عضو اتاق بازرگانی و فعال اقتصادی گفت: «اگر سالی دو تا سه درصد جریان تولید به صورت پیوسته افزایش یابد، رشد پایدار خواهیم داشت؛ اما اگر به تولید بها داده نشود، قطعاً رشدهایی که به هر دلیلی اتفاق میافتد، رشد مستمری نیست که قابل اتکا باشد.»
«مسعود دانشمند» عضو اتاق بازرگانی ایران و فعال اقتصادی در گفتوگو با «صبح صادق» درباره اثرگذاری افزایش تولید بر رشد پایدار و رشد پایدار اقتصادی بر میزان تولید به صورت متقابل گفت: «یکی از موضوعاتی که زمینهساز رشد اقتصادی پایدار است که به جهش تولید و افزایش صادرات منتهی میشود، برنامهریزیهایی است که ما را در این مسیر قرار دهد که تجار و فعالان اقتصادی بتوانند پیشبینی دقیقی از چند سال آینده فضای اقتصادی کشور داشته باشند، یعنی یک ثبات و طیب خاطر برای فعال اقتصادی و تولیدکننده وجود داشته باشد.»
وی در این باره یادآور شد: «زمانی اقتصاد در مسیر جهش تولید، رشد پایدار و متعاقب آن رشد اقتصادی واقعی قرار میگیرد که اقتصاد از تأثیرپذیری جریانهای لحظهای دور باشد. اتفاقات لحظهای که میتوانند جریانهای اقتصادی را زیر و رو کنند، به صورت مستقیم روی تولید اثرگذارند؛ لذا نمیتوان تولید را از خطرها و پیامدهای این اتفاقات مصون کرد.»
دانشمند تصریح کرد: «زمانی رشد پایدار اقتصادی اتفاق میافتد که اقتصاد از شر اتفاقات لحظهای مصون باشد، یعنی سیاستها و ساختارهای اقتصادی باید به قدری قدرتمند باشند که اجازه ندهد مسائل سیاسی یا سایر تنشها، اقتصاد را، آن هم به بدترین و منفیترین اشکال متأثر کند. برای نمونه اگر تولید ناخالص داخلی در سال جاری 400 میلیارد دلار بوده است و ما برای سال آینده به دنبال پایداری یا رشد درآمدزایی کشور هستیم، باید با سیاستهای درست و برنامهریزیهای صحیح اقتصادی زمینههای رشد بیشتر را فراهم کنیم، به بیان بهتر باید شرایطی را ایجاد کنیم که زمینههای تولید مهیا شود.»
وی درباره الزامات دستیابی به رشد پایدار یادآور شد: «برای تحقق رشد پایدار در اقتصاد، اولین گام همکاری بانکها با بخشهای مولد است. به بیان بهتر بانکها باید در واحدهای تولیدی جدید یا واحدهای تولیدی که قصد گسترش و بزرگ شدن خود را دارند سرمایهگذاری کنند، ضمن اینکه بر روند اعطا و هزینهکرد تسهیلات نیز نظارت داشته باشند تا از این بابت مطمئن شوند که وامها و تسهیلات اعطایی در جایی به جز تولید هزینه نمیشود.»
این عضو اتاق بازرگانی یادآور شد: «اگر سالی دو تا سه درصد جریان تولید را افزایش دهیم، رشد پایدار خواهیم داشت؛ اما اگر به تولید بها داده نشود، قطعاً رشدهایی که به هر دلیلی اتفاق میافتد، رشد مستمری نیست که قابل اتکا باشد.» دانشمند معتقد است: «اینکه زمانی رشد 8 درصدی داشته باشیم و سال بعد رشد به زیر 5 درصد برسد، نشاندهنده ناپایداری رشد در اقتصاد کشور است، رشدهای این چنینی قابل اتکا نیستند و هیچ سرمایهگذار و کارآفرین و تولیدکنندهای در چنین فضایی میل به فعالیت و سرمایهگذاری ندارد. بنابراین باید به سمت رشدهای پایدار حرکت کنیم تا فضای تولید نیز از این وضعیت تأثیرات خوبی بگیرد.»
این فعال اقتصادی و عضو اتاق بازرگانی درباره موضوع شعار سال 1402 و دلایل اینکه امسال نیز در تحقق شعار سال، رشد تولید و مهار تورم به وضعیت مطلوب نرسیدیم، گفت: «زمانی شاهد رشد تولید خواهیم بود که این رشد ناشی از افزایش نرخ تورم نباشد، در حالی که نه امسال، بلکه حتی رشدهایی که در سالهای اخیر اتفاق افتاده، حاصل افزایش نرخ تورم بوده است، لذا رشد تولیدی اتفاق نیفتاده، بلکه آمارهایی که در جهت رشد تولید داده میشود، اعدادی است که از جهت افزایش نرخ تورم اضافه شدهاند.»
وی با ذکر مثالی یادآور شد: «سال گذشته 400 میلیارد دلار تولید داشتیم و این رقم امسال به 420 میلیارد دلار رسیده است، آیا میتوان گفت تولید جدیدی رخ داده که مدعی رشد تولید باشیم؟ پاسخ منفی است، به این دلیل که قیمتها به واسطه تورم بالا رفته است، نه اینکه رشد واقعی در بخش تولید اتفاق افتاده باشد.»
دانشمند خاطرنشان کرد: «وقتی رشدی در تولید اتفاق نمیافتد و از بخش تولید حمایت نمیشود، واحدهای صنعتی در شهرکهای صنعتی یا گسترش پیدا نمیکنند یا حتی همان واحدهای فعال نیز تعطیل میشوند. وقتی واحد صنعتی جدیدی احداث نشده و واحدهای موجود به صورت نیمه فعال کار میکنند و از همه ظرفیت خود در راستای تولید بیشتر نمیتوانند استفاده کنند، به معنای این است که در تحقق شعار سال الزامات واقعی به کار گرفته نشده، لذا نمیتوان انتظار رشد اقتصادی داشت.»
این فعال اقتصادی با اشاره به الزامات رشد تولیدی که به رشد پایدار اقتصادی منجر شود، گفت: «یکی از مؤلفههای مهمی که حامی بنگاههای تولیدی است و اولین گام برای رشد تولید است، تأمین مالی واحدهای مولد است. در صورتی که سرمایه در گردش بنگاههای تولیدی قابل توجه باشد، رشد نیز صورت میگیرد، در غیر این صورت هنگامی که واحد تولیدی پولی برای واردات یا خرید و تأمین مواد اولیه ندارد، قادر به تولید نیست و به تبع این وضعیت اقتصاد رشد نمیکند و شاهد رشد پایدار نخواهیم بود.»
وی در این باره توضیح داد و گفت: «عددهای رشدی که در شرایط تورمی بیان میشود، قطعاً نشاندهنده رشد واقعی نیست؛ چرا که چنین رشدی، صوری است. زمانی رشد اقتصاد واقعی میشود که ارقام تولید بنگاههای تولیدی افزایش یافته باشد. در اقتصاد از این مدل به عنوان رشد به قیمت پایه ثابت یاد میشود، یعنی اگر دلار را اول سال عدد A در نظر بگیریم، بر این مبنا فروش امسال را محاسبه کنیم؛ یعنی اگر با نرخ ثابت نگاه کنیم، معلوم میشود رشد داشتیم یا نداشتیم.»
وی درباره بخش دیگر شعار سال، یعنی مهار تورم گفت: «اصولاً نرخهایی که برای کاهش تورم عنوان میشود کامل نیست؛ چرا که درمحاسبه نرخ تورم باید همه مؤلفهها را در نظر گرفت.»
دانشمند تصریح کرد: «تورم در چند بخش باید ارزیابی شود؛ چرا که تورم شامل کالاهای خوراکی، آشامیدنی و بهداشتی و سایر نیازهای زندگی میشود. با توجه به اینکه قیمت کالاهایی که به صورت روزانه مصرف میشود، ثابت است و کاهش نیافته نمیتوان عنوان کرد نرخ تورم کاهش یافته، اما نرخ رشد تورم یا آهنگ رشد تورم نسبت به قبل کاهش داشته است.»
وی افزود: «برای بررسی دقیق نرخ تورم اصولا در بررسیهایی که به عمل میآید دولتها، همه کالاها را در یک سبد میریزند و نرخ تورم را اینگونه محاسبه میکنند، پس اینگونه نیست که تورم مرتبط با مسکن، خوراکی و آشامیدنیها به صورت جداگانه محاسبه شود. بنابراین وقتی این کالاها به سایر کالاها اضافه میشود و سپس نرخ تورم محاسبه میشود، متوسط نرخ تورم نیز پایین میآید.»