امیرعبداللهیان: امشب جمع‌بندی نهایی خود را به هماهنگ کننده اروپایی برجام می‌دهیم/ اگر آمریکا انعطاف نشان دهد در روز‌های آینده به نقطه توافق می‌رسیم

حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) ۲۴ مرداد ماه در مراسمی به مناسبت روز خبرنگاران ضمن تبریک این روز به خبرنگاران از تلاش‌های آنها قدردانی کرد.

وی به سیاست همسایگی دولت سیزدهم پرداخت و افزود: در نگاه به آسیا با پایبندی به استقلال سیاسی و متعهد بودن به سیاست نه شرقی نه غربی و هیچ وقت کسی بنا ندارد از خط قرمز و استقلال سیاسی کشور عبور کند. به هیچ وجه سیاست خارجی خود را به هیچ بلوکی گره نخواهیم زد. نه سیاست خارجی را به غرب و نه شرق نه به روسیه، چین، فرانسه و انگلیس، بلکه سیاست خارجی را به منافع ملی گره می‌زنیم. منفعت ملی در هر جای جهان باشد دنبال می‌کنیم ولی به نگاه‌های متعارضی که در داخل کشور در خصوص نوع تعامل و رویکرد کشور در حوزه دیپلماسی وجود دارد احترام می‌گذاریم.

رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: به صراحت تعامل را در چارچوب سیاست خارجی متوازن می‌دانیم.

وزیر خارجه ادامه داد: همه اروپا را سه کشور عضو برجام ندیدیم. در حوزه‌های دیگر توانستیم همکاری با اروپا را تا حدی پیش ببریم که برخی شرکت‌های اروپایی در ایران اقدام به فعالیت کردند.

امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد: دیپلماسی اقتصادی ۴۰ درصدی در برنامه‌های وزارت خارجه را تیم همکاران من به صورت جدی دنبال کردند. شورای عالی را هر ۱۵ روز یک بار در وزارت خارجه داریم و همه وزارتخانه‌ها در این زمینه فعال هستند.

وی همچنین گفت: از ۳۷ درصد تا ۵۷۰ درصد حجم تبادل تجاری ما افزایش یافته است. دولت کشور را به برجام گره نخواهد زد، حتی اگر فردا برجام به نتیجه رسید و حتی اگر خوب و به درستی کار کرد تحریم‌های ثانویه برداشته شده و تحریم‌های اولیه پابرجاست. بی اثر کردن تحریم‌های اولیه را باید دنبال کنیم.

وزیر خارجه بیان کرد: دیپلماسی آب برای ما خیلی مهم بود. گشایشی در این حوزه ایجاد شده است.

امیرعبداللهیان همچنین از خبرنگاران خواست که به ایرانیان خارج از کشور به صورت ویژه بپردازند و افزود: براساس آمار رسمی تعداد ایرانیان خارج از کشور چهار و نیم میلیون نفر و براساس آمار غیررسمی هفت میلیون نفر هستند. همبستگی ایرانیان در خارج از کشور خیلی قوی نیست.

وزیر خارجه بیان کرد: زمانی که با ایرانیان دیدار داریم یک اعتراض دارند و می‌گویند چرا یارانه ما را قطع کرده‌اید. حق ما از نفت است و این یارانه بر اساس قانون موظف هستید به ما بدهید.

وی درباره گفت‌وگوهای وین گفت: تصمیم نظام بر این قرار گرفت موضوع مذاکرات وین را به زندگی روزمره مردم گره نزند.

از تیتر اخبار صدا و سیما و رسانه‌ها خارج کنیم ولی به جای اینکه یک روزشمار هیجانی به کشور ارائه دهیم در دل مذاکرات کار واقعی را انجام دهیم. آنچه امروز مردم از ما می‌خواهند این است که به اندازه کافی مذاکره کردید و حرف زدید، مردم از ما نتیجه می‌خواهند. نتیجه‌ای که می‌خواهند صرفنظر از نگاه سیاسی و چپ و راست، برداشتم از یک سال گذشته که موضوع را دنبال می‌کنیم در مسائل ملی چپ و راست و مستقل همه نگاهشان ملی است. ممکن است فردی نظر شخصی خود را بگوید ولی رویکرد اصولی و اساسی در بین اصحاب رسانه نگاه به منافع ملی است و به حزب و جریان و گروه و فرد نیست و این برای ما در میز مذاکره قدرت ایجاد کرده است و این نشانگر فرهیختگی جامعه رسانه‌ای کشور است.

امیرعبداللهیان ادامه داد: نگاه توام با فرهیختگی رسانه‌ها به ما کمک کرده و برای ما فرصت و تولید قدرت در میز مذاکره کرده است. آیا ما به دنبال توافق هستیم یا خیر؟ برخی به من ایراد می‌گیرند که شما چیدمانی را گذاشته‌ای که توافق نشود، واقعا این چنین نیست. ممکن است فردی یا افرادی در تیم ملاحظاتی به برجام داشته باشند. از خود من هم بپرسید می‌گویم برجام نتیجه ماه‌ها تلاش همکاران ما در وزارت خارجه بوده و به سندی رسیدیم و این سند مثل هر سند دیگر می‌تواند ایردات زیادی داشته باشد. نمی‌خواهم وارد جزییات ایراد شوم. ایراد اساسی که در سند برجام می‌بینیم این است که در حوزه راستی آزمایی آنچه مربوط به تعهد هسته‌ای ما می‌شود به خوبی راستی آزمایی می‌شود و مشخص است چند دستگاه سانتریفیوژ ما کار کند و چه درصد غنی سازی و میزان و آژانس هم باید نظارت کند و صفر تا صد آن بررسی می‌شود. آنچه مربوط به لغو تحریم‌هاست ابهامات زیادی وجود دارد ولی بخشی از آن به ماهیت مذاکره برمی‌گردد. ما که الان مذاکره می‌کنیم ممکن است با مشکلاتی مواجه باشیم. ما خودمان متنی داریم با روایت و مطالبات خود و منافع صد درصد ملی ایرانی ولی طرف‌های مقابل هم شش کشور هستند ملاحظات خود ا دارند. توافقی که حاصل می‌شود نتیجه تضارب آرای ۶+۱ است. هفت طرف آرای خود را در این ظرف ریختند و آمده بیرون.

وی گفت: هفته پیش مجلس بودم و گفتند پیش نویس را دیدیم و این ایرادات را دارد. ولی از همین الان می‌گویم اگر فردا به توافق رسیدیم اگر کسی موشکافی کند، حتما متنی که ما نوشتیم ایرداتی دارد اما ایرادات به این برمی‌گردد که بالاخره طرف مذاکرات ما هم مطالباتی دارد و نمی‌توانیم بگوییم آنچه شما می‌گویید دست نیست و حرف شما قابل قبول ما نیست. متنی که داریم ممکن است ایرادات برجام در آن باشد. این به دلیل ماهیت مذاکره است و آنهایی که کار کردند فن مذاکره را می‌دانند.

امیرعبداللهیان بیان کرد: تیم با نگاه به این‌که می‌خواهیم توافق انجام شود اعزام شده است و صرفنظر از نگاه فردی من یا دیگران، تصمیم کشور این است که چنانچه خطوط قرمز ما رعایت و منافع ما تامین شود، توافق را کار معقولی می‌دانیم ولو این‌که دوست داشتیم سقف توافق فراتر از برجام باشد. وقتی وارد مذاکره شدیم، علاقه‌مند بودیم اگر ایراداتی در برجام وجود دارد که حتی بخشی از ایرادات را تیم قبلی که همکاران ما هستند، تایید می‌کنند. بله تا اینجا را توانستیم بگیریم از این به بعد را نتوانستیم بگیریم. یکی از دلایلی که تا الان طولانی شده به این خاطر است که نمی‌خواهیم از خطوط قرمز عبور کنیم. روی خطوط قرمز ایستادیم و برایمان مهم است روی خطوط قرمزی که درباره آن منطق داریم بایستیم، روی بخش‌هایی از آن هم نتیجه گرفتیم.

وزیر خارجه گفت: الان در نقطه‌ای هستیم که شاید در شروع پایان توافق هستیم، ولی اینکه شروع پایان توافق چقدر می‌‌تواند زمان ببرد، دقیقا بستگی به طرف آمریکایی دارد. آنچه بین ما و سه کشور اروپایی و چین و روسیه باید انجام می‌شده، انجام شده است. آنچه بین ما و آمریکا باید انجام شود، موضوع اساسی لغو تحریم‌هاست. تمام منافع ما روی این است ولی در مدیریت بحث هسته‌ای باید یکسری چیزها را از دست بدهیم که بتوانیم این طرف چیزهایی را در حوزه تحریم به دست بیاوریم.

وی افزود: در مذاکرات اخیر وین پیشرفت‌هایی را داشتیم و به طرف آمریکایی از قبل گفتیم. واسطه هایی برای مذاکره هستند. واسطه رسمی ما در سطح مذاکره کنندگان ارشد آقای مورا هست و رئیس مورا آقای بورل هست و بورل شاید تا سه ماه پیش کمتر خودش مستقیم وارد موضوع می‌شد، ولی از زمانی که به تهران آمد به صورت مستقیم وارد طراحی‌‌ها و بحث‌های مذاکره و ارائه متن شده است.

ما خیلی موافق نبودیم که هماهنگ کننده متن ارائه بدهد. ولی می‌گویند ما پستچی نیستیم که پاکت شما را به آمریکا بدهیم و پاکت آمریکا را به شما برگردانیم. برای خودمان فکر داریم. بورل تا الان دو متن داده است و متن‌های آنها تلفیقی از ایده‌های طرف‌های مقابل است.

امیرعبداللهیان بیان کرد: در هر دور از مذاکرات یک پشت پرده و عقبه‌ای دارد. رفت و آمدهایی هست. وزیر خارجه قطر، عمان، عراق، فرانسه و ایتالیا در کنار کاری که اتحادیه اروپا انجام می‌دهد پیام‌هایی را می‌آورند و می‌برند و منتقل می‌کنند و تلاش می‌کنند دیدگاه‌های ما و طرف آمریکایی به هم نزدیک شود..

آمریکایی‌ها می‌خواهند در مذاکرات مشکلات خود را بزرگ کنند. در هر مقطعی یک ادبیات تکراری نخ نما دارند و می‌گویند این همه چیزی است که ما می‌توانیم بدهیم و ما می‌گوییم نمی‌خواهیم از خطوط قرمز خود عبور کنیم نمی‌خواهیم توافقی را به نتیجه برسانیم که بعد از دو سه ماه بگوییم، توافق انجام شد ولی روی زمین هیچ اتفاقی رخ نداد.

در چانه‌زنی‌ها خطوط قرمز ما این است اگر قرار باشد روی کاغذ توافقی انجام شود و مردم حس نکنند در زندگی‌شان تاثیری رخ داده چه اتفاقی را این دولت توانسته رقم بزند. ضمن این‌که خود را معطل توافق نکردیم و دولت برنامه اقتصادی را با همه فراز و نشیب‌ها با جدیت دنبال می‌کند. ما در وزارت خارجه خودمان را متعهد می‌‌دانیم ماموریتی که به ما واگذار شده را به نقطه توافق برسانیم ولی نقطه توافق عزتمند.

وزیر خارجه بیان کرد: الان به صورت مشخص درباره سه موضوع با آمریکا در حال تبادل پیام هستیم و طی روزهای آینده آخرین نظرات خود را اعلام می‌کنیم.

کشورهای دیگر که به پایتخت‌ها رفتند نظرات را با هماهنگی بورل و مورا مورد بررسی قرار می‌دهند و به صورت مشخص آمریکایی‌ها. به آمریکا به صراحت گفتیم اگر نظرات ما روی این سه موضوع که نظرات منطقی است تامین شود آمادگی داریم وارد مرحله اعلام توافق بشویم و نشست جمع بندی را با حضور وزرای خارجه در وین برگزار کنیم و مراحل بعدی را براساس جدول زمانبندی و توافقی که داریم پیش ببریم.

وی خاطرنشان کرد: به صراحت به آمریکا گفتیم که پیام داده در آستانه انتخابات هستیم و مشکل بنزین داریم و در حوزه انرژی مشکل داریم و کمک کنید، برای اینکه قدم نهایی را بردایم حتما طرف آمریکایی باید انعطاف نشان دهد.

ما در همه مراحل مذاکره در موضوعاتی که می‌توانستیم انعطاف نشان دهیم، نشان دادیم. آمریکا به خوبی می‌فهمد چقدر انعطاف نشان دادیم که حسن نیت را در رسیدن به توافق نشان دهیم. الان نوبت انعطاف طرف آمریکایی است.

امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد: طرف آمریکایی در مذاکرات اخیر وین در حد نسبی در دو موضوع انعطاف شفاهی خود را بیان کرده و باید تبدیل به متن شود و در موضوع سوم برای ما مهم است که به مسئله تضمین‌ها برمی‌گردد که گارانتی لازم و انعطاف لازم و واقع بینی آمریکا را باید داشته باشیم.

روزهای آینده روزهای مهمی برای توافق هسته‌ای است. اگر آمریکا انعطاف را نشان دهد در روزهای آینده به نقطه توافق می‌رسیم. اگر نشان ندهد دنیا آخر نخواهد شد. آنها از پلان بی صحبت می‌کنند، ما هم پلان بی خود را داریم. معتقدیم این موضوع باید با واقع بینی همه طرف‌ها از طریق مذاکرات به نتیجه برسد.