اجرای قانون کاتسا معادل خروج آمریکا از برجام است/کاتسا کلیت مردم ایران، نظام جمهوری اسلامی و سپاه را نشانه گرفته است

پایگاه بصیرت / گروه بین الملل

بعد از سخنرانی تهدیدآمیز رئیس جمهور آمریکا علیه ایران که بلافاصله وزارت خزانه داری این کشور سپاه را مشمول قانون کاتسا اعلام کرد و برجام نیز برای بازبینی به کنگره آمریکا ارجاع داده شد، اکنون همه منتظرند ببیند چه اتفاقی خواهد افتاد. کاتسا از 9 آبان ماه وارد فاز اجرایی شده و باید دید این قانون چه نگاهی به سپاه دارد و این مسئله چه تبعاتی برای سپاه پاسداران خواهد داشت؟
برای بررسی بیشتر ابعاد این موضوع، خبرنگار گروه بین الملل بصیرت گفتگویی را دکتر سیامک باقری، کارشناس مسائل هسته ای و استراتژیک انجام داده است که در ذیل می آید:

بصیرت: برخی معتقدند آمریکا در قانون کاتسا سپاه پاسداران را مستقیما در لیست سازمان های تروریستی قرار نداده است، اما عده ای خلاف این نظر را دارند. واقعیت قضیه در این زمینه چیست؟
طرح کاتسا در تاریخ 11مرداد 1396 به امضاء رئیس جمهور آمریکا رسید و با این امضاء طرح کاتسا قانونی و نهایی شد. آمریکایی ها زمان اجرای طرح کاتسا را حدود 90 روز بعد از تصویب این طرح قرار دادند و از این رو از 9 آبان وارد فاز اجرایی شده است،  اما این که آیا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را مستقیما در لیست سازمان تروریستی قرار داده یا خیر، این به اختیارات رئیس جمهور امریکا برمی گردد که خود قانون کاتسا آن را معین کرده تا رئیس جمهور در این باره تصمیم بگیرد.
در آمریکا دو لیست برای تروریست خواندن افراد و نهادها وجود دارد: لیست اول مربوط بهFTO  تحت دو «قانون مهاجرت و مليت» در سال ١٩٦٥ و «قانون ضدتروريستي و مجازات مرگ موثر» در سال ١٩٩٦ امریکا است، یعنی لیستی که سازمان های تروریستی خارجی را شامل می شود و اگر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در این لیست وارد کنند، می توان گفت که سپاه را جزء سازمان های تروریستی تلقی کرده اند. از نگاه آمریکایی ها سازمان هایی در این لیست قرار می گیرند که خارجی باشند، توانایی و انگیزه اقدام تروریستی داشته باشند و شهروندان امریکایی را تهدید کنند. 2- لیست دوم مربوط به SDGT (تروریسم جهانی ) وزارت خزانه‌داری امریکا هست؛ این لیست اشخاص، افراد و نهادهایی که حامی تروریست باشند را در بر می گیرد. متولی لیست اول وزارت امور خارجه آمریکا است و متولی لیست دوم وزارت خزانه داری آمریکا می باشد. در حال حاضر دولت آمریکا سپاه را در لیست دوم قرار داده است، یعنی سپاه را جزء سازمان های تروریستی قرار نداده است. به همین جهت دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا OFAC طی بیانیه ای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران را مشمول فرمان اجرایی تروریسم جهانی 13224 و مطابق با قانون مقابله با دشمنان آمریکا از طریق تحریم (کاتسا) دانست. یعنی در لیست SDGT قرار داده است نه لیست FTO  . با این حال آمریکا سپاه پاسداران را حامی سازمان های تروریستی تلقی کرده است، اما به نظر می رسد اقدامات و تحریم هایی که آمریکا علیه سپاه دنبال می کند، فراتر از این لیست اعمالی باشد. چون دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا اعلام کرده است که برای اجرای بند (ب) ۱۰۵ از قانون مقابله با دشمنان آمریکا از طریق تحریم‌ها (کاتسا) که مرتبط با مقامات، عوامل یا وابستگان به سپاه پاسداران ایران است، مقررات داخلی خود در زمینه تحریم‌های مرتبط با تروریسم جهانی را اصلاح می‌کند.

بصیرت: آیا قانون کاتسا ناظر به تحریم سپاه است یا دیگر ارکان جمهوری اسلامی را نیز هدف قرار می دهد؟
قانون کاتسا، قانون تحریمی علیه ملت ایران و جمهوری اسلامی ایران است، عنوانی که کنگره امریکا برای تحریم کاتسا با رای اجماعی 413 نفر تصویب کرد، نشان واضحی است که خصومت امریکا با ملت ایران است. آنها نام قانون تحریم خود را قانون مقابله با دشمنان آمریکا از طریق تحریم گذاشتند. این تحریم غیرقانونی 12 بند دارد  که یکی از آنها مربوط به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است  برخی دیگر از بندهای آن عبارتند از: 1- تحریم ها مربوط به برنامه های موشکی جمهوری اسلامی ایران؛ 2- تحریم ها مربوط به تسلیحات متعارف جمهوری اسلامی ایران؛ 3- تحریم ها مربوط به مسائل حقوق بشری؛ 5- تحریم ها مربوط به موضوع تروریسم. است. بنابراین قانون کاتسا در تحریم های یاد شده به گونه ای نگارش یافته استکه  نه تنها علیه سپاه پاسداران، بلکه کلیت ایران و مردم ایران را مورد تحریم قرار داده است.

بصیرت: سرلشکر محمدعلی جعفری، فرمانده کل سپاه، اعلام کرده که اجرای قانون کاتسارا معادل خروج آمریکا از برجام می دانیم، در صورت اجرای این قانون، چه تبعاتی متوجه برجام است و ایران چه تصمیمی خواهد گرفت؟
صحبت های فرمانده کل سپاه در قبال اجرای قانون کاتسا درست می باشد. اجرای قانون کاتسا معادل خروج آمریکا از برجام محسوب می شود به جهت این که با اجرای این قانون، برجام به طور صریح نقض می شود. نه تنها بندهای اصلی برجام مانند بند(هـ)که مقدمه برجام هم نقض شده است و ماده های26و28و29 برجام نیز با اجرای قانون کاتسا نقض می شود و اساسا با اجرای این قانون فلسفه برجام را از بین رفته و کارکردهای آن را از حالت انتفاع خارج می کند.

البته باید دانست که کاخ سفید سیاست اعلامی خود را خروج از برجام قرار داده است، در حالی که سیاست اعمالی آنها حفظ برجام و اعمال فشارهای مضاعف بر ایران جهت اصلاح برجام خواهد بود. آمریکایی ها اصل برجام را به نفع خود می دانند اما به جهت همان خوی استکباری به دنبال بیشترین یا همه منفعت برجام هستند. آنها  برجامی را دنبال می کنند که  اقتدار جمهوری اسلامی ایران را کاملا و همه جانبه مهار کنند و از هویت انقلابی، اسلامی و ملی عزت مندانه خود تهی شود.
آمریکایی ها بنا ندارند به مفاد برجام پایبند باشند و همچنین تعهدات خود را در برجام انجام دهند. بلکه درصدد هستند که راه را برای بازگرداندن تحریم هایی که برجام آن ها را تعلیق کرده است، باز کنند و با اعلام و بزرگنمایی بازگرداندن تحریم ها و فشار بر داخل ایران، بار دیگر محاسبات مسئولین را تغییر دهند تا جمهوری اسلامی ایران و یا مسئولین را به میز مذاکره کشانده و به اصلاح برجام در راستای زیاده خواهی های خود مبادرت ورزند و هر نوع منافعی احتمالی ممکن است که از طریق برجام نصیب ایران شود را از بین ببرند.

بصیرت: قبلا سرلشکر جعفری هشدار داده بود اگر آمریکا سپاه را در لیست سازمان های تروریستی قرار دهد، سپاه نیز نیروهای آمریکا در منطقه را به مثابه داعش می داند و با آنها همان رفتاری که با داعش کرد را خواهد داشت. تأثیرگذاری تهدید سرلشکر جعفری در جلوگیری از اقدامات آمریکا را چگونه ارزیابی می کنید و سپاه چه تصمیماتی خواهد گرفت؟
در درجه اول تهدیداتی که سپاه و مجموعه نظام جمهوری اسلامی علیه آمریکایی ها در خصوص قراردادن سپاه در لیست سازمان های تروریستی دادند و حتی هشدارهای دیگری که در خارج از ایران به آمریکایی ها داده شد، سبب شد تا مقامات آمریکا از این که سپاه را جزء سازمان های تروریستی و در لیست FTO قرار دهد، خودداری کنند، آمریکایی ها تلاش کردند با فرمان اجرایی 13224 موضوع را مقداری تنزل دهند و از این طریق از پیامدهای آن که می توانست به درگیری فیزیکی منجر شود جلوگیری به عمل آورند. در این رابطه که سپاه چه نوع سناریوهایی را باید مورد توجه قرار دهد، ابتدا باید گفت که: آمریکایی ها در سال های گذشته، نیروی قدس سپاه را در زُمره فرمان 13224 قرار داده و تحریم کرده بودند. از همان موقع شاهد این واقعیت هستیم که بعد از حدود 13 سال نه تنها نیروی قدس سپاه محدود نشد، بلکه اکنون به عنوان یک ناجی در منطقه محسوب توسعه یافته است و کسی نیست که در منطقه خاورمیانه نام سردار قاسم سلیمانی را نداند و نشنود که در منطقه چه خطرات و تهدیداتی را از ملت عراق و سوریه دور کرده است. بنابراین به نظر می رسد این اقدامات قادر به تضعیف و ضربه به سپاه نیست. با این حال آنچنان که فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اعلام کرد سناریوی برای مقابله با تهدیدات امریکا این است که اگر آمریکایی ها بخواهند به مقابله با سپاه بپردازند و موضوع را به صورت عملیاتی در قبال سپاه اتخاذ کند در چنین شرایطی مطمئنا سپاه در قبال چنین اتفاقاتی سکوت نخواهد کرد و به همان میزان اقداماتی که آنها علیه سپاه انجام شود، سپاه نیز این انگیزه و اراده و به ویژه توانمندی لازم را دارد که پاسخ صریح و قاطعی و کوبنده را به آمریکایی ها بدهد. به عبارت دیگر پاسخ سپاه مقابله به مثل است. از سوی دیگر توانمندی های رزمی و دفاعی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی کاملا بومی و متّکی به ظرفیت های درونی است و پیشرفت هایی هم که تاکنون در حوزه های مختلف دفاعی داشته، مرهون توانایی ها و مهارت های داخلی بوده است، بنابراین سناریوی سپاه در پاسخ به تهدیدات تحریمی امریکا ارتقاء این توانمندی و افزایش انگیزه برای پیشرفت های بیشتر و مبهوت آمیز است. تردیدی نیست که امریکایی ها طی چهار دهه با همه تحریم ها و توطئه هایی که علیه سپاه انجام دادند، نه تنها به هیچ توفیقی دست نیافتند، بلکه سبب توسعه و ارتقای توانمندی های سپاه نیز شدند. اکنون نیز با این تحریم های جدید  مجددا تجربه شکست دیگری را خواهند دید و بسیار زود و در آینده نزدیک ملاحظه خواهد کرد که سپاه مثل همیشه چگونه این تهدیدات را به فرصت های بزرگ تبدیل خواهد کرد./

با تشکر از جناب دکتر باقری که وقت خود را در اختیار بصیرت قرار دادند.
مصاحبه از: وحید قاسمی