نشست آبی ایران و ترکیه برای رفع نگرانی ۹ میلیون اَرَس‌نشین

اقدامات آبی ترکیه در بالادست رودخانه‌های دجله و فرات منجر به یک تنش آبی شدید در عراق شد و خسارت وارده به این کشور در ابعادی بود که مسئله به طرح شکایت عراق از ترکیه در شورای امنیت سازمان ملل رسید.

بر این اساس، پیرو توافق رؤسای جمهور ایران و ترکیه به منظور رفع نگرانی ایران از اقدامات بالادست و تعریف همکاری‌های مشترک در زمینه آب، دومین نشست کمیته همکاری‌های آبی ایران و ترکیه با دستور ویژه بررسی شرایط رودخانه ارس در تهران برگزار می‌شود.

این نشست در شرایطی برگزار می‌شود که مردم ایران، به ویژه 9 میلیون نفر از ساکنان مناطق شمال غرب کشور از نتایج فعالیت‌های آنکارا و تاثیر آن بر ایران نگران هستند. در این راستا، شهریار شِشگِلانی، یکی از مخاطبان فارس در استان آذربایجان شرقی گفت: اقدامات ترکیه در عراق سبب شده تا ما به شدت از فعالیت این کشور در سرچشمه‌های رودخانه ارس و خشک شدن این رود در ایران نگران باشیم.

*6.5 میلیون هکتار اراضی عراق و سوریه تحت تاثیر اقدامات آبی ترکیه از بین رفت

‌ترکیه از سال 2008، مجموعه‌ای از اقدامات سازه‌ای آبی را در حوضه‌های آبریز مرزی با کشور عراق، سوریه، ارمنستان و ایران آغاز کرده است.

همزمان با این اقدامات، 62 درصد از جریان آب رودخانه‌های دجله و فرات در اختیار ترکیه قرار گرفته و عدم رهاسازی آب به بحران‌های گسترده در عراق ختم شده است. دولت عراق نیز به منظور پیگیری این اقدامات دادخواست علیه ترکیه به دلیل بستن آب بر روی عراق ارائه داد.

وزارت منابع آب عراق نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد، ترکیه میزان آب ورودی از طریق رودخانه‌های دجله و فرات به عراق را کاهش داده که این امر بر میزان ذخایر آب عراق تأثیر منفی گذاشته است.

پیشتر دولت سوریه نیز در گزارش عنوان کرده بود، 6.5 میلیون هکتار از اراضی کشاورزی سوریه و عراق بر اثر برنامه سدسازی آنکارا نابود شده است.

*ارس حوضه‌ای به وسعت 4 کشور

بر اساس اطلاعات اطلس منابع آب ایران، حوضه آبریز رودخانه ارس شامل بیش از نیمی از مساحت استان اردبیل و بخش‌هایی از استان‌های آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی است. آبراهه اصلی حوضه، رود ارس است که شاخه اصلی آن از کوه هزاربرکه در جنوب ارزروم ترکیه سرچشمه می‌گیرد و بخشی از مرز ترکیه و ارمنستان را شکل می‌دهد.

این رودخانه در شمال شرقی روستای دیم‌قشلاق وارد مرز ایران می‌شود و در مرز ایران با ارمنستان و آذربایجان امتداد می‌یابد تا این که در شرق پارس‌آباد وارد جمهوری آذربایجان می‌شود. مهم‌ترین شاخه‌های این رود در ایران، زنگمار، قطورچای و دره‌رود هستند که از کوه‌های آذربایجان سرچشمه می‌گیرند و در جهت شمال جریان پیدا می‌کنند.

در این راستا، پژمان تیموری کارشناس مدیریت منابع آب به خبرنگار فارس گفت: ارس در زندگی ساکنان غرب و شمال غرب ایران نقش ویژه‌ای دارد و اقدامات ترکیه می‌تواند رفاه مردم ایران در این حوزه را تحت تاثیر قراردهد.

تیموری گفت: دولت ایران باید در قالب یک کنش دیپلماتیک، خاطر مردم کشور از توقف اقدامات مخرب ترکیه را در دستور کار قرار دهد.

به گزارش فارس، اقدامات ترکیه تنها به مسئله آب ختم نمی‌شود و اثر این اتفاق با شکل‌گیری پدیده گرد و غبار روی تعداد بسیاری از مردم منطقه اثرگذار خواهد بود و این توقف فعالیت‌ها در چهارچوب توافقات بین المللی باید پیگیری شود.