ریزش بورس‌ بسیاری از کشورها پس از اتفاقات اخیر منطقه

بازار سرمایه در هر کشوری به عنوان یکی از اصلی‌ترین نماگرهای اقتصادی برای نشان دادن وضعیت اقتصاد آن کشور مورد توجه همیشه سرمایه‌گذاران و کارشناسان بوده است.

بورس به عنوان یکی از جذاب‌ترین بازارهای مالی، با توجه به قدرت نقدشوندگی که دارد همیشه سریع‌ترین واکنش را به رخدادهای اقتصادی، سیاسی و بین‌المللی نشان می‌دهد.

از دیگر سو، ترسو بودن سرمایه به عنوان یک ضرب‌المثل میان افرادی که در بازارهای مالی فعالیت می‌کنند، همیشه مورد استفاده قرار گرفته است.
همه موارد گفته شده، نشان می‌دهد بورس می‌تواند به عنوان اولین بازار به بسیاری از اتفاقات واکنش نشان داده و وضعیت آینده اقتصاد را حداقل در کوتاه‌مدت روشن کند. 

* بازتاب جنگ در بورس اسرائیل

در کشور‌هایی که در آن‌ها درگیری و تنش‌های نظامی وجود دارد، بازار‌های مالی فعال، تحت‌تاثیر اتفاقات قرار می گیرند؛ به نحوی که از تاریخ ۱۴ مهر سال جاری تا ۸ آبان همین سال، شاخص کل بورس رژیم صهیونیستی به اندازه ۱۶.۸ درصد دچار افت شد. در سوی دیگر از تاریخ ۱۴ مهر تا ۶ آبان سال جاری شاخص کل بورس فلسطین به میزان ۷.۸۱ درصد کاهش پیدا کرد. 

به نظر می رسد افت در شاخص های اقتصادی کشورهای درگیر جنگ و یا حامیان آنها یک امر بدیهی است. اقتصاد رژیم صهیونیستی و کشورهای حامی این رژیم در 25 روز گذشته با چالش های زیادی روبرو شده‌اند.

* ریزش بورس ها و افزایش قیمت طلا و نفت

درحالی که در دو روز اول این جنگ، بازارهای بین‌المللی در تعطیلات به سر می‌بردند، روز دوشنبه همزمان با بازگشایی بازارهای بین‌المللی، در بورس‌های معاملات نفت و انرژی، نفت برنت با ۳.۳۴ درصد افزایش یافت و با نرخ ۸۷.۲۵ دلار داد و ستد شد و بنزین با نرخ ۲.۲۵۸ دلار در تابلوها به ثبت رسید. 

اونس جهانی در 24 روز گذشته روند صعودی به خود گرفته است. برخی از کارشناسان طلا را به عنوان یک دارایی امن معرفی می کنند. اونس جهانی در این مدت 9 درصد رشد را تجربه کرده است و در 6 ماه گذشته برای اولین وارد کانال 2000 دلاری شده است. 

افزایش قیمت جهانی نفت در بورس‌های انرژی این شائبه را در میان سهام‌داران به وجود می‌آورد که تدوام جنگ غزه تمامی بازارها را تحت تاثیر قرار می‌دهد و ممکن است در طولانی مدت علاوه بر افزایش قیمت نفت، ریزش شاخص بورس‌های بین‌المللی، سایر بازارها را نیز درگیر کند. 

مقایسه بازار سهام عربستان، ترکیه و امارات، آمریکا، فرانسه، انگلستان و آلمان نشان می‌دهد که از فردای شروع جنگ یعنی ۷ اکتبر تا روز‌های پایانی اکتبر، برخی کشور‌ها افت بیشتری را ثبت کرده‌اند.

* ریزش بورس عربستان کمتر از سایر بورس های منطقه

بورس دبی از زمان جنگ افت بیش از ۱۱ درصدی را ثبت کرده که بیشترین افت در میان کشور‌های همسایه محسوب می‌شود. بورس استانبول حدود ۹ درصد کاهش داشته و شاخص «تداول» که نماگر بورس عربستان است، در مدت مذکور افت ۱.۷۷ درصدی را ثبت کرده است. 

تغییرات کم بورس عربستان نیز به‌دلیل بزرگ بودن بازار سهام این کشور است که بیش از ۳ برابر بازار سهام امارات و بورس امارات بیش از ۵ برابر بورس تهران است. 

اما ماجرا به همینجا ختم نمی شود. بررسی شاخص بورس های کشورهای حامی رژیم صهیونیستی نشان می دهد، بازار سرمایه کشورهای حامی رژیم صهیونیستی نیز از این افت بی نصیب نبوده و اقتصاد آنها از این بی‌ثباتی سهم زیادی را داشته است. بررسی شاخص بورس دکس آلمان مشخص می کند شاخص این بورس در این مدت 3.87 درصد افت کرده است.

با بررسی نمودارهای شاخص بورس نزدک 100، شاخص S&P و شاخص داوجونز آمریکا، مشاهده می شود این بورس ها در این مدت 3.63 درصد، 2.36 درصد و  1.28 درصد کاهش یافته اند.

از دیگر سو، شاخص بورس انگلیس نیز، 3.85 درصد و شاخص کک 40 فرانسه نیز 4.1 درصد در 25 روز گذشته افت کرده اند. 

* نقدشوندگی بالا دلیل ریزش بورس

محمد صادقی، کارشناس اقتصاد ایران در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس درباره روندهای شکل گرفته در بازارهای جهانی پس از تجاوز به غزه گفت: بازار‌های مالی به عنوان یکی از بخش‌های مهم اقتصادی، می‌توانند اطلاعات قابل‌ توجهی را در مورد نوع واکنش کشور‌های مختلف به حوادث گوناگون داشته باشند. بررسی ها نشان می دهد وقوع جنگ در خاورمیانه اثرات مختلفی بر کشور‌های منطقه داشته است. 

این کارشناس اقتصادی ادامه داد: بازار‌های مالی به دلیل ماهیتی که دارند، بازتاب رفتار مردم در آن‌ها نسبت به سایر بازار‌های اقتصاد، با وضوح بیشتری قابل ‌مشاهده است. ترس، ابهام و هیجانات مثبت و منفی را می‌توان در روند بازار‌های مالی مشاهده کرد. روند شاخص بورس، به عنوان یکی از معیار‌های بسیار مهم مالی، بازتابی از تغییرات را نشان خواهد داد.

وی افزود: به دلیل نقدشوندگی بالای بازارهای مالی، سرمایه گذاران برای در امان ماندن سرمایه خود، به نقد کردن دارایی خود در بورس روی می آورند. به همین دلیل بازار سهام بیش از سایر بازارها در چنین مواقعی در معرض آسیب قرار دارد.

* رفتار مشابه بورس ها در تنش های منطقه ای

پس از حمله روسیه به اوکراین بازارهای جهانی با تحولات عمده ای مواجه شد، بازارهای بورس جهانی در اروپا، آمریکا و آسیا حتی خود روسیه به شدت ریزش کرد. 

در آن برهه، قیمت نفت به بیش از 105 دلاردر هر بشکه افزایش یافت که برای اولین بار از سال 2014 تاکنون به  این قیمت رسیده است. از سوی دیگر قیمت فروش آتی گاز در اروپا هم 31 درصد رشد داشت.

تحول دیگر مربوط به بازارهای بورس بود که دامنه آن به کشورهای اروپایی و آمریکا هم کشیده شد و در حقیقت اکثر مردم به دنبال فروش سهام خود بودند. شاخص بورس‌های جهانی از جمله داوجونز، نزدک، دکس و اس اند در 72 ساعت ابتدایی آغاز جنگ، ۴ تا ۷ درصد با ریزش مواجه شده‌اند.

در خود روسیه ارزش سهام ها و ارزش روبل پول این کشور هم به شدت فروریخت.  ارزش سهام «موکس راشا» در روسیه تقریبا یک سوم ارزش خود را از دست داد و برای اولین بار از ۱۹ مارس ۲۰۲۰ به زیر ۲۱۰۰ واحد سقوط کرد.