- صفحه نخست
- |
- استان ها
- |
- بین الملل
- |
- سیاسی
- |
- چند رسانه ای
- |
- اقتصادی
- |
- فرهنگی
- |
- حماسه و جهاد
- |
- صبح صادق
- |
- صدای انقلاب
- |
- محرومیت زدایی
(روزنامه اطلاعات ـ 1396/02/04 ـ شماره 26702 ـ صفحه 12)
ايرنا- استفاده صلح آميز از فناوري هسته‌اي از جمله مقوله‌هايي است که با مقاومت و ايستادگي مردمان اين مرز وبوم، ديپلماسي فعال دولت يازدهم و رويکرد تعامل سازنده ايران با جهان بدست آمد و کشورمان توانست در دوره پسابرجام، مناسبات خود را در سطح بين المللي گسترش دهد.
اگر در گذشته بحران غذا و آب زندگي بشر را به خطر مي انداخت، امروزه کارشناسان بر اين اعتقاد هستند، بحران آينده که حيات انسان را تهديد مي کند، بحران انرژي است. از اين رو انرژي هسته‌اي مي تواند کمبود و نبود انرژي‌هاي فسيلي را جبران کند. همين امر سبب شد تا کشورها با درک ضرورت استفاده از اين انرژي مدرن در جهت دستيابي به آن بکوشند.ايران نيز در اين ميان در 1335 خورشيدي به منظور رسيدن به فناوري هسته‌اي، موافقتنامه 11 ماده اي را با آمريکا منعقد کرد که برپايه آن حق داشتن انرژي هسته‌اي براي استفاده غيرنظامي به کشورمان اعطا شد و متعاقب اين قرارداد يک سال بعد ايران به عضويت آژانس بين‌المللي انرژي اتمي درآمد و در نهايت پيمان عدم تکثير سلاح‌هاي هسته اي را در 1347 خورشيدي امضا کرد و 2 سال بعد آن را در مجلس شوراي ملي به تصويب رساند و در نهايت در 1353 خورشيدي سازمان انرژي اتمي ايران تشکيل شد.پس از پيروزي انقلاب اسلامي و با وقوع جنگ تحميلي، طرح انرژي هسته‌اي متوقف شد و موضع کشورهاي غربي درباره همکاري براي دستيابي به انرژي هسته‌اي صلح آميز تغيير يافت. در واقع آنها با رهبري آمريکا در صدد متوقف کردن اين مهم بودند اما با اين وجود ايران در 1373 خورشيدي قراردادي مبني بر مشارکت روسيه با کشورمان درباره تکميل و راه‌اندازي واحد يک نيروگاه اتمي بوشهر منعقد کرد که در 1377 خورشيدي اين قرارداد بازبيني شد و بدين ترتيب ساخت نيروگاه به وسيله شرکت روسي انجام گرفت و در نهايت در 1382 خورشيدي خبر تهيه سوخت هسته‌اي به وسيله متخصصان ايراني براي نيروگاه‌هاي هسته‌اي از طرف رييس جمهوري وقت منتشر شد و سه سال بعد ايران اعلام کرد که موفق به غني سازي اورانيوم شده است. رييس دولت نهم در 20 فروردين 1385 خورشيدي، پيام دستيابي ايران به چرخه توليد سوخت هسته اي را منتشر ساخت و بدين ترتيب شوراي عالي انقلاب فرهنگي روز انتشار خبر مبني بر دستيابي کشورمان به فناوري غني‌سازي اورانيوم و راه اندازي يک زنجيره کامل غني‌سازي را به پاس قدرداني از تلاش‌هاي دانشمندان و متخصصان ايراني در تقويم رسمي کشور «روز ملي فناوري هسته اي» نام گذاري کرد.رسيدن به اين مرحله از دانش روز با وجود تحريم ايران را بايد نمايانگر اراده ملت هميشه سربلند کشورمان براي فتح قله‌هاي علمي و رسيدن به استقلال بي قيد و شرط دانست.
سرانجام با پيروزي حسن روحاني در انتخابات رياست جمهوري در 1392 خورشيدي، گفتمان حاکم بر سياست خارجي ايران به آرمان‌خواهي واقع‌گرايانه تبديل شد و سياست هسته اي کشورمان به حالت تفاهمي- تعاملي در دولت جديد تغيير جهت داد و حل مساله هسته‌اي به‌عنوان يکي از طولاني‌ترين و پيچيده‌ترين موضوع‌هاي سياست خارجي ايران در سالهاي گذشته در صدر اولويت‌هاي کاري دولت يازدهم قرار گرفت که در نهايت با رهنمودهاي آيت‌الله خامنه اي مقام معظم رهبري، تدبير و درايت حسن روحاني رييس جمهوري و اعضاي گروه مذاکره کننده هسته اي با توافق نهايي به سرانجام رسيد. گروه اطلاع رساني ايرنا به مناسبت «روز ملي فناوري هسته اي» با «حسن بهشتي پور» کارشناس و تحليل گر مسايل سياسي و هسته‌اي به گفت وگو پرداخته است.
بهشتي پور عملکرد ايران در زمينه فعاليت‌هاي هسته‌اي در سالهاي گذشته را درخشان ارزيابي کرد و گفت: ايران توانست چرخه کامل سوخت هسته‌اي را بومي سازي کند؛ يعني دانشمندان ايراني موفق شدند در «ساغند» يزد و «گچين» نزديک بندرعباس اورانيوم را از معدن آن استخراج و به «کيک زرد» تبديل کنند و در اصفهان از اين محصول گاز «اگزوفلورايد» به دست آورند و اين گاز را به سانتريفيوژهاي نطنز تزريق و غني سازي کنند. تمامي موفقيت‌ها و دستاوردهاي هسته اي کشور با پشتکار و تلاش کارشناسان داخلي و برپايه دانش دانشمندان ايران طراحي و به اجرا گذاشته شد و سرانجام با موفقيت به مرحله بهره برداري صحيح و درست رسيد.
پس از برجام يکي از نکته‌هايي که منتقدهاي برجام مي گفتند اين بود که صنعت هسته اي ايران به صورت کامل از ميان رفته است و اعتقاد داشتند برجام صنعت هسته اي را به صورت کلي متوقف مي کند در حالي که آژانس بين المللي هسته اي تاييد کرده است که دانشمندان هسته اي توانسته اند با موفقيت به سانتريفيوژ «آي آر 8» که 20 برابر سانتريفيوژ «آي آر 1» کارآيي دارد، گاز اگزوفلورايد تزريق کنند. اين تحليلگر مسايل هسته اي بيان داشت: ايران در زمينه صنعت هسته اي موفق بوده هر چند اين مهم در اندازه تحقيق و توسعه است اما اين سانتريفيوژها با توجه به کارآيي بالقوه اي که دارند، نشان مي دهند که پس از هشت سال که محدوديت‌هاي هسته اي تمام شود، مي توان آن را جايگزين سانتريفيوژهاي فعلي کرد زيرا کارآمدي و مقاومت آن بسيار بهتر است و مصرف برق کمتري دارد. در نتيجه فناوري هسته اي ايران در حال پيشرفت است و دانشمندان ايراني در «فردو» با دانشمندان روسي همکاري‌هاي مشترکي در زمينه فيزيک هسته اي دارند. همچنين به زودي با چيني‌ها در آب سنگين اراک نيروگاه‌هاي 20 مگاواتي طراحي مي شود و اين موارد موفقيت‌هاي قابل توجهي به شمار مي رود که ايران به دست آورده است و همچنان ادامه دارد.
وي پيشرفت ايران را در زمينه کاربرد صلح آميز فناوري هسته اي قابل توجه دانست و اظهار داشت: دانشمندان ايراني در بخش کشاورزي، توليد «راديو ايزوتوپ‌هايي» که براي درمان بيماري‌ها استفاده مي‌شود و در زمينه‌هاي صنعت و ليزر، پژوهش‌هاي خوبي انجام داده اند و پيشرفت‌هاي قابل توجهي به دست آورده‌اند که اين امر مي تواند به صنعت کشاورزي و پزشکي کمک فراواني کند. همچنين در سالهاي آتي قرار است دانشمندان کشورمان در زمينه توليد برق، نيروگاه‌هايي را در مکران و بوشهر ايجاد کنند و نخستين بيمارستان هسته اي را در کشور برپا سازند که اين بيمارستان در خاورميانه بي‌سابقه به شمار مي رود. البته نبايد فراموش کرد، تمامي اين پيشرفت‌ها زير نظر و با تاييد آژانس بين‌المللي هسته‌اي بوده که گزارش‌هاي آن نيز منتشر شده است.بهشتي پور در ادامه افزود: پيش از برجام، با وجود صلح آميز بودن فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران، تمامي فرايندها به دليل ايجاد کارشکني‌ها و مشکل‌ها به صورت مخفيانه انجام مي شد اما امروز ايران به راحتي با کشورها وارد گفت وگو مي‌شود و با صورت شفاف و علني قرارداد همکاري هسته‌اي امضا مي کند. اکنون کشورمان مي تواند با طرف‌هاي خارجي وارد تعامل شود اما در گذشته به دليل وجود تحريم‌ها، گفت وگو معنا نداشت و هر کشوري که با ايران درباره همکاري‌هاي بين‌المللي هسته‌اي مذاکره مي کرد، مجازات مي شد.
اين کارشناس مسايل هسته‌اي با اشاره به مهمترين دستاوردهاي ايران در زمينه هسته اي يادآور شد: کشورمان نه تنها توانست به فناوري غني سازي هسته‌اي دست پيدا کند بلکه آن را نيز بومي‌سازي کرده است. از اين رو نخستين کشور در خاورميانه قلمداد مي شود که نيروگاه هسته اي دارد. همچنين ايران با امضا يک توافق مهم با 6 قدرت جهاني، جايگاه خود را در منطقه و جهان مستحکم و ارتقا داد و اينگونه قدرت‌هاي جهاني نيز جايگاه کشورمان را در عرصه بين المللي پذيرفته اند. البته اين مهم محدود به مسايل هسته‌اي نيست بلکه در موضوع‌هاي گوناگون در نظام قدرت منطقه‌اي و جهاني تاثيري تعيين کننده داشته است.
وي کارنامه دولت يازدهم در زمينه هسته اي را درخشان ارزيابي کرد و گفت: اقدام اين دولت و گروه هسته‌اي در دو زمينه بسيار شاخص بود؛ نخست به سرانجام رساندن تلاش‌هايي که در طول 12 سال، ايران در زمينه هسته اي صورت داده بود و آن را به نتيجه نهايي خود رساند و ديگري اينکه دولت روحاني توانست به پرونده دروغين هسته‌اي که عليه ايران وجود داشت، پايان بخشد چون آن پرونده قطور، زمينه تحريم‌ها عليه کشورمان را مهيا کرده بود که دولت يازدهم توانست با گروه هسته‌اي خود و با به ثمر رساندن برجام، مُهر پاياني بر اين امر بزند. از اين رو هر چه برجام بيشتر جلو مي‌رود، امکان موفقيت آن نيز بيشتر است. برخلاف افرادي که در داخل و خارج از کشور عليه برجام اقدام مي کنند و در تلاشند تا اجرايي نشود، هر چه زمان مي‌گذرد، شانس اجرايي شدن آن بيشتر مي‌شود.بهشتي پور در ادامه افزود: نقش آيت الله خامنه‌اي مقام معظم رهبري نيز به عنوان هدايتگر در زمينه توافق هسته‌اي، بسيار مهم و اساسي بود و اگر هدايت‌هاي ايشان نبود در هيچ مقطعي از دولت‌هاي پيش گرفته تا دولت يازدهم پرونده هسته‌اي به چنين پيشرفتي دست پيدا نمي کرد.
اين تحليلگر مسايل بين المللي يادآور شد: انتقاد از برجام و اصل آن را زير سوال بردن، هيچ موضوعيتي نمي تواند داشته باشد زيرا اين توافق انجام شده و به شکل يک سند درآمده است و مقام معظم رهبري نيز فرموده اند که در صورتي که طرف مقابل به آن خدشه اي وارد نکند ايران به آن پايبند است. از اين رو ملت ايران بايد متحد و يکپارچه مطالبه‌هاي اجراي توافق هسته اي را پيگيري کنند زيرا اگر 80 ميليون ايراني مطالبات خود را در زمينه اجراي برجام از آمريکا و هر کشور ديگري بخواهند اين امر بهتر به نتيجه خواهد رسيد. از اين رو انسجام ملي مي تواند عامل مهمي در پايداري توافق هسته‌اي براي ايران باشد.همچنين ملت ايران بايد با اتحاد و همدلي به اقتصادي پيشرفته دست پيدا کنند؛ چرا که اگر کشورمان در زمينه اقتصادي پيشرفت داشته باشد و اقتصاد مقاومتي آنگونه که تاکيده شده اجرا شود ابزار تحريم از طرف مقابل گرفته مي شود.وي در پايان بيان داشت: با توجه به نزديک بودن انتخابات شوراها و رياست جمهوري، نبايد برجام وارد بازي‌هاي سياسي شود زيرا هنگامه انتخابات سپري خواهد شد اما برجام براي ملت ايران به عنوان يک سند مهم بين المللي خدمات زيادي دارد و در تاريخ ثبت مي شود. از اين رو نه در بهره برداري و نه در ضديت آن نبايد سخن گفت و اقدامي انجام داد.
آنچه برجام به صنعت نفت هديه داد
خبرگزاري خبر آنلاين در يادداشتي آورده است:سرمايه گذاري در نفت، تحت تاثير مستقيم تحريم‌ها قرار داشت و اگر زماني تجهيزات و قطعات نفت را تامين مي کرديم، شديدترين جريمه‌ها براي شرکت‌ها لحاظ مي شد و اين سبب افزايش چندين برابري ارزش واقعي نفت شده بود.اسدالله قره‌خاني الوستاني سخنگوي کميسيون انرژي مجلس شوراي اسلامي در يادداشت خود در خبرگزاري خبر آنلاين آورده است:عمده ترين و خشن ترين تحريم‌هاي ظالمانه در سالهاي اخير برصنعت نفت ما و شرکتهاي وابسته به آن اعمال شد، زيرا مجامع بين المللي، نفت را عامل موثر بر اقتصاد کشور مي دانستند که همه فعاليت‌هاي ما روي درآمدهاي آن برنامه ريزي شده است. از آن جمله مي توان به فعاليت‌هاي دفاعي، فرهنگي، عمراني و توسعه‌اي اشاره کرد.
در آن زمان اجازه فروش نفت به همه کشورها را نداشتيم و تنها به چهار کشور کره جنوبي، ژاپن، چين و هند نفت مي فروختيم که خود سبب ايجاد رانت براي طرف‌هاي مقابل مي شد ، زيرا براي پرداخت وجوه انتقالي، اجازه استفاده از سيستم بانکي را نداشتند؛ به همين خاطر بخش عظيمي از درآمد حاصل از فروش نفت در اين کشورها بلوکه و اجناس غيرقابل استفاده و بي کيفيت وارد کشور مي شد. با برجام بود که ما توانستيم پول حاصل از فروش نفت را به کشور انتقال دهيم. اين موضوع در اقتصاد کشور بسيار موثر بود. در عين حال ممنوعيت تردد کشتي‌هاي حمل نفت با برجام از بين رفت و شرکتهاي بيمه اي معتبر به بيمه کردن کشتي‌ها پرداختند. در عين حال با ورود مشتريان در اين مقطع روبرو بوديم و مشتريان نفت ايران از چهار کشور فراتر رفته و کشورهاي آسيايي، اروپايي و آمريکايي به خريد نفت از ايران ابراز تمايل کردند.در قالب الگوي جديد قراردادهاي نفتي مذاکراتي شروع و شرکتهاي مختلفي وارد کار شدند؛ موافقتنامه‌هايي نيز امضا و شرکتهاي بزرگي تحت عنوان P&Eشناسايي شدند و يک حرکت خوب رو به جلو در حوزه اکتشاف،توسعه و بهره برداري نفت ايجاد شد؛ به گونه‌اي که از صادرات روزانه يک ميليون بشکه در سال 92اکنون با احتساب نفت و ميعانات گازي به صادرات روزانه دو ميليون و 800 هزار بشکه دست يافتيم که اين امر درآمدزايي بسيار خوبي براي کشور ايجاد کرده است.
ما در سال 95 شاهد درخشش بسيار خوب ايران در اوپک و تغيير نگاه اين سازمان بين المللي بوديم و شرکتهاي بزرگ نفتي مانند توتال، بي پي، شل و رپسون خواهان همکاري با ايران شدند. اين اتفاق باعث شد تا کشورهاي ديگر صنعتي جرات ورود به ايران را پيدا کنند. به عنوان نمونه توانسته ايم روند راه اندازي پالايشگاه ستاره خليج فارس را که تامين کننده بنزين بوده، سرعت دهيم و تجهيزات مورد نياز را خريداري کنيم؛ اين در حالي است که در گذشته به واسطه تحريم‌ها انتقال ارز امکان پذير نبود و تنها از طريق صرافي‌ها اين امر صورت مي‌گرفت.اکنون اين مشکلات مرتفع شده و با بهره‌برداري از فاز اول اين پالايشگاه توليد روزانه 12 ميليون ليتر بنزين ميسر مي شود و تا اواسط سال آينده مابقي فازها نيز مورد بهره برداري قرار خواهد گرفت و از اين طريق در توليد بنزين بي‌نياز مي شويم. در بخش گاز نيز تاکنون توسعه خوبي اتفاق افتاده است تا جايي که در سوخت خانگي و سوخت‌هاي فسيلي مانند مازوت و نفت گاز، نفت، ال پي جي را حذف مي کنيم و به چرخه صادرات وارد مي کنيم، اينها از مواردي است که اتفاق مي افتد و شرکتهاي داخلي با دريافت دانش فني و فناوري از شرکتهاي بزرگ بين‌المللي در قالب الگوي جديد قراردادهاي نفتي، دانش و توان فني خود را ارتقا مي دهند. همچنين شاهد افتتاح فازهاي پارس جنوبي هستيم که با بهره برداري از آنها توليد گاز به حدود هزار ميليون متر مکعب در روز مي رسد.
ش.د9600084
