در آمریکای لاتین چه می گذرد؟/ احیای سوسیالیسم در یکقدمی کاخ سفید

پیروزی احتمالی کاستیو، نامزد سوسیالیست انتخابات ریاست جمهوری پرو، شوک بسیار سنگینی را به مقامات آمریکایی وارد ساخته است. در حالی که مقامات کاخ سفید تصور می کردند پس از کودتا در بولیوی( که البته در نهایت با بازگشت مورالس ناکام ماند) و شکست چند نامزد ضد آمریکایی در کشورهای آمریکای مرکزی و جنوبی، دیگر جایی برای احیای زنجیره سوسیالیستی شکل گرفته در آمریکای لاتین وجود ندارد، اما درخشش نامزد چپ گرا در انتخابات ریاست جمهوری پرو تصور اولیه شکل گرفته در ذهن دموکراتها و جمهوریخواهان آمریکا را بر هم زده است.

پیروزی بزرگ در پرو

کاستیو، نامزد چپگرا انتخابات ریاست جمهوری پرو، چهارشنبه پس از شمارش ۹۹ درصد آرا که در آن بر اساس شمارش آرا او نزدیک به ۷۴ هزار رأی بیشتر از کیکو فوجیموری رقیب خود داشت، خود را پیروز انتخابات خواند. رقیب پدرو کاستیو، کیکو فوجیموری، به این پیشتازی معترض است و باطل شدن حدود ۲۰۰ هزار رأی را از دادگاه انتخابات کشورش خواستار شد.اداره ملی فرآیند‌های انتخاباتی هنوز رسما نتایج را اعلام نکرده است، اما این مانع از آن نشد که کاستیو ادعای پیروزی نکند. کاستیو ۵۰.۲ درصد آرا و رقیب او از جناح راست عوام گرا ۴۹.۷ درصد آرا را در اختیار داشتند و کاستیو ۷۳ هزار و ۸۳۹ رأی از فوجیموری جلوتر بود.

هیئت‌های منصفه انتخاباتی چهارشنبه گذشته، روند کند بازنگری برگه‌های رأی مورد اعتراض را آغاز کردند. این آخرین امید فویجموری به جبران این فاصله است. در این میان، دولت آمریکا نهایت تلاش خود را در راستای تاثیرگذاری سلبی در انتخابات پرو و جلوگیری از پیروزی نامزد چپگرا و ضد آمریکایی انجام داده است اما گویا فعلا به نتیجه ای دست پیدا نکرده است.

فارغ از آنچه امروز در پرو می گذرد، مقامات آمریکایی هرگز تصور نمی کردند که زنجیره سوسیالیسم بار دیگر در سرتاسر آمریکای لاتین ( به گونه ای که در سالهای ابتدایی هزاره سوم شکل گرفت) احیا شود اما این اتفاق در حال رخ داده است. گرایش شهروندان بسیاری از کشورهای آمریکای لاتین به سوسیالیستها، کابوس آمریکا در آمریکای جنوبی و مرکزی را به واقعیت تبدیل کرده است.

 طرفداران نامزد سوسیالیست انتخابات ریاست جمهوری پرو، برای اطمینان یافتن از اینکه همه چیز برای نامزد آن‌ها به خوبی پیش می‌رود، مقابل ساختما‌های هیئت منصفه ملی انتخابات، نهادی که مسئولیت نظارت بر انتخابات را در پرو برعهده دارد، تجمع کرده و خواستار تایید نهایی پیروزی کاستیو هستند.

در مقابل، طرفداران کیکو فوجیموری نیز برای حمایت از نامزد خود در مرکز پایتخت پرو تجمع کرده و خواستار جلوگیری از اعلام پیروزی سوسیالیستها هستند! این در حالیست که نتایج انتخابات و روند شمارش آرا نشان می دهد که کاستیو برنده شده است. اوو مورالس رئیس جمهور سابق بولیوی به کاستیو برای این پیروزی که به گفته او پیروزی مردم پرو همچنین مردم آمریکای لاتین است که خواهان زندگی با عدالت اجتماعی هستند، تبریک گفته است.

وضعیت رو به افول طرفداران آمریکا در آمریکای لاتین

مقامات آمریکایی در طول سالهای اخیر، با اعمال انواع تحریمها علیه دولتهای چپگرا در آمریکای لاتین و حتی ترغیب افسران ارتشهای آمریکای جنوبی و مرکزی به کودتا علیه دولتهای سوسیالیست، زمینه را برای از بین بردن امیال ضد امپریالیستی در این منطقه فراهم سازند اما اقبال گسترده شهروندان کشور پرو به نامزد چپ گرا به وضوح نشان داد که دو حزب سنتی آمریکا به اهداف خود در آمریکای لاتین دست پیدا نکرده اند.

صدای پای سوسیالیستها در برزیل

از سوی دیگر، ژائیر بولسونارو  رئیس جمهور برزیل و اصلی ترین متحد آمریکا در آمریکای لاتین نیز وضعیت بسیار بدی را در نزد افکار عمومی کشورش پیدا کرده و همین مسئله، زمینه را برای بازگشت چپ گرایان به مسند ریاست جمهوری را فراهم ساخته است.

بر اساس نتایج آخرین نظرسنجی های صورت گرفته، لولا دا سیلوا رئیس جمهوری پیشین چپ گرا با کسب ۴۱ درصد آرا در مقابل ژائیر بولسونارو، رئیس دولت کنونی این کشور با ۲۳درصد آرا در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۲ برزیل پیروز خواهد شد.  شکست طرفداران آمریکا در ریودوژانیرو بدترین خبر ممکن برای کاخ سفید محسوب می شود. اگرچه بولسونارو متحد ترامپ بود و حتی از وی به عنوان ترامپ برزیل یاد می کنند، اما دموکراتها هرگز نمی خواهند دولت وی ، با دولتی سوسیالست و چپ گرا جایگزین شود.

درحالی که بیش از یکسال تا انتخابات ریاست ۲۰۲۲ ریاست جمهوری بزریل باقی مانده، لولا داسیلو رئیس‌جمهوری سابق برزیل به دنبال بازگشت به عرصه سیاسی در کشورش است و در همان حال تلاش می کند زمینه‌ها را برای به چالش کشیدن ژائیر بولسونارو رئیس‌جمهوری کنونی فراهم کند.

نظرسنجی صورت گرفته در حالی است که برزیل بحران اقتصادی بزرگی را به دلیل همه گیری کووید-۱۹ پشت سر گذارده و بیش از ۴۲۸ هزار نفر در این کشور بر اثر کرونا جان خود را از دست داده اند.

همزمان با اینکه فعالیت های سیاسی لولا داسیوا به دنبال تبرئه شدن از اتهام فساد مالی احیا شده، وی این هفته را صرف دیدار با هم پبمانان و رقبای سابقش در پایتخت برزیل کرد که می تواند اولین گام ها برای ایجاد ائتلافی علیه بولسونارو تلقی شود.بسیاری از رسانه های آمریکایی اذعان کرده اند که دیگر امیدی نسبت به بقای مهره آمریکا در برزیل وجود ندارد و او به زودی جای خود را به مخالفان سیاستهای مداخله گرایانه کاخ سفید خواهد داد.

زنجیره سوسیالیسم احیا می شود

بدون شک آنچه امروز در برزیل، پرو، ونزوئلا، بولیوی، آرژانتین، اکوادور و کوبا می گذرد ، نشان دهنده احیای زنجیره سوسیالیسم در آمریکای جنوبی و مرکزی محسوب می شود این موضوع، بدترین خبر ممکن برای ایالات متحده آمریکا و متحدان اروپایی آن محسوب می شود واشنگتن و کشورهای اروپایی تلاش زیادی را برای ایجاد تغییر ذائقه سیاسی و فکری در نسل جدید ساکنان آمریکای لاتین صورت داده بودند و اکنون، این تلاشها و سرمایه گذاری های کلان و البته وقیحانه، درحال رنگ باختن است. همان گونه که اشاره شد، دموکراتها و جمهوریخواهان آمریکا هر دو بازنده این میدان هستند.

در مقابل، اتفاقاتی که در پرو و برزیل در حال رخ دادن است، انگیزه سوسیالیستها و مخالفان سیاستهای استعمارگرایانه و امپریالیستی آمریکا برای اتحادی کامل تر و محکم تر علیه واشنگتن و مهره های آن در آمریکای لاتین را دوچندان ساخته است.