هفته گذشته، یکی از اخبار داغ شده در فضای مجازی، میزبانی ایران از برترین دانشمندان جهان در اصفهان بود. این دانشمندان برای شرکت در بزرگترین گردهمایی دانشمندان جهان، کنار همدیگر جمع شده بودند. در این مراسم، برترین دانشمند دو سال اخیر مسلمان که ابداع و اختراعی در زمینه علم و فناوری داشته باشد تا گرهای از مشکلات مردم باز کند، برنده جایزه مصطفی میشود.
نام جایزه «مصطفی»، از القاب حضرت محمد(ص)، به معنای «برگزیده» و «انتخاب شده» گرفته شده و سعی بر آن است که در این رویداد از اندیشمندان و پژوهشگران منتخب جهان اسلام تجلیل شود؛ از این رو، هر دو سال یک بار در هفته وحدت اسلامی در طی برگزاری «آیین اعطای جایزه مصطفی(ص)» به منظور قدردانی از دانشمندان انتخاب شده در حوزه علم و فناوری، مبلغ ۵۰۰ هزار دلار از سوی دولت ایران به آنها اعطا میشود. رویدادی که پیشتر چهار دوره از آن در سالهای ۱۳۹۴، ۱۳۹۶، ۱۳۹۸ و ۱۴۰۰ برگزار شده است و امسال پنجمین دوره از این رویداد بینالمللی در شهر اصفهان برگزار شد. این نخستین بار است که جایزه مصطفی(ص) خارج از تهران برگزار میشود و اصفهان به منزله یکی از مهمترین مراکز تمدن اسلامی، میزبان این جایزه است.
در سال ۲۰۱۶، برای اولین بار، ژورنال
Science، از این جایزه به عنوان «نوبل مسلمانان» نام برد. از این جایزه به عنوان «نشان عالی علم و فناوری جهان اسلام» هم یاد میشود. اهدای این جایزه به چهار بخش «علم و فناوری اطلاعات و ارتباطات»، «علم و فناوری زندگی و پزشکی»، «علوم نانو و فناوری نانو» و نیز «تمام حوزههای علم و فناوری» تعلق میگیرد.
در چهار دوره گذشته، این جایزه به دانشمندانی از کشورهای گوناگون اعطا شده است که در میان آنها، اسامی پنج دانشمند شناخته شده ایرانی با نامهای امین شکراللهی، علی خادمالحسینی، حسین بهاروند، محمد عبدالاحد و کامران وفا به چشم میخورد.
امسال هم پنج دانشمند برتر این رویداد معرفی شدند. برگزیدگان پنجمین دوره جایزه مصطفی(ص) در سال ۲۰۲۳ دانشمندانی از کشورهای ایران، ترکیه، مصر، لبنان و کامبوج هستند که در حوزههای علم و فناوری زیستی و پزشکی، علم و فناوری اطلاعات و ارتباطات، علوم پایه و مهندسی حائز برتری و دریافت جایزه شدهاند. پروفسور امید فرخزاد و احمد حسن به عنوان برگزیدگان غیرمقیم و مورات اویسال، سامیه خوری و احمد فوزی اسماعیل به عنوان برگزیدگان مقیم کشورهای اسلامی این جایزه را به خود اختصاص دادهاند.
امروزه، جایزه مصطفی به باارزشترین جایزه علمی در میان مسلمانان تبدیل شده است که کشورمان ایران بانی اعطای آن است. جایزهای که مانند نوبل، برای دانشمندان مسلمان با ارزش است و نشان از پرچمداری ایران در علم و فناوری جهان اسلام دارد.