نشانه های یک اختلاف

پایگاه بصیرت / گروه سیاسی/ سید فخرالدین موسوی

بگذارید، گزارش پیش رو از نقطه  عطف ماجرا آغاز کنیم، درست فردای  انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم ، در روزی که اصلاح طلبان فکر می کردند، با توجه  به رأی نسبتاً قابل توجه آقای روحانی خیال می کردند بیش از پیش در قوه مجریه نفوذ پیدا خواهند کرد، اما شرایط درست خلاف آنچه اصلاح طلبان خیال می کردند پیش رفت، شاید اولین جمله که آن از آن به عنوان  اولین نشانه های  شکست پروژه اصلاح طلبان برای بازگشت  به پاستور دانست، این عبارت رئیس دولت دوازدهم در اولین کنفرانس خبری پس از انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم است، او در تفسیر رأی مردم بدون اشاره به نقش اصلاح طلبان در رأی  حدود 24 میلیونی خود می گوید؛   «مردم به اعتدال و عقلانیت لبیک گفتند» موضوعی که بعد ها در چینش اطرافیان رئیس جمهور، اختلافات اسحاق جهانگیری و آقای روحانی، بی توجهی به  نظر اصلاح طلبان در چینش کابینه و.. بیشتر و بیشتر نمود پیدا کرد، البته  ین داستان، در رفتار  دور از انتظار رئیس دولت دوازدهم با اصلاح طلبان و احساس سرخوردگی در جریان اصلاحات به خاطر حمایت از  او در انتخابات 29 اردیبهشت 1396 متوقف نمی ماند و فراتر می رود؛ چرا که  اوضاع   ائتلاف اصلاح طلبان و جریان سوم موسوم به اعتدال در انتخابات مجلس دهم هم چندان وفق مراد اصلاح طلبان پیش نرفته است. جریان اعتدال در قوه مقننه که علی لاریجانی چهره شاخص آن به حساب می آید هم چندان نتوانسته است این جریان را به اهداف خود برساند، که بارزترین نماد عدم موفقیت این ائتلاف را می توان در  جریان رأی اعتماد به  افراد پیشنهادی دولت برای حضور در کابینه و تصدی وزارتخانه‌ ها مشاهده کرد، رأی بالای افرادی چون جهرمی و رحمانی فضلی، در برابر عدم اعتماد به  فردی مانند حبیب الله بیطرف که رسانه ها آن را گزینه مطلوب و سفارش شده رئیس دولت اصلاحات برای حضور در کابینه می دانستند، مجموع موضوعاتی که کار را به جایی رساند که نارضایتی های ضمنی در  جریان اصلاحات بر زیان  رئیس فراکسیون امید و رئیس شورای عالی اصلاحات جاری شود و  اختلاف و آشفتگی در این جریان را چند برابر کند؛محمدرضا عارف با اشاره به برخی افراد که با لیست امید وارد مجلس شدند و اندکی بعد به آن پشت کردند به صراحت اعلام می کند؛ در انتخابات سال ۹۸ با پرچم اصلاح طلبانه وارد می شویم یعنی ائتلاف نمی کنیم؛ به اندازه کافی هم نیرو داریم. در ۹۸ ائتلافی در کار نخواهد بود

جمله ای که گویا پرده از چند دستگی در جریان اصلاحات برداشت و نشان داد جریان سوم به خوبی توانسته است  از جریان اصلاحات یارگیری کرده است، یارگیری که در صورت اختلاف میان دو جریان مذکور موجب می شود بخش قابل توجه رأی از سید اصلاحات به سبد اعتدال منتقل شود، برای اثبات این مدعا کافی است به چند نمونه از واکنش های چهره های اصلاح طلب به سخنان عارف  اشاره کرد. 

*حجت‌الاسلام والمسلمین محسن غرویان: به نظرم صحبت آقای عارف خوب نبود. اتحاد، ائتلاف و مشارکت بیشتر همیشه نتیجه مثبت دارد و از این صحبت‌ها بوی تفرقه استشمام می‌شود. من با چنین موضع‌گیری‌هایی موافق نیستم چون مسائل سیاسی هر روز و به صورت لحظه‌ای تغییر می‌کند.استاد جامعه المصطفی افزود: شرایط سیاسی کشور با تغییر شرایط عوض می‌شود در یک انتخابات ممکن است که ائتلاف خیلی مفید به فایده نباشد یا فایده آن کم باشد ولی در وضعیتی اتفاقاً خیلی هم به منفعت و مصالح جمعی باشد و عقل و خرد جمعی اقتضا کند که ائتلاف صورت بگیرد. به طور مطلق نمی‌توان در مورد اتفاقات و تصمیم‌گیری‌های سیاسی صحبت کرد. باید شرایط آینده را دید و سنجید که آیا شرایط برای ائتلاف مفید هست یا خیر.

* حجت‌الاسلام قدرت الله علیخانی از چهره های اصلاح طلب؛ با حضور افرادی چون خاتمی و خوئینی ها بهتر است بقیه افراد نظر ندهند چرا که در رأس این جریان ، تصمیم گیرندگان اصلی اینها هستند.

*محمدرضا تابش، عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان؛ اظهاراتی که دکتر عارف درباره موضوع ائتلاف داشت، تقطیع شده و تنها بخشی از آن منعکس شده است. ایشان در واقع ائتلاف را رد نکرده است. هنوز هم این بحث صورت نگرفته که آیا در انتخابات آینده ائتلاف انجام شود یا خیر. وی افزود: به هر حال ائتلاف در بسیاری موارد اثرات خوبی داشته، اما در جاهایی هم حوادثی اتفاق افتاده است. از جمله این سؤال را ایجاد می کند که مؤتلفین ما الان کجا هستند، چه می‌کنند و چه موضعی دارند؟ این‌ها باید رصد شود و اگر قرار است ائتلافی انجام شود،‌ همه باید صفر تا صد پای آن بایستند و تنها برای رأی آوری ائتلاف نکنند، بلکه به اصول آن پایبند باشند و پیامدهای بعد از آن را هم بپذیرند.

* الهام فخاری عضو شورای شهر تهران و عضو شورای سیاستگذاری اصلاح‌طلبان؛ در خصوص سخنان عارف مبنی بر عدم ائتلاف با اعتدالگرایان در انتخابات سال 98 اظهار داشت: شخصیت های سیاسی با توجه به تجربه‌ها و دیدگاه‌ها، تحلیل و روش پیشنهاد می کنند، نظر آقای عارف هم برپایه‌ی روندها، کارکردها و پیامدهای گذشته بوده است که به نظر من بیشتر جنبه‌ی نقد برخی رویه‌ها و تحول‌های پیش و پس از انتخابات داشته است؛ نقد رویکرد و کارکردها لازم است و باید فضای گفتن و شنیدن نقدها، و توجه به اصلاح امور فراهم باشد.وی افزود: بنده شرایط کنونی را برای تصمیم و اعلام نظر درباره‌‌ی ائتلاف یا نداشتن رویکرد ائتلافی و چگونگی ائتلاف‌های احتمالی، نامناسب و زودهنگام می‌دانم. با توجه به فضا، ضرورت‌ها و آرایش نیروهای سیاسی و اجتماعی ائتلاف‌ها قابل ارزیابی و انجام‌پذیر هستند و در گام‌های گذشته پیروزی‌های ارزشمندی در پی داشته‌اند. کاستی‌ها بیشتر در زمینه و فضای مدیریت دستاوردها بوده که باید تدبیر سازنده ای اندیشیده شود.