براي مهار و سركوب داعش در افغانستان، بايد «اراده سیاسی و امنیتی» جدی و صادقانه در دولت و نهادهای امنیتی افغانستان علیه داعش شکل گیرد و تا زماني كه دولت افغانستان چنين اراده‌اي نداشته باشد، سركوب داعش نيز مشكل خواهد بود
هر چه زمان می گذرد، تلاش های آمریکا جهت انتقال داعش به افغانستان جدّی تر می شود و با توجه به این که طرح انتشار داعش در همسایه شرقی ایران، تهدیدی است که روسیه را نیز درگیر خود می کند، رسانه های روسی حساسیّت زیادی نسبت به این موضوع نشان داده اند. مسلّم است که این تهدید کشور ایران را نیز تحت تأثیر قرار می دهد و از این رو بررسی ابعاد مختلف این موضوع امری ضروری است، به ویژه این که دولت افغانستان در مقابل تهدیدات داعش از یک سو و طالبان از سوی دیگر، ضعیف دیده می شود. جهت بررسی ابعاد مختلف پروژه انتقال داعش به افغانستان، تهدیداتی که برای ایران دارد و تدابیر لازم برای مقابله با این تهدید، گفتگویی را با اسماعیل باقری، کارشناس مسائل افغانستان و پاکستان، صورت داده ایم که در ذیل می آید:
بصیرت: چنان که دیده می شود آمریکا به دنبال انتقال داعش به افغانستان است تا پروژه جدیدی از جنگ نیابتی در منطقه را رقم بزند. در این باره بیشتر توضیح دهید؟اين موضوعي است كه از زماني كه زمزمه شكست داعش در سوريه و عراق به گوش رسيد، تقریبا مطرح می شود و افغانستان به عنوان يكي از مناطق بحران خيز به لحاظ حضور نيروهاي خارجي و ناامني هاي كنترل شده، مي تواند بار ديگر براي پرورش تروريسم مورد استفاده غربي ها و دشمنان جهان اسلام واقع شود.
اساسا داعش و گروهايي تروريستي نظير جبهه النصره، جیش العدل، القاعده، طالبان و ... به نوعي محصول سياست هاي تفرقه آميز و اهداف شوم غربي ها، رژيم صهيونيستي و متحدان منطقه‌اي آنان به ويژه عربستان سعودي مي‌باشند. بدون شك انتقال داعش به افغانستان نيز يك پروژه آمريكايي است كه انگليسي ها هم بدان معترف هستند و همچنین "ضمير كابلوف"، نماينده ويژه پوتين، بارها بدين مساله اشاره كرده و مي‌گويد بالگردهاي خارجي گروهك داعش را در افغانستان جابجا مي‌كنند و اعضای گروه تروریستی داعش همراه با تسلیحات نظامی شان در بالگردهای ناشناس به خاک افغانستان منتقل می‌شوند.
در همین رابطه مقام معظم رهبري نيز گفتند: همان دست هایی که داعش را به وجود آوردند و آن جنایات را به وسیله داعش مرتکب شدند، اكنون داعش را ابزاری براي سياست هاي خود قرار دادند و همان ها باز دارند داعش را به افغانستان منتقل می‌کنند.
واقعیت این است که آمريكا با شكست در عراق و سوريه به دنبال جبران در افغانستان است تا جنگ نيابتي ديگري را در منطقه آغاز كند و ايران و سپس روسيه را تحت فشار و ظلم قرار دهد و به همين جهت نيز ما اکنون شاهد انفجار، ترور و جنایات داعش و حاميان آنان در افغانستان هستیم.
بصیرت: نزدیک به دو سال است که داعش تحرکاتی در افغانستان دارد در شرایط کنونی توان داعش در افغانستان را چگونه ارزیابی می کنید؟ در ادامه این که آیا طی این مدت طرفداران داعش در این کشور رو به افزایش بوده یا خیر؟ در این باره توضیح بیشتری بفرمائید؟اگر داعش را ابزار دستِ آمريكا و متحدانش در منطقه، تلقي كنيم، توان و تحركاتشان نيز به سياست هاي آمريكايي ها مربوط مي‌شود. همزمان با افزایش تحركات داعش تحت هدايت سرويس هاي جاسوسي غربي، رکس تیلرسون وزیر خارجه آمریکا نيز می گوید يکی از نقاطی که این گروه تلاش دارد تا آن را به یک مرکز برای فعالیت های خود تبدیل کند، افغانستان است. به نظر مي‌رسد آمريكايي ها قصد دارند داعش را در شمال افغانستان تقويت كنند و به همين جهت تيلرسون در اظهارات اخير خود در کنفرانس وزرای خارجه کشورهای عضو ائتلاف بین‌المللی علیه داعش گفته است: داعش در تلاش برای تبدیل شدن به یک گروه شورشی در افغانستان است. اين ادعاها به خوبي از سياست شوم غربي ها در تقويت داعش حکایت می کند. البته واشنگتن با گروه هاي منتسب به داعش در مناطق جنوبي افغانستان، به ويژه ننگرهار، مخالفت مي‌كند كه اين امر دلايل زيادي دارد و بخشي از آن مربوط به گروه هايي مي‌شود كه به اسم داعش اما در واقع همان طالبان هايي هستند كه مورد حمايت سرويس اطلاعاتي پاكستان مي شوند و در مناطق جنوبي افغانستان مستقر هستند و آمريكايي ها با گسترش داعش در جنوب افغانستان مخالفند.
متاسفانه
بيش از 20 گروه وابسته به طالبان و چندين گروه تروريستي كوچك و بزرگ منتسب
به داعش در مناطق پرخطر حضور دارند كه موجب شده تا شناخت داعش از طالبان و
.. دشوار گردد، به ويژه كه بيشتر گروه هاي منتسب به داعش به نوعي متشکل از بدنه
طالبان ناراضي و سپس تروريست هاي خارجي هستند و اختلاف بر سر
رهبري جنگ در افغانستان و نيز ادعاي داعش براي خلافت اسلامي و ... موجب شده
تا گروه اصلي طالبان و شوراي كويته به رهبري هبت‌الله آخوندزاده، با داعش
مخالفت كنند. طالبان به دنبال تشكيل امارت اسلامي در داخل افغانستان است و
به همين دليل با داعش متحد يا همسو نخواهد شد، اما رسانه ها براي ايجاد
جنگ رواني و مديريت صحنه، از اتحاد داعش و طالبان در مناطقي نيز سخن
مي‌گويند كه خيلي باورپذير نيست و اگر هم همكاري در منطقه‌اي صورت مي‌گيرد
يا تاكتيكي و يا در سطح خُرد مي‌باشد.
بصیرت: اراده و توان دولت افغانستان در برخورد با داعش را چگونه می بینید؟دولت افغانستان مدعي مبارزه با داعش است، اما برخي مقامات محلي و حتي نمايندگاني نظير ظاهر قدير، چنين عنوان مي‌كنند كه دست هايي در حكومت وحدت ملي از طرح آمريكا در تقويت داعش در افغانستان حمايت مي‌كنند و اين موضوعي است كه در درون دولت وحدت ملي افغانستان نيز موجب بروز اختلافاتي شده است. ژنرال عطا محمدنور والي بلخ و رئيس اجرايي حزب جمعيت اسلامي به شدت از گسترش داعش ابراز نگراني كرده و به همين جهت نيز حاضر نشد تا از استانداري استان بلخ كنار رود. امضاي توافقنامه صلح توسط اشرف غني با حزب اسلامي حكمتيار كه آشكارا از عمليات انتحاري و حتي داعش حمايت مي‌كند، از جمله مواردي است كه موجب بروز اختلافات سياسي بين جريان هاي سياسي و جناح هاي حكومت وحدت ملي شده است.
بصیرت: گفته می شود جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با داعش در افغانستان بهتر است به رابطه عمیق تر با دولت این کشور و تقویت ارتش افغانستان بپردازد. نظر شما در این باره چیست؟داعش و حاميان آن، بيشترين ناامني و جنايت ها را در منطقه به وجود آورده اند و همكاري جمهوری اسلامی ایران با دولت افغانستان و حتي ساير كشورهاي همسايه و ذي‌نفع يك اولويت و ضرورت است. بدون شك نمي‌توان بدون همكاري هاي منطقه اي و گسترش روابط دو سويه تهران ـ كابل، بر مشكلات امنيتي به ويژه داعش فائق آمد. با شكست داعش در سوريه و عراق، انتقال اين گروه تروریستی به افغانستان و سپس انتشار آن به آسياي مركزي، محتمل ترين سناريوي پيش روي آمريكايي ها است.
در هر حال براي مهار و سركوب داعش در افغانستان، بايد «اراده سیاسی و امنیتی» جدی و صادقانه در دولت و نهادهای امنیتی افغانستان علیه داعش شکل گیرد و تا زماني كه دولت افغانستان چنين اراده‌اي نداشته باشد، سركوب داعش نيز مشكل خواهد بود. واقعيت اين است كه امنیت يا ناامني در افغانستان، بر كشورهاي همسايه به ويژه جمهوري اسلامي ايران تاثيرگذار است و نباید تصور کرد كه وجود داعش در افغانستان، ربطي به ناامني در ساير مناطق پيراموني ندارد، به ویژه این كه آمريكايي ها و حاميان داعش به دنبال انتقال ناامنی به مناطق مجاور از جمله آسياي مركزي و ايران می باشند. لذا هرگونه چشم پوشی یا سهل انگاری در قبال تثبیت داعش در افغانستان، برای همه بسیار مخاطره آمیز خواهد بود./
با تشکر از جناب آقای اسماعیل باقری که به سؤالات بصیرت پاسخ دادند.
مصاحبه از: وحید قاسمی
