یک شکست و چند تناقض!

یادداشت: طراحی و پرتاب ماهواره چندمنظوره نور از سوی نیروی هوافضای سپاه موجی از اخبار و تحلیل‌ها را در رسانه‌های دنیا به وجود آورده است. در این میان گفته مقامات آمریکایی مبنی بر مخالفت این اقدام با قطعنامه 2231 و ادعای تغایر حقوقی این اقدام با قوانین شورای امنیت سازمان ملل و برجام سؤال‌برانگیز شده است. آیا این ادعای آمریکایی وجاهت حقوقی دارد؟

نکات تحلیلی: در یکی از مفاد قطعنامه 2231 شورای امنیت که پشتوانه حقوقی برجام نیز قرارگرفته، دستیابی ایران به فناوری تولید موشک‌های بالستیک باقابلیت حمل کلاهک هسته‌ای ممنوع اعلام شده است. ازآنجایی‌که ماهواره‌بر قاصد به‌عنوان مرکوب ماهواره نور جزو موشک‌های بالستیک به شمار می‌آید،‌ این سوال، به‌ظاهر حقوقی و وجیه جلوه می‌کند و مایک پمپئو ایران را با این استدلال سست به تناقض رفتاری با برجام و قطعنامه 2231 متهم می‌نماید. درحالی‌که؛ 1- درست است که ماهواره‌بر قاصد یک موشک بالستیک محسوب می‌شود؛ اما از حیث فنی آنچه در قطعنامه 2231 ایران از آن بازداشته شده، موشک‌های بالستیک با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای است؛ اما ماهواره‌بر قاصد حامل ماهواره علمی و نظامی نور به فضاست. 2- مسئله مهم‌تر این است که آیا آمریکایی‌ها مسئول تشخیص تغایر و تناقض مفاد قطعنامه با اقدام و رفتار کشوری هستند یا شورای امنیت؟! شورای امنیت دارای اعضای دائمی و غیردائمی است که روسیه به عنوان یکی از اعضای دائمی آن به شدت با نظر آمریکا مخالفت کرد و اعلام نمود ایران با تولید و پرتاب "ماهواره نور" مرتکب هیچ خلاف و تناقضی با مفاد قطعنامه و برجام نشده است. 3- آمریکا که از اردیبهشت 1397 از برجام خارج شد و خود ناقض بزرگ معاهدات بین المللی است، نباید و نمی‌تواند دم از نقض مفاد شورای امنیت بزند.

نکته راهبردی: آمریکایی‌ها بار دیگر از ایرانی که به‌زعم خود می‌پنداشتند با انواع و اقسام تحریم‌ها منزوی کرده‌اند، شکست خورده است. ایران در اوج تحریم و تهدید و تنگنای ارتباطات مرسوم علمی با دنیا توانست به پیشرفت‌های خیره‌کننده و غیرقابل‌باور در صنعت فضایی دست یابد و به تعبیر فرمانده محبوب کل سپاه از آسمان به زمین نگاه کند و تحولات دنیا را رصد نماید. تنگ شدن عرصه بر آمریکا و دومینو شکست‌ها گویی مسئولان نادان آمریکایی را به تناقض کلامی و حقوقی واداشته است.