▼ حرف روز
رأی معنادار
مردم علاوه بر کلامشان با رفتارهایشان نیز با مسئولان سخن میگویند. انتخابات دوم اسفندماه 1398 انتخاباتی بود که حرفهای شنیدنی فراوانی برای مسئولان کشور به همراه داشت. کاهش مشارکت نسبت به انتخابات گذشته رفتار معناداری بود که باید برای فهم آن تلاش نمود. هرچند عواملی بیرونی، چون شیوع بیماری کرونا در کاهش حضور مردم در پای صندوق رأی بیتأثیر نبود، اما با نگاهی عمیقتر باید از نارضایتی مردم از عملکرد مسئولان اجرایی و تقیننی کشور به عنوان عامل اصلی این ماجرا یاد کرد.
بخشی از جامعه نارضایتی خود را با عدم حضور در پای صندوقهای رأی نشان دادند. بخشی دیگر از جامعه اما از منظر دیگری به صحنه مینگریستند. آنان تصميم داشتند تا در مواجهه با وضع موجود، به جاي قهر، پاي صندوق حاضر شوند و اعتراض خود را با اعلام رأيشان آشکار کنند.
در اين ميان، جريان انقلابی مدعي بود خواهد توانست با تغيير ريل اداره کشور و با تکیه بر منطقي متفاوت بر مشکلات کشور فائق آيد. اين جريان از «خودباوري» و «ما ميتوانيم» سخن ميگفت و مدعي بود با پشتوانه جوانان مؤمن انقلابي کار را به پيش خواهد برد و اعتماد به داشتههاي داخلي، عمل به الگوي اقتصاد مقاومتي و حرکت مبتني بر منطق ايستادگي و مقاومت در برابر بيگانگان، جواب خواهد داد.
بالا بردن پرچم انقلابيگري کافي بود تا اکثریت به اين جريان اعتماد کنند. آنان که آماده بودند تا اعتراض خود به وضع موجود را از طريق صندوقهاي رأي اعلام کنند، پرچمدار تغيير شدند و به جريان منتقد دولتمردان امروز رأي دادند تا جريان انقلابي را به قدرت برسانند و به بوته آزمون بسپارند تا مشخص شود آیا این جریان خواهد توانست بر مشکلات کشور فائق آید؟
جريان انقلابي و راهيافتگان به مجلس، اکنون در آزمون سخت اثبات کارآمدي و شايستگي قرار دارند. اين جريان بايد تلاش کند تا از همه ظرفيتهاي خود براي حل مشکلات کشور از طريق جايگاه مجلس بهره گيرد. کار منسجم و متحد تشکيلاتي، به دور از هرگونه منفعتطلبي و ملاحظات جناحي و تصميمگيري با علم و عقلانيت و معطوف به منافع مردم، خواهد توانست نشانه رضايت و اميدواري را بر چهره ملت بنشاند. عملکردي که حاصل آن شکلگيري «مجلسي قوي» باشد که برکات آن در جامعه جاري شود و رضايت ملت را کسب کنند.
▼ گزارش روز
سردرگمی دربار سعودی
پادشاه عربستان سعودی با صدور فرمانی، دست به تغییرات گسترده وزارتی با هدف اجرای اصلاحات در دولت این کشور زده است که بر طبق آن، برخی وزرا از مناصب خود برکنار و افراد جدید جایگزین آنها شدند و نام برخی از وزارتخانهها هم تغییر کرد. عزل «ترکی عبدالله الشبانه» وزیر اطلاعرسانی عربستان پس از گذشت چند ماه از بر عهده گرفتن این سمت، یا انتخاب «خالد الفالح» وزیر برکنارشده انرژی عربستان در ماه سپتامبر گذشته به عنوان وزیر جدید سرمایهگذاری، همچنین تأسیس سه وزارتخانه جدید گردشگری، سرمایهگذاری و ورزشی نیز بخشی دیگر از این تغییرات است؛ اما هدف این تغییرات آن هم تنها یک سال پس از تغییرات مشابه چیست؟ این تغییرات چه پیامی همراه خود دارد؟ پیام اول این تغییرات مکرر و گسترده سردرگمی عربستان سعودی برای عبور از بحرانهایی، چون جنگ یمن و قتل روزنامهنگار منتقد دربار است که به شدت چهره عربستان را مخدوش کرده است. همچنین عربستان برخلاف سند چشمانداز 2030 ولیعهد سعودی درباره اصلاحات اقتصادی، به دلیل پرداخت هزینههای سنگین در جنگ یمن و فرسایشی کردن این جنگ، در بحران اقتصادی شدیدی به سر میبرد که این مسئله منجر به فرار سرمایهگذاران و شاهزادگان از عربستان شده است و بنسلمان تلاش میکند با تغییرات مکرر شرایط را تغییر دهد؛ اما این تغییرات خود از شکست بنسلمان در تحقق اهداف اقتصادی اعلامی وی و همچنین شکست طرح عرضه سهام آرامکو و افزایش اشتغال جوانان سعودیِ منتقد به خرج میلیاردی عربستان برای راهاندازی کسبوکار آمریکاییها به جای سعودیها نشان دارد. ولیعهد سعودی در همه این تغییرات دولتی خود فقط به «سیاستبازی» بسنده کرده است و به نظر میرسد که وی تنها راه برونرفت از مشکلات خود در عرصه قدرت را در پیش گرفتن این سیاست میبیند، اما آیا موفق خواهد شد؟
▼ اخبار ویژه
اصلاحطلبان حاضر نیستند واقعیات موجود را بپذیرند
یک تحلیلگر و جامعهشناس درباره نحوه تعامل مجلس بعدی با دولت دوازدهم گفت: «به نظرم مجلس یازدهم به سمت سطحی از چالش با دولت خواهد رفت که میتواند بسیار خطرناک باشد؛ نه از این جهت که دولت نباید نقد شود، بلکه اگر درگیری و چالش سیاسی ادامه یابد، مردم از اصولگرایان هم رویگردان میشوند.» «امیر محبیان» درباره نرخ مشارکت در انتخابات یازدهمین دوره مجلس و ادعای اصلاحطلبان که عدم مشارکت به خاطر تأیید نشدن صلاحیت چهرههای این جناح است، گفت: «ماهیت آرای انتخابات دوم اسفند را نوعی اعتراض میدانم، چه کسانی که رأی دادند و چه افرادی که رأی ندادند. کسانی که رأی دادند اعتراضشان به نوع عملکرد دولت، مجلس دهم و جریان اصلاحات بود و کسانی که رأی ندادند، به حل نشدن مشکلات، مدیریتها و شعارهای عملنشده اعتراض داشتند و پیامی داشتند مبنی بر اینکه ادامه روند کنونی به یأس و ناامیدی منجر میشود، اما اصلاحطلبان حاضر نیستند واقعیات موجود در جامعه را بپذیرند.»
◄ «میت رامنی» نماینده جمهوریخواه مجلس سنای آمریکا گفته است کشورش آمادگی مناسبی برای مقابله با شیوع ویروس کرونا ندارد. رامنی در جلسهای پشت درهای بسته در کنگره، از «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا بابت کوچکنمایی نگرانیها درباره شیوع این بیماری انتقاد کرد. ترامپ در دهلی نو به خبرنگاران گفته بود اوضاع این بیماری در آمریکا «تحت کنترل» است و این بیماری، مسئلهای است که به زودی رفع خواهد شد. میت رامنی که عضو کمیته بهداشت، آموزش و کار مجلس سنای آمریکاست، گفت دولت آمریکا اقدامات کافی را برای آماده شدن جهت مقابله با شیوع این بیماری انجام نداده است.
▼ اخبار
1ـ حرکت کشور در مسیر قطع اتکا به نفت
«محمدباقر نوبخت» رئیس سازمان برنامه و بودجه طی سخنان خود در مجلس برای دفاع از بودجه دولت در سال 1399 گفته است: «کمترین وابستگی بودجه به نفت در طول تاریخ معاصر مربوط به بودجه سال آینده با 8/5 درصد وابستگی است.» او پیش از این هم پیرامون بودجه 1399 و میزان وابستگی آن به نفت گفته بود: حداقل استفاده از نفت در بودجه پیشبینی شده و حدود ۴۸ هزار میلیارد تومان است، در حالی که در سال جاری این رقم ۱۵۳ هزار میلیارد تومان بود؛ یعنی وابستگی منابع عمومی ما به نفت کمتر از ۱۰ درصد است که آن را هم ۱۰۰ درصد برای اجرای طرحهای عمرانی استفاده میکنیم.» این اخبار نشان میدهد سیاستهای کلان نظام در بحث قطع اتکای کشور به درآمد نفتی، با وجود تحریم و حتی اختلاف سلیقه دولتها باقوت ادامه دارد. نشریه «بلومبرگ» نیز در گزارشی اذعان کرد ایران بر خلاف عربستان نه تنها اتکای حیاتی به نفت ندارد، بلکه در شرایط کاهش شدید قیمت نیز از تابآوری اقتصادی لازم برخوردار است.
2ـ قرار است راهبرد فشار حداکثری بر ایران با کلیدواژه کرونا تکمیل شود
«علی شمخانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در صفحه توئیترش نوشت: «قرار است راهبرد فشار حداکثری بر ایران با کلیدواژه کرونا تکمیل شود. فشار روانی به کشورها برای بستن مرزهای زمینی و هوایی و دروغپردازی در مورد پنهانکاری ایران، نقشه راه جدید است.» شمخانی پیش از این نیز در واکنش به اظهارات مداخلهجویانه «پمپئو» وزیر خارجه آمریکا درباره آمار مبتلایان به کرونا در ایران در صفحه توئیترش نوشته بود: «ابراز نگرانی پمپئو از آنچه پنهانکاری ایران درباره کرونا میخواند، در حالی است که هنوز هیچ خبر دقیقی درباره حقیقت عینالاسد، هواپیمای جاسوسی در افغانستان، کشتههای امسال آنفولانزا در آمریکا و... از سوی کاخ سفید منتشر نشده است.» پمپئو گفت: ایالات متحده به شدت نگران است که احتمال دارد ایران درباره شیوع کروناویروس جزئیاتی را پنهان کرده باشد.
3ـ اصلاحطلبان باید مدتی را خارج از قدرت سپری کنند
«عبدالله ناصری» فعال سیاسی اصلاحطلب با اشاره به اینکه اصلاحطلبان باید مدت زمانی را خارج از قدرت سپری کنند، اظهار داشت: «در حال حاضر جبهه اصلاحات دو شقه شده و ما با دو جناح جامعهمحور و حکومتمحور مواجه هستیم. این شکاف در انتخابات مجلس به خوبی عیان شد؛ از یک سو احزابی، مانند اتحاد ملت و اعتماد ملی حضور دارند که در انتخابات شرکت نکردند و لیستی ندادند، اما از سوی دیگر نیز کارگزاران و هشت حزب دیگر هستند که لیست ارائه کردند، اما در تهران شکست سختی خوردند. در واقع میتوان گفت، این جریان سیاسی از رقابتهای انتخاباتی حذف شد و باید دید که سرانجام در انتخابات ۱۴۰۰ نیز آیا نامزد اصلاحطلبی توان رقابت خواهد داشت که به اعتقاد بنده، امکان چنین چیزی برای اصلاحطلبان نیز وجود ندارد و حداقل این وضعیت در کوتاهمدت ادامه خواهد داشت.»
4ـ تحریم 13 شخص و شرکت به دلیل نقض تحریمهای آمریکا!
«مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا اعلام کرد دولت متبوعش 13 شخص و شرکت از کشورهای چین، روسیه، عراق و ترکیه را به اتهام نقض قانون تحریمهای آمریکا علیه ایران، کره شمالی و سوریه تحریم کرده است. وی مدعی شده است این 13 شخص و شرکت تحریمشده با نقض تحریمهای مرتبط با قانون منع اشاعه [سلاح] به ایران، کره شمالی و سوریه، اقدام به حمایت از برنامه موشکی ایران کردهاند. یکی از این اشخاص که تبعه چین است نیز از سوی پمپئو متهم شد، که در تأمین اقلام حساس برای برنامه تسلیحاتی پاکستان مشارکت داشته است.
▼ اخبار کوتاه
◄ «آیتالله نوریهمدانی» در پاسخ با استفتائی مبنی بر جایز بودن سفر به قم به قصد زیارت و ادای نذر پاسخ دادهاند: «در صورتی که احتمال خطر و ضرر عقلایی میدهید، سفر به قم جایز نیست و در وقت دیگر نذر انجام شود.» همچنین «آیتالله مکارمشیرازی» نیز در پاسخ به همین پرسش گفتهاند: «چنانچه با رعایت نکات ایمنی و بهداشتی خطر قابل توجهی متوجه شما نباشد، انجام این سفر مانعی ندارد، در غیر این صورت تکلیفی نسبت به عمل به نذر در شرایط حاضر ندارید و لازم است بعد از رفع خطر به تکلیف خود عمل نمایید.»
◄ «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در پیامی در صفحه شخصی خود در توئیتر خواستار همکاری منطقهای برای مقابله با ویروس کووید ۱۹ شد. وی در این پیام توئیتری نوشت: «همانند دیگر ویروسهاـ از جمله تروریسمـ کووید ۱۹ هیچ مرزی را نمیشناسد و هیچ تفاوتی میان قومیتها و ادیان قائل نیست. برای مبارزه با آن نیز نباید چنین تفاوتی قائل شویم. ایران مطابق با امید، خواستار همکاری منطقهای بیشتر از جمله مرکز مشترک پیشگیری و کنترل بیماریهاست.»
◄ «هوشنگ فلاحتیان» معاون برنامهریزی وزیر نفت گفت: «هماکنون با احتساب نفت خام و میعانات گازی حدود ۲ میلیون و ۵۰۰ بشکه ظرفیت برای ساخت پالایشگاه و پتروپالایشگاه در کشور وجود دارد و بر اساس قانون باید این میزان نفت خام و میعانات گازی به فرآورده باارزش تبدیل شود تا افزون بر ایجاد ارزش افزوده، کشور را در مقابل تحریم مقاوم کنیم.»
◄ «رضا رحمانی» وزیر صنعت، معدن و تجارت (صمت) از صدور مجوز برای واردات ماسکهای تنفسی خبر داد و گفت: «به بانک مرکزی ابلاغ کردیم که واردات ماسک اولویت دریافت ارز است و در کنار آن مجوز موقت برای تغییر خطوط تولیدی برخی کارخانهها نیز صادر شده است.»
◄ «دکتر سیما فردوسی» روانشناس گفت: «همان طور که با مصرف غذای سالم، میوه و سبزیجات و مکملها میتوانیم نظام دفاعی بدن را در مقابل میکروبها و ویروسها تقویت کنیم، با داشتن افکار مثبت و آرامش دادن به دیگران باعث بیمه شدن بدن در برابر مخاطرات احتمالی میشویم.» وی افزود: «در این شرایط بیش از هر چیز به واقعبینی، عقلانیت و آرامش نیاز داریم. خودمدیریتی در برابر شایعات فضای مجازی را در خودمان ایجاد کنیم و با اتخاذ رفتار درست و عقلانی آن را با دیگران به اشتراک بگذاریم.»