علی باقری، معاون سیاسی وزیر خارجه و مذاکرهکننده ارشد ایران روز دوشنبه (۵ تیرماه) به دوحه رفت تا طی گفتوگوهای دوروزه با انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گفتوگوها درباره موضوعات اختلافی باقیمانده از مذاکرات وین (مذاکرات سهجانبه غیرمستقیم) از سر گرفته شود.
روز گذشته و بعد از پایان مذاکرات ابتدایی بین باقری و مورا، برخی رسانهها به نقل از منابع آگاه در مذاکرات نوشتند که در جریان این دور از گفتوگوها، تیم مذاکرهکننده جمهوری اسلامی ایران با اقتدار بر مواضع کشورمان ایستاده و بر لزوم دستیابی به یک توافق پایدار تأکید کرده است اما گویا این دور از گفتگوها به دلیل زیادهخواهی و باجخواهی آمریکاییها و ندادن تضمین برای انتفاع اقتصادی ایران به نتیجه نرسیده است.
بر اساس آنچه از قطر شنیده میشود، رابرت مالی (نماینده آمریکا در امور ایران) در مذاکره با انریکه مورا (نماینده اتحادیه اروپا) بر مواضع قبلی آمریکا و تکرار آنچه در وین مطرح شده پافشاری کرده و نشست دوحه در اولین دور از مذاکرات، نتیجه خاصی در پیشرفت گفتگوها نداشته باشد.
گفته میشود رویکرد غیر سازنده طرف آمریکایی برجام به حدی برای اروپاییها غیرقابلپیشبینی بوده که انریکه مورا نماینده ارشد اتحادیه اروپا هم به رفتار آمریکاییها در عدم تلاش برای احیای برجام، اعتراض کرده است.
روایت سخنگوی وزارت خارجه قطر از بزرگترین چالش طرفین مذاکره
«لؤلؤ الخاطر» سخنگوی وزارت خارجه قطر هم در گفتگو با شبکه الجزیره با اشاره به مذاکرات دوحه و تأکید بر اینکه «ما طرفی از مذاکرات نیستیم و فقط میزبانیم» گفت: «بزرگترین چالش، ایجاد اعتمادسازی میان طرفین است.»
الخاطر تصریح کرد «آنچه روی میدهد انجام تلاش اروپاست و دولت قطر نیز برای نزدیک کردن دیدگاهها و تبادل پیامها میان طرفین [ایران و آمریکا] تلاش دیپلماتیک زیادی را انجام داده است.»
سخنگوی وزارت خارجه قطر اظهار کرد: «تلاش میکنیم که نقش مثبتی را بازی کنیم و برای ادامه تلاش دیپلماتیک آمادگی کامل داریم.»
وزارت خارجه: مذاکرات دوحه ادامه دارد و به پایان نرسیده است
همزمان با تحلیلها و گمانهزنیهایی که روز گذشته در برخی رسانهها و شبکههای اجتماعی درباره مذاکرات دوحه مطرح میشد، «ناصر کنعانی» سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به گزارش یکی از رسانهها مبنی بر پایان مذاکرات گفت: «مذاکرات دوروزه است و هنوز به انتها نرسیده و عصر چهارشنبه (دیروز) نشست دیگری میان باقری، مذاکرهکننده ارشد ایران و انریکه مورا هماهنگکننده اروپایی گفتوگوها برگزار خواهد شد.»
وی افزود: «گفتوگوها در دوحه از ابتدا دوروزه برنامهریزیشده بود و در طول رایزنیهای دیروز و امروز طرفها در مورد موضوعات باقیمانده به تبادل پیشنهادها و دیدگاههای خود پرداختند.»
سخنگوی وزارت خارجه مجدداً تأکید کرد که «مذاکرات دوروزه دوحه در فضایی حرفهای و جدی در حال برگزاری است.»
بورل: هدف مذاکرات دوحه عملیاتی کردن برجام است
«جوزف بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز شامگاه سهشنبه در پیامی توییتری به شروع مذاکرات دوحه پرداخت و نوشت: «پس از رایزنیهایم در تهران، تیم من از امروز در دوحه برای هماهنگی و تسهیل تبادلات غیرمستقیم میان مذاکرهکنندگان آمریکا و ایران حضور دارند.»
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ادامه نوشت: «هدف از مذاکرات، پیشبرد کار برای بازگشت به حالت کاملاً عملیاتی و اجرایی برجام است.»
از سوی دیگر «پیتر استانو»، سخنگوی اتحادیه اروپا در امور خارجی و سیاستهای امنیتی نیز ابراز امیدواری کرد که مذاکرات دوحه برای رفع تحریمهای ایران با گفتوگوهای وین ادامه پیدا کند.
شرطگذاری آمریکاییها و تلاش برای انداختن توپ در زمین ایران
از همان ابتدا هم معلوم بود که آمریکاییها با کشاندن ایران به دوحه درصدد تله گذاری دیگری برای جمهوری اسلامی ایران هستند.
حالا که «علی باقری» مذاکرهکننده ارشد کشورمان به دوحه رفته و مذاکرات برای رفع تحریمها بعد از وقفه سه و نیم ماهه آغاز شده است، آمریکا بازهم روی مواضع قبلی خود پافشاری کرده و سرنوشت این دور از مذاکرات را هم به عقب نشینی ایران گره زده است.
شایانذکر است، کیهان دو روز بعد از سفر مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران در گزارشی نوشت که «موضوع اصلی، محل مذاکرات نیست و غربیها منتظرند که ایران در قبال تلهگذاری دیپلماتیک آمریکا و اروپا (آمدن بورل به تهران) به آنها جایزه داده و با ذوق و خوشحالی به استقبال ادامه مذاکره (عقبنشینی از مواضع و شروط اصلی) برود!» هدفی که با توانمندی و ایستادگی تیم مذاکرهکننده کشورمان بر مواضع و مطالبات اصلی ایران در مذاکرات برای لغو تحریمها به حقیقت نخواهد پیوست.
گفتنی است همان روز که بورل به ایران آمد تا به قول خودش بنبست مذاکرات هستهای را بشکند و حامل پیام آمریکا به ایران برای آغاز مذاکرات باشد، مقامات آمریکایی بازهم به شرطگذاری و انداختن توپ در زمین ایران پرداختند.
یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا روز شنبه هفته جاری در گفتوگو با خبرنگار اکسیوس با بیان اینکه «از سرگرفتن مذاکرات با ایران شدنی است و این موضوع را پس از پایان سفر تیم اتحادیه اروپا به ایران متوجه میشویم» گفت که «ما آمادهایم که توافق را به نتیجه رسانده و به اجرا برسانیم، اما ایران باید خواستههای فرابرجامیاش را کنار بگذارد.»
«جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی آمریکا هم روز دوشنبه هفته جاری گفت که این کشور مصمم است اطمینان حاصل کند ایران به سلاح هستهای دست پیدا نخواهد کرد!
وی که این سخنان را در آلمان و در جمع خبرنگاران مطرح میکرد، گفت: «دیدگاه آمریکا صریح بوده و مصمم هستیم که اطمینان حاصل کنیم ایران به سلاح هستهای دست نمییابد... ما معتقدیم که توافق دیپلماتیک بهترین راه برای انجام دادن آن است.»
مشاور امنیت ملی آمریکا در راستای انداختن توپ در زمین ایران اضافه کرد: «ما معتقدیم که بازگشت دوجانبه به برجام به نفع آمریکا و شرکای ما بوده و توافق بر روی میز برای ایران فراهم بود و این به تهران بستگی دارد که بخواهد این توافق را داشته باشد.»
پیش از آن هم، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بار دیگر تلاش کرد مسئولیت را از واشنگتن سلب کرده و سرنوشت گفتوگوها را به تصمیمگیری ایران گره بزند.
وی به المانیتور گفت: «ما آمادهایم بهسرعت توافقی را که در وین برای بازگشت دوجانبه به اجرای کامل برجام بر سر آن مذاکره کرده به سرانجام رسانده و اجرا کنیم. اما برای این هدف، لازم است که ایران تصمیم بگیرد مطالبات اضافیاش را که فراتر از برجام هستند کنار بگذارد.»
مذاکرات هستهای ۴+۱ در وین از ۳ و نیم ماه پیش دچار وقفه شد. مقامات آمریکایی همواره از زمان آغاز این مذاکرات بهجای نشان دادن حسن نیت و ارائه ابتکارهای عملی بارها تلاش کردهاند جای متهم و طلبکار را عوض کرده و ضمن شانه خالی کردن از مسئولیت خروج از برجام، از لغو تحریمهای ظالمانه علیه ایران فرار کنند.
لازم به یادآوری است، قطعنامه ضد ایرانی در شورای حکام آژانس، صدور بیانیه ضد ایرانی، فعال کردن سرویسهای اطلاعاتی صهیونیستی، ترور شهید صیادخدایی، خرابکاری در تأسیسات هستهای، تحریمهای اخیر ایران در حوزه پتروشیمی، دزدی محموله نفتکش ایران در آبهای یونان، اعلام جایزه برای کسب اطلاعات درباره سپاه تنها بخشی از اقدامات خبیثانه غرب علیه جمهوری اسلامی ایران در طول یک ماه گذشته است.