رمضان كمر رژيم شاه را شكست
در تقويم انقلاب اسلامي، ماه مبارك رمضان سال 1357 در سرعت بخشيدن به انقلاب اسلامي جايگاه ويژه‌اي دارد و به عبارت ديگر نقطه تمركز و حلقه وصل سلسله حوادث را رقم زده است. اين ماه مبارك استعدادهاي فراواني را براي مبارزه با رژيم شاه نشان داد. اين ظرف زماني فرصتي بسيار عالي براي مبارزان مؤمن فراهم كرد. 
اسناد نشان مي‌دهد كه اهل منبر و موعظه با ايراد سخنراني‌هاي پرشور و انقلابي، دستگاه‌هاي اطلاعاتي و امنيتي رژيم شاه را دچار حيرت كرده بود. هر شب از بلندگوهاي مساجد فرياد اعتراض سخنران‌ها و شعارهاي مردم پخش مي‌شد و نيروهاي امنيتي از مهار و كنترل آنها عاجز مانده بودند. در اين ايام اتفاقي وحشتناك رخ داد و آن خبر آتش‌سوزي سينما ركس آبادان بود كه رژيم سعي داشت آن را به نيروهاي مذهبي مبارز نسبت دهد. در اين واقعه، 370 نفر در آتش سوختند و رژيم در دفاع از خود در موضع انفعال قرار گرفت؛ اما سوژه‌اي تند و تيز در اختيار مردم و سخنرانان و انقلابيون قرار گفت، رژيم شاه متهم به اين فاجعه باقي ماند و روحيه مبارزه با ظلم و ستم اين رژيم شدت بيشتري گرفت. حتي بسياري از روحانيون و سخنراناني كه پيش از اين دستگير و تبعيد شده بودند با شجاعت تمام در مساجد اقدام به افشاگري مي‌كردند و پس از بيشتر سخنراني‌ها، مردم با شعارهاي انقلابي و مبارزاتي در خيابان‌ها راهپيمايي مي‌كردند كه در مواردي با نيروهاي امنيتي درگير مي‌شدند و تا نيمه‌هاي شب زد و خوردها ادامه داشت.در همين ماه مبارك، نخست‌وزير وقت، جمشيد آموزگار استعفا كرد و روند مبارزه شتاب بيشتري به خود گرفت و رژيم شاه عنصر كهنه‌كار و فريب‌كار ديگري به نام جعفر شريف‌امامي را براي نخست‌وزيري معرفي كرد كه مصادف با شب ضربت خوردن حضرت علي(ع) و شهادت اولين امام شيعيان بود. او با ترفندي كه داشت دولت خود را به پس از اين مراسم موكول و سياست دولت خود را آشتي ملي اعلام كرد و با نيرنگي كه در مهار انقلاب داشت، تاريخ شاهنشاهي را به هجري تبديل كرد. همچنين تعدادي از افراد مشهور به فساد را دستگير و زنداني كرد. برخي قمارخانه‌ها را نيز بست، نوعي آزادي مطبوعات ايجاد كرد و عكس امام خميني(ره) را در روز هفتم شهريور 1357 در صفحه اول روزنامه اطلاعات درج كرد؛ اما مواضع امام(ره) و روشنگري‌هاي او و روحانيت تابع رهنمودهاي او ترفندهاي دولت شريف‌امامي را افشا و از هر گونه سستي از فعاليت‌هاي انقلابي پيشگيري مي‌كرد. در بين اين مساجد، مسجد قبا با محوريت شهيد مفتح و شهيد باهنر نقش ويژه‌اي ايفا كردند كه برگزاري نماز عيد فطر در سيزدهم شهريور در تپه‌هاي قيطريه بود. پس از برگزاري نماز، دكتر مفتح طي سخناني اعلام كرد. «16 شهريور روز پنجشنبه را تعطيل عمومي اعلام مي‌كنيم براي راهپيمايي.» اين پيشنهاد به سرعت در جامعه پيچيد. در مقابل پرويز ثابتي از مقامات ساواك شايعه كشتار مردم را اعلام كرد؛ اما در همان روز عيد فطر بعد از نماز، راهپيمايي با شكوه و بي‌نظيري انجام شد و جمعيت 600 هزار نفري در جاده قديم شميران (دكتر شريعتي فعلي) اقدام به راهپيمايي حماسي كردند و در ادامه، 16 و 17 شهريور به بركت ماه مبارك رمضان كمر رژيم شاه را شكستند.
*كارشناس تاريخ
