نشریه اخبار و تحلیل‌ها سه‌شنبه 19 تیر

پایگاه بصیرت

شکست عربستان در مقابل حزب‌الله
انتخابات پارلمانی لبنان برای اولین بار بر اساس قانون تناسبی و پس از 9 سال، در تاریخ 6 می (16 اردیبهشت) برگزار شد که نتیجه آن پیروزی قاطع حزب‌الله و هم‌پیمانان آن بود. طبق قانون اساسی لبنان، نخست‌وزیر باید از بین سنی‌های این کشور انتخاب شده و برای تشکیل دولت معرفی شود؛ از همین‌رو سعد حریری با وجود اینکه شکست‌خورده اصلی انتخابات اخیر به شمار می‌آید و بخشی از کرسی‌های خود را به نفع گروه‌های دیگر از دست داده است، از سوی میشل عون، رئیس‌جمهور لبنان برای تشکیل دولت جدید معرفی شده؛ اما با گذشت حدود دو ماه هنوز توفیقی در این امر نداشته است.
حریری پس از پایان ماه مبارک رمضان به بهانه دیدار با خانواده خود به عربستان سعودی سفر کرد؛ در حالی که کاملاً مشخص است هدف این سفر جلب رضایت سعودی‌ها به منزله حامی اصلی جریان وابسته به حریری (المستقبل) در بحث تشکیل دولت جدید بود. براساس اخبار موجود، وی در این سفر نتوانسته است با شخصیت‌های سعودی ملاقاتی داشته باشد و در مقابل سعودی‌ها از رهبرانی، همچون سمیر جعجع و ولید جنبلاط برای سفر به ریاض دعوت کردند تا درباره آینده روند سیاسی لبنان با آنها گفت‌وگو کنند. به هر حال، این بی‌توجهی عربستان و مشخصاً شخص محمد‌بن‌سلمان، ولی‌عهد سعودی به سعد حریری را باید در این جست‌وجو کرد که ریاض قصد دارد ضمن توافق با گروه‌هایی مانند قوات لبنانیه (سمیر جعجع) آزادی عمل را از سعد حریری بگیرد؛ چرا که به باور عربستان، حریری بیشتر از اینکه نماینده این کشور در لبنان باشد، در حال حاضر به گونه‌ای عمل می‌کند که در نهایت سیاست‌های حزب‌الله و محور مقاومت در لبنان اجرایی ‌شود.
واقعیت این است که پافشاری بن‌سلمان برای سهم‌خواهی بیشتر در لبنان که همزمان در سطح منطقه با اقدامات و سیاست‌هایی مانند نبرد حدیده در یمن و استقبال از طرح موسوم به «معامله قرن» در سرزمین‌های اشغالی دنبال می‌شود، باعث می‌شود ریاض بیش از گذشته جایگاه خود را در لبنان از دست بدهد. مقامات جدید ریاض باید به این درک برسند که چه بخواهند و چه نخواهند، شیوه سعد حریری در لبنان موفق‌تر است و او به این نتیجه رسیده است که برای موفقیت در صحنه سیاسی لبنان باید نظرات محور موسوم به 8 مارس و مشخصاً حزب‌الله را مد نظر داشته باشد.

▼ گزارش روز

سؤال‌برانگیز؟!
«اروپا کنار ایران»، «بسته بقای برجام»، «برجام منتظر تصمیم تهران» و...؛ تیترهایی هستند که پس از ارائه بسته پیشنهادی اروپا برای حفظ برجام بر روی صفحه اول روزنامه‌های اصلاح‌طلب نشست؛ تیترهایی درست شبیه آنچه در روزهای مذاکرات برای نگارش برجام و رسیدن به توافق هسته‌ای بر صفحه اول این روزنامه‌ها به چاپ می‌رسید! تیترهایی شبیه «امضای کری تضمین است»، «پیروزی بدون جنگ»، «فروپاشی تحریم‌ها»، «صبح بدون تحریم» و... که هیچ یک با واقعیت سنخیتی نداشتند! و در عمل خلاف تک تک آن تیترها به اثبات رسیده است و نتیجه آن نیز در برابر ما قرار دارد. آن بار بزک برجام و ایالات متحده و این بار بزک بسته پیشنهادی اروپا! آن هم در حالی که نه تنها بیشتر کارشناسان سیاسی و کارشناسان روابط بین‌الملل نسبت به توانایی اروپا برای ایستادن در برابر آمریکا تردید دارند، بلکه حسن روحانی، رئیس‌جمهور کشورمان نیز در تماسی تلفنی با آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان و گفت‌وگو درباره آینده برجام، بسته پیشنهادی اروپا را مأیوس‌کننده خوانده است؛ جمله‌ای که به تیتر بیشتر رسانه‌های منتقد نسبت به اعتماد به اروپایی‌ها تبدیل شد.
روزنامه‌های اصلاح‌طلب در حالی به دنبال بزرگ‌نمایی از اقدامات اروپا در حمایت از برجام و حفظ آن هستند که وزیر امور خارجه کشورمان، محمدجواد ظریف نیز بسته پیشنهادی اروپایی‌ها را اگر چه قابل بررسی دانسته، اما فاقد تضمین‌ها و راهکارهای عملی برای حفظ برجام و تأمین منافع جمهوری اسلامی ایران خوانده است! موضوعی که این پرسش را به ذهن متبادر می‌کند که چه موضوعی یک جریان سیاسی و رسانه‌های آن را مجاب کرده است که برخلاف مصالح و منافع ملی از بسته پیشنهادی که خواسته‌های کشورمان را تأمین نمی‌کند، حمایت کنند(!) حمایت از اقدامات ناقص و بدون پشتوانه و ضمانت اروپایی‌ها در قبال ایران سؤال‌برانگیز و نگران‌کننده است!

از ترس ایران خوابم نمی‌برد
«اتزیون» از سیاستمداران صهیونیست درباره احتمال وقوع درگیری نظامی میان تل‌آویو و تهران گفت: «بین سال‌های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۳ که بحث احتمال درگیری نظامی میان تل‌آویو و تهران مطرح شده بود، من خیلی روی این موضوع کار کردم. چه زمانی که در شورای امنیت ملی بودم و چه زمانی که در وزارت خارجه بودم. چیزهایی هست که نمی‌توانم در موردشان صحبت کنم، اما اگر همسرم اینجا بود، به شما می‌گفت من چه شب‌های زیادی بی‌خوابی کشیدم. نه به این خاطر که داشتم در دفترم کار می‌کردم، بلکه به خاطر حجم نگرانی‌هایی که داشتم. جنگ با ایران، چیزی است که حتی نمی‌خواهم تصورش را بکنم.»

ردّ پای سعودی‌ها در بازار ارز و سکه
جواد کریمی‌قدوسی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: در دو ماه گذشته سه میلیون و 500 هزار سکه از کشور جمع‌آوری و به سلیمانیه عراق ارسال شده است. وی با بیان اینکه سعودی‌ها برای جنگ اقتصادی علیه ایران در سلیمانیه عراق قرارگاه زدند، افزود: سعودی‌ها 13 نفر را مأمور کردند تا هر چه سکه و دلار در بازار تهران بوده، حتی 20 درصد بالاتر از قیمت هم خریداری کنند. کریمی‌قدوسی با اشاره به اینکه سپاه سه نفر از این افراد را دستگیر کرد، اظهار داشت: مردم از مسئولان می‌خواهند این افراد محاکمه و مجازات شوند.

▼ اخبار
1ـ آمریکا مانع انتقال پول نقد از آلمان به ایران است
پایگاه اینترنتی «واشنگتن‌فری‌بیکن» در گزارشی نوشت، مقامات دولت ترامپ در تلاشند تا مانع آن شوند که ایران 300 میلیون یورو از دارایی خود در بانک‌های آلمان را به تهران منتقل کند. نشریه «بیلد» آلمان در مطلبی ادعا کرده است: دولت ایران نگران آغاز تحریم‌های مجدد آمریکا علیه تهران است و می‌خواهد پیش از آن، 300 میلیون یورو پول نقد را از بانک تجاری ایران در هامبورگ که دست بانک مرکزی آلمان است، وارد کند. بانک تجاری ایران‌ـ اروپا در هامبورگ از اعتبار مالی بالایی برخوردار است که متعلق به دولت ایران است و مسئولیت آن به دست بانک مرکزی آلمان است. «ریچارد گرنل» سفیر آمریکا در آلمان به واشنگتن‌فری‌بیکن گفت، وی و دیگر مقامات ارشد دولت ترامپ در حال فشار به دولت آلمان برای مانع شدن از انتقال چندین میلیون یورو پول نقد به ایران هستند. گرنل افزود: ما در حال تشویق دولت آلمان در عالی‌ترین سطوح هستیم تا مداخله کرده و انتقال پول نقد را متوقف کند.

2ـ دستگیری سرشبکه‌های رسانه‌های معاند خارجی
سرشبکه‌های رسانه‌های معاند خارجی با تلاش و همت پاسداران گمنام سازمان اطلاعات سپاه در سیستان‌وبلوچستان دستگیر شدند. سازمان اطلاعات سپاه استان سیستان‌و‌بلوچستان اعلام کرد: برخی کانال‌های معاند و معارض نظام با جذب و آموزش تعدادی از جوانان ناآگاه، اقدام به نشر اکاذیب و مطالب وحدت‌ستیز در فضای مجازی کرده و از این طریق موجبات بر هم زدن نظم عمومی را فراهم کرده بودند. سازمان اطلاعات سپاه سیستا‌ن‌وبلوچستان در راستای حفظ امنیت جامعه و استحکام وحدت پایدار در استان، پیگیری جدی موضوع را در دستور کار قرار داد و موفق شد اعضای اصلی این تیم‌های خرابکار را در جریان اغتشاشات اخیر پیش آمده در استان شناسایی و دستگیر کند. بر پایه این گزارش، اعضای این تیم‌ها در چندین شهرستان استان شناسایی و به صورت زنجیره‌ای و طی عملیات‌های گوناگون دستگیر شدند که به زودی جزئیات این دستگیری‌ها منتشر خواهد شد.

3ـ تحریم‌های یکجانبه علیه ایران را نمی‌پذیریم
«هوا چانیینگ» سخنگوی وزارت خارجه چین در نشست خبری خود در پاسخ به پرسش یک خبرنگار درباره مواضع چین در نشست اخیر کمیسیون مشترک برجام در وین گفت: «حفظ برجام و اجرای آن، کماکان وظیفه‌ای دشوار است. چین به تلاش‌های خود برای حفظ نتایج چندجانبه‌گرایی ادامه خواهد داد.» سخنگوی دستگاه دیپلماسی چین در ادامه تأکید کرد: «چین به هیچ وجه تحریم‌های یکجانبه را که طبق قوانین بین‌المللی بی‌اساس هستند، نخواهد پذیرفت و قاطعانه از حقوق و منافع قانونی خود دفاع خواهد کرد.» خبرگزاری شینهوا چین پیشتر گزارش داده بود رعایت مقررات بین‌المللی، تداوم اجرای برجام، دفاع از ثبات خاورمیانه، لغو تحریم‌های یکجانبه و ادامه گفت‌وگوها پیشنهادهایی بوده‌اند که «وانگ یی»، عضو شورای دولتی چین و وزیر خارجه این کشور در نشست وین مطرح کرده است.

4ـ هسته‌ای بهانه است
«ویلیام انگدال» استاد دانشگاه و اقتصاددان آمریکایی در مطلبی تحت عنوان «جدیدترین افسانه‌ها، دروغ‌ها و جنگ‌های نفتی واشنگتن» در مجله اینترنتی «نیو ایسترن آوت‌لوک» نوشته است: «نکته واضح درباره خروج یکجانبه دولت ترامپ از توافق هسته‌ای با ایران وجود دارد؛ این توافق قرار بود ایران را از تحریم‌های اقتصادی غرب رها و راه را برای ورود میلیاردها دلار سرمایه خارجی‌ به این کشور باز کند که بیش از همه در صنعت نفت و گاز این کشور مصرف می‌شد. بنابراین واقعیت این است که خروج ترامپ از برجام، هیچ ارتباطی با طرح‌های هسته‌ای ایران، به خودی خود نداشت. این تصمیم ترامپ مستقیماً با هدف پیدا کردن بهانه‌ای برای اِعمال مجدد تحریم‌های اقتصادی علیه فروش نفت ایران و توسعه بخش نفت و گاز این کشور اتخاذ شده است.»

▼ اخبار کوتاه
◄ حجت‌الاسلام موسی غضنفرآبادی، رئیس کل محاکم انقلاب تهران با تأیید خبر ارسال پرونده رحیم مشایی به دادگاه انقلاب درباره زمان رسیدگی به این پرونده گفت: براساس قانون مجازات اسلامی قاضی برای تعیین وقت رسیدگی به پرونده یک ماه فرصت دارد. این در حالی است که در برخی از محافل خبری گفته شده بود قرار است دادگاه در روزهای 23 یا 24 تیر ماه برگزار شود. نکته دیگر درباره رسیدگی به پرونده مشایی، قاضی دادگاه رسیدگی‌کننده است که احتمال دارد یکی از دو نفر «صلواتی» یا «مقایسه» قضاوت این پرونده را عهده‌دار باشد.
◄ وزارت خزانه‌داری آمریکا «شرکت گردشگری و مسافرتی ماهان» را که دفتر آن در کوالالامپور مالزی قرار دارد، تحریم و اعلام کرد: پیروی از تحریم‌های ثانویه برای اتباع آمریکا و کسانی که خواهان ادامه تعامل اقتصادی با آمریکایی‌ها هستند، الزامی است. وزارت خزانه‌داری پس از این اقدام، بیانیه‌ای صادر کرد و گفت: «شرکت مزبور، از آنجا که به عنوان عامل فروش هواپیمایی ماهان کار می‌کرده، تحریم شده است.» گفتنی است، ماهان در پاییز سال 1390 وارد فهرست تحریم‌های ثانویه شده بود.
◄ مدیرعامل شرکت پتروشیمی کویت در حاشیه یک اجلاس در پکن گفت: از زمان خروج آمریکا از توافق هسته‌ای و بازگشت تحریم‌های نفتی علیه ایران، پالایشگاه‌های مشتری نفت ایران به سمت دیگر تولیدکنندگان نفت رفته‌اند. وی گفت: کویت تولید نفت خود را ۸۵ هزار بشکه در روز افزایش داده که این افزایش در قالب توافق ماه گذشته اعضای اوپک برای بالا بردن تولید نفت انجام شده است.
◄ خبرگزاری «رویترز» به نقل از تحلیلگران و کارشناسان گزارش داد، عربستان روی کاغذ می‌تواند خلأ نفت ایران را جبران کند؛ اما این مسئله در عمل دشوار است و سبب تنگنای نفتی خواهد شد. این روند ممکن است بازارهای جهانی را در تنگنای شدیدی قرار دهد که از زمان بحران نفتی 1973 و 1979 تا امروز سابقه نداشته است و نتیجه آن فشار زیاد بر روی قیمت‌ها است.
◄ محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت به خبر استعفای اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور واکنش نشان داد و در توئیتی نوشت: حضور دکتر جهانگیری در کابینه نقطه قوت دولت دکتر روحانی است؛ همواره شاهد مواضع منطقی و امیدآفرین از ایشان بوده‌ام.
◄ صدراعظم آلمان بار دیگر بر پایبندی کشورش به توافق برجام با ایران تأکید کرد؛ ولی اعلام کرد شرکت‌هایی که قصد ادامه همکاری با ایران را پس از تحریم‌های آمریکا دارند، باید خطرپذیری این کار را خودشان تقبل کنند!