آفریقای جنوبی در اوایل ماه مارس میلادی میزبان کشورهای عضو بریکس است؛ کشورهایی شامل برزیل، چین، هند، روسیه و آفریقای جنوبی که اتحاد اقتصادی را در مقابل اعضای گروه 7 و سایر گروههای اقتصادی غربمحور به وجود آوردهاند. این بلوک که به تازگی با تشدید تحریمهای غرب علیه روسیه و چین و سایر کشورهای جهان، مانند ایران و ونزوئلا نقش مهمتری در اقتصاد جهانی گرفته، قرار است به درخواست عضویت تعدادی از کشورها نظیر آرژانتین، ایران، اندونزی، ترکیه، عربستان سعودی و مصر رسیدگی کند. با این حال، به نظر میرسد غرب که از محوریت گرفتن اقتصاد غیر دلاری به شدت در هراس است، تلاش دارد با فرستادن مکرون به این اجلاس مانع گسترش این بلوک اقتصادی شود.
روزنامه «لوپینیون» به نقل از منابع آگاه در کاخ الیزه نوشت، «امانوئل مکرون»، رئیسجمهور فرانسه در یک گفتوگوی تلفنی با «سیریل رامافوسا»، رئیسجمهور آفریقای جنوبی در اوایل ماه جاری میلادی امکان شرکت کردنش در اجلاس گروه بریکس را مطرح کرد.
مکرون در صورت شرکت در این اجلاس اولین رهبر گروه 7 خواهد بود که در اجلاس بریکس شرکت میکند. رهبران بلوک بریکس و مکرون ظاهراً تمایلی مشترک برای اصلاح نظم ژئوپلیتیکی و مالی جهانی دارند.
مکرون پیش از این نیز در زمان ریاستجمهوری ترامپ و پس از آن بارها در زمینه ضرورت استقلال اروپا از آمریکا سخنرانی کرده بود. او برای اولین بار مسئله ضرورت تشکیل ناتوی اروپایی را مطرح کرد؛ اما جنگ اوکراین نشان داد، اروپا بیشتر از آن چیزی که فکر میکند، به تضمینهای امنیتی آمریکا نیاز دارد. او همچنین تلاش کرد، نقش یک میانجی را در جنگ اوکراین در پیش بگیرد؛ اما سیاستهای یکجانبه و سختگیرانه بایدن برای ادامه جنگ در اوکراین، عملاً فرانسه و مکرون را در این مسئله به حاشیه برد.
تحلیلگران حالا معتقدند، شاید تمایل مکرون برای شرکت در این اجلاس ناشی از تمایل او برای جدا کردن حدودی اقتصاد اروپا از آمریکا باشد؛ اقدامی که به تازگی بیش از پیش در سخنرانیهای او جلب توجه میکند. او به تازگی درخواست کرده است اروپا نباید با پیروی از آمریکا وارد تقابل با چین شود و با طرح مناقشهبرانگیز گشایش یک دفتر ارتباطی ناتو در ژاپن مخالفت کرده است. با این حال، در سایر مسائل همراهی فرانسه با ایالات متحده، همچنان ادامه دارد. او در زمانی که مشغول رایزنی برای ایفای نقش میانجی در بحران اوکراین بود، با ارسال سلاح بیشتر برای اوکراین در جهت رویارویی با روسیه موافقت میکرد و از سوی دیگر در اوایل ماه گذشته میلادی، بیانیه مشترکی با دیگر رهبران گروه 7 که چین را «بزرگترین چالش برای امنیت و موفقیت جهانی در زمان ما» خواند، امضا کرد. این موضع اتخاذ شده از سوی گروه 7 مشابه موضع اتخاذ شده از سوی آمریکا بود.
«ماریا زاخارووا» سخنگوی وزارت خارجه روسیه گفت، پاریس باید توضیح دهد که چرا امانوئل مکرون میخواهد در اجلاس سطح بالای بریکس به میزبانی آفریقای جنوبی که فرانسه عضو آن نیست، شرکت کند؟
زاخارووا گفت: «خوب خواهد بود اگر آنها [دفتر مکرون] بگویند که چرا میخواهند در اجلاس شرکت کنند. آیا آنها میخواهند یک بار دیگر برای نشان دادن فعالیت پاریس با یکدیگر تماس برقرار کنند یا نوعی «اسب تروا» است. باید به ویژه از سوی ریاستجمهوری فرانسه یا هر کسی که به نمایندگی از فرانسه در اجلاس سران اقتصادهای نوظهور کلیدی منصوب میشود، اظهارنظر کند.»
به نظر میرسد حضور مکرون در این همایش، نه به دلیل منافع فرانسه، بلکه برای اثرگذاری بر دستور کار و طرز تفکر رهبران این گروه در گسترش این گروه است. گروهی که قرار است در سالهای آینده چالشی جدی برای اقتصاد جهانی متکی بر دلار ایجاد کنند.