نسبتسنجی میان «متغیر مستقل» و «متغیر وابسته» یکی از دغدغههای مهم پژوهشگران و محققان در تمامی رشتههای تجربی و اثباتپذیر به شمار میآید. در بسیاری از موارد تشخیص ندادن بهنگام و دقیق متغیر مستقل یا خلط مرز متغیر مستقل و متغیرهای وابسته، منجر به درک ناقص از پژوهش و در نتیجه، محقق نشدن اهداف تعیین شده در آن خواهد شد. این قواعد پژوهشی و تحقیقاتی در حوزه روابط بینالملل نیز قابل مشاهده است. پس از پایان جنگ جهانی دوم و تأسیس ناتو، اعضای پیمان آتلانتیک شمالی عامدانه تلاش کردند با تمرکززدایی از «متغیر مستقل»، توجه افکار عمومی را بر روی «متغیرهای وابسته» استوار کنند تا از این طریق، مانع کشف حقیقت از سوی اذهان و وجدانهای آگاه بشری شوند. در این خصوص دو نکته اساسی وجود دارد که لازم است مورد توجه قرار گیرد:
نخست اینکه، لابیگریهای اعضای کابینه یائیر لاپید، به ویژه بنی گانتس، وزیر جنگ رژیم اشغالگر قدس با سران کاخ سفید و تروئیکای اروپایی بر سر به تعویق انداختن مذاکرات احیای برجام هفتهها قبل از اعلام پاسخ ایران آغاز شده بود. استدلال مقامات صهیونیستی در این مذاکرات این بود که اگر توافق هستهای با ایران تحت هر شرایطی اعلام شود، موقعیت حزب لیکود و نتانیاهو در انتخابات سراسری نوامبر تقویت خواهد شد.
دوم اینکه، مشاوران انتخاباتی بایدن نیز قبل از ارائه پاسخ ایران به رئیسجمهور آمریکا و آنتونی بلینکن، وزیر خارجه این کشور توصیه کردند که احیای توافق هستهای، منجر به بروز شکاف میان دو طیف تندرو و میانهرو حزب دموکرات در آستانه انتخابات میاندورهای نوامبر(آبان ماه) خواهد شد. از سوی دیگر، نظرسنجیهای متقنی در آمریکا مبنی بر حمایت رأیدهندگان از احیا یا عدم احیای توافق هستهای وجود نداشت و همین مسئله، بر شدت و ضریب سردرگمیمقامات آمریکایی در قبال مسائل اختلافی باقی مانده(در مذاکرات وین) افزوده بود.
همان گونه که مشاهده میشود، تعلل عامدانه آمریکا و تروئیکای اروپایی مرهون این دو «مؤلفه فرامتنی» و «غیر حقوقی» است. در این میان، سیاستمداران و رسانههای غربی در یک رویکرد مشترک و هماهنگ تلاش میکنند ضمن کتمان این دو مؤلفه محیطی، تأخیر در احیای توافق هستهای را به پاسخ ایران به پیشنهاد اروپاییان مرتبط کنند! شواهد و مستندات موجود میگوید، پس از برگزاری انتخابات سراسری در اراضی اشغالی و انتخابات میاندورهای کنگره، آمریکا و اروپا بار دیگر از دیپلماسی پویا و لزوم از سرگیری مؤثر مذاکرات سخن خواهند گفت! بدون شک در برهه حساس و سرنوشتساز کنونی، باید مانع از خلط متغیر مستقل و متغیرهای وابسته دخیل در روند مذاکرات وین و احیای توافق هستهای از سوی طرفهای غربی شد. آنچه این معادله را شفاف و مکر طرف مقابل را بیاثر میکند، شفافسازی در قبال این روند و تفکیک متغیرهای مذکور از سوی دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی کشورمان است.