روز سیزدهم ماه رجب برای شیعیان و عاشقان اهل بیت چند سالی است که رنگ و بوی ویژه‌ای به خود گرفته‌است، چرا که این روز که مزین به نام مولای متقیان امام علی (ع) است و به همین دلیل روز بزرگداشت مقام پدر هم نام گرفته‌است.
امیرالمومنین(ع) در روز جمعه، سیزدهم ماه رجب، سی سال پس از عامل الفیل در شهر مکه و در خانه کعبه به دنیا آمد؛ در حالی که پیش از این اتفاق و پس از آن هیچکس در خانه کعبه متولد نشده است.
بسیاری از تاریخ‌نگاران و سیره نویسان و محدثان اهل سنت امام علی (ع) را نخستین کسی می‌دانند که اسلام آورد و آنها که خدیجه را نخستین اسلام آورنده می‌دانند امام علی (ع) را نخستین اسلام آورنده از مردان می‌شمارند.
این روایت که حضرت امیرالمومنین نخستین اسلام آورنده از میان مردان باشد امری طبیعی است، زیرا بنا بر روایت، پیامبر (ص) بعثت خود را نخست به همسرش خدیجه(س) اعلام و خدیجه (س) قول او را تصدیق و تأیید کرد و پس از آن شخص بعدی که از اسلام و بعثت پیامبر باید آگاه می‌شد علی بن ابیطالب بود، که در خانه آن حضرت زندگی می‌کرد و در آن هنگام به اختلاف روایات میان ده تا پانزده سال داشت
.
امیرالمومنین علی (ع) نخستین کسی بود که به پیامبر ایمان آورد از نظر شیعه، وی به فرمان خدا و تصریح پیامبر جانشین رسول خدا (ص) است.
شیعیان نیز هر ساله روز سیزدهم رجب را به دلیل زادروز وصی نبی مکرم اسلام، امیرمؤمنان و پیشوای مسلمان، نخستین امام شیعیان حضرت علی (ع) جشن می‌گیرند و این روز را مبارک می‌شمارند، چرا که در این روز کسی پا به دنیا گذاشت که بشر دیگر مانند او را به چشم ندیده و نخواهد دید. در اخلاق، کردار، رفتار، ایمان، عدل و محبت و مهربانی، مانند او نیست و این نکته‌ای است که مورد اجماع سنی و شیعه است.
این روز به عنوان روز پدر هم نام گرفته است، روزی شمرده می‌شود که از پدران خود که علاوه بر همت برای تأمین معاش زندگی، در تربیت و نشان دادن راه و رسم زندگی به فرزندان نیز نقش پررنگی دارند، تشکر کرده و یک روز را به تقدیر از این فرشتگان زمینی بپردازیم.
در این مقال قصد داریم تا به برخی از فضائل و مناقب امیرالمومنین، مولی الموحدین بپردازیم تا ضمن شناخت قطره‌ای از این دریا، بتوانیم الگوی مناسب رفتار و اخلاق را در زندگی، به صورت روشن و عالمانه بشناسیم و از آن بهره گیریم. با شناخت اوست که مردان و پدران به خود مفتخر خواهند شد که در این روز به یمن قدم مولی‌الموحدین مورد تکریم قرار گیرند و چه افتخاری بالاتر از این؟ هر چند نام‌گذاری این روز دلیل روایی و مستند دارد، پیامبر مکرم اسلام حضرت محمد (ص) در روایتی خود و امام علی (ع) را پدران امت اسلام معرفی کردند و فرمودند: «أنا و علیٌّ أبوا هذه الاُمّة»، یعنی: «من و علی پدران این امت هستیم.» پس پدران باید با تاسی به این دو گوهر ارزشمند هستی، زندگی خود را سرشار از برکت و آرامش سازند.
فضایل روایی، که در این قسمت به آن خواهیم پرداخت، احادیثی از پیامبر است که مدح یا فضلیتی برای امام علی(ع) بیان می‌کنند و این احادیث غالبا مورد تایید علمای شیعه و سنی است، فضیلت‌هایی که کسی در اسلام بدان دست نیافت مگر امیرالمومنین که شایسته این مقام بود.
برخی از این احادیث عبارتند از:
حدیث غدیر: خِطابه‌ای است از پیامبر اسلام(ص) در غدیر خم که علی(ع) را مولای مسلمانان معرفی می‌کند. این حدیث در منابع شیعه و سنی نقل شده و از دلایل شیعیان برای اثبات امامت و خلافت حضرت علی به‌شمار می‌آید.
حدیث منزلت: روایتی است که جایگاه امام علی(ع) را نسبت به پیامبر اسلام(ص)، همانند جایگاه هارون نسبت به حضرت موسی معرفی می‌کند.
حدیث مدینة العلم: حدیثی از پیامبر اسلام(ص) که در آن خود را شهر علم و علی(ع) را دروازه آن معرفی کرده است. در کتاب الغدیر ۲۱ تن از محدثان سنی را نام برده شده که این حدیث را حسن یا صحیح دانسته‌اند.
حدیث یوم‌الدار: روایتی از پیامبر اکرم(ص) است که در آن از خویشاوندان خود خواست تا دعوتش را بپذیرند و ضمن آن به وصایت و خلافت علی بن ابیطالب(ع) تصریح کرد. متکلمان شیعه برای اثبات امامت حضرت علی(ع) به این حدیث استناد کرده‌اند.
حدیث وصایت: حدیثی از پیامبر اسلام (ص) است که در آن امام علی(ع) عنوان وصی و جانشین پیامبر معرفی شده است.
حدیث ولایت: حدیثی از پیامبر(ص) است که حضرت علی را پس از خود ولیِّ مؤمنان معرفی می‌کند. این حدیث با عبارت‌های مختلفی در منابع شیعه و سنی نقل شده است. شیعیان کلمه «ولیّ» را که در «عَلِیٌّ وَلِیُّ کُلِّ مُؤْمِنٍ مِنْ بَعْدِی» به‌کار رفته، به‌معنای امام و سرپرست می‌دانند.
حدیث طیر: روایتی در فضیلت حضرت علی(ع) است که بنابر محتوای آن، پیامبر(ص) قصد خوردن گوشت پرنده‌ای بریان را داشت و از خدا خواست با بهترینِ خلق هم‌غذا شود و با حضرت علی(ع) هم‌غذا شد. این روایت در منابع شیعه و اهل‌سنت آمده است.
حدیث رایَت: حدیثی مشهور است از حضرت محمد(ص) درباره امام علی(ع) در غزوه خیبر که در آن آمده است: «فردا پرچم را به مردی خواهم داد که درِ خیبر را باز می‌کند، خدا و رسول را دوست دارد و خدا و رسول هم او را دوست دارند.
حدیث ثقلین: حدیث مشهوری از پیامبر(ص) درباره جایگاه قرآن و اهل‌بیت است. در این حدیث آمده است: «من در میان شما دو چیز باقی می‌گذارم که اگر آنها را دستاویز قرار دهید، هرگز گمراه نخواهید شد: کتاب خدا و عترتم که اهل‌بیتم هستند.» این حدیث در منابع شیعه و سنی نقل شده است.
حدیث کسا: حدیثی است در فضیلت پنج تن. طبق این حدیث که در منابع شیعه و سنی آمده است، پیامبر اسلام(ص) خاندانش را با پارچه‌ای پشمین (کِساء) پوشاند و دعا کرد: «خدایا اینان اهل‌بیت من هستند. پلیدی را از آنها دور کن و آنها را پاک گردان.»
حدیث سفینه: حدیثی مشهور از پیامبر اسلام(ص) است که در آن اهل بیتِ(ع) خود را به کشتی نوح تشبیه کرده است که هر کس داخل آن شد، نجات می‌یابد و هر کس از آن جا ماند، غرق می‌شود. این حدیث در منابع شیعه و سنی نقل شده است.
حدیث شجره: پیامبر(ص) فرمود: من و علی از یک درخت خلق شده‌ایم و سایر مردم از درخت‌های مختلف برخی مفسران آفرینش پیامبر(ص) و امام علی(ع) را از یک منشأ، دلیلی بر مساوی‌بودن آن دو در وجوب اطاعت و ولایت دانسته‌اند.
حدیث لوح: از احادیث منقول از پیامبر اسلام (ص) برای اثبات امامت ائمه دوازده‌گانه است که در آن نام جانشینان رسول خدا (ص)، از امام اول امام علی (ع) تا امام دوازدهم امام مهدی(ع) ذکر شده است.
حدیث حق: از احادیث مشهور پیامبر است که علی(ع) را معیار حق معرفی می‌کند. یکی از نقل‌های آن این‌گونه است: «علی با حق است و حق با علی و این دو هرگز از یکدیگر جدا نمی‌شوند تا بر سر حوض کوثر بر من وارد شوند.»
حدیث تشبیه: حدیثی است که در آن پیامبر(ص) علی(ع) را به دیگر پیامبران تشبیه کرده است. این حدیث در منابع شیعه و سنی نقل شده است.
لا فَتَی إِلَّا عَلِی: این حدیث به‌معنای این است که جوانمردی جز علی وجود ندارد. برپایه منابع حدیثی و تاریخی، این حدیث را جبرئیل به‌علت فداکاری و شجاعت امام علی(ع) در جنگ اُحُد بیان کرده است. این حدیث در منابع شیعه و سنی نقل شده است.
حدیث قسیم النار و الجنة: روایتی است از پیامبر اسلام(ص) که علی را تقسیم‌کننده بهشت و جهنم معرفی می‌کند. این حدیث در منابع شیعه و اهل‌سنت به‌صورت‌های مختلف و از راویان متعدد نقل شده است و احادیث زیبای دیگری که همه نشان از مقام والای علی علیه السلام دارند.
امیرالمومنین علی (ع) نخستین کسی بود که به پیامبر ایمان آورد از نظر شیعه، وی به فرمان خدا و تصریح پیامبر جانشین رسول خدا (ص) است. 
