رمزگشایی از نطق رابرت مالی در سنای آمریکا / سردرگمی مزمن در کاخ سفید

مواضع اخیر رابرت مالی نماینده آمریکا جلسه استماع سنا، مولد گمانه زنی ها و تحلیلهای زیادی در خصوص رویکرد کاخ سفید  در قبال توافق هسته ای بوده است. وی تاکید کرده است که احتمال موفقیت مذاکرات به مراتب نسبت به احتمال شکست آن بیشتر است و واشنگتن، حاضر نیست در قبال خروج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از لیست موسوم به  حاضر نیست در قبال خروج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از لیست موسوم به FTO  ، به تهران امتیازات "فرابرجامی" دهد. در خصوص این مواضع، نکاتی وجود دارد که نمی توان به سادگی از کنار آن گذشت:

نخست اینکه اعتراف رابرت مالی در خصوص شکست استراتژی فشار حداکثری ترامپ تناسبی با رویکرد یکسال و نیمه اخیر دولت بایدن در مذاکرات وین ندارد. به عبارت بهتر، میان "مقدمه اعلامی" و " نتیجه رفتاری" دولت آمریکا تناسب و توازنی وجود ندارد.

به نظر می رسد یکی از اصلی ترین اهداف رابرت مالی از سخنان اخیر، آرام سازی فضای کنگره آمریکا و خصوصا مخالفان جمهوریخواه بایدن ( و حتی برخی سناتورهای دموکرات مخالف برجام) در قبال مذاکرات وین می باشد.

اعلام شکست احتمالی مذاکرات از سوی دولت بایدن، تا حد زیادی منجر به کاهش فشارها بر تیم مذاکره کننده آمریکا و وزارت خارجه این کشور خواهد شد. در هر حال، نمی توان بدون در نظر گرفتن منازعات داخلی در میان کاخ سفید و کنگره ، سخنرانی اخیر رابرت مالی را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد.

دوم اینکه متعاقب موفقیت آمیز بودن مذاکرات در قبال مولفه های "راستی آزمایی"،"تضمینهای ذاتی" و " عدم گره زدن برجام به موضوعات فرابرجامی" که جملگی منافع کشور ما را تا حد زیادی تامین کرده است، واشنگتن در صدد امتیازگیری از تهران در مباحث اختلافی باقیمانده است. در چنین شرایطی، دولت بایدن در صدد "فرابرجامی" جلوه دادن مطالبه بر حق ایران مبنی بر خروج سپاه از لیست گروههای تروریستی ادعایی آمریکا بر آمده است. بدیهی است که محدودیتهای اقتصادی در برابر سپاه پاسداران ، ناقض ماده 29 برجام می باشد. در این ماده تصریح شده است که هر گونه مانع تراشی در مسیر رفع تحریمهای مشخص شده در برجام  ( اعم ازمانع تراشی های  مستقیم یا غیر مستقیم از سوی دولت ،کنگره آمریکا و کشورهای اروپایی ) ممنوع و مغایر با اصل توافق می باشد.

در این میان، اهمیتی ندارد که آن تحریمها یا محدودیتها، تحت چه "برچسب" عنوانی علیه ایران وضع می شود ، بلکه تاثیرگذاری آنها در مسیر رفع عملیاتی تحریمهای ضد ایرانی موضوعیت دارد.بر همین اساس، حتی اگر تحریم یا محدودیتی که در ذیل " اقدامات غیرهسته ای " علیه ایران وضع شده باشد، نباید در مسیر رفع تحریمهای برجامی خللی ایجاد کند. مقامات آمریکایی نسبت به این موضوع آگاه هستند.

نکته سوم ، به اختلاف"مواضع اعلامی" و " مواضع پنهان" دولت آمریکا در قبال مذاکرات وین و احیای برجام باز می گردد. در جریان سفر انریکه مورا نماینده اتحادیه اروپا و امیر قطر به تهران، شاهد ارسال پیامها و سیگنالهای ایجابی واشنگتن در قبال حل موضوعات اختلافی در مسیر نهایی ساختن مذاکرات وین بودیم.در این میان، رژیم اشغالگر قدس و لابی آیپک در آمریکا، هر دو نسبت به انعطاف احتمالی آمریکا در قبال مسائل اختلافی باقیمانده شدیدا نگران بوده و حتی ای نگرانی را با ادبیاتی قهر آمیز و خشمگیانه به مقامات اروپایی نیز منتقل کرده بودند. اقدام نشریه پولیتیکو در اعلام تصمیم نهایی دولت بایدن در خصوص عدم خروج سپاه پاسداران از لیست FTO و متعاقبا پیام تشکر نفتالی بنت خطاب به بایدن ( آن هم مستند به گزارش یک روزنامه ونه مواضع رسمی کاخ سفید) بیانگر مداخله سلبی صهیونیستها در این آوردگاه می باشد.

نکته چهارم به مواضع هوشمندانه و قاطعانه جمهوری اسلامی ایران در قبال مواضع رابرت مالی باز می گردد. مقامات آمریکایی از یک سو معتقدند اگر قرار بر "شکست مذاکرات" باشد، بار این شکست باید به لحاظ ظاهری و روانی بر دوش ایران و سپاه پاسداران بیفتد تا بلکه از این طریق،دوگانه کاذب "سپاه –توافق" یا " سپاه –معیشت"را در میان افکار عمومی کشورمان القا و سپس تثبیت کنند. این در حالی بود که دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی کشورمان بارهاعنوان کرده بود که غیر از موضوع خروج سپاه از لیست FTO،اختلافات مهم دیگری از جمله " نحوه ارائه تضمینهای اعتباری به ایران" در خصوص فعالیت شرکتهای تجاری بین المللی و خارجی در کشورمان حل و فصل نشده است. در چنین شرایطی رویکرد هوشمندانه جمهوری اسلامی ایران، منجر آن شده است تا آمریکا در تصویر سازی کاذب خود از مذاکرات وین و محدود کردن اختلافات به مسئله خروج سپاه از لیست FTO ناکام بماند.

نکته پنجم به خلق دوگانه های هدفمند در حوزه سیاست خارجی و داخلی آمریکا باز می گردد. طی روزهای اخیر و در حوزه سیاست خارجی آمریکا، شاهد دوگانه سازی میان "واشنگتن-تل آویو" در قبال مذاکرات وین و به سرانجام رسیدن آن هستیم. رسانه های غربی به کانون و بستری برای تبلور این دوگانه سازی تبدیل شده اند. در داخل آمریکا نیز دولت بایدن به صورت هدفمند مشغول هدایت دوگانه" دموکرات-جمهوریخواه" در قبال مذاکرات وین می باشد.

واقعیت امر این است که اصالت، میزان و چرایی وقوع اختلافات واشنگتن –تل آویو یا دموکراتها-جمهوریخواهان اساسا برای ما اهمیتی ندارد. آنچه درا ین میان اصالت دارد، تصمیم نهایی دولت آمریکا و انتخاب آن میان دو گزینه"بازگشت عملیاتی به برجام" یا " ادامه مسیر دولت ترامپ"و البته تحمل آثار و تبعات آن می باشد. بدیهی است که در این معادله، واشنگتن و بازیگران اروپایی نمی توانند در انتظار یک بازی خطرناک اما بدون هزینه برای منافع خود و متحدانشان در نظام بین الملل باشند!

جمهوری اسلامی ایران طی سالهای سپری شده از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی نشان داده است که قاعده ایستادگی در برابر دشمن و بر هم زدن محاسبات راهبردی و تاکتیکی آنها را به خوبی می داند.....