد و این آرزو را قطعاً به گور خواهند برد.

3- نوع و میزان مشارکت مردم درمناطق مختلف کشور می­ تواند میزان معناداری جهت­ گیری انتخابات در راستای اتحاد ملی یا افتراق ملی را آشکار سازد. از این نظر حضور پرشور مردم در انتخابات خود جلوه­ ای از اتحاد ملی است.

4- انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم پس از انتخاب ترامپ به ریاست جمهوری امریکا که در صدد اعمال فشارهای بیشتر بر ایران است، صورت می­ گیرد. همچنانکه ائتلاف مخالفان داخلی ترامپ تا حد زیادی جلوی یکه تازی­ های وی را برای ضربه زدن به منافع مردم امریکا گرفته است؛ نمایش اقتدار ملت ایران با برگزاری انتخاباتی موفق در خنثی کردن این خصومت­ ها موثر خواهد بود. نکته جالب توجه پای بند نبودن ترامپ به نتایج انتخابات در کوران رقابت ­های انتخاباتی است که وی حاضر نشد از ابتدا سلامت انتخابات را تایید کند. معنی این سخن ترامپ این بود که تنها در صورتی نتیجه انتخابات پذیرفتنی بود که وی برنده آن باشد. مسلما فضای انتخابات ایران با انتخابات امریکا مقایسه خواهد شد. از این نظر نمایش اتحاد ملت و نظام تولید کننده قدرت نوی در کشور خواهد بود.

5- انتخابات ریاست جمهوری پس از چهار سال از عملکرد دولت یازدهم صحنه قضاوت و اعلام نظر مردم خواهد بود. مسلما دولت یازدهم در طول فعالیت چهارساله خود موفقیت­ ها و ناکامی ­هایی داشته است انتخابات 29 اردیبهشت عرصه قضاوت و اعلام نظر مردم نسبت به این کارنامه چهار ساله خواهد بود.

6- مشارکت سیاسی حداکثری مردم. چنانکه گذشت مشارکت گسترده مردم در انتخابات در تقویت اتحاد ملی موثر است. بی ­شکمشارکت حداقلی نمی­ تواند متضمن اتحاد ملی باشد. این اعتقاد که انتخابات کیفی با میزان متوسط شرکت کنندگان می­ تواند با نتیجه مطلوب تامین کننده مصالح کشور باشد در دراز مدت پشتوانه مردمی و اتحاد ملی را متزلزل خواهد ساخت ومردمی بودن و جمهوریت نظام را به خطر خواهد انداخت؛ اگرچه وجود انسجام و همبستگی میان حاکمیتنیز به نوبه خود به تحکیم اتحاد ملیمی­ انجامد و نمای مقتدرانه ­تری از کشور و نظام سیاسی را در جهان به نمایش می­ گذارد. می ­توان گفت مشارکت گسترده و حداکثری مردم در انتخابات به ­ویژه در مناطقی از کشور که در معرض فعال شدن شکاف قومی هستند، اتحاد ملی را به نمایش می­ گذارد. اما ریزش مشارکت مردم به­ ویژه در این مناطق نه تنها اتحاد ملی را قوام نمی ­دهد بلکه هشدار دهنده نیز هست .

کدام برنامه کدام سیاست؟

اینکه کدام برنامه یا سیاست از سوی نیروهای موجود سیاسی کشور بهتر می ­تواند انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم و نتیجه برآمده از آنیعنی دولت دوازدهم را با اهداف و اولویت­ های معطوف به اتحاد ملی همراه سازد سوال مهمی است که پاسخ بدان نیازمندتوجه به رفتار بازیگرانعرصه انتخابات و نوع قضاوت مردم دارد.

الزامات انتخابات ریاست جمهوری در جهت تقویت اتحاد ملی

می­ توان راهکاری ­های زیر را برای انتخابات ریاست جمهوری در جهت تقویت اتحاد ملی برشمرد:

1- گفتمان اقتصاد مقاومتی

رهبر انقلاب سال 96 را سال «اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال» نام گذاری کردند. این امر گویای آن است که تنها زمانی می­ توان از حل مشکلات اقتصادی سخن گفت که چرخ تولید روان تر بچرخد. همانگونه که رهبر انقلاب در حرم مطهر رضوی فرمودند: مسئله‌ی اقتصاد، مسئله‌ی اولویّت‌دار کشور است؛ نه ‌فقط امسال، که چند سال است این مسئله در رأس اولویّت ­های فوری کشور قرار دارد و نیاز به تحرّک اقتصادی به شکل صحیح و با برنامه‌ریزی صحیح، در این چند سال محسوس بوده است. اولویّت امروز ملّت ایران، مسئله‌ی اقتصادی است و توجّه کنید که اولویّت دشمن هم مسئله‌ی اقتصادی است؛ یعنی امروز دشمنان جمهوری اسلامی برای اینکه بتوانند اهداف خودشان را در مورد ایران و ایرانی و جمهوری اسلامی محقّق کنند، دنبال راهکارهای اقتصادی، و یا به تعبیر درست‌تر، دنبال ضربه‌زدن اقتصادی به ملّت ایرانند. هدف دشمن این است که بتواند با فشار اقتصادی، ملّت ایران را نسبت به نظام اسلامی و جمهوری اسلامی دلسرد و دلزده کند و بین ملّت ایران و نظام اسلامی فاصله بیندازد و هدف ­های خودش را از این راه دنبال کند.

شک نیست که نظام اسلامی در سی و هشت سال گذشته در همه ادوار مختلف و متناسب با ظرفیت کشور دستاوردهای مختلفی در عرصه­ های سیاسی و اقتصادی و فرهنگی در پی داشته است، اما لزوم رسیدن به یک اراده مشترک ملی برای تحقق الزامات اقتصاد مقاومتی و غالب شدن آن در انتخابات دوازدهم ریاست جمهوری حس می­ شود.

2- مدیریت انقلابی

انقلاب اسلامی از معدودجریان­ های سیاسی عصر حاضر است که توانست بخش عمده مردم را با خود همراه سازد. چنانکه میشل فوکو متفکر معروف فرانسوی که در سال 57 به ایران آمد" ایران را روح جهان بدون روح خواند". او می­ گوید این رویداد انقلابی اراده مطلق جمعی را نمایان می ­کند و کمتر مردمی در تاریخ چنین فرصتی داشته اند. (فوکو ایران روح یک جهان بی روح،نشر نی، ص 57)

برخی تحلیلگران بر این اعتقادند که جنبش­ های اجتماعی ایران در مرحله انقلاب یا کنار زدن نظم موجود به صورت ائتلافی عمل می­ کنند. اما در مرحله نظام سازی و ساختن، غیریت ساز می­ شوند و راه انشعاب در پیش می­ گیرند. تحولات بعد از انقلاب مشروطه و شکست جریان ملی کردن نفت و نیز منازعات سیاسی بعد از انقلاب اسلامی تا حدودی نشان از این واقعیت دارد که جامعه ایرانی در مرحله ساختن به چند گانگی کشیده می­ شود. در اصول استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی، استکبارستیزی و مقابله با فقر و فساد و تبعیضآن­هم با روحیه انقلابیمنظور باشد می ­تواند در بازنگری روش­ ها سودمند باشد. در این گفتمان همانند صدر انقلاب، مقام معظم رهبری دال گفتمان را تشکیل می ­دهد و لذا تقویت گفتمان انقلاب اسلامی با مقتضیات امروز زمان و مکان با رهبری انقلاب می ­تواند در تقویت اتحاد ملی موثر باشد. رهبر انقلاب در حرم مطهر رضوی فرمودند"

ما هرجا یک مدیریّت انقلابیِ فعّالِ پُرتحرّک داشتیم، کار پیش رفته است؛ هرجا مدیریّت­ های ضعیف، بی‌حال، ناامید، غیرانقلابی، و بی‌تحرّک داشتیم؛ کارها یا متوقّف مانده است، یا انحراف پیدا کرده است. این مسئله‌ای است که وجود دارد؛ یک اشکالی و یک ضعفی است که وجود دارد؛ باید مدیرانمان ان‌شاءا... پُرانگیزه‌تر باشند، کارآمدتر باشند، تلاش بیشتری را انجام بدهند، و به حول و قوّه‌ی الهی همین‌جور هم خواهد شد. من به‌طور قاطع عرض می­ کنم که اگر مدیریّت در بخش­ های مختلف کشور، متدیّن باشد، انقلابی باشد و کارآمد باشد، همه‌ی مشکلات کشور حل خواهد شد؛ ما مشکل غیرقابل حلّی در کشور نداریم.

3- خنثی کردم تبلیغات بیگانگان و همسو نشدن با آن.

رهبر انقلاب اسلامی در حرم مطهر رضوی در سال نو تاکید کردند: "دشمن در تبلیغات وسیع خود تلاش می ­کند که کمبود‌های معیشتی و اقتصادی کشور را به نظام اسلامی و به جمهوری اسلامی نسبت بدهد؛ این نقشه‌ی دشمن است. آنها می­ خواهند این‌جور وانمود بکنند که نظام اسلامی قادر نبوده است و قادر نیست مشکل اقتصادی ملّت ایران را و مشکلات اساسی ملّت ایران را حل کند و گره‌ها را باز کند؛ یک سوءاستفاده‌ی این‌جوری می­ خواهند بکنند برای کوبیدن نظام اسلامی. این حرف ناشی از بغض و عداوت و کینه‌ی آنها به نظام اسلامی است. این یک حرف خلاف واقع است، خدماتی که نظام اسلامی و جمهوری اسلامی به ایران و ملّت ایران در این مدّت کرده است، یک خدمات برجسته و فوق‌العاده است. اگر وضع ملّت را و وضع کشور را مقایسه کنیم با قبل از دوران اسلامی یعنی در دوران طاغوت، آن‌وقت معلوم می­ شود که چه خدمات بزرگ و ارزشمندی را نظام اسلامی تقدیم کرده است."

شک نیست که ایجاد تفرقه در داخل از راه اعمال فشار از جمله تحمیل تحریم­ های اقتصادی در سال­ های اخیر راهبرد دشمنان انقلاب اسلامی بوده است. اگرچه نمی­توان همه نارسایی ­ها و ضعف­ ها در عرصه مدیریت­ ها و بهره ­گیری از منابع را به خارج نسبت داد اما تلاش دشمنان انقلاب اسلامی برای بزرگ­نمایی مشکلات و نادیده گرفتن خدمات و دستاوردها در آستانه انتخابات موج فزاینده­ای به خود گرفته است. مسلما خنثی کردن این تلاش ­ها و همسوی نشدن با آن مسئولیت انقلابی همه نیروها و وفاداران به انقلاب است.

4- حداکثر سازی مشارکت سیاسی. شک نیست که انقلاب اسلامی با اتکا به ملت از تهدیدات و خطرات سالیان گذشته به سلامت عبور کرده است در حال حاضر نیز مشارکت گسترده مردم در انتخابات می­ تواند به خنثی شدن دوباره تهدیدات غرب به ویژه امریکا منجر شود.

5- تعهد و التزام نامزدهای انتخابات بهنظام اسلامی و ساخت درونی قدرت.

6- التزام به گفتمان انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی یعنی تاکید دوباره بر استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی، عدالت و استکبار ستیزی، مردم محوری و اهتمام مسئولان به خدمت به­ ویژه به طبقات محروم جامعه و نیز مقابله با هجمه فرهنگی غرب که حاکمیت این گفتمان در انتخابات ریاست جمهوری به تقویت اتحاد ملی می­ انجامد.

7- رعایت اخلاق انتخاباتی: اخلاق انتخاباتی به منزله راهکاری است که در آن نامزدها با رعایت ارزش ­های اخلاقی و قانونی آنچنان که زیبنده نظام اسلامی است ضمن بیان توانمندی ­ها و قابلیت­ های خود و عرضه شایستگی ­ها برای جلب آرا مردم به تقویت توان ترمیم سازی نظام سیاسی کمک کند. در عین حال نقض اصول اخلاقی توسل جستن به ابزارهای غیر قانونی و غیر شرعی علیه رقبا نه تنها باعث توفیق و همسویی مردم گرداگرد نامزد نمی­ شود بلکه قضاوت افکار عمومی اینگونه خواهد شد که قدرت پرستی نامزد را به پشت سر نهادن اصول اخلاقی وادار ساخته است. حال آنکه مردم تشنه خدمتند نه شخصیت قدرت طلب. گذشته از آن فردی که قرار است در کسوت ریاست جمهوری در مراسم تحلیف به خدای بزرگ و قرآن کریم سوگند بخورد که حافظ مذهب رسمی، قانون اساسی و حقوق ملت باشد چگونه فردی با نقض اصول اخلاقی صلاحیت آن­را خواهد داشت که در پیشگاه ملت چنین سوگندی یاد کند؟ از این رو رعایت نکردن اخلاق انتخاباتی نه تنها باعث ناکامی و دلزدگی هواداران را فراهم می­ سازد بلکه با ترویج روحیه بدبینی در اثر سیاه نمایی و تخریب چهره رقبا فضای سرد و پر کینه­ ای بر جامعه حاکم می­ شود که با اتحاد و همدلی ملی قابل جمع نیست.

8- برنامه محوری و نگاه به آینده: با بهره­ گیری از ظرفیت­ ها به ایجاد توان و تولید نیروی تازه برای رسیدن به اهداف نظام با حضور بیشتر مردم اتحاد ملی تقویت بیشتری خواهد شد. علاوه بر این ارائه برنامه­ های کارشناسی شده که حاصل خرد جمعی و توان علمی، اجرایی و تجربی نامزدها و شخصیت­ های درباره نامزدهاست، انتخابات را به جای انتخاب اشخاص به انتخاب برنامه­ ها رهنمون می­ سازد و به تقویت دولت دوازدهم یاری می­ رساند..

9- قانون­مداری و محوریت قانون: بی­ شک انتخابات که خود صحنه رقابت و رویارویی گفتمان­ ها و اندیشه­ ها و راهبردها و سلیقه ­هاست اگر در مدار قانون نباشد ممکن است به منازعه و دوقطبی شدن تهدیدزا بدل شود. رهبر انقلاب با توجه به الزامات قانون مداری در حرم مطهر رضوی در سال نو فرمودند "آنچه در مورد انتخابات من عرض می­ کنم این است که در امر انتخابات مُرّ قانون باید عمل بشود؛ مُرّ قانون باید عمل بشود. نتیجه‌ی انتخابات ملّت هرچه شد، این معتبر است، این قانون است."

نتیجه گیری

با توجه به شرایط حاضر کشور تحقق حداکثری اتحاد ملی در انتخابات ریاست جمهوری نیازمند رعایت و تحققانتظارات مختلفی است از جمله :توجه به مطالبات ملت که در راس آن حل مشکلات اقتصادی و به ­خصوص بیکاری و رکود است، رعایت اخلاق انتخاباتی از ناحیه همه عوامل متشکله انتخابات از نامزدها گرفته تا هواداران و از مجریان انتخابات تا ناظران، اهتمام برای ارائه برنامه منسجم و تیم هماهنگ برای تحقق الزامات اقتصاد مقاومتی، مرزبندی مناسب با گفتمان معاند و دشمنان انقلاب اسلامی، تلاش برای خنثی کردن دسیسه دشمنان برای ناامید سازی و ایجاد شکاف و تفرقه در انتخابات، دامن نزدن به مطالبات و منازعات قومیتی، اهتمام ویژه به رعایت قانون در همه عرصه­ های انتخابات. 

پژوهش خبری صدا وسیما// گروه سیاسی