الزامات ایجاد نشاط انتخاباتی

رونق بخشیدن به انتخابات و ایجاد فضای شور و نشاط انتخاباتی از عوامل مؤثر در حضور پررنگ و مشارکت گسترده مردم در عرصه انتخابات است؛ ملزومات تحقق شور و ذوق انتخاباتی که به مشارکت پرشور و حداکثری منجر خواهد شد، چیست؟ برای یافتن پاسخ این پرسش با چند نفر از کارشناسان سیاسی و رسانه‌ای گفت‌وگو کرده‌ایم که ماحصل آن در ادامه می‌آید:

تبلیغات مؤثر در فضای مجازی

زهره الهیان، نماینده مجلس: در بحث این دوره از انتخابات و فضای کرونا قاعدتاً تجمعات، همایش‌ها و هم‌اندیشی‌هایی که در دوره‌های گذشته انتخابات داشته‌ایم، خیلی قابلیت انجام ندارند و اگر به طور محدود برگزار شود، متولیان آن باید مراسم‌ها را با رعایت کامل پروتکل‌ها و اقدامات لازم انجام دهند تا آمار مبتلایان به بیماری کرونا بالا نرود. در این وضعیت تبلیغات و وبینارها در فضای مجازی رواج یافته که امر بسیار خوبی است و می‌توان با کمترین هزینه، صرف وقت و با صفر کردن احتمال ابتلا به بیماری کرونا نشست‌های انتخاباتی را برگزار کرد. الحمدلله این مسئله در فضای عمومی جامعه، در مجامع دانشگاهی و تشکل‌های دانشجویی رواج پیدا کرده و به یک رویه تبدیل شده است، ضمن اینکه رسانه‌های مکتوب، خبرگزاری‌ها و پایگاه‌های خبری نیز نقش مؤثری در دادن اطلاعات، آگاهی و تهییج مردم به مشارکت مردم در انتخابات و حضور در پای صندوق‌های رأی دارند. خوشبختانه صدا و سیما نیز برنامه‌های مدون و مستمری را از چندی قبل شروع کرده و در مجموع می‌توان گفت، وقت مکفی به کاندیداها و نمایندگان کاندیداها اختصاص داده است؛ به همین دلیل صدا و سیما نیز نقش مهمی در اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی به مردم دارد.

دقت در انتخاب گردانندگان ستادهای انتخاباتی

حجت‌الاسلام سیدناصر موسوی لارگانی، نماینده مجلس: یکی از اقداماتی که در حال حاضر می‌تواند در رونق بخشیدن به انتخابات و حضور مردم در پای صندوق‌های رأی نقش داشته باشد، بحث فضای مجازی است که باید به خوبی از آن استفاده کرد؛ نکته مهم این است که به نظر بنده تأثیر صحبت‌های کاندیداها در جریان مناظرات صدا و سیما می‌تواند نقش خیلی مؤثری در حضور مردم داشته باشد، اما نکته‌ای که نباید از آن غافل شد و باید دقت کرد، این است که مردم از حرف درمانی خسته‌ شده‌اند، بنابراین کاندیداها باید وعده‌ها و قول‌هایی به مردم بدهند که واقعاً شنیدنی بوده و قابلیت عملیاتی و اجرایی شدن داشته باشد؛ چراکه اگر با وعده‌های غیرواقعی بخواهند رأی مردم را به دست آورند و سپس هر کاری که خواستند انجام دهند برای مردم سخت و عذاب‌آور است. در حال حاضر، حضور مردم در این دوره از انتخابات نسبت به دوره‌های قبل یک مقدار کاهش پیدا کرده است که در جذب رأی‌های خاکستری و مردم باید خود کاندیداها دقت کنند. صدا و سیما در رونق بخشیدن به انتخابات می‌تواند جدا از بحث برنامه‌هایی که کاندیداها دارند، با افرادی که مردم آنها را قبول دارند و به نوعی حرف‌های‌شان برای مردم باورپذیر است، مصاحبه داشته باشد تا روشنگری ایجاد کنند که این مسئله نیز می‌تواند در رونق بخشیدن به انتخابات مؤثر باشد.

در باب دعوت به پای صندوق رأی

حجت‌الاسلام  احمد مازنی یکی از عواملی که می‌تواند در رونق بخشیدن به انتخابات و افزایش مشارکت نقش داشته باشد، این است که مردم احساس کنند سلیقه‌های آنها در میان کاندیداها حضور دارند و اگر پای صندوق رأی حاضر نشوند، سلیقه مورد نظرشان رأی نمی‌آورد ولو اینکه انتخاب هم نشود، اما مشارکت می‌کنند. اگر صدا و سیما، احزاب و رسانه‌ها به مردم بگویند که آن سوی صندوق رأی تاریک‌تر از آن است که قابل پیش‌بینی باشد، حتی اگر مردم احساس کنند که صد درصد هدف‌شان با مراجعه به پای صندوق رأی محقق نمی‌شود، اما به پای صندوق‌های رأی می‌آیند. باید صندوق رأی یکی از روش‌های گفت‌وگو تعریف شود و اگر جز این نگاه و ادبیات به انتخابات وجود داشته باشد که ملت با هم، جریان‌های سیاسی با هم و با حاکمیت و حاکمیت با مردم، از طریق صندوق رأی حرف خود را می‌زنند، ادبیات دیگری مطرح شود، برداشت بی‌تفاوتی از آن می‌شود که بی‌تفاوتی برای هیچ ملتی سود ندارد. برای اصلاح امور جامعه و حفظ اصول و ارزش‌های ملی، دینی و انقلابی راهی جز صندوق‌های رأی نداریم، لذا انتخابات فرصتی است که باید از آن استفاده کنیم و اصل حضور در پای صندوق‌های رأی، یک اصل اسلامی است. به نظر می‌رسد ادبیات صدا و سیما می‌تواند بهتر از این باشد که هست و ادبیات مسئولان و سیاسیونی که در این رسانه مردم را به انتخابات دعوت می‌کنند، باید نرم و به قول قرآن «قول لین» باشد، چراکه رفتار منفی و تخریبی بازخورد منفی دارد. در بین همه گزینه‌ها حتماً تفاوت سلیقه و روش وجود دارد و اگر این موضوع را رسانه‌ها و به خصوص رسانه ملی که متعلق به نظام ملی و اسلامی و 80 میلیون نفر است، به درستی تبیین کنند و گفتمان دعوت به اصل مشارکت باشد، باعث رونق بخشیدن به انتخابات می‌شود.

استفاده از ظرفیت‌های مغفول

محمد لسانی، کارشناس و مدرس سواد رسانه: در طراحی و اجرای انتخابات در کشورهای مختلف دسته‌بندی‌هایی وجود دارد که یکی از آنها تبلیغات محیطی است که به آنها رسانه‌های بیرون از خانه نیز تلقی می‌شود؛ تلویزیون یک رسانه خانگی است و موبایل که تحرک و پویایی دارد، جزء رسانه‌های همراه است و یکسری رسانه‌های خارج از خانه وجود دارد؛ مانند رسانه‌هایی که داخل وسایل نقلیه هستند که بسیار مخاطب دارد، چراکه مخاطب اسیر دارد. هشت رسانه جمعی شامل کتاب، روزنامه، مجله، رادیو، تلویزیون، سینما، اینترنت و موبایل داریم که در کشور ما رادیو و تلویزیون خود را وقف انتخابات کرده‌اند، اما در رسانه‌های دیگر کمتر این شور دیده می‌شود. به نظر بنده رسم سلبریتی‌کشی که طی سالیان گذشته راه افتاده باید متوقف شود، چراکه سلبریتی‌ها نهاد میانجی و اهرم کنترل هستند. به نظر بنده قطعاً به میدان آوردن سلبریتی‌ها با تأکید بر سلبریتی دارای عقلانیت نه منفعت‌طلبی مهم است؛ چراکه سلبریتی‌ها گونه‌ای از رهبران افکار عمومی شناخته می‌شوند، یعنی مردم در کنش و تصمیم خود به آنها نگاه می‌کنند و بحث دیگر به میدان آوردن چهره‌های کشور است. از این رو فعال کردن ظرفیت‌های مغفول می‌تواند در رونق بخشیدن به انتخابات مؤثر باشد که این ظرفیت‌ها عبارتند از: تبلیغات محیطی، رسانه‌های جمعی و ارتباطات سنتی و رو در رو؛ ظرفیت مغفول مانده دیگر بحث خلاقیت در ارائه شعار، برنامه و معرفی کاندیداست که کاندیداها در این حوزه می‌توانند از آثار و برنامه‌های خود رونمایی کنند یا با طراحی یک پایگاه یا نرم‌افزار خود را معرفی کنند، در واقع در روش‌های نوین سرمایه‌گذاری کرده و بتوانند افراد را درگیر کنند.