نشریه اخبار و تحلیل‌ها شنبه 2 دی

پایگاه بصیرت

هشداری برای یادآوری مدیریت بحران
یکی از مباحث مهمی که درباره‌ شهر تهران و رویارویی آن با هر حادثه یا بحرانی مطرح می‌شود، مدیریت بحران است. مدیریت بحران که در یک نگاه کلی در مواقع بحران یا حادثه به منظور کاهش، مهار یا رفع بحران صورت می‌گیرد، از جمله اقدامات مؤثری است که در نحوه‌ رویارویی با بحران‌ها باید به آن توجه جدی داشت.
در واقع، اینکه یک بحران چه تلفات و خسارت‌هایی را به بار خواهد آورد، وابسته به نحوه‌ مواجهه ما با آن بحران و مدیریت آن است. در این میان، زلزله‌ اخیر که در حوالی تهران به وقوع پیوست و در شهر تهران هم احساس شد، یک مانور طبیعی برای آزمودن مدیریت بحران در این شهر بود که با ضعف‌ها و قوت‌هایی همراه بود. نکته مهم آنکه مدیریت بحران در شهر بزرگی مانند تهران قطعاً کار ساده‌ای نیست و موفقیت آن به همکاری و همراهی عموم مردم با مسئولان امر بستگی دارد. در واقع، آمادگی نیروهای امدادی، حفظ آرامش، پرهیز از تجمع، پرهیز از ورود به محل‌های ممنوعه برای تردد، پرهیز از شایعه‌پراکنی و دامن زدن به شایعات، وجود مکان‌هایی خاص برای اسکان و... از اصول مقدماتی و اولیه برای موفقیت در مدیریت بحران است که متأسفانه در زلزله اخیر تهران چندان مورد توجه قرار نگرفت. شاید یکی از مهم‌ترین دلایل این امر نیز آماده نبودن و بعید دانستن وقوع حادثه در تهران از سوی مردم و دستگاه‌های مسئول و همچنین، عدم‌ارائه‌ آموزش‌های لازم در برهه‌ پیش از بحران بود.
به بیان دیگر، مدیریت بحران امری نیست که در خلأ رخ دهد؛ از این‌رو، برای موفقیت، به همراهی و همگامی مردم نیز نیازمند است. این موضوع برای شهر تهران، به دلایل ازدیاد جمعیت، گستردگی جغرافیایی، بالا بودن میزان سازه‌های نامطمئن و غیرمقاوم، وجود بافت‌های فرسوده و قدیمی، وجود گسل‌های متعدد در شهر تهران و... اهمیت و ضرورت بیشتری دارد.
در واقع، به سبب غیرقابل‌پیش‌بینی بودن حوادث و بحران‌ها، هم دستگاه‌های مسئول در زمینه‌ بحران همواره باید از آمادگی لازم برخوردار باشند و هم با ارائه‌ آموزش‌های لازم به مردم، آنها را برای رویارویی با هرگونه حادثه یا بحرانی آماده کنند. حاصل کلام اینکه، حادثه هیچ‌گاه خبر نمی‌کند و برای مواجهه با آن همواره باید آماده بود.

محاسبات غلط
بر اساس اطلاعات مرکز آمار ایران که به تازگی منتشر شده است، در آذر ماه تورم نقطه به نقطه برای کل کشور 9/8 درصد و تورم 12 ماه منتهی به آذر ماه سال ١٣٩٦ نسبت به دوره مشابه سال گذشته برای کل کشور 8 درصد بوده است. در گزارش منتشر شده در پایگاه اطلاع‌رسانی دولت با عنوان «معضل بیکاری و تنگنای مالی دولت» با توجه به تصمیم دولت برای افزایش قیمت بنزین، درباره اثر تورمی این افزایش قیمت آمده است: «این مسئله نگرانی‌هایی بابت اثرات روانی گرانی بنزین به وجود آورده است و این در حالی است که به گفته کارشناسان میزان تورم ناشی از این گرانی زیر یک درصد است.»
عبارات فوق تنها دو نمونه از پیش‌بینی‌ها و آمارهای ارائه شده از سوی سازمان‌ها و رسانه‌های منسوب به دولت اعتدال است که در حوزه اقتصاد در روزها و هفته اخیر مطرح شده است. اگرچه ما در این نوشتار قصد راستی‌آزمایی و سنجیدن میزان صحت و دقت این آمارها را نداریم، اما ناگفته پیدا است که این عبارات و آمارها تا چه میزان از صحت و دقت برخوردارند.
نکته مهم و قابل توجه در این میان آن است که رسانه‌ها و مسئولان و مراکز دولتی بیش از هر چیز برای انجام امور محوله خود نیازمند اعتماد و همراهی مردم هستند و این همراهی و همدلی به دست نمی‌آید مگر آنکه مردم ببینند و بدانند که دولتمردان و مسئولان فارغ از آنکه تاکنون چقدر در عمل به وظایف خود موفق بوده‌اند؛ چه میزان با مردم صادق بوده و گفته‌های آنها تا چه اندازه با واقعیت‌های زندگی آنان مطابقت دارد؛ موضوعی که بی‌شک با ارائه آمارهای شبیه عبارات ابتدایی متن پیش رو به دست نخواهد آمد و روشن است که چنین مطالبی درست برخلاف آنچه نگارندگان آن فکر می‌کنند، نفعی برای مردم نداشته و به دوری بیشتر از دولت و دلسردی آنها نسبت به مسئولان و عدم همراهی خواهد انجامید.

اتمام حجت رهبر معظم انقلاب با یکی از سران فتنه
حجت‌الاسلام حیدر مصلحی در جلسه بازخوانی فتنه 88 و بزرگداشت حماسه 9 دی اظهار داشت: فتنه سال 88 یک حادثه عادی و معمولی نبود؛ بلکه حادثه‌ای در حد و اندازه براندازی نظام جمهوری اسلامی ایران بود. وزیر سابق اطلاعات گفت: تحریم‌های اقتصادی امروز نتیجه فتنه 88 است و باید از حوادث گذشته درس گرفت. وی همچنین درباره تدابیر رهبر معظم انقلاب در دوران فتنه افزود: آخرین اقدام رهبر معظم انقلاب در مواجهه با فتنه 88 دعوت از یکی از سران فتنه بود که بیش از یک ساعت با او اتمام حجت کردند، او نیز همه استدلال‌های رهبری را پذیرفت، اما به محض خروج، آقازاده وی اجازه پذیرش نداد.

چه اقدامی انجام داده‌اید؟
روزنامه اصلاح‌طلب قانون در مطلبی با عنوان «در سکوت می‌میریم؛ لزوم اتخاذ طرحی ضربتی برای حل بحران آلودگی هوا، به جای اقدامات عوام‌فریبانه مسئولان»، نوشت: سال‌هاست که مردم شهرهای صنعتی، زیبایی‌های فصل پاییز را حس نکرده‌اند. لذت دیدن آسمانی آبی با تکه‌های ابر که گویی به زمین نزدیک‌تر است از شهروندانی که در این شهرها زندگی می‌کنند، دریغ شده است. در حالی که هر سازمانی توپ را به زمین نهاد دیگر می‌اندازد و معلوم نیست متولی واقعی مقابله با آلودگی هوا کیست. سازمان حفاظت محیط‌زیست متولی اصلی کاهش آلودگی هوا است، اما این سازمان در این سال‌ها چه اقدامی در این زمینه انجام داده ‌است؟!»

▼ اخبار
1ـ درآمد ۱۴۰میلیون دلاری چین از فروش عروسک به ایران
آمارهای منتشر شده از سوی گمرک چین نشان می‌دهد، این کشور در 10 ماهه سال جاری میلادی، 140 میلیون دلار انواع عروسک و اسباب‌بازی به ایران صادر کرده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد 88 درصدی داشته است. کل صادرات اسباب‌بازی چین به کشورهای مختلف جهان در 10 ماهه امسال 20 میلیارد دلار گزارش شده که 7/0 درصد از این رقم مربوط به ایران بوده است. همچنین آمریکا بزرگ‌ترین واردکننده اسباب‌بازی از چین شناخته شده است و در 10 ماهه سال جاری میلادی 9/5 میلیارد دلار اسباب‌بازی از این کشور وارد کرده است. انگلیس با واردات 12/1 میلیارد دلاری در رتبه دوم و هنگ‌کنگ با 01/1 میلیارد دلار در رتبه سوم از این نظر قرار دارند.

2ـ علیه آرمان فلسطین و جمهوری اسلامی ایران
خالدبن‌احمد، وزیر خارجه بحرین در حساب توئیتری خود نوشت، مسائل جانبی و حاشیه‌ای ارزش در افتادن با آمریکا و رئیس‌جمهوری این کشور را ندارد. به رغم اینکه وزیر خارجه بحرین به موضوع خاصی اشاره نکرده بود،‌ اما تحلیلگران و فعالان عرصه رسانه منظور وی از مسائل جانبی را به قدس و آرمان فلسطین تعبیر کردند. وی همچنین در توئیتی به ایران حمله کرد و نوشت: «در حالی که در حال مبارزه با خطر فعلی و آشکار جمهوری اسلامی فاشیست هستیم، نباید برای مسائل جانبی با آمریکا وارد جدال شویم.» در واکنش به این توئیت‌ها، فلسطینیان و فعالان در شبکه‌های اجتماعی با انتقاد از موضع وزیر خارجه بحرین، وی را «صهیونیست» نامیدند.
3ـ دو سؤال درباره گفته آقای روحانی
عبدالله گنجی مدیرمسئول روزنامه جوان در واکنش به اظهارات اخیر رئیس‌جمهور نوشت: «رئیس‌جمهور محترم در همایش تبلیغاتی حقوق شهروندی گفت؛ «والله پیامبر شنود نداشت.» اولین سؤالی که به ذهن مخاطب می‌رسد اینکه، چه کسی شنود می‌گذارد؟ پاسخ این است که سیستم‌های امنیتی. این سؤال مطرح می‌شود که؛ مگر بزرگ‌ترين تشکیلات امنیتی کشور ذیل نظر رئیس‌جمهور نیست؟ چرا در سلسله مراتب مسئله را حل نمی‌کند و ترجیح می‌دهد از کف و سوت لذت ببرد؟ دوم اینکه پیامبر خیلی چیزهای دیگری را هم نداشت، خب شما هم نداشته باشید، چرا برخلاف پیامبر عمل می‌فرمایید؟ پیامبر در محل کارش استخر شنای آنچنانی نداشت. پیامبر وزرای میلیاردی نداشت. پیامبر زندگی فراتر از مردم نداشت و...»

4ـ صرف هزینه احمقانه 7 تریلیون دلاری در خاورمیانه
«دونالد ترامپ» در اظهارنظری توئیتری به موضوعاتی از قبیل همکاری دولتش با دموکرات‌ها و همچنین صرف هزینه‌های بسیار زیاد دولت‌های قبلی این کشور در خاورمیانه پرداخت. ترامپ نوشت: «پیش‌بینی می‌کنم که ما به روشی فراحزبی شروع به همکاری با دموکرات‌ها خواهیم کرد.» او که در دوران مبارزات انتخاباتی خود بارها از مواضع دولت‌های جرج بوش و همچنین باراک اوباما در قبال خاورمیانه انتقاد کرده بود و ادعا می‌کرد واشنگتن مبالغ هنگفتی در این کشورها به هدر داده است، با تکرار این ادعا نوشت: «پس از صرف هزینه احمقانه 7 تریلیون دلاری در خاورمیانه، زمان بازسازی کشورمان فرا رسیده است.»

5ـ رئیس‌جمهور نمی‌تواند مرجع تشخیص باشد
«الیاس حضرتی» طی یادداشتی در روزنامه اعتماد نوشت: «این روزها عده‌ای معتقدند که آقای رئیس‌جمهور مطابق آنچه متعهد شده و پیمان بسته عمل نکرده است. از طرف دیگر آقای روحانی نیز در سخنرانی اخیر خود مدعی شده است که من به پیمانم وفادارم، مردم هم باشند. پرسش مهم این است که مرجع تشخیص ملتزم بودن به پیمان‌ها و تعهدات انتخاباتی آقای رئیس‌جمهور کیست؟ آیا خود ایشان می‌تواند مرجع آن باشد و سپس از مردم بخواهد که شما هم به پیمان خود وفادار باشید؟ همین که آقای رئیس‌جمهور خودشان را مرجع تشخیص پایبندی به پیمان اعلام کرده‌اند، نشانه‌ای از مشکل است.»

▼ اخبار کوتاه
◄ مادر یکی از شهدای مدافع حرم در صفحه اینستاگرام خود در واکنشی تأمل‌برانگیز نسبت به زلزله اخیر تهران نوشت: «بعد از زلزله وقتی دیدم همه مردم مال و دارایی و خونه‌هاشونو رها کردن و با لباس تو خونه و بی‌کفش حتی، از ترس جون‌شون با استرس و سرعت اومدن تو خیابون، یاد اون بی‌معرفتایی افتادم که می‌گن مدافعان حرم برای پول می‌رن و اینم می‌دونن که همه دنیا و دارایی‌ها در برابر جان شیرین هیچه، اما شهدا چی می‌بینن که جان عزیزشونو فدا می‌کنن، اونم به میل و اختیار!»
◄ امارات متحده عربی با استخدام افسران سابق سازمان سیا در حال ساختن یک امپراتوری جاسوسی در خلیج‌فارس است. این افسران بازنشسته در ویلایی مدرن واقع در بندر «زاید» در شهر ابوظبی، در حال آموزش استفاده از ابزارهای پیشرفته جاسوسی به اماراتی‌ها هستند. گفتنی است، در حومه ابوظبی یک مرکز دیگر تحت عنوان «آکادمی» وجود دارد که در آن موضوعات مربوط به سلاح، سربازخانه‌‌ها و دوره‌های رانندگی تدریس می‌شود.
◄ مدیرکل عتبات سازمان حج و زیارت اعلام کرد: بستر اعزام زائر به سوریه به زودی فراهم می‌شود. وی همچنین تأکید کرد: طبق اعلام طرف سوری هتل‌های شهر دمشق بازسازی شده و آماده پذیرایی از زائران ایرانی است. گفتنی است، بر اساس این خبر اعزام زائران به سوریه از طریق هوایی انجام خواهد شد و تا فراهم شدن شرایط لازم، اعزام از طریق مسیر‌های زمینی امکان‌پذیر نیست.
◄ پس از گذشت یک هفته از پخش برنامه «زاویه» که در آن جلایی‌پور، فعال سیاسی اصلاح‌طلب «رفع حصر» را در صدر مطالبات دانشجویان دانسته بود، مدیر شبکه چهار تغییر کرد. مرتضی میرباقری معاون سیما در حکمی با قدردانی از تلاش‌های رضا پورحسین در سرپرستی شبکه چهار سیما، مسعود معینی‌پور را مدیر این شبکه معرفی کرد.
◄ سرهنگ سعيد راستي، رئيس مرکز عمليات پليس امنيت تهران بزرگ از پلمب 20 فروشگاه سوپرمارکت در شمال شهر پايتخت و دستگیری اعضای باند توزیع مشروبات الکلی خبر داد و گفت: اعضاي این باند مشروبات الکلي خارجي را در بطري‌هاي دلستر ریخته و با جعل برند يکي از شرکت‌هاي داخلي در سوپر مارکت‌هاي شمال توزيع مي‌کردند.
◄ با وجود اینکه سیدعلی خمینی یکی از نوه‌های امام خمینی(ره) است، اما اخبار مرتبط با وی تاکنون در پایگاه خبری جماران که مربوط به مؤسسه نشر آثار امام(ره) است بایکوت شده و به جز چند خبر کوتاه از وی، اخبار مرتبط با او در این پایگاه رسانه‌ای نمی‌شود.
◄ «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی به نماینده خود در «یونسکو» دستور داد نامه خروج این رژیم از یونسکو را تا پایان 2018 ابلاغ کند.