تسخیر مرز ایران و ارمنستان توسط ترکیه و جمهوری آذربایجان، در حوزه‌ی انرژی، چه پیامدها و تبعاتی برای ایران خواهد داشت؟

در این خصوص زمینه برای انتقال گاز از آسیای مرکزی و قفقاز به اروپا فراهم می‌شود و از این طریق، مزیت‌های ایران در حوزه انرژی هم از بین می‌رود. در توضیح باید گفت که درواقع، زمینه برای اجرای طرح «ترانس خزر» فراهم می‌شود؛ طرحی که براساس آن، قرار است گاز ترکمنستان از بستر خزر به باکو و از آنجا به ترکیه و اروپا منتقل شود. ترکمن‌ها گفته‌اند که این خط لوله چون ارمنستان را دور می‌زند، اقتصادی نیست. اکنون در صورت ایجاد دالان تورانی، طرح ترانس خزر به طور جدی در دستور کار قرار می‌گیرد. نکته اصلی در این خصوص آن است که جمهوری آذربایجان به تنهایی نمی‌تواند تأمین‌کننده گاز اروپا باشد و برای این منظور، به گاز سایر کشورها چون ترکمنستان، ازبکستان و قزاقستان نیاز است. حال چون کنوانسیون حقوقی خزر نهایی نشده، این کشورها نمی‌توانند از بستر خزر برای انتقال گاز خود به اروپا استفاده کنند. در صورت تصویب کنوانسیون مذکور در مجلس شورای اسلامی، انتقال گاز از آن کشورها به اروپا صرفه اقتصادی پیدا می‌کند و در این صورت، خط لوله ناباکو(انتقال گاز ایران به اروپا ) منتفی می‌شود و امکان بازیگری ایران در این حوزه از بین می‌رود. علاوه بر این، هم‌اکنون در داخل کشور چهار خط لوله انتقال گاز داریم که در صورت ایجاد دالان تورانی، از بین می‌روند. این چهار خط عبارت‌اند از:
1. خط لوله انتقال گاز به ارمنستان به مدت 20 سال
2. خط لوله انتقال گاز به ترکیه به مدت 25 سال
3. در خط دیگر، در آستارا از جمهوری آذربایجان گاز می‌گیریم و در ازای آن، به نخجوان گاز می‌دهیم و بابت این کار، 15 درصد حق ترانزیت می‌گیریم که رقم قابل‌توجهی می‌شود.
4. خط لوله انتقال(سوآپ) گاز ترکمنستان به ترکیه از مسیر ایران
در صورت ایجاد دالان تورانی، دیگر ترکیه از ما گاز نمی‌خرد، نمی‌توانیم به نخجوان گاز منتقل کنیم و به احتمال زیاد، با فشار و تشویق ارمنستان هم باعث خواهند شد که این کشور به جای ایران، گاز خود را از جمهوری آذربایجان تأمین کند. سوآپ گاز ترکمنستان به ترکیه هم برای همیشه منتفی خواهد شد. بنابراین، ایجاد این دالان، کاملاً به ایران خسارت می‌زند. نکته جالب آنکه قرارداد گازی ما با نخجوان و ارمنستان 20 ساله و با ترکیه 25 ساله است که یک تا سه سال از اعتبار آنها باقی مانده است. اگر تغییر ژئوپلیتیکی در مرزهای شمالی صورت گیرد، دیگر قراردادهای پیش‌گفته با ایران تمدید نخواهد شد.