حرف روز/ استيضاح هدفمند

پایگاه بصیرت / مهدی سعیدی

یادداشت: وضعيت نابسامان اقتصادي مجلس را به واکنش واداشته و نمايندگان مردم را به پرسشگري از دولت سوق داده است. اوج اين پرسشگري را مي‌توان در ماجراي سؤال از رئیس‌جمهور مشاهده کرد که در نهايت به توضيحات وي به پنج سؤال انجاميد که نمايندگان تنها از يک پاسخ ارائه شده قانع شدند! اين روند در قالب استيضاح دو وزير کار و وزير اقتصاد دنبال شد که نهايت آن نيز برکناري هر دو وزير بود.

اخبار شنيده شده از بهارستان حکايت از آن دارد که استيضاح سه وزير ديگر (صنعت و معدن و تجارت، راه و شهرسازي و ورزش و جوانان) نيز در حال آماده‌سازي است و به زودي هيئت‌رئيسه اعلام وصول کرده و کار به صحن علني مجلس کشيده خواهد شد. در اين بين، اين سؤال مطرح است که آيا اين روند که به استيضاح‌هاي زنجیره‌ای شباهت يافته، می‌تواند در حل مشکلات کشور مؤثر باشد؟
موافقان اين روند معتقدند، نمايندگان ملت طبق وظيفه قانوني خود بايد در جهت تحقق مطالبات و خواسته‌هاي مردم اقدامات لازم را انجام دهند؛ از اين‌ رو آنچه اين روزها در مجلس نسبت به رويکرد دولت صورت مي‌گيرد، عين خواسته مردم است و نمايندگان به طور قطعی نمي‌توانند در برابر مشکلات و سوء مديريت‌هايي که وجود دارد، سکوت کنند و بی‌تفاوت از کنار عملکرد دولتمردان بگذرند. استيضاح مي‌تواند زنگ خطري براي وزراي دولت بوده که با جديت و همت بيشتري براي حل مشکلات کشور در وضعیت دشوار امروز تلاش کنند.
اما مخالفان معتقدند، استيضاح‌هاي زنجيره‌اي و پرتعداد نه تنها موجب ارتقای کارآمدي دولت نمي‌شود، بلکه نتيجه عکس داده و انسجام دولت را از بين برده و افسار کار را از دست ايشان خارج خواهد کرد. از طرفي اين تصور در افکار عمومي شکل خواهد گرفت که مجلس با استيضاح وزرا در حال انجام يک کار نمايشي است و در نگاهي بدبينانه‌تر اين اقدام را در سطح اقدامي جناحي‌ـ سياسي تقليل خواهند داد.
واقعیت آن است که تعداد و کثرت استيضاح نمي‌تواند مؤلفه‌ای براي عملکرد مجلس به حساب آيد؛ بلکه استيضاحي اثرگذار است که هدفمند بوده و با بررسي دقيق و نظرات کارشناسانه، شامل وزرايي شود که به دليل ناکارآمدي دوام‌شان به عاملي براي ايجاد مشکلات بدل شده است. هوشمندی مجلس در این زمینه می‌تواند اعتماد مردم به نمایندگان‌شان را ارتقا بخشد.