جدال بر سر روح برجام

محمدجواد ظریف در جدیدترین توییت خود نوشته: «آمریکا تاکنون هم از متن برجام و هم از روح این توافق، سرپیچی کرده است». او در حالی چنین متنی را توییت کرده که شب قبل از آن، دونالد ترامپ ایران را متهم کرده مطابق روح توافق هسته‌ای عمل نمی‌کند. ترامپ گفته: «ما به‌طور بسیار بسیار دقیقی این مسئله را بررسی می‌کنیم و در آینده نه‌چندان دور، حرف‌هایی در این زمینه داریم».

اما ظریف نوشته: «خواهیم دید آمریکا آماده است تا به متن برجام پایبند بماند، چه برسد به روح این توافق؛ تاکنون که هر دو را زیر پا گذاشته است. آیا باز هم باید از هایلایت استفاده کنم؟!».

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، روز پنجشنبه در نشست خبری با نخست‌وزیر ایتالیا بار دیگر گفت برجام به گمان او یک توافق بسیار بد است. ترامپ در حالی این اظهارات را مطرح کرده که آخر هفته گذشته، رکس تیلرسون در نامه‌ای به پل رایان، رهبر جمهوری‌خواهان کنگره، از پایبندی ایران به تعهدات برجامی تا تاریخ ٢٩ فروردین خبر داد. ترامپ در دوران تبلیغات انتخاباتی هم گفته بود برجام یکی از بدترین توافق‌های ممکن است. او این‌بار گفته ایران باید به روح توافق هسته‌ای پایبند باشد.

به گزارش ایسنا، به نقل از شبکه سی‌ان‌ان، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در این کنفرانس مطبوعاتی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه واشنگتن دلیلی دارد که شک کند ایرانی‌ها در حال تخلف از برجام هستند؟ گفت: درباره ایران باید بگویم به نظر من آنها در حال لطمه‌زدن به توافق هسته‌ای هستند. این توافق نباید امضا و به شیوه‌ای که مذاکره شد، مذاکره می‌شد. من همیشه طرفدار توافق هستم؛ اما توافق هسته‌ای، یک توافق بد بود. ترامپ در اظهارات خود علیه برنامه جامع اقدام مشترک و ایران افزود: این بدترین توافقی است که من تاکنون دیده‌ام که درباره‌اش مذاکره شده است. آنها به روح توافق پایبند نیستند. من می‌توانم چنین چیزی بگویم. ما این توافق را با دقت بسیار تحلیل می‌کنیم و در آینده نه‌چندان دور، چیزی برای گفتن درباره‌ آن داریم.

روح برجام، موضوع مناقشه

در این ‌سو، جمهوری اسلامی ایران نیز معتقد است آمریکا به روح برجام پایبند نبوده و آن ‌را در موارد زیادی نقض کرده؛ قرار است این موارد نقض در جلسه پیش‌روی کمیسیون برجام بررسی شود؛ اما ماجرای ایران و آمریکا بر سر برجام در حال بالاگرفتن به نظر می‌رسد. عصر پنجشنبه محمدجواد ظریف در چند توییت به اظهارات رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا، واکنش نشان داد. تیلرسون گفته: ایران راه کره‌شمالی را می‌پیماید و آمریکا می‌خواهد از این اتفاق جلوگیری کند. همچنین تیلرسون گفته: «دولت آمریکا در حال بررسی توافق هسته‌ای برای ارزیابی این موضوع است که آیا ادامه تعلیق تحریم‌ها در راستای منافع ملی آمریکاست یا نه». محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه؛ در صفحه توییتر خود نوشت: «اتهامات بی‌پایه آمریکا نمی‌تواند اعتراف آن کشور به اجرای تعهدات برجامی را از سوی ایران بپوشاند. آمریکا موظف است مسیر خود را تغییر داده و به تعهدات خود عمل کند». او در دومین توییتش نیز نوشت: «برجام با حزم و دقت به موضوع هسته‌ای محدود شده است؛ بدون ورود به سایر موضوعات محل اختلاف، ازجمله فعالیت‌های شریرانه دولت آمریکا».

توصیه ظریف به تیلرسون

همچنین محمدجواد ظریف در گفت‌وگویی به تیلرسون توصیه کرد: آنچه امروز و بیش از هر زمان دولتمردان آمریکایی به آن نیاز دارند، نه لفّاظی‌های تکراری و بی‌فایده که واقع‌گرایی در کلام و کرداری متین و توأم با خردگرایی و از سر درک واقعیت‌های موجود ایران است. دولتمردان امروز ایالات متحده به خوبی باید از تاریخ و به‌خصوص حوادث و روند تحولات چهار دهه گذشته آموخته باشند و بدانند تحت هیچ شرایطی و هیچ‌گاه از سخن‌راندن با زبان تحریم و تهدید و به‌کار‌گیری کلماتی با طعم خشونت و خصومت در مقابل ایران و ایرانیان، نتیجه نگرفته و نخواهند گرفت. همان‌گونه که دولتمردان و پیشینیان در سیاست خارجی آمریکا نیز هرگز در تحقق سیاست‌های غیرواقع‌بینانه و غلط خود نسبت به ایران موفق نبودند.

ظریف در ادامه گفت: وزیر امورخارجه آمریکا یک روز به کنگره نامه می‌دهد که ایران به همه تعهدات خود در برجام عمل کرده است و روز بعد در اظهاراتی متناقض، ایران را متهم به جاه‌طلبی‌های هسته‌ای کرده و برجام را توافقی برای باج‌دادن به ایران قلمداد می‌کند. وزیر امور خارجه با تکرار آنچه در توییت امروز خود به تیلرسون، وزیر امور خارجه آمریکا، خاطرنشان کرده بود، گفت: اتهامات بی‌پایه آمریکا نمی‌تواند اعتراف آن کشور را به اجرای تعهدات برجامی از سوی ایران بپوشاند. آمریکا باید بداند دیگر قادر نیست جامعه جهانی را با اتهامات بی‌اساس که کذب آنها از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جریان بسته‌شدن پرونده پی‌ام‌دی اثبات شد، منحرف کند. ظریف همچنین با اشاره به اظهارات تیلرسون مبنی بر اینکه آمریکا مشغول بازنگری در سیاست خود نسبت به ایران و برجام است، گفت: برجام اتفاقا نتیجه بازنگری اسلاف آقای تیلرسون در سیاست‌های سراپا اشتباه آمریکا در گذشته در مقابل ایران و منطقه بوده است؛ سیاست‌هایی که غلط‌بودن آنها در عمل بارها ثابت شده است.

ظریف با دعوت از مقامات آمریکایی به واقع‌بینی و واقع‌گرایی در گفتار و عمل، به وزیر خارجه آمریکا مجددا توصیه کرد بهتر است مسیر اشتباهی را که می‌رود، تغییر داده و به تعهدات کشورش در برجام پایبند باشد. وی گفت: همان‌طورکه مقام معظم رهبری فرمودند، ایران اولین کشوری نخواهد بود که برجام را نقض کند؛ اما درعین‌حال برای حفظ منافع ملت ایران برای تمام سناریوهای ممکن، آمادگی کامل دارد.

روسیه منتقد اوضاع

آمریکا به‌عنوان یک شریک برجام از سوی روسیه نیز برای عمل به تعهداتش تحت فشار قرار دارد. سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، رویکرد اخیر واشنگتن را در قبال ایران غیر‌سازنده دانسته و می‌گوید: ما اطلاعاتی داریم که نشان می‌دهد واشنگتن در حال بررسی دوباره توافق هسته‌ای با ایران است. مسکو امیدوار است این تحلیل و بررسی‌ها به این منجر شود که واشنگتن دریابد توافق هسته‌ای برای افزایش صلح بین‌الملل و ثبات در منطقه ضروری و حیاتی است.

او در گفت‌وگو با خبرگزاری «تاس» اضافه کرد: مسکو از تلاش واشنگتن برای قراردادن مسائل مربوط به اجرای برجام و یک‌سری دیگر از ادعاهای غیرهسته‌ای درباره تهران در یک دستور کار واحد، به‌شدت انتقاد می‌کند و بر این باور است که این مسیری غیرسازنده است و به‌شدت با آن مخالفت خواهد کرد. معاون وزیر امور خارجه روسیه ادامه داد: مسکو همچنین سؤالاتی جدی از نمایندگان آمریکا به‌ویژه درباره اقدامات قانون‌گذاران مالی آمریکا دارد که بر سر راه پروژه‌های اقتصادی که تجارت و قوانین آمریکا بر این باور است این پروژه‌ها می‌تواند به برنامه هسته‌ای ایران مربوط باشد، مانع‌تراشی می‌کند.

http://www.sharghdaily.ir/News/119421

ش.د9600351