گفته می شود کودکان و نوجوانان آسیب پذیرترین قشر کاربران اینترنت هستند و مهمترین دلایل را بیتجربه بودن بچه ها و احساساتی و تنها بودن شان عنوان می کنند.
اگر تا یک سال پیش مدرسه رفتن و کتاب به دست گرفتن شیوه درس خواندن بود، اما به یمن! کرونا حالا بچه ها تبلت و گوشی به دست شده اند و در اصل فعلا و تا اطلاع ثانوی این شده شیوه درس خواندن! بچه ها به بهانه درس خواندن این ابزارهای گاهی خطرناک دنیای مجازی را زمین نمیگذارند، والدین هم یا میدانند اینها بهانهای بیش نیست و یا نمیدانند و بچه ها با خیال راحت در دنیای مجاز غوطه ور می شوند، اما غافل از این که خطراتی در کمین بچه ها نشسته که منتظر فرصت مناسب است. البته باید گفت نگرانی از حضور بی حد و حصر بچه ها در دنیای اینترنت و شیوه نوین آموزش به شکل مجازی این روزها مساله ای جهانی است و مختص جامعه ما نیست، تا جایی که یونیسف(صندوق کودکان سازمان ملل) بیانیه داده و راهکارهایی ارائه کرده تا کودکان در امان باشند. حتی در کشورهایی مثل انگلیس در دوره قبل از کرونا سالی چندبار والدین در مدارس حاضر می شوند تا درباره نظارت بر بچه ها و چگونگی تامین امنیت حضور بچه ها در دنیای اینترنت آموزش ببینند.
گفته می شود کودکان و نوجوانان آسیب پذیرترین قشر کاربران اینترنت هستند و مهمترین دلایل را بیتجربه بودن بچه ها و احساساتی و تنها بودن شان عنوان می کنند. بنابراین لازم است به بچه ها بیاموزیم که اگر درست و اصولی از این امکان استفاده نکنند دچار آسیب میشوند. لازمه آن این است که ابتدا خود والدین با تکنولوژی های روز آشنا باشند تا بدانند فرزندشان چه میکنند و چطور باید او را راهنمایی و مدیریت کنند. به بچهها تفهیم کنیم که هرچه میبینند و میخوانند در این دنیا حتما درست و واقعی نیست و آنها نباید اطلاعات شخصی و خانوادگی شان را در اختیار دیگران قرار دهند. به آنها یادآوری کنیم که همچنان که غریبهها در دنیای واقعی غیرقابل اعتمادند، اینجا هم وضع به همین ترتیب است. روی سایتهایی که بچهها در آنها وقت میگذارند حساس باشیم و نظارت کنیم. گاهی با فرزندتان در اینترنت وقت بگذرانید تا بفهمید آنها چه میخواهند.
تنهایی مختص بچه ها نیست، دنیای مدرن سالهاست با خودش تنهایی به بار آورده است، اما تفاوت بچه ها و بزرگترها این است که آنها ناآگاه ترند و غرق در دنیای خیال و رویا و آرزو و زودتر میخواهند به آن چه در ذهن دارند برسند و به درست و غلط آن و چگونه رسیدن به آن هم چندان بهایی نمیدهند، پس باید به عنوان والدین چشم ها و گوشهایمان تیز باشد تا خوب رفتارها و حرکات بچه ها را رصد کنیم. تحقیقات نشان داده بچههایی که زیاد در دنیای مجازی وقت میگذارند در فعالیتهای اجتماعی و ارتباطی دچار مشکل جدی میشوند. گوشه گیری و افسردگی سراغ شان را میگیرد. ضمن آن که به خاطر کاهش فعالیت جسمی چاقی را هم تجربه می کنند.
بازی های خشن نیز علاوه بر این ها کودکان و نوجوانان را دچار مشکلات رفتاری می کند و بلوغ زودرس و رفتارهای عصبی و تپش قلب را برای آن ها رقم می زند. میل به انجام فعالیت های تحصیلی نیز در آن ها کم می شود.
حضور طولانی مدت در فضای مجازی را به هیچ وجه دست کم نگیرید. چرا که ممکن است بچه ها را به سمت مصرف مواد مخدر و سیگار سوق دهد، همچنین گرایش آنها را به انتخاب مدها و پوشش های نامناسب و آرایش های نامتعارف ترغیب کند.
نکته مهم دیگر این است که نسبت به حالات فرزندتان باید حساس باشید. به این معنی که بچه ها وقتی طولانی مدت در محیط اینترنت هستند رفتارهای غیرمعمول از خود بروز ميدهند که همین زنگ خطر جدی است برای والدین که مراقب فرزندان شان باشند.
قبل از همه گیری کرونا در دنیا و تغییر شیوه آموزش به مجازی سازمان ملل اعلام کرده بود 800 میلیون کودک و نوجوان در دنیا از شبکه های اجتماعی استفاده می کنند و روزانه 175 هزار کودک و نوجوان هم برای اولین بار پا به دنیای اینترنت می گذارند، حال شما تصور کنید با آموزش مجازی روزانه در دنیا چه تعداد کودک در فصای اینترنت حضور دارند.
کرونا باعث شده بچه ها بیشتر در خانه بمانند و کمتر پا به بیرون از خانه بگذارند، اما اگر شرایطی مهیاست که می توان بچه ها را از خانه خارج کرد و برای ساعاتی در یک محیط واقعی وقت بگذرانند، حتما از این کار دریغ نکنید. باید جایگزین های مناسبی پیدا کرد تا تبلت و گوشی تلفن همراه کمتر در دست بچه ها دیده شود. در خانه هم که هستیم با بازی های سرگرم کننده و کتاب خوانی های نوبتی بچه ها را با خودمان همراه کنیم تا از این حس تنهایی و بی حوصلگی کمی رها شوند.
به هر حال این روزهای کرونایی می گذرد، مبادا بچههایمان در این دوره آسیبهایی ببینند که جبران ناپذیر باشد و روزهای بعد کرونا هم درگیر آن باشیم.