پنجشنبه، هفتم مرداد ماه یک کشتی متعلق به شرکتی صهیونیستی در سواحل کشور عمان هدف حمله قرار گرفت که در نتیجه این حمله دو نفر از ملوانان این کشتی که یکی انگلیسی و دیگری رومانیایی بود، کشته شدند. کشتی «مرسر استریت» که با پرچم لیبریا درحرکت بود، تحت مالکیت یک شرکت ژاپنی بوده و اداره آن هم از طریق شرکت «زودیاک ماریتایم» رژیم صهیونیستی صورت می گرفت. این رژیم بلافاصله جمهوری اسلامی را به دست داشتن در این حمله متهم کرد و مدعی شد، ایران با استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین این کشتی را هدف قرار داده است.
جمهوری اسلامی ایران هر گونه نقش داشتن در حمله به کشتی متعلق به اشغالگران را رد کرد. اما با این حال دو کشور انگلستان و رومانی نیز ایران را متهم کردند و اعتراض رسمی خود را تقدیم سفیران تهران در لندن و بخارست کردند.
در این میان آنچه در ماجرای کشتی صهیونیستی جلب توجه میکند، موضع متفاوت ایالات متحده است؛ در فاصله بین فوریه تا ژوئیه گذشته سه کشتی دیگر صهیونسیتی هدف حملاتی قرار گرفته بودند که البته تلفات جانی درپی نداشت و در تمام موارد صهیونیستها اتهاماتی را به ایران وارد کردند. اما در همه موارد مقامات واشنگتن موضعی نزدیک به بیطرفی اتخاذ کرده بودند. ضمن اینکه باید به این نکته هم اشاره کرد که حملات دریایی به کشتیها اقدامات یک سویهای نبوده و چندین کشتی ایرانی هم در دریای سرخ و مدیترانه هدف حمله قرار گرفتهاند که جدیترین آن حمله به یک کشتی جنگی ایرانی در آوریل گذشته در دریای سرخ بود که ایران رژیم غاصب صهیونیستی را عامل آن دانست و تلآویو هم واکنش مشخصی به آن نشان نداد؛ هرچند رسانههای صهیونیستی به نقل از منابع امنیتی رژیم اعلام کردند این کشتی ایران تهدیدی برای حرکت کشتیهای این رژیم است.
علی ای حال، در سایه این تقابلهای گاه به گاه بین ایران و رژیم غاصب صهیونیستی، آنچه در مورد اخیر جلب توجه میکند، موضع تند مقامات آمریکایی است که از قطعی بودن پاسخ به اقدام خطرناک ایران سخن گفتند. درحالی که هنوز هیچ تحقیقی هم انجام نشده بود که تأییدکننده نقش ایران در حمله به کشتی صهیونیستی باشد.
«آنتونی بلینکن» وزیر خارجه ایالات متحده در سخنانی گفت: «آمریکا مطمئن است که ایران با یک هواپیمای بدون سرنشین به کشتیای که تحت اداره رژیم اشغالگر صهیونیستی بوده و از آبهای بینالمللی نزدیک به سؤال عمال عبور میکرده، حمله کرده است و باید پاسخ جمعی به آن داده شود.» وزیر خارجه آمریکا گریزی هم به حوادث دریایی گذشته زد و بدون اینکه به حملات صورت گرفته علیه کشتیهای ایرانی اشاره بکند، مدعی شد: «ایران در ماههای گذشته تحرکاتی علیه بخش دریانوردی داشته است. هرچند مطمئن نیستم این رخداد جدید ارتباطی با روی کار آمدن دولت جدید در ایران داشته باشد.» همسو با آمریکاییها، انگلستان هم به این ماجرا غیر قابل قبول خواند.
در این میان، آنچه درباره چرایی و پشت پرده رویکرد جدید آمریکاییها و همسویی آنها با صهیونیستها قابل توجه نشان میدهد، موضوع مذاکرات هستهای و بحث بازگشت به برجام است. «جو بایدن» رئیسجمهور آمریکا در تبلیغات انتخاباتی خود گفته بود، تمایل دارد به توافق هستهای بازگردد که ترامپ در سال 2018 از آن خارج شده بود. اما این موضع بایدن خواسته صهیونیستها نبود که مخالف سرسخت توافقنامهای بودند که در سال 2015 امضا شده بود. در همین راستا و درحالی که تهران و واشنگتن به همراه دیگر طرفهای حاضر در توافق هستهای (انگلستان، فرانسه، آلمان، روسیه و چین) تلاشهایی را در آوریل گذشته برای احیای برجام آغاز کرده بودند و اختلافاتی هم همچنان بر سر نحوه ورود به گفتوگوها وجود داشت، یک کشتی ایرانی در دریای سرخ هدف حمله قرار گرفت که تأثیری روی مذاکرات نداشت؛ اما کاملاً مشخص بود که رژیم صهیونیستی در تلاش است تا رویکرد کشورهای حاضر در مذاکرات برای احیای توافق هستهای را به شکست بکشاند.
در چنین فضایی و با وجود تمام تنشهایی که در ظاهر دیده میشود، به نظر میرسد هدف اصلی آمریکاییها از رویکرد جدیدی که نسبت به حادثه رخ داده در دریای عمان نشان میدهند، اعمال فشار به دولت جدید جمهوری اسلامی ایران برای بازگشت هرچه سریعتر به میز مذاکره و امضای توافقنامهای جدید باشد و نه کشیده شدن به لبه پرتگاه یا آغاز جنگی فراگیر با ایران. به همین دلیل، این نکته را هم باید در نظر داشت که اظهارات مقامات آمریکایی مبنی بر اینکه رژیم صهیونیستی در پاسخ دادن به ایران آزادی عمل دارد، بدین معنا نیست که رژیم صهیونیستی وارد یک ماجراجویی شده و بدون هماهنگی با واشنگتن به یک اقدام نظامی آشکار و مستقیم علیه ایران دست میزند. گفتنی است، در وضعیت کنونی رژیم صهیونیستی در سطح نیروی دریایی توان ورود به جنگ با ایران در خارج از مناطق ساحلی خود را ندارد و در یک درگیری احتمالی، نیروی دریایی این رژیم اهداف مناسبی برای ابزارهای تهاجمی ایران خواهد بود.
پایان سخن اینکه شرایط به گونه ای است که نمیتوان انتظار داشت که پیامدهای دیپلماتیک این رخداد در سمت و سویی باشد که رژیم صهیونیستی خواستار آن است. ضمن اینکه دولت بایدن هم تمایلی به این ندارد که راه را به روی هدف راهبردی اصلی خود در قبال ایران (احیای توافق هستهای) به طور کامل ببندد و بنابراین، جنجالهایی که اکنون شاهد آن هستیم، بیشتر لفاظی است تا اینکه به یک برخورد منجر شود.