«اقتصاد مقاومتی» مفهومی است که در پی مقاومسازی، بحرانزدایی و ترمیم ساختارها و نهادهای فرسوده و ناکارآمد موجود اقتصادی مطرح میشود، که قطعاً باور و مشارکت همگانی و اعمال مدیریتهای عقلایی و مدبرانه، پیششرط و الزام چنین موضوعی است. اقتصاد مقاومتی کاهش وابستگیها و تأکید روی مزیتهای تولید داخل و تلاش برای خوداتکایی است. با توجه به جلسه سه ساعته رهبر معظم انقلاب با فرماندهان حوزه اقتصاد کشور تنها راه عبور از وضعیت تحریم و فشار کنونی عمل واقعی به سیاستهای اقتصاد مقاومتی است.
از مهمترین گامها در عمل به این سیاستها «حمایت از تولید ملی» است. البته هر چه قدر که مردم را به خرید کالای داخلی تشویق کنیم؛ ولی کیفیت تولید کالای داخلی پایین باشد، عملاً رغبتی از سمت مردم به خرید کالای تولید داخلی نخواهد بود. اگر تولیدکننده هم برای تولید کالای با کیفیت همت کند، ولی دولت و نظام بانکی کشور، خدمات پولی و مالی ارائه ندهند یا قوانین اقتصادی، فضای کسبوکار را سخت کند یا مردم نسبت به کالای داخلی بیرغبت باشند، باز هم نتیجه منفی خواهد بود؛ از این رو باید همه ارتباطات این سه حلقه باهم اصلاح شده و در راستای افزایش تولید ملی بهبود پیدا کند.
گام دیگر محدودسازی اقتصاد دولتی و آزادسازی اقتصاداست از اهداف مهم اصل 44 قانون اساسی است. اقتصاد مقاومتی فعال و پویا نیازمند برنامهریزی راهبردی، مبتنی بر مردمی کردن اقتصاد از طریق میدان دادن بیشتر به فعالان بخش خصوصی و رفع موانع و مشکلات این بخش است.
بخش خصوصی به منزله موتور و محرک اصلی رشد اقتصادی و صنعتی است که با به کارگیری سرمایه خود و جذب و مشارکت سرمایههای غیر دولتی، استفاده بهینه از منابع انسانی و اعمال مدیریت کارآمد، ضمن ایفای نقش خود در رشد اقتصادی و صنعتی کشور، میتواند اهداف توسعهای دولت را محقق کند.
اقتصاد مقاومتی بر پایه و اساس سرمایه معنوی افراد و جامعه استوار است و بدون شک بخش خصوصی برترین بستر، برای همراهی مردم به منزله اصلیترین ارکان مقاومت در جامعه، برای ضد ضربه کردن اقتصاد در برابر تحریمهاست.
گام دیگر توجه به نخبگان و استفاده از فناوریهای نوین است. نخبه به فرد برجسته و کارآمدی اطلاق میشود که اثرگذاری وی در تولید علم، هنر و فناوری کشور محسوس باشد و هوش، خلاقیت، کارآفرینی و نبوغ فکری وی در راستای تولید دانش و نوآوری موجب سرعت بخشیدن به رشد و توسعه علمی و متوازن کشور شود.
زمانی که فناوریهای نوین مشمول تحریم قرار میگیرند و کشورهای دشمن اجازه نمیدهند این فناوریها به ایران برسند، اگر از نخبگان حمایت شود، میتوان این فناوریها را به فعالیت تجاری تبدیل کرد. میدان دادن به نخبگان در عرصه صنعت، تجارت و کشاورزی، از ویژگیهای اقتصاد مقاومتی است و شرایط باید به گونهای باشد که نخبگان بدون مانع کارهای خود را پیش ببرند.
آنچه جای نگرانی است، تحریم خارجی نیست؛ بلکه نگرانی در زمینه موانع تولید و تجارت در داخل کشور است که گاهی شدیدتر از تحریمها عمل میکند. در مجموع، اینها فقط سه گام تا اجرای سیاستهای مهم اقتصاد مقاومتی است.