ثمره ی مذاکرات وین چه بود؟

سیاستمداران و رسانه های غربی در اقدامی هماهنگ، طرح های پیشنهادی جمهوری اسلامی ایران برای رفع تحریمها و احیای توافق هسته ای را ناامید کننده دانسته و سعی در "مقصر سازی "ایران در روند مذاکرات دارند! این اقدام در حالی صورت می گیرد که اساسا اصلی ترین هدف جمهوری اسلامی ایران از حضور در مذاکرات وین، رفع تحریمهای ظالمانه غرب علیه کشورمان می باشد.  در پی رایزنی‌های روزهای گذشته، هیأت جمهوری اسلامی ایران دو سند را در اختیار طرف مقابل قرار داده است. سند نخست دیدگاه‌های جمهوری اسلامی ایران در موضوع لغو تحریم‌ها و سند دوم در موضوع مسائل هسته‌ای است. اکنون این طرف مقابل است که باید این اسناد را مورد مطالعه قرار داده و در خصوص این متن‌ها وارد مذاکره جدی شود.به عبارت بهتر، توپ در زمین آمریکا و تروییکای اروپایی می باشد. این اسناد نیز با توجه به خواسته های منطقی و حقوقی جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات از جمله " لزوم رفع تحریمهای مغایر با برجام" تنظیم شده است.

غرب به دنبال مذاکرات سازنده نیست

در عین حال جمهوری اسلامی ایران خطاب به طرفهای مقابل و خصوصا طرف اروپایی تاکید کرده است که برای استمرار مذاکرات و شنیدن پاسخ های حقوقی طرف مقابل منعی ندارد. گفت‌وگوها در وین دارای آثار متعدد بین‌المللی است. به همین دلیل برخی بازیگران خارجی تلاش کرده‌اند تا به نحوی بر روند گفت‌وگوها اختلال ایجاد کنند و مسیر گفت‌وگوهای سازنده را منحرف کنند. بر این اساس،  نباید اجازه داد که نگاه و رویکرد بازیگران خارج از گفت‌وگو بر مذاکرات تأثیر منفی و سلبی بگذارد. همچنین تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان تاکید کرده است که گفت و گوهای جدی با طرف مقابل را در خصوص اسناد تهیه شده ( در خصوص رفع تحریمها و احیای تعهدات هسته ای ) ادامه خواهد داد. با این حال سیاستمدارانی مانند آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا و امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه در تلاش هستند تا به جای مواجهه ی منطقی با خواسته ها و استدلالات مطرح شده از سوی کشورمان، بازی "مقصر سازی در مذاکرات" را با تکیه بر همان تاکتیکهای تبلیغاتی نخ نمای خود پیگیری کنند!

حمله به تاکتیک "احیای صوری برجام"

یکی از مهم ترین دستاوردهای مذاکرات اخیر وین، حمله به تاکتیک "احیای صوری برجام" بوده است. این تاکتیک، به مثابه یک نقشه راه مذاکراتی از سوی واشنگتن و تروییکای اروپایی و شبکه رسانه ای وابسته به جریانهای قدرت در غرب پیگیری شده است. دور هفتم مذاکرات کمیسیون مشترک برجام در وین پس از چند ماه وقفه روز دوشنبه آغاز شد و جمعه سوم دسامبر (۱۲ آذر) خاتمه یافت.خبرگزاری فرانسه به نقل از دیپلمات‌های ارشد سه کشور اروپایی طرف توافق هسته‌ای گزارش داد که آنها پس از بررسی دقیق و اساسی متن‌های پیشنهادی هیئت مذاکره‌کننده ایرانی "سرخورده و نگران" هستند.درا ین میان، دیپلمات‌های بریتانیایی، آلمانی و فرانسوی مدعی هستند که ایران "تغییرات قابل توجهی" در متن پیش‌نویس‌ها وارد کرده که ابهام‌ها و خلاءهای تازه ایجاد می‌کنند و مشخصی نیست چگونه می‌توان در یک دوره زمانی واقع‌بینانه به آنها رسیدگی کرد!

این در حالیست که در موضوع "رفع تحریمها"، کل پیش نویسهایی که تا کنون ( در جریان شش دور مذاکره قبلی) مطرح شده است، اساسا پرانتزها یا جالی خالی های زیادی در حوزه رفع تحریمهای کشورمان وجود داشته است. فراتر از آن، مقامات غربی هنوز تفاوت "پیش نویس" و " سند"را متوجه نشده اند! تا زمانی که یک پیش نویس به سند تبدیل نشده و مورد توافق مشترک قرار نگرفته است، امکان دخل و تصرف در آن وجود دارد.

وارونه نمایی رسانه های غربی

دیپلمات‌های اروپایی مدعی هستند دولت‌های فرانسه، انگلیس و آلمان همچنان قاطعانه مصمم هستند یک راه دیپلماتیک برای حل مناقشه هسته‌ای با ایران پیدا شوند اما هیئت‌های مذاکره‌کننده با توجه به شرایط جدید باید برای ارزیابی موقعیت و دریافت دستورالعمل‌های تازه به پایتخت‌ها بازگردند.واقعیت امر این است که در جریان مذاکرات اخیر وین، مقامات غربی کمترین حسن نیتی در خصوص "بازگشت واقعی به برجام" نشان نداده اند. مواضع سلبی امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه در خصوص مذاکرات وین، نشان دهنده همین حقیقت است. امانوئل مکرون، در جریان سفر به امارات متحده عربی در خصوص نتایج و خروجی مذاکرات وین تاکید کرد :

"توجه به مواضع ایران به نظر می‌رسد مذاکرات وین پیشرفتی نداشته و موفقیت‌آمیز نبوده است. به همین دلیل این احتمال منتفی نیست که مذاکرات احیای برجام در آینده نزدیک از سر گرفته نشود. "

این ادعا در حالی مطرح می شود که قرار است مذاکرات از اواسط هفته پیش رو از سرگرفته شود! در هر حال، تیم مذاکره‌کننده دولت سیزدهم بارها برداشته ‌شدن یک‌جای تحریم‌های آمریکا و تضمین عدم خروج مجدد این کشور از توافق را لازمه احیای برجام عنوان کرده است.«بازگشت یکطرفه به برجام» که به‌مثابه یک تاکتیک ازسوی کاخ‌سفید پیگیری می‌شود، بر دو مولفه استوار است: نخست اینکه تحریم‌های ضدایرانی به‌صورت کامل برداشته نشده و در هر لحظه‌ای بتوان با بهانه بازتفسیر یا بازتعریف آن‌ها در قالب‌های جدید، آن‌ها را علیه ایران وضع کرد. به عبارت بهتر، هندسه تحریم‌ها علیه ایران باید به‌گونه‌ای حفظ شود احیای برجام منجر به دفرمه شدن این هندسه و ساختار انتزاعی (اما واقعی) نشود. یکی از مهم‌ترین دلایل انتصاب ریچارد نفیو، معمار تحریم‌های ضدایرانی در دوران اوباما به‌عنوان معاون رابرت مالی (مسوول ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای آمریکا) همین مساله است.دومین مولفه، به امکانات و امتیازاتی بازمی‌گردد که حتی «بازگشت صوری آمریکا به برجام» برای کاخ سفید خواهد داشت. آنچه مسلم است اینکه دولت بایدن می‌تواند به بهانه «عضویت ظاهری در برجام» یا همان «بازگشت بدون ثمر به توافق هسته‌ای»، خود را به‌عنوان «یکی از اعضای مشارکت‌کننده در برجام» معرفی کرده و از این طریق مکانیسم ماشه را تا آخرین مرحله ممکن (بازگرداندن همه تحریم‌های چندجانبه علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد) فعال کند. در این صورت، «سند برجام» قطعا به کمک دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی کشورمان نخواهد آمد.

آنچه مسلم است اینکه جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات وین، به خوبی توانست با ترسیم خطوط قرمز و اصرار بر روی آنها  ( فعلا در دوحوزه رفع تحریمهای ضد ایرانی و بازگشت به تعهدات هسته ای )، طرف غربی را در منگنه سختی قرار داده است. بدیهی است که اکنون توپ نه در زمین جمهوری اسلامی ایران، بلکه در زمین واشنگتن و تروییکای اروپایی می باشد.....