مانع اصلی در به نتیجه رسیدن مذاکرات رفع تحریم‌ها چیست؟

علی باقری‌ مذاکره کننده ارشد کشورمان به تازگی با انتشار پیامی در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت، تهران آماده جمع بندی مذاکرات در مدت زمان کوتاهی است،‌ اگر طرف مقابل نیز آماده اقدام مشابه باشد. وی افزود: ما ایده‌های پیشنهادی شکلی و محتوایی خود را برای هموار کردن مسیر جمع‌بندی سریع مذاکرات وین، که با هدف اصلاح ‌ شرایط پیچیده خسارت‌بار ناشی از خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا آغاز شده است، به طرف‌های مقابل ارائه کردیم.
این اظهارات باقری را سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان تکمیل کرد و در نشست هفتگی خود گفت: به زودی ممکن است دور جدیدی از مذاکرات احیای توافق اتمی برجام برگزار شود.
وی افزود: بعد از تبادل پیام‌ها و دیدگاه‌ها در روزهای اخیر و بررسی‌هایی که بر روی متون پیشنهادی انجام شد، این احتمال وجود دارد در آینده نزدیک بتوانیم درباره زمان مذاکرات به نتیجه دست یابیم و احتمالاً دور جدید مذاکرات را شاهد باشیم و این بستگی کامل به اراده طرف مقابل و به طور مشخص آمریکا دارد.
امیرعلی ابوالفتح، کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت و گو با «راهبرد معاصر» درباره ازسرگیری مذاکرات رفع تحریم ها و تلاش طرفها برای لغو تحریم ها علیه کشورمان گفت: بازگشت به میز مذاکره که با توئیت علی باقری، مذاکره کننده ارشد کشورمان خبرساز شد، بیانگر صداقت جمهوری اسلامی ایران برای ازسرگیری مذاکراتی است که غربی ها چالش های زیادی در آن ایجاد کرده اند. اینکه ایران پیشنهاد ازسرگیری مذاکره برای دستیابی به جمع بندی نهایی را می دهد، بیانگر آن است که ایران در دستیابی به اجماعی که همه طرفها برنده آن باشند، بدون اینکه درحق هیچ یک از طرفها اجحافی صورت بگیرد، خوش می درخشد.
بازگشت به میز مذاکره که با توئیت علی باقری، مذاکره کننده ارشد کشورمان خبرساز شد، بیانگر صداقت جمهوری اسلامی ایران برای ازسرگیری مذاکراتی است که غربی ها چالش های زیادی در آن ایجاد کرده اند
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران آمادگی خود را برای آغاز مذاکرات به طرفها اعلام کرده است، بنابراین احتمال بازگشت هیئت ها به مکانی مشخص برای ازسرگیری مذاکرات رفع تحریمها وجود دارد. آنچه حائز اهمیت است، اینکه مذاکره، غیرمستقیم میان ایران و آمریکاست، اما هم اکنون درباره نتیجه آن نمی توان اظهارنظر قطعی کرد.
این کارشناس مسائل بین‌الملل عنوان کرد: با توجه به چالش آفرینی همیشگی آمریکا که بخشی از پروژه آنها در موضوع توافق برجام است، نمی توان به نتیجه مذاکره با آمریکا چه به صورت مستقیم یا غیرمستقیم خوش بین بود، زیرا بخشی از مشکلات مهم میان ایران و آمریکا به دلیل همکاری نکردن آمریکا باقی مانده است.
ابوالفتح گفت: آمریکایی ها مدعی اند آمادگی دارند متن نهایی مذاکراتی که در ماه مارس آماده شده را امضا کنند، در حالی که ایران همچنان آمادگی خود را در این موضوع اعلام نکرده؛ این در حالی است که ایران چند نکته و موضوع مهم را تاکنون تذکر داده که برای ما مهم است، اما همچنان طرف آمریکایی در این موارد اقدامی انجام نداده و به نتیجه نرسیده است، بنابراین ایران منتظر نتیجه نهایی مسائل حل نشده است.
امیرعلی ابوالفتح تأکید کرد: آمریکایی ها به دنبال شایعه پراکنی این ادعا هستند که مشکلی ندارند و آماده امضای متن نهایی هستند. متن پیشنهادی، آخرین نسخه از پیشنهادهایی است که نگرانی و دغدغه های آمریکایی ها را برطرف می کند، اما طرف ایرانی جزئیات را اعلام نکرده است.
وی افزود: با وجود این ادعاها، ایران همچنان به حق اصرار دارد که باید از مزایای اقتصادی برجام بهره مند شود، ضمن اینکه جمهوری اسلامی ایران زمانی متن نهایی برجام را امضا می کند که به پایداری توافق مطمئن باشد. به این معنا که شیوه برداشته شدن تحریم ها به گونه ای باشد که ایران از مزایای اقتصادی برجام منتفع شود.
ابوالفتح تصریح کرد: هر چند آمریکایی ها تاکنون به ایران قول هایی داده اند، اما قطعاً ضمانت های داده شده به گونه ای مطمئن نیست که به رفع نگرانی طرف ایرانی منجر شود، ضمن اینکه تأکید بر پایدار بودن توافق برجام، به این معنی است که دست کم در دولت بایدن اطمینان وجود داشته باشد برجام متلاشی و به بهانه های جدید، تحریم های جدیدی در این دولت یا دولت های بعدی به ملت ایران تحمیل نمی شود.
با وجود این ادعاها، ایران همچنان به حق اصرار دارد که باید از مزایای اقتصادی برجام بهره مند شود، ضمن اینکه جمهوری اسلامی ایران زمانی متن نهایی برجام را امضا می کند که به پایداری توافق مطمئن باشد
این کارشناس و تحلیلگر مسائل برجام گفت: مذاکرات رفع تحریمها به این دلیل با تأخیر مواجه شده که ایران اصرار دارد هیچ کشوری ذیل توافق نتواند مانع توفیق کشورمان در بهره برداری از آثار اقتصادی برجام شود. اگر موارد یاد شده به نتیجه برسد و طرف آمریکایی در این دور از مذاکرات صادق باشد، می توان منتظر لغو تحریم ها بود؛ در غیر این صورت تا زمانی که نگرانی ایران رفع نشود و مشکلات به قوت قبل باقی بماند، نمی توان از امضای توافق و لغو تحریم ها سخن گفت.