اگر به مهمترین تحولات سیاسی و امنیتی سال اخیر میلادی نگاهی داشته باشیم، بدون شک تا به امروز عملیات «وعده صادق» را میتوان مهمترین رویداد سیاسی و امنیتی منطقه و جهان و نقطه عطفی در فرآیندهای پیش روی جبهه مقاومت و مسئله فلسطین در نظر گرفت؛ چرا که همه تحلیلگران بینالمللی متفقالقول بر این باورند که حمله موشکی و پهپادی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به مواضع رژیم صهیونیستی تنها یک پاسخ سخت به حمله جنایتکارانه صهیونیستی به مواضع مقاومت و به ویژه کنسولگری کشورمان در دمشق نبود. به عبارت بهتر، این عملیات که با شلیک دهها فروند موشک و پهپاد «ساخت ایران» به اهداف از پیش تعیین شده در خاک اشغالی فلسطین صورت گرفت، واقعیتهای جدید را پیش روی جهانیان به نمایش گذاشت که اولین آنها ارسال پیام قاطع به این رژیم و حامیان مبنی بر تحمل نکردن تجاوز و هجمه به خاک ایران و متحدانش و همچنین ایجاد بازدارندگی و ممانعت از تکرار چنین اقداماتی در آینده بود.
افزون بر این، برای نخستین بار به شکل ملموس، رسمی و البته عملیاتی توانمندیهای موشکی و پهپادی جمهوری اسلامی ایران پیش روی قدرتهای جهانی قرار گرفت و رسماً یکی از بزرگترین ائتلافهای پدافندی جهان متشکل از ایالات متحده آمریکا و قدرتهای غربی مهمی، مانند انگلیس و فرانسه برای مواجهه با این توانمندی در کنار رژیم صهیونیستی قرار گرفتند که البته عبور دهها موشک و پهپاد از چتر پدافندی مرکب آنها و اصابتشان به اهداف از پیش تعیین شده یک شکست بزرگ در کارنامه آنها ثبت کرد.
فرای اینها عملیات وعده صادق بزرگترین عملیات نظامی یک کشور و نظام اسلامی علیه رژیم صهیونیستی در دهههای اخیر به شمار میآید و عملاً پس از جنگ شش روزه و شکلگیری افسانه شکستناپذیری رژیم صهیونیستی در مقابل کشورهای اسلامی هیچ کشور اسلامی وارد درگیر مستقیم نظامی با این رژیم نشده بود و جز برخی تنشهای مرزی با سوریه و لبنان عملاً رژیم صهیونیستی خود را در معرض هیچ گونه تهدید جدی از سوی کشورهای اسلامی احساس نمیکرد.
پروژه «صلح ابراهیم» یا همان عادیسازی روابط کشورهای عربی با این رژیم نیز موجب شکلگیری این باور در نهادهای تصمیمگیر رژیم صهیونیستی شده بود که به زودی و در افق سال 2030 میلادی پرونده مسئله فلسطین برای همیشه در سایه عادیسازی روابط به فراموشخانه تاریخ سپرده خواهد شد.
خوشبختانه، اشتباه راهبردی رژیم صهیونیستی در هدف قرار دادن کنسولگری کشورمان و عبور از خط قرمز اعلامی جبهه مقاومت شرایطی را فراهم کرد که پس از سالها افکار عمومی جهان با تصویر واقعی و البته شکننده و رو به اضمحلال رژیم صهیونیستی روبهرو شوند.
همانگونه که مشخص است، عملیات وعده صادق هر چند مبنایی سخت و مبتنی بر توان موشکی و پهپادی کشورمان داشت، اما ماهیت بنیادین آن نمایش تصویر اقتدار و توان دفاعی کشورمان به منزله راهبرد کلیدی جبهه مقاومت بود؛ در نتیجه تصویرسازی مطلوب به کمک رسانه یکی از مهمترین اضلاع این عملیات و عملیاتهای از این دست به شمار میآید.
رسانه به واسطه ظرفیت و توان تأثیرگذاری آن بر افکار عمومی و مهندسی کنش آنها نسبت به رخدادهای مختلف مرتبط با امنیت ملی امروزه از چنان اهمیتی در حوزه حکمرانی نوین برخوردار است که برترین نخبگان کشورها در مناصب مرتبط با این حوزه بهکارگیری میشوند. در کشور ما نیز رهبر معظم انقلاب چندین سال متوالی است که درباره اهمیت این حوزه و ضرورت توانافزایی کشور در عرصه رسانه و تبلیغات رهنمودهایی را در جمعهای عام و خاص مطرح میکنند و گاه حتی از وضعیت حاکم بر این عرصه گلهمندند.
اگرچه این بار از دقایق اولیه رسانهملی پای کار عملیات وعده صادق آمد، که خود یک گام رو به جلو بود، اما عظمت و موفقیت این عملیات نیازمند پیوست رسانهای جامع و دقیقیتری بود؛ به همین دلیل نیز در جریان این عملیات برخی از رسانهای کلیدی کشور به جای تمرکز بر این رخداد، فعالیتهای روزمره و متفرقه خود را ادامه میدادند و در نتیجه پرچمداری فضای اطلاعرسانی این رویداد به دست فضای مجازی و رسانههای عمدتاً غیر رسمی فعال در این فضا افتاد.
بدون شک، اجرای چنین عملیاتی آن هم در عصر رسانه و ارتباطات به سرعت مورد توجه افکار عمومی فارغ از گرایشهای سیاسی و جریانی یا حتی فرهنگی و اعتقادی آنها قرار میگیرد و با توجه به همبستگی تأثیرپذیری گسترده مسائل اقتصادی و سیاسی و حتی اجتماعی و فرهنگی هر جامعهای از چنین رویدادهایی، افکار عمومی به سرعت در پی دستیابی به اخبار و اطلاعات بیشتر درباره آن و اطلاع از تحولات احتمالی بعدی خواهند بود؛ به همین دلیل نیز در چنین ایامی بازار تحلیلگران غیر رسمی به شدت داغ میشود؛ لذا در چنین برهههای زمانی میزان مراجعه به رسانهها برای دستیابی به اطلاعات بیشتر بیش از هر زمانی افزایش مییابد؛ حال وقتی عرصه اطلاعرسانی درباره چنین عملیات عظیم و مهمی به صفحات توئیتری و کانالهای تلگرامی و... واسپاری شود، طبیعتاً آنچنان که باید روایت مطلوب و مورد انتظار به جامعه منتقل نخواهد شد که نمود آن انتشار گسترده خبر جعلی و تولید شده غربیها در زمینه رهگیری 99 درصد موشکها و پهپادهای ایرانی در شبکهها و رسانههای اجتماعی آن هم در نخستین ساعت شروع عملیات بود!
برای درک بهتر این مسئله باید به این نکته اشاره شود که بر اساس پایش و بررسی شبکههای اجتماعی پس از انتشار اولین خبر شروع عملیات در حوالی ساعت 23 و 24 روز 25 فروردین در عرض کمتر از 60 دقیقه و نسبت به روز قبل در توئیتر و تلگرام به ترتیب شاهد 93 و 25 درصد افزایش تولید محتوا بودیم که این خود نشان از گوش بزنگی کاربران درباره این رخداد دارد.
افزون بر این، در فضای پسا وقوع این عملیات و دقیقاً زمانی که باید اوج بهرهبرداری بینالمللی از دستاوردهای نرم این عملیات غرورآفرین صورت میپذیرفت و تصویری مقتدر و با صلابت از ایران اسلامی در اذهان جهانیان نقش میبست، یکباره جامعه و افکار عمومی شاهد شروع طرحی در فضای اجتماعی کشور بود که به سرعت به سوژه اول رسانهها بدل شد و رسانههایی که تا چند روز و ساعت قبل صدها هزار و بلکه میلیونها بازدیدکننده را از طریق انعکاس اخبار عملیات وعده صادق به خود جلب کرده بودند، یکباره اخبار حواشی دیگر تبدیل به تیتر یک شد.
در نتیجه به نظر میرسد با وجود تذکرات مکرر رهبر معظم انقلاب درباره ضرورت رفع کاستیها و ضعفهای حوزه توان رسانهای کشور و نظام همچنان ایران عزیز با چالش فقدان هوشمندی در این عرصه حساس روبهروست. در نتیجه این مسئله را نمیتوان جز از طریق بازنگری اساسی در نقش و جایگاه رسانه و مدیریت افکار عمومی در حوزه امنیت ملی و تبدیل آن از یک پیوست تفننی به یک اصل ضروری به شکل مطلوب رفع کرد و تا چنین نشود، قطعاً نمیتوان لبخند رضایت از عملکرد رسانهای نظام را بر لبان ولی فقیه زمانه نشاند.