صبح صادق >>  نگاه >> یادداشت مخاطبین
تاریخ انتشار : ۰۶ مرداد ۱۳۹۸ - ۱۳:۱۸  ، 
کد خبر : ۳۱۶۲۷۰

صادرات‭ ‬غیرنفتی‭ ‬و‭ ‬فرصت‭ ‬تحریم‌ها

پایگاه بصیرت / ‬‭ ‬روح‌الله‭ ‬صنعتکار‭
در‭ ‬حال‭ ‬حاضر، ‭ ‬اقتصاد‭ ‬کشورمان‭ ‬در‭ ‬حوزه‭ ‬صادرات‭ ‬غیرنفتی‭ ‬در‭ ‬یک‭ ‬پیچ‭ ‬تاریخی‭ ‬قرار‭ ‬دارد‭ ‬و‭ ‬این‭ ‬امر‭ ‬می‌تواند‭ ‬در‭ ‬مسائل‭ ‬کلان‭ ‬اقتصادی‭ ‬و‭ ‬حتی‭ ‬سیاسی‭ ‬تأثیر‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬بگذارد؛ ‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬رو‭ ‬اقدامات‭ ‬تشویق‌گونه‭ ‬و‭ ‬حمایت‌های‭ ‬مشروط‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬زمینه‭ ‬می‌تواند‭ ‬بر‭ ‬افزایش‭ ‬سرعت‭ ‬و‭ ‬کیفیت‭ ‬این‭ ‬امر‭ ‬تأثیر‭ ‬بگذارد‭. ‬از‭ ‬سویی‭ ‬مشکل‭ ‬بزرگی‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬کشورهای‭ ‬در‭ ‬حال‭ ‬توسعه‭ ‬یا‭ ‬جهان‭ ‬سوم‭ ‬وجود‭ ‬دارد، ‭ ‬صادرات‭ ‬تک‌محصولی‭ ‬آنهاست‭ ‬که‭ ‬با‭ ‬توجه‭ ‬به‭ ‬اختلافات‌شان‭ ‬با‭ ‬هر‭ ‬یک‭ ‬از‭ ‬اقتصادهای‭ ‬قدرتمند‭ ‬جهان‭ ‬می‌توانند‭ ‬ضربات‭ ‬سنگین‭ ‬اقتصادی‭ ‬را‭ ‬متحمل‭ ‬شوند‭ ‬که‭ ‬این‭ ‬امر‭ ‬نیز‭ ‬ممکن‭ ‬است‭ ‬در‭ ‬اوضاع‭ ‬اقتصادی‭ ‬و‭ ‬سیاسی‭ ‬آن‭ ‬کشور‭ ‬هزینه‌های‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬داشته‭ ‬باشد‭. ‬
باید‭ ‬بدانیم‭ ‬یکی‭ ‬از‭ ‬ارکان‭ ‬مهم‭ ‬سیاست‌های‭ ‬ابلاغی‭ ‬اقتصاد‭ ‬مقاومتی‭ ‬از‭ ‬سوی‭ ‬رهبر‌‭ ‬معظم‭ ‬انقلاب‭ ‬که‭ ‬توجه‭ ‬ویژه‌ای‭ ‬به‭ ‬آن‭ ‬شده، ‭ ‬صادرات‭ ‬بوده‭ ‬و‭ ‬از‭ ‬آنجا‭ ‬که‭ ‬اقتصاد‭ ‬ایران‭ ‬به‭ ‬درآمدهای‭ ‬نفتی‭ ‬وابسته‭ ‬‌است، ‭ ‬کاهش‭ ‬این‭ ‬درآمد‌ها‭ ‬می‌تواند‭ ‬به‭ ‬اقتصاد‭ ‬کشور‭ ‬ضربه‭ ‬وارد‭ ‬کند‭. ‬به‭ ‬همین‭ ‬دلیل، ‭ ‬توسعه‭ ‬صادرات‭ ‬غیرنفتی‭ ‬اهمیت‭ ‬بالایی‭ ‬در‭ ‬روند‭ ‬رشد‭ ‬و‭ ‬توسعه‭ ‬‌اقتصادی‭ ‬کشورمان‭ ‬دارد‭. ‬
نگاهی‭ ‬به‭ ‬تجربیات‭ ‬گذشته‭ ‬نشان‭ ‬می‌دهد‭ ‬اقتصاد‭ ‬وقتی‭ ‬رونق‭ ‬می‌گیرد‭ ‬که‭ ‬تولید‭ ‬بر‭ ‬صادرات‭ ‬متکی‭ ‬باشد‭. ‬از‭ ‬سوی‭ ‬دیگر، ‭ ‬برون‌نگری‭ ‬همراه‭ ‬با‭ ‬درون‌زایی‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬سیاست‌های‭ ‬ابلاغی‭ ‬اقتصاد‭ ‬مقاومتی‭ ‬بر‭ ‬آن‭ ‬تأکید‭ ‬شده، ‭ ‬نشانه‭ ‬دیگری‭ ‬از‭ ‬لزوم‭ ‬توجه‭ ‬به‭ ‬صادرات‭ ‬در‭ ‬اقتصاد‭ ‬است‭. ‬صادرات‭ ‬غیرنفتی‭ ‬به‌‭ ‬ویژه‭ ‬کالاهای‭ ‬صنعتی‭ ‬جزء‭ ‬اولویت‌های‭ ‬رشد‭ ‬و‭ ‬توسعه‭ ‬ایران‭ ‬و‭ ‬البته‭ ‬هر‭ ‬کشور‭ ‬دیگری‭ ‬محسوب‭ ‬می‌شود‭. ‬هر‭ ‬چه‭ ‬بتوان‭ ‬از‭ ‬خام‌فروشی‭ ‬فاصله‭ ‬گرفت‭ ‬و‭ ‬عرضه‭ ‬تولیدات‭ ‬صنعتی‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬بازارهای‭ ‬بین‌المللی‭ ‬افزایش‭ ‬داد، ‭ ‬می‌توان‭ ‬امیدوار‭ ‬بود‭ ‬که‭ ‬اقتصاد‭ ‬بیش‭ ‬از‭ ‬پیش‭ ‬در‭ ‬مسیر‭ ‬توسعه‭ ‬حرکت‭ ‬می‌کند‭. ‬
صادرات‭ ‬غیرنفتی‭ ‬به‭ ‬ویژه‭ ‬کالاهای‭ ‬صنعتی‭ ‬ضمن‭ ‬ایجاد‭ ‬ارزش‌افزوده‭ ‬بالا، ‭ ‬وضعیت‭ ‬اشتغال‭ ‬در‭ ‬جامعه‭ ‬جوان‭ ‬ایران‭ ‬را‭ ‬بهبود‭ ‬‌بخشیده‭ ‬و‭ ‬افزون‭ ‬بر‭ ‬کاهش‭ ‬بیکاری‭ ‬و‭ ‬افزایش‭ ‬تولید‭ ‬مکفی‭ ‬و‭ ‬صادرات‌محور، ‭ ‬سبب‭ ‬کسب‭ ‬درآمدهای‭ ‬ارزی‭ ‬برای‭ ‬تأمین‭ ‬نیازهای‭ ‬وارداتی‭ ‬و‭ ‬پشتوانه‌ای‭ ‬برای‭ ‬تقویت‭ ‬پول‭ ‬ملی‭ ‬در‭ ‬کشور‭ ‬می‌شود‭. ‬
اهمیت‭ ‬صادرات‭ ‬غیر نفتی‭ ‬و‭ ‬نقش‭ ‬آن‭ ‬در‭ ‬رشد‭ ‬و‭ ‬توسعه‭ ‬اقتصادی‭ ‬کشورها‭ ‬همواره‭ ‬به‭ ‬مثابه‭ ‬یکی‭ ‬از‭ ‬موضوعات‭ ‬مهم‭ ‬بررسی‭ ‬می‌شود‭. ‬از‭ ‬سویی، ‭ ‬شناخت‭ ‬و‭ ‬میزان‭ ‬تأثیرگذاری‭ ‬عوامل‭ ‬مؤثر‭ ‬بر‭ ‬صادرات‭ ‬غیرنفتی‭ ‬می‌تواند‭ ‬به‭ ‬رشد‭ ‬صادرات‭ ‬کمک‭ ‬کند‭. ‬نتایج‭ ‬نشان‭ ‬می‌دهد، ‭ ‬درآمد‭ ‬جهانی‭ ‬و‭ ‬نرخ‭ ‬ارز‭ ‬حقیقی‭ ‬تأثیر‭ ‬مثبت‭ ‬و‭ ‬معنا‌داری‭ ‬بر‭ ‬تقاضای‭ ‬صادرات‭ ‬داشته‌اند، ‭ ‬همچنین‭ ‬سرمایه‌گذاری‭ ‬زیرساختی‭ ‬دولت‭ ‬تأثیر‭ ‬مثبتی‭ ‬بر‭ ‬عرضه‭ ‬صادرات‭ ‬دارد‭. ‬
صادرات‭ ‬غیرنفتی‭ ‬نه‌تنها‭ ‬از‭ ‬دیدگاه‭ ‬ارزآوری‭ ‬آن، ‭ ‬بلکه‭ ‬از‭ ‬نظر‭ ‬ایجاد‭ ‬اشتغال‭ ‬در‭ ‬داخل‭ ‬کشور‭ ‬از‭ ‬اولویت‭ ‬ویژه‌ای‭ ‬برخوردار‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬نظر‭ ‬‌می‌رسد‭ ‬تنوع‭ ‬صادرات‭ ‬غیرنفتی‭ ‬نه‭ ‬‌تنها‭ ‬از‭ ‬دیدگاه‭ ‬اقتصادی، ‭ ‬بلکه‭ ‬به‌‭ ‬منزله‭ ‬یک‭ ‬راه‌حل‭ ‬سیاسی‭ ‬در‭ ‬راستای‭ ‬پیشبرد‭ ‬اهداف‭ ‬دولت‭ ‬مؤثر‭ ‬است‭. ‬
هر‭ ‬چند‭ ‬تحریم‌های‭ ‬اقتصادی‭ ‬علیه‭ ‬کشورمان‭ ‬برخی‭ ‬مواقع‭ ‬تأمین‭ ‬مواد‭ ‬اولیه، ‭ ‬نوسازی‭ ‬ماشین‌آلات‭ ‬و‭ ‬تداوم‭ ‬تولید‭ ‬و‭ ‬فعالیت‭ ‬اقتصادی‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬مشکل‭ ‬مواجه‭ ‬می‌کند، ‭ ‬اما‭ ‬در‭ ‬صورت‭ ‬همراهی‭ ‬و‭ ‬حمایت‭ ‬دولت‭ ‬از‭ ‬بخش‭ ‬خصوصی‭ ‬مشکلات‭ ‬قابل‭ ‬رفع‭ ‬بوده‭ ‬و‭ ‬می‌توان‭ ‬در‭ ‬جهت‭ ‬رونق‭ ‬تولید‭ ‬و‭ ‬اشتغال‭ ‬و‭ ‬توسعه‭ ‬صادرات‭ ‬گام‭ ‬برداشت‭. ‬
باید‭ ‬اذعان‭ ‬کرد، ‭ ‬ساده‌سازی‭ ‬و‭ ‬روان‌سازی‭ ‬فرایند‭ ‬صادرات‭ ‬و‭ ‬سرمایه‌گذاری‭ ‬در‭ ‬کشور‭ ‬را‭ ‬می‌توان‭ ‬از‭ ‬عوامل‭ ‬تأثیرگذار‭ ‬در‭ ‬افزایش‭ ‬صادرات‭ ‬غیرنفتی‭ ‬قلمداد‭ ‬کرد‭. ‬توجه‭ ‬به‭ ‬صادرات‭ ‬غیرنفتی‭ ‬و‭ ‬اقدامات‭ ‬مؤثر‭ ‬در‭ ‬جهت‭ ‬بهبود‭ ‬آن‭ ‬نیازمند‭ ‬ایجاد‭ ‬محیط‭ ‬رقابتی‭ ‬سالم‭ ‬برای‭ ‬پیشبرد‭ ‬آن‭ ‬است‭. ‬
به‭ ‬نظر‭ ‬می‌رسد، ‭ ‬در‭ ‬کنار‭ ‬چشم‌اندازهای‭ ‬مثبت‭ ‬اقتصادی‭ ‬با‭ ‬ایجاد‭ ‬شورای‭ ‬همکاری‭ ‬مبادلات‭ ‬مالی‭ ‬با‭ ‬کشورهای‭ ‬همسایه‭ ‬و‭ ‬نیز‭ ‬دیگر‭ ‬کشورهای‭ ‬همراه‭ (‬نه‭ ‬لزوماً‭ ‬کشورهای‭ ‬غربی‭) ‬می‌توانیم‭ ‬در‭ ‬دور‭ ‬زدن‭ ‬تحریم‌ها‭ ‬و‭ ‬حتی‭ ‬بی‌اثر‭ ‬کردن‭ ‬آنها، ‭ ‬با‭ ‬درنظر‭ ‬گرفتن‭ ‬مواردی، ‭ ‬همچون‭ ‬تدوین‭ ‬راهکارهای‭ ‬مشخص‭ ‬صادراتی، ‭ ‬ثبات‭ ‬مقررات‭ ‬ارزی‭ ‬و‭ ‬تجاری، ‭ ‬حمایت‭ ‬دولت‭ ‬از‭ ‬تجار‭ ‬و‭ ‬تشکل‌های‭ ‬صادراتی‭ ‬با‭ ‬تکیه‭ ‬بر‭ ‬تقویت‭ ‬تولید‭ ‬صادرات‌محور، ‭ ‬جلوگیری‭ ‬از‭ ‬خام‌فروشی، ‭ ‬مقابله‭ ‬سخت‭ ‬و‭ ‬آهنین‭ ‬با‭ ‬پدیده‭ ‬شوم‭ ‬قاچاق‭ ‬و‭... ‬می‌توان‭ ‬به‭ ‬توسعه‭ ‬صادرات‭ ‬غیرنفتی‭ ‬امیدوار‭ ‬بود‭ ‬و‭ ‬این‭ ‬دوران‭ ‬یک‭ ‬فرصت‭ ‬مهم‭ ‬برای‭ ‬توسعه‭ ‬و‭ ‬افزایش‭ ‬صادرات‭ ‬غیرنفتی‭ ‬و‭ ‬بریدن‭ ‬از‭ ‬اتکا‭ ‬به‭ ‬اقتصاد‭ ‬نفتی‭ ‬است‭. ‬
نظرات بینندگان
آخرین مطلب
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات