«اپورتونیسم بی‌نقاب»؛ نگاهی به راهبرد اصلاح‌طلبان رادیکال برای انتخابات مجلس

«پشت‌پرده این رادیکالیسم چپ نوعی اپورتونیسم قرار داشت»! این توصیفی است که محمد قوچانی سردبیر مجله آگاهی نو از بخشی از جبهه اصلاحات که منادی تحریم و شرکت نکردن در انتخابات هستند می‌کند؛ به باور وی این جریان در انتخابات‌ها همواره فرصت‌طلبانه و به نفع حزب اتحاد ملت که از احزاب رادیکال اصلاح‌طلبان است عمل می‌کند. 

قوچانی می‌نویسد که آنها در انتخابات سال 98 قول حمایت از لیست کارگزاران برای انتخابات را داده بودند اما در نهایت پشت کارگزاران را خالی کردند؛ در انتخابات سال 1400 همین جریان مانع حمایت جبهه اصلاحات از عبدالناصر همتی شدند اما تمام قد از لیست شورای شهر جبهه اصلاحات حمایت کرده و حتی امضای خاتمی را خرج آن لیست کردند چراکه اکثریت آن فهرست را اتحاد ملتی‌ها تشکیل می‌دادند!

بنظر می‌رسد این تعبیر قوچانی از اپورتونیسم اصلاح‌طلبان، در ایستگاه مجلس دوازدهم همان راهبرد همیشگی خویش را پیش گرفته است؛ راهبردی که در انتخابات مجلس نهم و یازدهم در پیش گرفتند؛ به این ترتیب که شخصیت‌ها و احزاب را جلو بیندازند و از خرج کردن نام جبهه اصلاحات برای لیست‌های انتخاباتی‌شان صرف نظر کنند و با این بهانه که فضای سیاسی باز نیست و یا مردم در انتخابات مشارکت شرکت نمی‌کنند، همچون دوره نهم مجلس کنار گود نشسته و تماشاگر باشند. 

«شرکت نمی‌کنیم»؛ حربه‌ای برای توجیه شکست انتخاباتی!

انتخابات مجلس نهم در سال 90، دو سال پس از حوادث سال 88 برگزار شد و اصلاح‌طلبان که متهم اصلی آن وقایع بودند بنا را بر سکوت گذاشته و احزاب و چهره‌های شاخص با سکوت خود به بهانه عدم مشارکت مردم، از لیست دادن صرف‌نظر کردند. 

جبهه مشارکت، سازمان مجاهدین انقلاب، اعتماد ملی، مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم، مجمع روحانیون مبارز و حزب کارگزاران سازندگی از جمله احزاب تحریم‌کننده انتخابات مجلس بودند.

سازمان منحله مجاهدین انقلاب در بیانیه‌ای رسماً تحریم انتخابات را اعلام کرد و حزب منحله مشارکت هم در بیانیه‌ای اعلام کرد "انتخابات بدون فضای مناسب سیاسی و وجود احزاب و نهادهای مدنی و صنفی مستقل و آزاد چندان معنایی ندارد. بدون وجود رسانه‌هایی آزاد و بی‌سانسور، نمی‌توان انجام انتخابات واقعی را انتظار داشت".

بااین‌حال سایر احزاب اصلاح‌طلب برای داشتن پایگاهی در قدرت، اقدام به ارائه لیست کردند. حزب مردم‌سالاری، حزب اسلامی کار و خانه کارگر و همچنین برخی اصلاح‌طلبانی که وابستگی حزبی نداشتند مانند مسعود پزشکیان، محمدرضا تابش، شیخ قدرت علیخانی، محمدرضا خباز، داریوش قنبری و علی‌اکبر اولیا در انتخابات ثبت‌نام کردند.

جبهه مردم‌سالاری برای انتخابات تهران با 15 کاندیدا به‌سرلیستی الهه راستگو وارد انتخابات شد و لیست خانه کارگر نیز به‌سرلیستی سهیلا جلودارزاده در انتخابات مجلس ورود کرد.

علاوه بر این لیستی با عنوان صدای ملت با حضور برخی چهره‌های اصولگرا و اصلاح‌طلب به‌سرلیستی علی مطهری وارد عرصه انتخابات شد که علاوه بر وی، ناصر کاتوزیان و علی عباسپور طهرانی نامزدهای شاخص این جریان بودند.

انتخابات مجلس نهم در تاریخ 12 اسفندماه سال 90 با مشارکت 63٪ مردم برگزار شد؛ شرکت نکردن اصلاح‌طلبان به کاهش مشارکت نینجامید اما نتیجه هرچه بود به کام اصلاح‌طلبان نبود. با این وجود همین جریان در انتخابات سال 94 با تمام قوا وارد عرصه شدند و لیست 30 نفره واحدی را برای تهران به سرلیستی محمدرضا عارف معرفی کردند. با وجود آنکه برخی چهره‌های این جریان ردصلاحیت شده بود اما با وارد کردن چهره‌های نزدیک به علی لاریجانی، نهایتاً لیست 30 نفره خود را تکمیل و به مجلس فرستاد چراکه شانس بالایی برای رای آوردن داشتند.  

قهر احزاب از جلسه جبهه اصلاحات ایران!

اخبار رسیده از جریان اصلاحات حاکی از این است که هرچند طیف رادیکال معتقد است که استراتژی تحریم انتخابات شکست خورده اما با این حال هیچگونه ایده ایجابی برای حضور در عرصه انتخابات نداشته و صرفاً شرکت در پیش ثبت‌نام را به اختیار افراد واگذار کردند. 

نمایندگان احزابی همچون اعتماد ملی، سازندگی و ندای ایرانیان نیز تمایلی به حضور در جلسات جبهه اصلاحات بعد از انتخاب آذر منصوری به ریاست این تشکیلات را ندارند؛ هیئت رئیسه این جبهه در دور جدید هم چهره‌های تندرویی همچون محمود صادقی، محسن آرمین، جواد امام، و علی شکوری‌راد هستند.

حاکم شدن جو سکوت بر جلسات جبهه اصلاحات نشان می‌دهد فعلا احزاب و یا چهره‌هایی هم که وارد عرصه شدند تمایلی برای افشای نام خود ندارند تا از فشار احتمالی تندروها در امان بمانند اما هرچه هست در ایام منتهی به انتخابات شاهد بیرون آمدن لیست اصلاح‌طلبان به نام احزاب و نه نام کلی جریان خواهیم بود.