(روزنامه جوان ـ 1396/09/16 ـ شماره 5253 ـ صفحه 15)
به گزارش «جوان»، «الكس كاستلانوس»، مشاور هفت نامزد رياست جمهوري از حزب جمهوريخواه روز چهارشنبه به تأثير اعترافات مايك فلين مشاور سابق رئيسجمهور امريكا اشاره كرده و گفته كه دونالد ترامپ بيش از آنچه اكثر مردم فكرش را ميكنند، به استيضاح نزديك است، ولي رئيسجمهور امريكا احتمالاً قصد دارد بحران خانگي را با يك تصميم منفجر كننده درباره حساسترين پرونده بينالمللي 70 سال اخير كنار بزند. برخي منابع امريكايي هفته قبل گفته بودند ترامپ تصميم دارد بيت المقدس را به عنوان پايتخت اسرائيل به رسميت بشناسد ولي جارد كوشنر داماد و مشاور ارشد ترامپ بعداً گفت كه رئيسجمهور امريكا هنوز تصميم نهايي را در اين خصوص اتخاذ نكرده است. با اين حال، روز سه شنبه همزمان با بالاگرفتن بحثها درباره استيضاح ترامپ در واشنگتن، كاخ سفيد رسماً تأييد كرد كه ترامپ تصميم گرفته قدس را به عنوان پايتخت اسرائيل به رسيمت بشناسد. رئيسجمهور امريكا روز سهشنبه در تماس تلفني با بنيامين نتانياهو نخست وزير رژيم صهيونيستي، ملك سلمان پادشاه عربستان و ملك عبد الله پادشاه اردن، آنها را از تصميم خود براي به رسميت شناختن بيت المقدس به عنوان پايتخت رژيم صهيونيستي و انتقال سفارت امريكا به اين شهر آگاه كرد؛ شهري كه علاوه بر اهميت تاريخي براي يهوديان، مسيحيان و مسلمانان، براي فلسطينيان مسئلهاي هويتي به حساب ميآيد.
به جز بنيامين نتانياهو كه تصميم ترامپ را «ابراز هويت تاريخي و ملي»اسرائيل خوانده و دستور داده ارتش رژيم صهيونيستي به حال آمادهباش دربيايد، هر دو رهبر عربي درخصوص اين تصميم، به ترامپ هشدار دادهاند. پادشاه عربستان به ترامپ گفته كه هر «حركتي در اين زمينه باعث تحريك مسلمانان در اطراف جهان خواهد شد.» پادشاه اردن نيز به ترامپ گفته كه تصميم انتقال سفارت امريكا به قدس تلاشها براي ازسرگيري مذاكرات صلح را از بين خواهد برد و احساسات مسلمانان و مسيحيان را برخواهد انگيخت. نمايندگان پارلمان اردن نيز در مقابل سفارت امريكا در امان تحصن كردند.
اعلان جنگ به مسلمانان و مسيحيان
مقامهاي امريكایي در واشنگتن گفتهاند روند انتقال سفارت امريكا به قدس سه تا چهار سال طول ميكشد. آنها ديروز به راديو سوا گفتند كه ترامپ طي دستوري وزارت خارجه را مكلف به آمادهسازي طرح انتقال سفارت از تلآويو در برنامهاي سه تا چهار ساله خواهد كرد و رئيسجمهور هرگز براي اين مسئله جدول زماني معين نميكند؛ موضعي كه به نظر ميرسد براي كاستن از حساسيتهاي موجود است. با اين حال، گروهي از تفنگداران دريايي امريكا براي حفاظت از سفارتخانههاي اين كشور، به برخي از سفارتخانههاي خاورميانهاي امريكا اعزام شدهاند. مقامهاي فلسطيني ميگويند تصميم امريكا «عبور از همه خط قرمزها» است و «سه روز» اعلام خشم كردهاند. گروههاي مقاومت فلسطيني هم ديروز براي بررسي راهكارهاي مقابله با تصميم ترامپ در غزه تشكيل جلسه دادند. فتح، بلافاصله از فلسطینيان كرانه باختري خواست عليه اين تصميم تظاهرات كنند و جنبش حماس هم روز جمعه را روز خشم در مقابل اشغالگران اعلام و فلسطينيها را به تظاهرات دعوت كرد. اسماعيل هنیه رئيس دفتر سياسي حماس گفته كه اين تصميم به منزله ناديده گرفتن تمامي خط قرمزها است و محمود عباس رئيس تشكيلات خودگردان درباره «پيامدهاي خطرناك چنين تصميمي براي فرآيند صلح، امنيت و ثبات منطقه و جهان» اخطار داده است. «مانوئل حساسيان» سفير تشكيلات خودگردان فلسطين در انگليس تصميم دولت امريكا را «اعلام جنگ عليه مسلمانان و مسيحيان» خوانده و گفته كه آنها نميپذيرند كه قدس تحت سيطره اسرائيل باشد. او تصميم ترامپ را بوسه مرگ بر روند صلح خوانده است.
شروع اعتراضات
وضعيت در سرزمينهاي اشغالي ملتهب است. با آغاز تظاهرات فلسطينيها، درگيري ميان جوانان فلسطيني و ارتش رژيم صهيونيستي در ورودي اردوگاه العروب در شهر الخليل در شهر الخليل بالا گرفته و نيروهاي رژيم صهيونيستي با بمبهاي صوتي به جوانان فلسطيني حمله كردند. مناطق مختلف كرانه باختري نيز شاهد تظاهرات گسترده فلسطينيهاست. «بنيامين نتانياهو» نخست وزير رژيم صهيونيستي سهشنبه شب به تمامي دستگاههاي سياسي و امنيتي اين رژيم توصيه كرد كه خود را براي پيامدهاي ناشي از تصميم ترامپ، آماده كنند. ستاد ارتش رژيم صهيونيستي هم در نشستي اضطراري اوضاع امنيتي در فلسطين را بررسي كرد و دستور آماده باش نيروهاي نظامي رژيم صهيونيستي صادر شد. اسرائيل كاتز وزير اطلاعات رژيم صهيونيستي به راديو ارتش گفت كه براي «همه گزينهها آماده ميشود» از جمله براي بروز خشونت. كنسولگري امريكا در قدس اشغالي به دليل نگراني از ناآراميها درباره تصميم احتمالي اين كشور براي انتقال سفارت به قدس اشغالي، به كاركنان و خانوادههاي آنها دستور داده است از ترددهاي شخصي در اين شهر يا كرانه باختري خودداري كنند.
نزديكي دولتهاي اسلامی روي «خط قرمز»
مصر ديروز اعلام كرد كه وزراي خارجه اعضاي اتحاديه عرب شنبه هفته آينده نشستي درباره قدس تشكيل خواهند داد. دفتر رياست جمهوري تركيه هم گفته كه رجب طيب اردوغان رهبران سازمان همكاري اسلامي را براي برگزاري نشستي فوق العاده در 13 دسامبر جاري به استانبول دعوت كرده؛ تحولي كه بعد از چند سال شكاف كمسابقه ميان كشورهاي اسلامي، ميتواند آنها را حول مسئله قدس به هم نزديك كند. دولت مغرب كه رياست كميته قدس سازمان كنفرانس اسلامي را عهدهدار است، كاردار سفارت امريكا را احضار كرد و «رجب طيب اردوغان» رئيسجمهوري تركيه نيز بيتالمقدس را «خط قرمز» آنكارا دانست و گفت كه چنانچه اين شهر به عنوان پايتخت اسرائيل معرفي شود، روابط خود را با رژيم صهيونيستي قطع ميكند. سخنگوي دولت تركيه نيز میگوید كه بهرسميت شناختن قدس به عنوان پايتخت اسرائيل، «منطقه و جهان را گرفتار آتشي ميكند كه پايان آن مشخص نيست.» سعد حريري نخست وزير لبنان كه هفته قبل به كشورش بازگشت در نشست كابينه لبنان گفت: «ما در مقابل يك تحول بيسابقه در منطقه هستيم.»
شيخ احمد الطيب از شيوخ الازهر هشدار داده كه امريكا با انتقال سفارت خود از تل آويو به قدس «درهاي جهنم را به روي غرب ميگشايد» و وزارت خارجه قطر مخالفت كامل خود با هرگونه اقدامي در جهت به رسميت شناختن قدس بهعنوان پايتخت رژيم صهيونيستي را اعلام و هشدار داد كه چنين اقداماتي به تضعيف تلاشهاي بينالمللي براي اجراي راهحل دو دولت منجر ميشود. وزارت خارجه سوريه هم گفته كه اقدام خطرناك دولت امريكا به وضوح نشان ميدهد اين كشور به قوانين بينالمللي بيتوجه است و اين امريكاست كه درگيريها و فتنهها را در بين ملتها تغذيه ميكند تا ادامه سلطه و استكبار خود را تضمين كند.
پاپ خواهان حفظ وضع موجود قدس
نبيه بري رئيس پارلمان لبنان معتقد است كه جهان «در برابر يك بيانيه بالفور جديد» است كه به گفته او فلسطين را براي قرارداد قرن آماده ميكند. وزير خارجه انگليس بيانيه بالفور(1917) را در حمایت از موضع مثبت دولت انگليس براي «ايجاد خانه ملي براي يهوديان در سرزمين فلسطين» اعلام كرد. ترزا مي نخست انگليس ديروز گفت كه قصد دارد با ترامپ درباره تصميم شناسايي قدس به عنوان پايتخت فلسطين گفتوگو كند و تأكيد كرد: «موضع ما تغييري نكرده است و اين شهر بايد بهعنوان پايتخت مشترك دولتهاي فلسطين و اسرائيل شناسايي شود.» استفان دوجاريك، سخنگوي آنتونيو گوترش، دبيركل سازمان ملل در كنفرانس مطبوعاتي در نيويورك گفته كه دبيركل نسبت به سرانجام هرگونه اقدامات يكجانبهاي كه بتواند راهكار تشكيل دو كشور فلسطين و اسرائيل را از بين ببرد، هشدار ميدهد. وزير خارجه سوئد هم اعلام قدس به عنوان پايتخت اسرائيل را «فاجعه» خوانده است.
«محمود عباس» رئيس تشكيلات خودگردان ديروز با «ولاديمير پوتين» رئيسجمهوري روسيه و «پاپ فرانسيس» تماس تلفني گرفت و از آنها خواست، مانع انتقال سفارت واشنگتن به بيتالمقدس شوند. در پي اين تماس تلفني، پاپ فرانسيس گفت كه «عميقاً» نگران اوضاع است وتأكيد كرد كه بيتالمقدس مكاني است منحصربه فرد و مقدس براي مسيحيان، يهوديان و مسلمانان و «جايگاه خاص صلح و آرامش» است. پاپ خواستار آن شده كه بنابر قطعنامههاي سازمان ملل متحد، «همه وضعيت كنوني اين شهر را محترم شمارند.» موضع پاپ، نشان ميدهد علاوه بر جهان اسلام، مسيحيان نيز از تصميم ترامپ نگرانند. در اولين واكنش، ديروز مسيحيان فلسطين در بيت لحم، محل تولد حضرت مسيح (ع)، تصاوير رئيسجمهوري امريكا را در اعتراض به قصد وي براي به رسميت شناختن قدس به عنوان پايتخت رژيم صهيونيستي به آتش كشيدند. سخنگوي كرملين گفته كه مسكو از به رسميت شناختن قدس به عنوان پايتخت اسرائيل نگران است و چين هشدار داده اين تصميم امريكا به تشديد تنش در منطقه منجر ميشود. زيگمار گابريل وزير امور خارجه آلمان ديروز به كاخ سفيد هشدار داد شناسايي بيتالمقدس به عنوان پايتخت اسرائيل، موجب تشديد تنشهاي منطقهاي خواهد شد. سخنگوي وزارت خارجه فرانسه درباره هر اقدامي كه وضعيت قدس را تغيیر دهد، هشدار داده و تأكيد كرد كه كشورش شديداً نگران تشديد اوضاع و درگيريها در قدس است.
ش.د9604194