جذب سرمایه با افزایش تاب‌آوری اقتصاد

عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی گفت: «اگر می‌خواهیم اقتصاد با ثباتی داشته باشیم یا تاب‌آوری اقتصاد افزایش پیدا کرده و استحکام و مقاومت بیشتری داشته باشد، باید در برابر تکانه‌های گوناگون، مانند تحریم‌ها، سیاست‌هایی اجرا شود که بتوانیم تا حدودی آرامش، ثبات و پیش‌بینی‌پذیری را در اقتصاد ایجاد کنیم.»
«وحید شقاقی‌شهری» تحلیلگر اقتصادی و عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی در گفت‌وگو با «صبح صادق» درباره موضوع رشد اقتصادی و اخبار منتشر شده از سوی سازمان‌های جهانی، مانند بانک جهانی در زمینه اقتصاد ایران براساس پیش‌بینی‌های به عمل آمده در سال 2023 گفت: «در این موضوع شکی نیست که همه دولت‌ها مایل به ثبت رشد و توسعه اقتصادی هستند؛ زیرا افزون بر امتیازاتی که به عنوان عملکرد در کارنامه مدیریتی دولت‌ها ثبت می‌کند، زمینه‌ساز افزایش رفاه و بهبود معیشت خانوار و رشد فعالیت‌ها در بخش‌های مولد می‌شود که از بسیاری جهات به نفع اقتصاد تمام می‌شود.»
وی در این باره خاطرنشان کرد: «از سوی دیگر آنچه می‌تواند به وجود و تداوم یک رشد واقعی در اقتصاد ایران کمک کند، عامل بسیار مهم و یک مؤلفه اساسی به نام «سرمایه‌گذاری» است، حال این سرمایه‌گذاری از سوی سرمایه‌های داخلی باشد یا اینکه سرمایه‌ها از خارج وارد کشور شوند.»
این کارشناس و تحلیلگر اقتصادی یادآور شد: «زمانی رشد اقتصادی واقعی و عینی و ملموس خواهد بود، یعنی همه مردم اثرات و عواید آن را در زندگی خود احساس می‌کنند که وضعیت اقتصادی و معیشت خانوارشان بهبود یافته باشد؛ در غیر این صورت به آمارهای ارائه شده چه از سوی سازمان‌های داخلی دولتی یا خارجی و بین‌المللی اعتمادی نمی‌کنند، پس برای رشد واقعی اقتصاد باید زمینه‌های لازم برای سرمایه‌گذاری در بخش‌های مولد فراهم شود.»
شقاقی‌شهری تصریح کرد: «اولین مرحله یا به عبارتی پیش‌نیاز برای تحقق سرمایه‌گذاری، ثبات اقتصادی و ثبات ارزی است؛ چرا که در صورت وجود ثبات اقتصادی و ارزی «تورم» مهار می‌شود. از سوی دیگر، مسئله مهمی که متأسفانه دولت‌های قبلی و فعلی توجهی به آن نداشته‌اند، پیش‌بینی‌پذیر کردن اقتصاد است که در جذب سرمایه‌ها بسیار مؤثر است. در واقع هر اقتصادی پیش‌بینی‌پذیرتر باشد، می‌تواند منابع بیشتری را تحت عنوان سرمایه‌های داخلی و خارجی جذب کند.»
عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی یادآور شد: «تا زمانی که اقتصاد پیش‌بینی‌ناپذیر باشد و برای سال آینده تکانه‌های انتظاراتی تورمی بالایی داشته باشیم، به این معناست که همچنان انتظارات تورمی مانع سرمایه‌گذاری است و متعاقب آن نمی‌توان منتظر رشدهای اقتصادی ملموسی باشیم که موجب رضایت خاطر عمومی جامعه شود.»
شقاقی‌شهری درباره عوامل سیاسی تأثیرگذار بر اقتصاد ایران گفت: «البته مسائل سیاست خارجی و تنش‌هایی که در این بخش وجود دارد، ممکن است روی اقتصاد ایران تأثیر بگذارد و تلاطم‌هایی ایجاد کند؛ به همین دلیل پیش‌بینی می‌شود در سال آینده به دلیل برگزاری انتخابات آمریکا باز هم بازار ارز دچار نوسان یا تغییراتی شود و این موضوع روی قیمت‌ها و بالارفتن یا کاهش انتظارات تورمی در کشور ما تأثیرگذار باشد.»
وی در این باره توضیح داد: «در صورتی که احتمال پیروزی جمهوری‌خواهان بیشتر باشد، ممکن است این موضوع به منزله فعال کردن دوباره یا روند افزایشی انتظارات تورمی در ایران باشد؛ چرا که در این صورت نمی‌توان تصویر روشنی از آینده متغیرهای کلان اقتصادی ارائه داد.»
شقاقی‌شهری معتقد است: «سرمایه‌گذاری یک مسئله کوتاه‌مدت نیست؛ یعنی کسانی که به عنوان سرمایه‌گذار قصد سرمایه‌گذاری در بخش‌های گوناگون اقتصادی را دارند، باید شاهد ثبات در متغیرهای کلان اقتصادی برای یک دهه باشند. وقتی چنین چشم‌اندازی وجود نداشته باشد، قطعاً گام بلندی برای سرمایه‌گذاری برنمی‌دارند؛ چرا که هیچ سرمایه‌گذاری برای کوتاه‌مدت سرمایه‌گذاری نمی‌کند.»
این اقتصاددان و استاد دانشگاه در این باره توضیح داد: «هیچ سرمایه‌گذاری کالایی نمی‌خرد که فردا بفروشد، بلکه سرمایه‌گذار تجهیزات وارد می‌کند، کارخانه احداث می‌کند، نیروی انسانی جذب می‌کند و... و تمام این کارها برای رسیدن به مرحله سودآوری است؛ اما باید چندین سال تلاش کند تا پس از عبور از مرحله نوزادی بتواند سرپا بایستد و به اصطلاح سود کند.»
عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی یادآور شد: «زمانی که نتوانیم یک اقتصاد پیش‌بینی‌پذیر و با ثبات در متغیرهای کلان اقتصادی حداقل برای یک دهه داشته باشیم، همچنان در حوزه‌های سرمایه‌گذاری مشکل خواهیم داشت. از این نظر دولتمردان باید نسبت به نحوه ایجاد ثبات اقتصادی حداقل برای دوره‌های ۱۰ ساله راهکارهای عملیاتی ارائه دهند و البته این راهکارها را اجرا کنند؛ چرا که با حرف و سخن بدون پشتوانه عملی کار انجام نمی‌شود.»
این استاد اقتصاد گفت: «در وضعیت تحریم، سرمایه‌گذار میل و رغبتی به سرمایه‌گذاری ندارد ضمن اینکه سیاست‌های خارجی هم مدام در حال نوسان است و انتظارات تورمی ما را دستکاری می‌کند. بنابراین، برای جذب سرمایه‌های خارجی و جلوگیری از فرار سرمایه‌های داخلی باید اقتصادی تاب‌آور داشته باشیم؛ چرا که بسیاری از کشورهای صنعتی و پیشرفته دنیا نیز برای جذب سرمایه‌های خارجی تلاش کرده‌اند تاب‌آوری اقتصاد خود را افزایش دهند.»
وی در این باره تصریح کرد: «اتفاقاً رهبر معظم انقلاب برای افزایش تاب‌آوری اقتصادی، سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را ابلاغ کردند؛ یعنی سیاست‌های اقتصاد مقاومتی ابلاغ شد تا انعطاف اقتصاد ایران را تا حدودی افزایش دهد که در نهایت به ثبات اقتصادی منجر شود و بتواند اقتصاد مقاومی را در برابر تکانه‌ها ایجاد کند.»
وی در این باره یادآور شد: «متأسفانه در حوزه اقتصاد مقاومتی هم نتوانستیم موفق عمل کنیم. نگرانی کنونی این است که دولت دو سال است که ستاد فرماندهی اجرای اقتصاد مقاومتی را تشکیل نداده و پیشرفت و خروجی نداشته است. حتماً باید دولت ستاد فرماندهی را احیا کند؛ اما متأسفانه در حال حاضر در این موضوع خروجی از دولت مشاهده نمی‌شود.»
وحید شقاقی‌شهری گفت: «باید پیشنهاد بدهیم ستاد تشکیل و فعال شود، چون اگر می‌خواهیم اقتصاد با ثباتی داشته باشیم یا تاب‌آوری اقتصاد افزایش پیدا کند، استحکام و مقاومت بیشتری داشته باشد، باید در برابر تکانه‌های گوناگون، مانند تحریم‌ها، سیاست‌هایی اجرا شود که تا حدودی آرامش، ثبات و پیش‌بینی‌پذیری را در اقتصاد ایجاد کنیم؛ چون اگر اقتصاد پیش‌بینی‌پذیر نباشد، سرمایه‌گذاری رخ نمی‌دهد و تا زمانی که سرمایه‌گذاری رشد نکند، رشد اقتصادی افزایش نمی‌یابد و تا زمانی که رشد اقتصادی حاصل سرمایه‌گذاری نباشد، اشتغال پایداری ایجاد نمی‌شود.»