وزارت کشور لبنان نتایج نهایی رسمی انتخابات پارلمانی این کشور را که در روز یکشنبه 25 اردیبهشت 1401 برگزار شد، اعلام کرد[...]
وزارت کشور لبنان نتایج نهایی رسمی انتخابات پارلمانی این کشور را که در روز یکشنبه 25 اردیبهشت 1401 برگزار شد، اعلام کرد. میزان مشارکت در این انتخابات ۴۱ درصد اعلام شد که در مقایسه با دو انتخابات پیشین در سالهای ۲۰۰۹ و ۲۰۱۸ پایینتر بود. در انتخابات ۲۰۱۸ میزان مشارکت رأیدهندگان ۴۹ درصد و در انتخابات ۲۰۰۹ میزان مشارکت ۵۵ درصد اعلام شده بود.
به عقیده ناظران، ناامیدی و سرخوردگی لبنانیها به ویژه در وضعیت بحران اقتصادی سالهای اخیر و نیز کنارهگیری سعد حریری از گردونه انتخابات در کاهش مشارکت، به ویژه در میان اهل سنت تأثیر داشته است.
در انتخابات یکشنبه ۷۱۹ نامزد در ۱۰۳ فهرست انتخاباتی در 15 حوزه انتخاباتی برای دستیابی به ۱۲۸ کرسی مجلس با یکدیگر رقابت کردند.
فضای انتخابات در مجموع آرام و سالم بود، با این حال برخی طرفهای سیاسی و گروههای ناظر بر انتخابات برخی جریانهای سیاسی را به تقلب و تخلف در انتخاب متهم کردند.
«جبران باسیل» رهبر جریان آزاد میهنی، حزب نیروهای لبنانی (سمیر جعجع) را به خرید گسترده آرا با تزریق پول از سوی سفیر عربستان سعودی در بیروت (ولید البخاری) متهم کرده است.
از سوی دیگر، انجمن لبنانی انتخابات دموکراتیک، یک نهاد مدنی ناظر بر انتخابات مدعی شده است، نمایندگانش که برای نظارت بر صندوقها به مناطقی در جنوب لبنان رفتهاند، مورد تهدید و حمله گروههایی قرار گرفتهاند.
تعداد کرسیهای احزاب و جریانهای سیاسی لبنان در جدول انتهای متن آمده است.
نتایج نهایی انتخابات پارلمانی لبنان نشان میدهد، هیچ گروه و حزبی نتوانست اکثریت کرسیها را کسب کند و به این ترتیب، این انتخابات برنده قطعی نداشته است. طبق نتایج رسمی انتخابات حزبالله لبنان و متحدانش در مجموع ۶۲ کرسی از ۱۲۸ کرسی مجلس را کسب کردهاند. بر این اساس، حزبالله به اکثریت پارلمان (65 کرسی) دست نیافته است. این در حالی است که جریان مقاومت در انتخابات سال ۲۰۱۸ موفق شده بود با کسب ۷۱ کرسی، اکثریت پارلمان لبنان را کسب کند.
در این حال، رسانههای مخالف به تبلیغات گستردهای علیه حزبالله دست زده و مدعی شدند مقاومت و حامی آن، یعنی جمهوری اسلامی ایران پس از آنکه در انتخابات عراق شکست خوردند، اکنون شکست تازهای را در انتخابات لبنان تجربه کردند.
هر چند جریان مقاومت به اکثریت کرسیها دست نیافته است، اما مجموع آرای آن در پارلمان جدید بیش از رقباست؛ زیرا حزبالله به همراه متحدانش بر اساس قانون انتخابات لبنان، بیشترین آرای ترجیحی را در کل لبنان به دست آورده و این امر فی نفسه پیروزی بزرگی به شمار میآید؛ به ویژه آنکه مخالفان داخلی و خارجی سرمایهگذاری زیادی برای حذف و تضعیف مقاومت از صحنه سیاسی انجام داده بودند.
جریان میهنی آزاد به رهبری جبران باسیل، متحد حزبالله که قبلاً دارای 29 کرسی در مجلس بود و اکثریت مسیحی را در اختیار داشت، این بار 18 کرسی کسب کرد. از سوی دیگر، حزب نیروهای لبنانی به رهبری سمیر جعجع با کسب چندین کرسی تازه موفق شد تعداد کرسیهای خود را از ۱۵ کرسی به بیش از ۲۰ کرسی برساند.
با توجه به ترکیب مجلس فعلی لبنان مهمترین تغییر در جابهجا شدن قدرت میان دو حزب اصلی مسیحیان مارونی در پارلمان است. در پارلمان کنونی جریان میهنی آزاد به رهبری جبران باسیل با ۲۹ کرسی حزب اصلی مسیحیان مارونی است، اما حزب نیروهای لبنانی دو کرسی بیشتر کسب کرده است.
رقابت در میان مسیحیان لبنان به تعیینکنندهترین محل گمانهزنی برای گرایش بیروت به سمت محور مقاومت یا به سمت مخالف آن (محور آمریکا و عربستان) تبدیل شده است. طی سالهای گذشته، حزب جریان آزاد میهنی (نزدیک به رئیسجمهور میشل عون و به رهبری جبران باسیل، داماد رئیسجمهور و وزیر خارجه پیشین)، جریان اصلی مسیحیان مارونی در پارلمان بود، اما اکنون پیشبینی میشود جریانهای نزدیک به عربستان و مخالف حزبالله، یعنی جریانهای نیروهای لبنانی (سمیر جعجع) و حزب کتائب به رهبری سامی جمیل دست بالاتر را در پارلمان داشته باشند.
با افزایش کرسیهای نیروهای لبنانی به ریاست مسیر جعجع، نقش این شخصیت پرحاشیه در ساخت قدرت لبنان بیشتر خواهد شد. سمیر جعجع که دارای سوء پیشینه جنایت است، به شدت رویکرد ضد مقاومت دارد و در حادثه الطیونه در اکتبر 2021 که منجر به کشته و زخمی شدن دهها نفر شد، دست داشته است.
با این حال، مسیحیان به تنهایی تعیینکننده آینده سیاسی لبنان نخواهند بود. اگر اکثریت پارلمان به دست نیروهای مخالف حزبالله بیفتد و قرار باشد گروههای مخالف مقاومت بر مواضع خود علیه سلاح مقاومت اصرار کنند، احتمال بروز بن بست سیاسی طولانیمدت در لبنان بسیار زیاد است و ممکن است تعیین تکلیف پستهای اصلی کشور و تشکیل دولت جدید تا مدتها به تأخیر بیفتد؛ تجربهای که لبنانیها طی سالهای گذشته در عرصه سیاسی داخل شاهد آن بودهاند.
از طرفی، سعد الحریری و جریان المستقبل با تحریم انتخابات، 14 کرسی پارلمانی را از دست دادند و شمار کرسیهای اعضای بازمانده آن از ۲۰ به ۶ کاهش یافت. این نتیجه ضمن اینکه تداوم حذف الحریری از صحنه سیاسی لبنان را در پی خواهد داشت، انتخاب نخستوزیر جدید لبنان و سپس تشکیل کابینه را پیچیدهتر خواهد کرد.
در عین حال، نیروهای تازه نفسی از میان معترضان اکتبر ۲۰۱۹ لبنان هم در این انتخابات به پارلمان راه پیدا کردهاند و حدقل ۱۵ کرسی انتخابات را به خود اختصاص دادهاند. هر چند تعداد کرسیهای معترضان به اندازهای نیست که بتوانند به طور مستقیم بخشی از قدرت را در اختیار بگیرند؛ اما در شرایط ائتلافها و بده بستانهای سیاسی، همین تعداد کرسی میتواند در انتخاب هر یک از سه مقام مهم کشور، یعنی رئیس پارلمان، رئیسجمهور و نخستوزیر تأثیرگذار باشد.
در مجموع باید گفت، لبنانیها با وجود بحرانهای حاد سیاسی و اقتصادی که به ویژه طی سالهای اخیر شاهد آن بودند، انتخابات پارلمانی 2022 را با موفقیت پشت سر گذاشتند. هر چند ترکیب پارلمانی فعلی دچار تغییراتی شده است، اما جایگاه سیاسی و اجتماعی مقاومت پایدار ارزیابی میشود و در نتیجه نقش و نفوذ سیاسی خود را در عرصه داخلی کماکان حفظ خواهد کرد.
نکته پایانی این است که طبق تجربه، ساختار طائفهای و موزاییکی لبنان به گونهای است که دستیابی سریع به تفاهمات و توافقات مربوط به ساختار قدرت و تعین دولت جدید غالبا پیچیده، دشوار و درازمدت است.