کوچ سریال‌های الف از رسانه ملی!

سریال‌سازی در شبکه نمایش خانگی به عرصه‌ای وسوسه‌کننده و جذاب تبدیل شده است. به ویژه با توسعه پخش محصولات این شبکه به اینترنت، فضای مجازی و پلتفرم‌ها و از طرفی گسترش روزافزون کاربران شبکه‌های اجتماعی و مخاطب‌های این فضا، شاهد افزایش تماشاگر سریال‌ها و بازگشت سرمایه بیشتری در آن هستیم. نه مشکلات اقتصاد ورشکسته سینما در این حوزه هست و نه محدودیت‌های صداوسیما. به همین دلایل نیز بسیاری از فیلمسازها، فعالیت در این شبکه را به ساخت فیلم در سینما و کار برای تلویزیون ترجیح می‌دهند.

این باعث شده تا دست‌اندرکاران مؤسسه تبیان که سازنده سریال «یوسف پیامبر» هستند، در غیاب مدیر فقید این مؤسسه، یعنی مرحوم فرج‌الله سلحشور نیز شبکه نمایش خانگی را هدف بگیرند. این گروه با تجربه موفق سریال یوسف پیامبر در داخل و خارج از کشور، دو سریال «هیبت» با رویکرد عاشقانه و تاریخی و «حضرت یحیی» را در دستور کار خود قرار داده‌اند. با این تفاوت که بناست هر دو سریال را به جای صداوسیما از مجرای شبکه نمایش خانگی عرضه کنند.

این برنامه، یک اقدام جدید و متفاوت در زمینه تولید و انتشار سریال‌های تاریخی و مذهبی به شمار می‌آید؛ چراکه این اولین بار است که آثاری با این مضامین قرار است با دیگر محصولات شبکه نمایش خانگی رقابت کنند. کاری که در نگاه اول، مثبت و شوق‌انگیز به نظر می‌رسد و به ویترین وی او دی‌ها و شبکه نمایش خانگی نیز تنوع می‌بخشد.

حضور مؤسسه تبیان در شبکه نمایش خانگی، یک اقدام آلترناتیوساز در این عرصه خواهد بود؛ یعنی می‌تواند یکه‌تازی آثار مبتذل و سخیف را پایان بخشد. گفتنی است، شبکه نمایش خانگی طی یک دهه اخیر به یک بخش یاغی و سرکش در نظام فرهنگی ایران تبدیل شده است. این ولنگاری هم محتوای آثار و شکستن برخی خطوط قرمز و هم سرمایه‌گذاری و تولید این آثار را (با ورود پول‌های مشکوک و آلوده) شامل می‌شود. یکی از راهبردهای مقابله با انحصار سریال‌هایی با شکل و شمایل صرفا زرد و بازاری در این بازار مکاره این بوده که سریال‌هایی با گرایش‌های محتوایی و ساختاری دیگری هم به آن راه یابند و بتوانند ذائقه مخاطب را هم ارتقا دهند.

از این نظر، طرح سازندگان سریال‌های هیبت و حضرت یحیی برای فتح شبکه نمایش خانگی، یک آرمان انقلابی و مترقی برای اصلاح و اعتلای یک حوزه در فرهنگ امروز ایران است.

اما این فرصت، یک تهدید هم به حساب می‌آید؛ اینکه قرار است دو سریال با مضامین پرجاذبه مذهبی و تاریخی و احتمالا با ساختاری تأثیرگذار وارد رقابت با دیگر سریال‌های شبکه نمایش خانگی بشوند، در کنار جنبه ایجابی‌اش، یک بعد منفی و سلبی هم در پی دارد. آن هم این است که شبکه نمایش خانگی و استفاده از پلتفرم‌ها به عنوان ابزاری برای تماشای سریال، برخلاف تصور خیلی‌ها هنوز آن فراگیری‌ای که بتواند جای تلویزیون را بگیرد، ندارد. تصور کنید، سریال «یوسف پیامبر» با اینکه بیش از 12 سال از پخش بار اولش گذشته و دفعات متعدد نیز بازپخش شده است، اما هنوز هم جذابیت دارد و بازپخش ده‌ها باره آن نیز برخی از مردم را به خودش مشغول می کند. چون که مخاطب تلویزیون را برخلاف پلتفرم‌ها «همه مردم» از اقشار و گروه‌های سنی مختلف در بر می‌گیرد. از طرفی نیز، صداوسیما امروز بیش از همیشه نیازمند سریال‌های تاریخی و مذهبی است. حیف است که سریال‌هایی چون حضرت یحیی و هیبت که قادر به تأثیرگذاری فرهنگی و جذب مخاطب بالا هستند، از تلویزیون دریغ داشته شوند.

پیشنهاد این است که این دو سریال، پس از انتشار در شبکه نمایش خانگی و اکران در پلتفرم‌ها، به تلویزیون نیز راه یابند و مخاطب‌های افزون‌تری را هدف بگیرند.