ثروتمندترین کشور جهان کدام است؟
شاید بسیاری از ما ندانیم، اما جمهوری اسلامی ایران از معدود کشورهایی است که با عنایت الهی از تمامی مواهب و مولفههای اصلی تولید ثروت برخوردار است و این در حالی است که درآمد برخی از کشورها تنها از محل اخذ مالیات (به عنوان اصلیترین منبع درآمدی) تأمین میشود.
بخش قابل توجهی از این مولفهها طی عمر با برکت انقلاب اسلامی عمدتاً به دست توانمند دانشمندان، نخبگان و متخصصان ایرانی، عملیاتی و به ثروت ملی تبدیل شده است، اما متأسفانه بخشی از آن یا هنوز بالفعل نشده یا مثل نفت و برخی از مواد معدنی که به شکل خام فروخته میشود و ناقص و غیراصولی مورد استفاده قرار میگیرد.
این در حالی است که شرایط مورداشاره، موقعیت مزیت برتریسازی است که چنانچه بهطور بهینه و مطلوب مورد استفاده قرار گیرد، ایران اسلامی را در ابعاد مختلف اقتصادی و حتی سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و دفاعی به قدرت بلامنازع جهان تبدیل خواهد نمود و قطعاً بخش مهمی از کینهتوزی و توطئههای مستمر و مکرر دشمنان، ناشی از همین شرایط اسنثنایی است که در ذیل به اجمال به آنها پرداخته خواهد شد.
قسمت اول – مولفههای تولید ثروت:
نیروهای درونزا و داراییهای یک کشور را نمیتوان فقط در منابع مادی خلاصه کرد، چرا که اصولاً داراییها اَشکال و انواع مختلفی را شامل میشود و هر یک از جایگاه و اهمیت خاص خود برخوردار است.
البته در یک تقسیم بندی کلی، داراییها را به دو دسته مادی و معنوی تقسیم میکنند، اما در یک دستهبندی دقیقتر میتوانیم تمامی توانمندیها، ظرفیتها و مقدورات مادی و معنوی در بخشهای مختلف فرهنگی، علمی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و حتی نظامی را در ردیف نیروهای درونزا (منابع و ثروتهای یک کشور) معرفی کنیم.
در یک دستهبندی موضوعی نیز از عواملی نظیر؛ نیروی انسانی متعهد و متخصص (نخبه) و در واقع امکان تولید علم و دانش (تولید فناوریهای نوین و صدور خدمات فنی و مهندسی)، دسترسی به منابع طبیعی و مواد اولیه (مانند؛ نفت و گاز و مواد معدنی)، موقعیت جغرافیایی و راههای ترانزیتی (اعم از هوایی، دریایی و زمینی) برای تولید و تجارت، جاذبههای گردشگری و توریستی (اعم از طبیعی، تاریخی، پزشکی و سایر موارد مشابه)، توانایی تولید انواع محصولات کشاورزی، قدرت تولید انواع محصولات صنعتی و امکان اخذ مالیات بهعنوان مهمترین مولفههای تولید ثروت در جهان نام برده میشود.
ناگفته پیداست که میزان برخورداری کشورها از این منابع متفاوت است و لذا بدیهی است که در چارچوب این دستهبندی، کشورهایی ثروتمند محسوب میشوند که تعداد و مقدار بیشتری از این مولفهها را در اختیار داشته باشند و جمهوری اسلامی ایران یکی از کشورهای منحصر بفردی است که با در اختیار داشتن بالقوه و بعضاً بالفعل تمامی این مولفهها، از موقعیتی کاملاً استثنایی در بین کشورهای جهان برخوردار است.
در واقع کشور ایران کشوری است که شاید به واسطه پرچمداری احیاء اسلام ناب محمدی (ص)، خداوند نعمت را بر مردمانش تمام داشته و آنها را تقریباً از تمام مواهب خود در این زمینه متنعم ساخته و ثروتهای عظیمی را در سرزمین آنها به ودیعه نهاده و لذا بیشک یکی از ثروتمندترین کشور بالقوه جهان به شمار میرود.
با این حال بررسیهای کلی شرایط اقتصادی کشورهای جهان (اعم از ثروت طبیعی، ثروت تولیدی و ثروت نامحسوس) گویای آن است که به رغم تمام تلاشهای صورت گرفته از سوی کشورهای در حال توسعه، در مجموع سهم سرمایههای انسانی و اجتماعی در تولید ملی کشورهایی مانند؛ کشور ما هنوز به حد مطلوب نرسیده است.
در این رابطه خوب است که بدانیم، از مجموع کشورهای جهان، ۶۳ کشور صادر کننده مواد خام (عمدتا جهان سومی) با برخورداری از ۳۶% منابع انسانی، ۲۰% امکانات فیزیکی و ۴۴% از منابع طبیعی، فقط ۶/۴% از تولید ثروت جهانی و از ۱۰۰ کشور در حال توسعه از جمله ایران با ۵۶% منابع انسانی، ۱۶% امکانات فیزیکی و ۲۸% از منابع طبیعی حدود ۹/۱۵% از تولید ثروت جهانی را به خود اختصاص دادهاند و متقابلا ۲۹ کشور صنعتی (توسعه یافته) با ۶۷% منابع انسانی، ۱۶% امکانات فیزیکی و در مجموع۱۷% منابع طبیعی، بیش از ۶/۷۹% تولید ثروت جهانی را از آن خود ساختهاند.
البته این شرایط پس از انقلاب اسلامی در حد قابل توجهی بهبود یافته است، لیکن با عنایت به توضیحات فوق تا رسیدن به شرایط مطلوب فاصله زیادی دارد، اما همانگونه که اشاره شد، قطعاً در صورت برنامهریزی اصولی و سرمایهگذاری مناسب، ایران اسلامی با اتکاء به این مولفهها میتواند در ابعاد مختلف اقتصادی و حتی سیاسی، فرهنگی و اجتماعی در ردیف قدرتمندترین کشورهای بلامنازع جهان قرار گیرد.
قسمت دوم - فرهنگ و سرمایه انسانی:
در حالیکه در جامعه مادیگرای غرب و شرق، ارزشهای دینی رنگ باخته و متن و بطن اینگونه جوامع تهی از معنویت است و حتی بسیاری از این کشورها از پیشینه تاریخی چندان طولانی برخوردار نبوده و طول عمر حیات برخی از آنها حتی به یک قرن هم نمیرسد، جمهوری اسلامی ایران، کشوری است که در ابعاد مختلف معنوی و تاریخی در یک موقعیت کاملاً برتر نسبت به سایر کشورها، به ویژه کشورهای نوظهور قرار دارد.
مقام معظم رهبری در سخنرانی ۸/۴/۶۸ در رابطه با ظرفیتهای معنوی میفرمایند: «ما احساس مىکنیم بحمداللَّه از درون قوى هستیم. قوّت ما، نه به خاطر تکیه به کسى یا به سیاستى یا به روشى از سیاستها و روشهاى معمول دنیاست؛ بلکه به خاطر این است که با خدا رابطه داریم و مىدانیم براى او کار مىکنیم و کمک او شامل حال ماست».
ایشان در جریان دیدار هزاران نفر از مردم و عشایر شهرستان نورآباد ممسنی در تاریخ ۱۵/۰۲/۸۷ نیز ضمن اشاره به توانمندیهای مختلف مادی و معنوی از جمله؛ ظرفیت تأثیرگذار نیروی انسانی این نکته را یادآور میشوند که: «این کشور سرمایههای انسانی فراوانی دارد؛ سرمایههای مادی فراوانی هم دارد. با سرمایهگذاری لازم، با برنامهریزی درست و متین و با پشتکار و جدیت، ما خواهیم توانست در مدت یک برنامهی مشخصی، کاری بکنیم که دیگر کشور در عرصهی اقتصادی دنیا از تحریم اقتصادی و محاصرهی اقتصادی، هیچ باکی نداشته باشد. این وظیفهی ملی ماست، باید انجام بدهیم، هر کسی میتواند نقش داشته باشد، سرزمین وسیع و امکانات فراوانی هم داریم».
در واقع نگاه چند بُعدی به مؤلفههای مادی و معنوی تولید ثروت و توجه به ویژگیهای خاص همین رویکرد یعنی اهمیت همزمان به ثروت مادی و معنوی است که شرایط ما را از دیگران متمایز ساخته است، ویژگیهایی که برای کشور یک موقعیت برتری ساز ایجاد و ما را چندین گام جلوتر از دیگران قرار داده است.
با استناد به بیانات رهبر بزرگوار انقلاب اسلامی از جمله سخنرانی تاریخ ۲۰/۱۲/۹۲ که فرمودند: «طبعاً کشوری مثل کشور ما – کشور ما کشور بزرگی است، کشور ریشهداری است، کشور دارای موقعیت ممتازی است، امروز در دنیا کشور بسیار آبرومندی است، دارای فرهنگ مترقی است، دارای سابقهی درخشان و مترقی است، دارای هدفهای بلندی است، حرف نویی مطرح کرده ….»،
رهبر معظم انقلاب همواره جمعیت جوان را یکی از ظرفیتهای مهم اجتماعی معرقی نموده و در تاریخ ۱/۱/۹۳ میفرمایند: «یکی از ظرفیّتهای مهمّ ما، ظرفیّت نیروی انسانی ما است. نیروی انسانی در کشور ما، یکی از بزرگترین ظرفیّتهای کشور ما است؛ این یک فرصت بزرگ است. عرض کردیم، جمعیّت جوان کشور ــ از پانزده سال تا سی سال ــ یک حجم عظیم از ملّت ما را تشکیل میدهند؛ این خودش یک ظرفیّت است.