بندر الحدیده ویتنام ائتلاف سعودی می شود؟

عربستان و امارات از 23 خرداد ماه 96 عملیات نظامی علیه الحدیده در ساحل غربی یمن را آغاز کردند. در این عملیات، نیروهای مزدور سودان، نیروهای مستشاری امارات، نیروهای طارق صالح (تحت حمایت امارات) و جنگنده های عربستان، همگی در یک جبهه علیه انصارالله و متحدین حمله کردند. این عملیات موسوم به پیروزی طلایی( النصر الذهبی) است. اما در 4 ماه نخست حمله اتئلاف سعودی موفق به پیشروی در این منطقه نشد و به همین دلیل عملیات الحدیده به نوعی متوقف شد. اما پس از اظهارات مقامات آمریکایی مبنی بر لزوم توقف جنگ و برقراری آتش بس در یمن طی 30 روز، امارات و عربستان از 10 آبان ماه موج جدید حملات به الحدیده را آغاز کرده اند. در واقع به نوعی می توان اظهارات وزیر دفاع و وزیر خارجه آمریکا در مورد توقف جنگ یمن را چراغ سبز به ائتلاف سعودی برای شروع حمله دانست. اما چرا موج جدید حملات به الحدیده آغاز شده است؟

اهمیت الحدیده

بندر الحدیده که به عروس دریای سرخ معروف است، در ۲۲۶ کیلومتری شهر صنعا پایتخت یمن قرار دارد. این شهر، دومین بندر تجاری بزرگ یمن بعد از بندر عدن است و به دلیل داشتن امکانات صادرات و واردات و نزدیکی به معابر بین‌المللی حمل‌ونقل کالا از اهمیت زیادی برخوردار هست. بندر الحدیده، هم‌اکنون، با اشغال بندر عدن توسط ائتلاف عربی به بندر اساسی برای واردات کالا توسط دولت یمن تبدیل‌شده است. البته، اگر ائتلاف عربی اجازه پهلوگیری کشتی‌های تجاری را در این بندر بدهد که این مسئله کمتر اتفاق می‌افتد. بندر الحدیده، دومین بندر پس از عدن، موقعیتی استراتژیک به دلیل نزدیکی به خطوط حمل‌ونقل بین‌المللی دارد. این بندر شریان اصلی حیات بیش از 8 میلیون یمنی در استان‌های الحدیده، تعز، صعده و صنعا است. الحدیده هشت اسکله دارد که طول مجموع آن‌ها ١٤٦١ متر است. علاوه بر این، دو اسکله دیگر به طول ٢٥٠ متر که برای تخلیه تانکرهای نفت اختصاص داده‌شده است، در این بندر وجود دارد. ائتلاف عربی استان الحدیده را به دلیل مجاورت با دریای سرخ، معبری برای ورود سلاح و تجهیزات نظامی از خارج از یمن به این کشور می‌داند. به همین دلیل، جنگنده‌ها و ناوچه‌های کشورهای عربی حملات زیادی را بر ضد استان الحدیده انجام داده‌اند. در دریای سرخ و در مقابل سواحل استان الحدیده بیش از ۴۰ جزیره وجود دارد. مهم‌ترین این جزایر، جزیره کمران است که مردم در آن زندگی می‌کنند. در برخی از این جزایر همچون جزیره کمران پایگاه نظامی هم وجود دارد. کنترل بیشتر جزایر استان الحدیده که برای اشراف بر دریای سرخ اهمیت دارد، همچون جزیره کمران در اختیار نیروهای ارتش و حرکت انصار الله است، اما کنترل تعدادی دیگر از جزایر همچون جزیره حنیش کبرا در اختیار نیروهای ائتلاف عربی است. درمجموع بیش از 70 درصد واردات مواد غذایی یمن از طریق بندر الحدیده انجام می‌گیرد و این بندر به شاهرگ حیاتی یمن تبدیل‌شده است.

دلایل شروع موج جدید حملات به الحدیده

-مهلت یک ماهه آمریکا به ائتلاف سعودی: وزیر خارجه آمریکا اخیرا از ائتلاف سعودی خواست تا حملات هوایی خود را به تمامی مناطق مسکونی در یمن متوقف کند و در عین حال بر آغاز مذاکرات در ماه آینده میلادی بین طرف‌های تاکید کرد. ماتیس وزیر دفاع آمریکا نیز با سخنانی نزدیک به گفته های پمپئو، از طرف های درگیر در جنگ یمن خواست طی 30 روز آینده پای میز مذاکره بنشینند. وی همچنین تاکید کرد، جنگ باید متوقف شود و توافق جای آن را بگیرد. در واقع به نظر می رسد که امریکا یک مهلت یک ماه به ائتلاف سعودی برای حمله به الحدیده داده است تا این ائتلاف بتواند موج جدید حملات خود را به این منطقه تشدید کند. در همین راستا آمریکا اعلام کرده که سوخت رسانی به جنگنده های سعودی در یمن را متوقف خواهد کرد. در واقع آمریکا از یک سو با دادن یک دوره زمانی یک ماه به عربستان اعلام کرده که می تواند در این یمک ماه به الحدیده حمله کند و از سوی دیگر با قطع سوخت رسانی به جنگنده های ائتلاف سعودی به نویع خواسته است تا خود را از انتقادهای جهانی بهدلیل حجم شدید حملات به الحدیده دور نگه دارد. بنابراین یکی از دلایل مهم موج جدید حملات چراغ سبز امریکا بوده است.

-تلاش برای کسب پیروزی حداقلی: عربستان در 42 ماه گذشته نتوانسته است به یک پیروزی حداقلی و دستاورد مناسب دست پیدا کند. این مسئله باعث شده است تا ریاض از هرگونه مذاکره سیاسی طفر برود چرا که مذاکره در شرایطی که عربستان ابازاری برای چانه زنی در اختیار ندارد به معنای شکست برای ریاض خواهد بود. به همین دلیل عربستان در تلاش است تا در هفته های پیش رو بتواند بر مناطقی از الحدیده مسلط شود تا بتواند در مذاکرات سیاسی آینده از این نقطه مثبت برای چانه زنید ر جهت اهداف سیاسی استفاده کند.

- ایجاد نارضایتی عمومی: از سوی دیگر ائتلاف سعودی بر تصور می کند در صورت حمله به الحدیده و اشغال این شهر، موج مهاجرت از این منطقه به سمت استان‌های شمالی و مراکز تحت تسلط انصار الله بیشتر شده و درنتیجه جمعیت زیادی در این استان‌های ساکن خواهند بود. با توجه به قطع راه ارتباطی انصار الله با جهان خارج این مسئله می‌تواند منجر به یک نارضایتی عمومی شده و زمینه برای قیام داخلی علیه انصار الله فراهم خواهد شد.

آینده نبرد الحدیده

موج جدید حملات به الحدیده شروع شده است. هر چند ائتلاف سعودی از سمت شرق و جنوب شرق الحدیده پیشروی هایی داشته است اما به نوعی مشکلات اصلی ائتلاف سعودی پشتِ دروازه های الحدیده است. چرا که انصارالله توانسته است با سنگر بندی ورودی های شهر و کار گذاشتن تله های انفجاری و استقرار تک تیراندازها عملا مانع از هرگونه پیشروی ائتلاف سعودی شود. بنابراین سختی نبرد الحدیده برای ائتلاف سعودی شروع شده است. نیروهای انصارالله متخصص در جنگ های نامتقارن هستند و حتی در دهه 60 میلادی ارتش قدرتمند مصر در زمان جمال عبدالناصر در شمال یمن در برابر نیروهای حوثی شکست سختی متحمل شد به نوعی که این نبرد به ویتنام مصر معروف شد. بررسی کارنامه ائتلاف سعودی در 12 روز اول نبرد الحدیده نیز به خوبی تاییدی بر این گزاره است که انصارالله دست برتر را دارد. «یحیی سریع» سخنگوی ارتش یمن و انصارالله درباره خسارت‌های وارده به شبه‌نظامیان در 12 روز اول نبرد اعلام کرد:« ظرف ۱۲ روز اول نبرد، بیش از ۸۶۷ نفر از مزدوران در جبهه‌های مختلف یمن کشته و بیش از ۲۱۵۰ مزدور دیگر زخمی شدند». سخنگوی ارتش یمن گفت که فقط ۱۲۲۴ مزدور ائتلاف متجاوز از جمله ۲۰ فرمانده و ۳۳ مزدور سودانی در جبهه ساحل غربی کشته و زخمی شدند. یحیی سریع در خصوص خسارت‌های تجهیزاتی شبه‌نظامیان گفت که در ۱۲ روز گذشته، ۱۲۷ خودروی زرهی، ۱۸۴ خودروی نظامی و ۷ بولدوزر نظامی آنها منهدم شد. وی درباره آینده جنگ‌های الحدیده گفت که نیروهای ارتش یمن و انصارالله از تاکتیک‌های نظامی و امکانات زیاد و توان بالایی برای شکست متجاوزان برخوردارند.

پایگاه یمنی النجم الثاقب یمن نیز اعلام کرد:« اطلاعات مستند مربوط به واقعیت جبهه‌های جنگ یمن نشان می‌دهد متجاوزان سعودی-اماراتی و مزدورانشان در محاصره نیروهای ارتش و کمیته‌های مردمی گرفتار آمده و پایان جنگ بسیار نزدیک است.» پایگاه یمنی «النجم الثاقب» در گزارشی با عنوان «آخرین‌های نفس‌های تجاوز علیه یمن»نوشت:« دشمن سعودی و اماراتی به همراه مزدورانشان در نبردهای اخیر الحدیده متحمل تلفات شدید جانی و تجهیزاتی شدند تا درس بسیار سخت و فراموش ناشدنی بگیرند که چند نسل آتی از آن سخن خواهند گفت؛ این جنگی بود که خودشان انتخاب کردند و برای آن، مزدورانی از ملیت‌های مختلف را به خدمت گرفتند.» الحدیده به رغم اینکه یک منطقه ساحلی، غیرکوهستانی و زمینی مسطح است اما آمار تلفات دشمن تقریبا از تلفاتش در هر جبهه دیگری از جبهه‌های این نبرد تمام عیار بالاتر رفته است. در واقع به نظر می رسد که جنگ الحدیده را شاید بتوان مهمترین نبرد برای دو طرف دانست چرا که اهمیت الحدیده برای انصارالله باعث خواهد شد که به هیچ عنوان از این منطقه عقب نشینی نکند. علاوه بر این حتی در صورت شکست انصارالله در الحدیده پایگاه اصلی انقلابیون شهر صنعا پایتخت یمن است که ائتلاف سعودی در 42 ماه گذشته تلاش زیادی برای اشغال آن کرده که ناکام مانده است. به همین دلیل الحدیده هرچند مهمترین نبرد 42 ماه گذشته برای انصارالله یمن به شمار می رود اما سرنوشت ساز ترین نبرد نخواهد بود. بررسی جغرافیای الحدیده در کنار مهارت های انقلابیون این گزاره را مطرح می کند که ائتلاف سعودی به زودی از جنگ الحدیده خسته شده و سرنوشت این نبرد نیز همانند دیگر جبهه ها شده و جنگ عملا حالت فرسایشی به خود خواهد گرفت.