تاریخ انتشار : ۲۸ آذر ۱۳۹۶ - ۱۳:۴۶  ، 
کد خبر : ۳۰۷۵۴۷
تحلیل یک فعال دانشجویی سابق از فضای دانشگاه‌ها در سال‌های آینده

سال‌های پرخطر در انتظار تشکل‌های دانشجویی

مقدمه: معرفی با تأخیر وزیر علوم دولت دوازدهم به مجلس شورای اسلامی به خودی خود واکنش‌های منفی را از سوی حامیان حسن روحانی در پی داشت، اما مهم‌تر از آن معرفی گزینه‌ای برای تصدی این پست بود که دانشجویان را به تجمع‌های اعتراضی واداشت. این اقدام حسن روحانی نگرانی‌های مختلفی را در فضای دانشگاه‌ها ایجاد کرده است. برخی خوش‌بینی خود را نسبت به فضای سال‌های آینده در دانشگاه‌ها از دست داده‌اند. فرهاد غلامی از فعالان دانشجویی سابق معتقد است که در چهار ساله دوم دولت آقای روحانی، تشکل‌های دانشجویی با اعمال سلیقه زیادی روبه‌رو می‌شوند و یک میدان پر خطرتری را در پیش دارند. در ادامه گفت‌وگوی روزنامه «آسمان آبی» را با او می‌خوانید.
پایگاه بصیرت / مهدی روزبهانی / خبرنگار

(روزنامه آسمان آبی - 1396/08/09 - شماره 101 - صفحه 9)

* تشکل‌های مختلف دانشجویی چه انتظاراتی از وزیر جدید علوم دارند؟

** باید در نظر داشت که خاستگاه فکری آقای حسن روحانی با خاستگاه فکری اصلاح‌طلبان تفاوت ماهوی زیادی دارد. بر این اساس نمی‌توانیم همان انتظارات از دولت اصلاحات و وزیر اصلاحات را از وزرای دولت آقای روحانی داشته باشیم. از طرف دیگر با توجه به اعتراضات مختلف تشکل‌های دانشجویی در دانشگاه‌های سراسر کشور به انتخاب آقای غلامی به‌عنوان وزیر علوم، احتمالا جنبش دانشجویی با مشکلات زیادی روبه‌رو شود. باید توجه کرد که وزیر علوم در بدو ورود با اعتراضاتی روبه‌رو شد و از طرف دیگر پاسخ روشنی هم درباره نحوه معرفی ایشان به‌عنوان وزیر علوم دولت دوازدهم به افکار عمومی به‌‌ویژه جامعه دانشگاهی ارائه نشد.

از این‌رو انتظار این است که آقای وزیر در مرحله اول یک جلسه‌ای با تشکل‌های دانشجویی به‌‌ویژه با تشکل‌های معترض برگزار کند و این جلسه باید در فضایی باشد که همه بتوانند بدون لکنت زبان نظرات خود را بیان کنند. فکر می‌کنم این اقدام تا حدودی می‌تواند فضا را به سمت تعادل پیش ببرد. اگر این کار انجام نشود که انجام آن از این وزیر و دولت بعید است، احتمالا باید منتظر افزایش تنش بین جنبش دانشجویی و وزیر باشیم.

* به نظر شما مهم‌ترین اقدامی که وزیر در راستای انتظارات تشکل‌های دانشجویی باید انجام دهد، چیست؟

** یکی از مشکلات تشکل‌های دانشجویی که از دوران اصلاحات بوده نبود یک معیار مشخص برای برگزاری جلسات است. با این‌که دولت، دولت اصلاحات بود و یک وزیر اصلاح‌طلب هم در وزارت علوم مسئولیت را برعهده داشت، ولی با این حال خیلی از برنامه‌ها با مشکل مواجه می‌شد. سمینارها و میتینگ‌ها و حتی برخی سخنرانی‌ها لغو می‌شد. من به خاطر دارم که سال اول دولت اصلاحات که آقای زیبا کلام را به دانشکده اقتصاد اصفهان دعوت کردیم یک روز قبل از برگزاری مراسم اعلام کردند این سخنرانی برگزار نمی‌شود. این در حالی بود که برخی تشکل‌ها امکان بیشتری برای فعالیت داشتند. باید تأکید کرد مهم‌ترین اقدام این است که معیار و قوانین مشخص و روشنی برای برگزاری‌ مراسم‌ها و دعوت از سخنرانان تدوین شود. باید براساس معیار، فردی که عضو هیئت علمی دانشگاه است بتواند در همه دانشگاه‌ها سخنرانی کند و فردی هم نتواند با اعمال سلیقه مانع شود.

اگر وزیر معیاری را مشخص کند که همه تشکل‌ها بدانند چه افرادی را می‌شود برای سخنرانی در دانشگاه‌ دعوت کرد و براساس این معیارها، سلیقه‌های فردی دخالت نداشته باشد، آن موقع می‌توان از یک حرکت رو به جلو سخن گفت؛ البته بازهم من بعید می‌دانم که به چنین سمتی پیش برویم. الان یک تشکل دانشجویی که می‌خواهد سخنران دعوت کند، با نظرات و برخوردهای گوناگون مواجه می‌شود. امکان دارد یک فرد در یک دانشگاه بتواند سخنرانی کند، ولی همان فرد در دانشگاهی دیگر اجازه سخنرانی پیدا نمی‌کند. امکان دارد رئیس دانشگاه یا هیئتی که قرار است مجوز برگزاری مراسم را صادر کنند هرکدام براساس سلیقه خودشان این کار را انجام بدهند و یک روال قانونی و روشنی وجود ندارد. بر فرض یک معیار بگذارند و بگویند که اگر فردی عضو هیئت علمی دانشگاهی است بتواند در همه دانشگاه‌ها سخنرانی کند.

مثلا ما می‌بینیم آقای زیباکلام می‌تواند در تلویزیون در یک برنامه پخش مستقیم سخنرانی کند، ولی در یک دانشگاه مجوز سخنرانی به او نمی‌دهند. این برخورد‌های سلیقه‌ای‌ باعث می‌شود نارضایتی‌ها در فضای دانشگاهی روز‌به‌روز بیشتر شود. اگر در این قسمت یک شفافیت ایجاد شود و وزیر جدید علوم یک پارامتری را مشخص کند من به‌عنوان تشکل دانشجویی بدانم با این معیارها مثلا می‌توان آقای الف را دعوت کرد، ولی آقای ب را نمی‌توان؛ آن موقع تکلیف مشخص می‌شود که معیاری وجود دارد و دیگر دانشگاه‌‌ها یا سایر نهادها نمی‌توانند براساس سلیقه خود دخالت کنند.

* وزیر جدید می‌تواند نشاطی به فضای دانشگاه‌ها بدهد؟

** یک بخشی از فضای نشاط توسط خود دانشگاه‌ها ایجاد می‌شود. بعد از دوران اصلاحات اکثریت انجمن‌های اسلامی در دانشگاه‌ها بسته و بــه نحوی تعطیل شـــدند. در دوران هشـت ساله آقای احمدی‌نژاد، یـک گسست بـــزرگی بین عقبه جنبش دانشجویی که انجمن اسلامی و دفتر تحکیم بود و فضای جدید دانشگاه‌ها ایجاد شد. در واقع در یک دوره هشت‌ساله تشکل‌های دانشجویی از حرکت ایستادند و فعالیت رو به جلویی نبود و همین باعث شد گسست و شکافتی ایجاد شود. همچنین نبود تشکل‌های دانشجویی باعث شد هرج و مرج سیاسی ایجاد شود. این گسست بر نوع و میزان مطالبات تشکل‌های دانشجویی به‌ویژه طیف منتقد که کار اصلی را بر دوش داشتند و بیشتر هزینه جریان‌های سیاسی و اجتماعی را پرداخت کرده بودند، تغییراتی ایجاد کرد.

به‌هر‌حال باید انتظار داشت دولت آقای روحانی و به‌طور مشخص وزیر علوم این دولت بتواند فضا را به سمتی ببرد که در یک فضای قانونی، همه تشکل‌های سیاسی بتوانند در چارچوب قانون اساسی آزادانه تشکیل شده و فعالیت کنند و برای این تشکیل شدن و فعالیت کردن هم باید قوانین و معیارهای مشخص و روشن باشد تا به این ترتیب اعمال سلیقه کم شود و به بدنه فعالیت‌ها ضربه‌ای وارد نشود چرا که مهم‌ترین ضربه‌ای که تشکل‌های دانشجویی خورده است، اعمال سلیقه بوده است.

* فکر می‌کنید وزیر جدید بتــواند قـــانون‌مداری را در دانشگاه‌ها به مرحله عمل برساند؟

** من بعید می‌دانم برای انجام این کار اراده‌ای باشد. اگر قرار بود برای به اجرا درآمدن معیارها و ضوابط مشخص، اراده‌ای باشد قطعا در همان دور اول وزیر علوم به مجلس معرفی می‌شد، اما ما شاهدیم که نه‌تنها وزیر علوم در مرحله اول به مجلس شورای اسلامی معرفی نمی‌شود بلکه با یک فاصله زمانی بسیار نسبت به تشکیل کابینه معرفی می‌شود، آن‌هم فردی معرفی می‌شود که همان‌طور که شاهد بودیم اعتراض برانگیز است. درحالی‌که آقای روحانی زمان کافی برای فکر کردن و تصمیم‌گیری درباره انتخاب و معرفی وزیر علوم داشتند. از قبل انتخابات می‌دانستیم که قرار است آقای روحانی نامزد انتخابات شود و احتمال پیروزی ایشان بیشتر از دوره اول حضور ایشان در انتخابات بود و مانند دوره اول نبود که با اما و اگرهای مختلفی روبه‌رو باشند. از این‌رو آقای روحانی قبل از سال 96 هم می‌توانست درباره گزینه‌های مورد نظر خود برای هیئت دولت دوم فکر کند و زمان به اندازه کافی داشت.

اما وقتی وزیر علوم آخرین وزیری است که به مجلس برای اخذ رأی اعتماد پیشنهاد می‌شود در این حال سخن گفتن از ایجاد یک وحدت رویه در دانشگاه‌ها و اعمال قانون به جای اعمال سلیقه تا حدودی یک جمله فانتزی است. اگر قرار بود قانونمند باشیم باید همان سری اول وزیر علوم معرفی می‌شد. ضمن این‌که باید دلایل عدم معرفی همه گزینه‌های مطرح شده برای تصدی پست وزارت علوم دولت دوازدهم به افکار عمومی ارائه می‌شد. بر این اساس من فکر می‌کنم در چهار ساله دوم دولت آقای روحانی، تشکل‌های دانشجویی با اعمال سلیقه زیادی روبه‌رو می‌شوند و یک میدان پرخطرتری را در پیش دارند. با توجه به این‌که آقای روحانی در انتظار انتخابات ریاست‌جمهوری بعدی نیست که نیاز به رأی مردم داشته باشد، از این‌رو من فکر می‌کنم اعمال سلیقه‌های فردی به‌شدت بیشتر از دوره قبل باشد.

https://asemandaily.ir/post/6315

ش.د9603797

نظرات بینندگان
آخرین مطلب
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات