نوشابه ای که رئیس جمهور مصر برای خودش باز کرد!

به گزارش پایگاه خبری تحیلی بصیرت: پایگاه خبری "میدل ایست مانیتور" در گزارشی به پخش سریال "الاختیار 3 "در مصر، در ایام ماه مبارک رمضان پرداخته و به طور خاص، تصویرسازی های خاص سیاسی که از رئیس جمهور مصر "عبدالفتاح السیسی" شده را نمودی عینی از تضعیف شدید پایگاه حمایت مردمی السیسی(در عالم واقعیت) دانسته و تاکید کرده که این نخستین بار است که یک رئیس جمهور در مصر حاضر شده تا در دوره حیاتش، تصویرش در قالب یک سریال تلویزیونی به نمایش درآید و حتی خود وی در روند تهیه سریال نیز نقش داشته است. سریالی که شدیدا سعی دارد تصویر یک قهرمان ملی را از عبدالفتاح السیسی، و در عین حال تصویری شیطانی و منفی را از محمد مرسی(رئیس جمهور سابق مصر) و جریان اخوان المسلمین، به نمایش بگذارد. 

میدل ایست مانیتور در این رابطه می نویسد:

« "عبدالفتاح السیسی" رئیس جمهور مصر به تازگی و در چهارچوب مبارزات و جنگ ناامیدانه خود علیه جنبش اخوان المسلمینِ این کشور، از ظرفیت های هنر نمایشی و به طور خاص یک سریال تلویزیونی که در ماه مبارک رمضان پخش می شود استفاده کرده است که در چهارچوب آن، از اخوان المسلمین، چهره‌ای شیطانی تصویرسازی می شود و در نقطه مقابل، از السیسی به عنوان یک قهرمان ملی یاد می شود که مصر و مصری ها را از آنچه رویه های غیرقانونی و خارج از قاعده اخوان المسلمین ادعا می شود نجات داده.  

عبدالفتاح السیسی از زمان انجام کودتای نظامی علیه "محمد مرسی" نخستین رئیس جمهور مصر که به شیوه‌ای دموکراتیک انتخاب شده(در سال 2013)، عملا با تمام قوای خود جنگی یک طرفه را علیه اخوان المسلمینِ مصر (که محمد مرسی نیز به آن تعلق داشت) به راه انداخته است. سریال تلویزیونی "الاختیار 3 "، فصل سومِ یک مجموعه تلویزیونیِ سیاسی در مصر است که همزمان با آغاز ماه مبارک رمضان، در کشور مصر به روی آنتن تلویزیون این کشور می رود. اگرچه مصری ها سال هاست به تماشای سریال های تلویزیونی کمدی در ایام ماه مبارک رمضان عادت دارند و حتی به این مساله شهرت نیز دارند، رژیم نظامیِ این کشور اصرار زیادی بر نمایش سریال سیاسی الاختیار داشته است. ارتش مصر بواسطه کودتای خود در سال 2013، وزیر دفاع وقت این مصر یعنی "عبدالفتاح السیسی" را به قدرت رساند و نخستین دولت دموکراتیک مصر را که در نتیجه بهار عربی(پس از 25 ژانویه سال 2011) به قدرت رسید و محمد مرسی رئیس جمهور آن بود را از قدرت خلع کرد. از آن زمان تاکنون، ارتش و دستگاه های امنیتی مصر، اعتراضات عمومی علیه کودتای مذکور را از طریق به راه انداختن دوره‌ای از کشتارهای خونین که منجر به مرگ هزاران مصری شده، به شدت سرکوب کرده و می کنند. در این راستا، ده ها هزار مصری بازداشت شده اند و آزادی مطبوعات در این کشور نیز به نحو قابل توجهی سرکوب شده است. 

در این راستا، شماری از بازیگران سرشناس مصری هم از سریال الاختیار 3 حمایت کرده اند. سریالی که توسط شرکت Synergy Art Production که متعلق به ارتش مصر است، تولید شده است. این در حالی است که شماری از منتقدان نیز ادعا می کنند که برخی از بازیگران مصری به اجبارِ ارتش مصر وادار شده اند تا در سریال مذکور ایفای نقش کنند و یا از آن حمایت نمایند. در این چهارچوب، حتی گفته شده که "یاسر جلال" بازیگر برجسته مصری نیز شخصا از سوی عبدالفتاح السیسی جهت بازی کردن در نقش وی که در واقع، قهرمان سریال مذکور است، انتخاب شده است. 

در این سریال، رئیس جمهور سابق مصر محمد مرسی که پیشتر در زندان فوت شد، در مقایسه با السیسی، به مثابه چهره ای به شدت ضعیف تصویرسازی شده است. در این راستا، السیسی فردی نشان داده می شود که بسیاری از دستورات محمد مرسی را که بر اساس آنچه در سریال ادعا می شود، هدفی جز نابودی مصر نداشتند، قویا رد می کند. در این سریال، اخوان المسلمین که جز مخالفان سیاسی السیسی و جریان حامی وی محسوب می شود، به شدت در قالبی "شیطانی" تصویرسازی می شود و السیسی به مثابه "ناجی ملتِ مصر" معرفی می‌گردد.

در این سریال، بخش هایی از مکالمات صوتی و جلسات واقعی السیسی با "محمد مرسی" و "حسین طنطاوی" رئیس وقت شورای نظامی مصر که در فاصله میان فوریه 2011 تا ژوئن 2012، به صورت موقت رهبری مصر را بر عهده داشت هم به نمایش در می آید تا به نوعی، رنگ و لعابِ مستند و واقعی این سریال، در چشم مخاطبان مصری تقویت شود. 

*تصویری از "یاسر جلال" بازیگر سرشناس مصری در نقش عبدالفتاح السیسی در سریال "الاختیار 3 "

با این حال، مداخله مستقیم شخص عبدالفتاح السیسی در نگارش و روند تولید این سریال نمایشی، تا حد زیادی موجب شده تا این اثر به عنوان اثری مهم که معانی خاصی را متبادر می کند، شناخته شود. در این راستا، عنوان سریال مذکور یعنی "الاختیار"، به مدت چندین روز در ابتدای ماه مبارک رمضان، در شبکه های اجتماعیِ جهان عرب جز "ترِندها" بود. از این رو، بسیاری از کاربران به السیسی حمله می کردند و برای محمد مرسی دعای خیر می نمودند. 

به نحو قابل توجهی، برخی بر این باورند که اساسا این سریال به هدفِ اصلی خود که همان تخریب وجهه محمد مرسی بوده هم نرسیده است. در این چهارچوب برخی معتقدند که مرسی برخلاف آنچه در سریال الاختیار از وی تصویرسازی می شود، فردی محکم بود که نخواست در برابر درخواست های ارتش و نهادهای نظامی مصر زانو بزند. در واقع، وی وفاداری خود به انقلاب 25 فوریه مصر را کاملا حفظ کرد. 

 در این راستا، "سلیم عزوز" رمان نویس و تحلیلگر سیاسی سرشناس مصری می گوید که در مورد دوره ریاست جمهوری محمد مرسی و برخی برهه های آن، اطلاعات چندانی ارائه نشده است. سریال الاختیار که با استفاده از منابع اطلاعاتی ارتش مصر ساخته شده، تا حد زیادی نشان می دهد که اساسا محمد مرسی تلاش زیادی کرده تا در مصر کودتای نظامی رخ ندهد. در این راستا، حتی برخی بر این باورند که السیسی با نمایش سریال های تلویزیونی نظیر الاختیار سعی دارد تا حد زیادی تصاویری را که از وی در کنار محمد مرسی در شرایطی که او کاملا پایین تر از مرسی بود و شبیه به فردی خجالتی بود را از اذهان افکار عمومی مصر پاک کنند و تصویری جدید را از خود به مصری ها ارائه نماید. 

در این چهارچوب، "عمر واکد" بازیگری مشهور مصری (که در تبعید به سر می برد)، سریال الاختیار را یک کمدی تمام عیار خوانده است که "سعی دارد به اصطلاح، واقعیتی را به مصری ها نشان دهد که در زندگی روزمره آن ها نه دیده و نه تجربه شده است." به گفته منتقدان، سریال تلویزیونی الاختیار، سندی روشن مبنی بر این مساله است که مصر با دیکتاتوری اداره می شود. این نخستین بار است که یک رئیس جمهور در مصر موافقت خود را اعلام کرده تا در قالب یک سریال تلویزیونی و در شرایطی که وی زنده است، تصویر و روایتی از او پخش شود. در این نقطه، عبدالفتاح السیسی نَه تنها شدیدا درخواست داشته تا در سریال الاختیار به تصویر کشیده شود بلکه حتی خود به صورت مستقیم در هدایت جریانِ این سریال نیز نقش داشته است. در این راستا، برخی ناظران و تحلیلگران بر این باورند که این اقدام السیسی به نوعی، نمودی عینیِ این مساله است که وی فهمیده میزان حمایت مردمی از او شدیدا اُفت کرده است(حتی در میان افراد و گروه هایی که از کودتای نظامی وی نیز حمایت کردند). در این راستا، بسیاری از حامیان سابق عبدالفتاح السیسی در موقعیت های مختلف اعتراف کرده اند که وی در اداره کشور مصر ناکام بوده و نتوانسته بحران های بیشمار آن را نیز حل کند. در قالب سریال الاختیار، السیسی خود را عملا با رقیبی در انداخته که مدت هاست به نحو گسترده ای از صحنه سیاسی مصر(اشاره به محمد مرسی و اخوان المسلمین دارد) توسط رئیس جمهور کنونی این کشور حذف شده و سرکوب می شود. این گروه و حزب سیاسی: غیرقانونی اعلام شده، اعضا و رهبران آن به زندان انداخته شده اند، حامیان آن تحت تعقیب و شکنجه قرار گرفتند، مراکز درمانی، آموزشی و رفاهی آن نیز یا تعطیل شده اند و یا به نفع دولت و دیگر گروه های مصری مصادره شده اند. این در حالی است که در نقطه مقابلِ تمامی تلاش های السیسی جهت سرکوب اخوان المسلمین، میزان حامیان این گروه در مصر روز به روز افزایش می یابند. حتی در این رابطه تصویرسازی های منفی رسانه‌های مصری از اخوان المسلمین نیز راهگشا نبوده است. 

یکی از مضحک ترین ویژگی های مجموعه تلویزیونی الاختیار این است که السیسی را به مثابه فردی نشان می‌دهد که حامی جدیِ آزادی مطبوعات و رسانه های جمعی است. این در حالی است که خودِ السیسی با شیوه حکمرانی‌اش، نشان داده که با اصولِ آزادی هیچ نسبتی ندارد و عملا مصر را به قعرِ شاخص های مرتبط با آزادی در جهان پرتاب کرده است و اساسا بسیاری از مطبوعات و گروه های مردم‌نهادِ مصری در سال های اخیر، به شدت سرکوب شده اند و بسیاری از مصری ها نیز نسبت به شیوه حکمروایی السیسی که توام با زور و خشونت است، شکایات و اعتراضات فراوانی را دارند. 

"عمر واکد" بازیگر سرشناس مصری می گوید: "همه ما می دانیم که دروغگو و فریبکار چه کسی است. السیسی فردی نبوده و نیست که از طریق انتخابات به قدرت رسیده باشد و یا مردم را از فقر نجات داده باشد. بلکه برعکس وی همان کسی است که مصر را فروخت".»